Đề thi môn Lịch sử theo hướng đánh giá năng lực, phẩm chất học sinh – Báo Giáo dục và Thời đại Online

Xã hội, những nhà giáo tận tâm và cả học viên, cha mẹ đã chờ đón điều này từ lâu và giờ đây rất phấn khởi vì lần này Bộ GD&ĐT quyết tâm rất cao và quyết tâm đó đang dần đi vào thực tiễn .

Thực tế từ trước đến nay trong tiềm năng của mỗi bài học kinh nghiệm đều gồm có khá đầy đủ nhu yếu về kiến thức và kỹ năng, kĩ năng, thái độ, nhưng trong quy trình dạy – học giáo viên chỉ chú trọng tiềm năng về kiến thức và kỹ năng vì thi tuyển đa phần thiên về kiểm tra kỹ năng và kiến thức sách vở, hàn lâm, không chú ý quan tâm đến kiểm tra, đánh giá năng lực của học viên, không kiểm tra xem những em đã đạt được kĩ năng gì trong quy trình học tập cũng như năng lực ứng dụng những kỹ năng và kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống ra làm sao .

Học sinh cũng không có thời cơ được bày tỏ chính kiến, quan điểm, tình cảm cũng như thái độ của mình trước những yếu tố phát sinh trong học tập cũng như trong đời sống thực tiễn. Cách kiểm tra đánh giá như vậy lê dài tác động ảnh hưởng không nhỏ đến cách dạy, cách học và chất lượng giáo dục .

Vì vậy giải pháp thay đổi kiểm tra đánh giá chú trọng đến năng lực của học viên mà bộ đang tiến hành sẽ là bước nâng tầm để khắc phục những hạn chế này. Đồng thời sẽ giúp cho việc dạy học gắn với đời sống thực tiễn hơn .

Một trong những giải pháp thay đổi kiểm tra, đánh giá đang được chăm sóc đó là : biến hóa dần phương pháp kiểm tra theo hướng “ đóng ” ( chỉ chăm sóc đến kỹ năng và kiến thức trong sách giáo khoa, yên cầu học viên nắm vững kiến thức và kỹ năng sách vở ) như trước đây sang phương pháp ra đề kiểm tra, đánh giá theo hướng “ mở ” ( quan tâm nhiều hơn đến kiểm tra, đánh giá năng lực của học viên ) .

Theo hướng này ngoài những khuynh hướng chung, mỗi bộ môn cũng sẽ có những nét đặc trưng riêng, vì mỗi môn học có những tiềm năng khác nhau, ngoài kiến thức và kỹ năng trình độ sẽ hình thành cho học viên những kĩ năng, năng lực riêng theo lợi thế của bộ môn .

Ví dụ môn Toán sẽ hình thành kĩ năng đo lường và thống kê nhanh, tư duy lô gic nhạy bén, môn Văn cho những em năng lực sử dụng ngôn từ, năng lực viết, sự trong sáng, nhạy cảm trong tâm hồn, môn Giáo dục đào tạo công dân cho những em những kĩ năng sống, những cách xử lí trường hợp, môn Vật lý, Kĩ thuật cho những em những kĩ năng ứng phó với nhiều yếu tố kĩ thuật phát sinh trong đời sống … .

Môn Lịch sử hình thành cho những em tình cảm so với quê nhà quốc gia, lòng tự hào dân tộc bản địa, cho những em những bài học kinh nghiệm trong đời sống, có thế giới quan, nhân sinh quan đúng đắn …

Như vậy phần câu hỏi “ mở ” của mỗi bộ môn cũng sẽ phải chú ý quan tâm đến lợi thế, đặc trưng riêng của từng môn .

Đối với môn Lịch sử hoàn toàn có thể đưa ra giải pháp như sau :

Chẳng hạn : phần lịch sử quốc tế là những sự kiện lịch sử có tác động ảnh hưởng thâm thúy đến quốc tế và khu vực như : những cuộc phát kiến địa lí, cuộc chiến tranh quốc tế thứ nhất, thứ hai. Khủng hoảng kinh tế quốc tế 1929 – 1933, sự ra đòi chủ nghĩa phát xít, Cách mạng tháng Mười Nga, chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô, cách mạng khoa học kĩ thuật ở Mĩ, khủng hoảng cục bộ dầu mỏ năm 1973, Liên Xô sụp đổ, Chiến tranh lạnh … ..

Lịch sử của những vương quốc trên quốc tế chỉ nên tập trung chuyên sâu vào những góp phần của vương quốc đó cho văn minh quả đât, hoặc một vài điểm mang tính truyền thống lịch sử, truyền thống riêng của từng vương quốc .

Phần lịch sử dân tộc bản địa chỉ nên tập trung chuyên sâu vào những mốc trọng đại như : Sự xây dựng Đảng, Cách mạng tháng Tám năm 1945, những sự kiện lịch sử ở mốc năm 1954, 1975, 1986 … những trận đánh lớn mạng tầm vóc và ý nghĩa quyết định hành động … những thành tựu cơ bản về kinh tế tài chính, chính trị, những nét văn hóa truyền thống riêng độc lạ, truyền thống, những gì thuộc về truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa …

Ví dụ như câu hỏi : Cho biết chủ trương mới của Đảng Cộng sản Đông Dương trong thời kì 1936 – 1939. Tại sao Đảng lại đề ra chủ trương mới đó ?
Với câu hỏi này nhu yếu HS trên cơ sở có những hiểu biết về chủ trương mới của Đảng Cộng sản Đông Dương trong thời kì 1936 – 1939, qua đó phải lý giải được do thực trạng quốc tế và trong nước có những thay đổi mới đã ảnh hưởng tác động, tác động ảnh hưởng đến cách mạng nước ta và đặt ra nhu yếu Đảng ta phải có những chủ trương mới tương thích với sự đổi khác đó .
Như vậy, thay vì kiểm tra việc học thuộc lòng và nhớ những sự kiện lịch sử như : nhớ nguyên do, diễn biến, ngày tháng, số liệu đơn cử … câu hỏi sẽ tập trung chuyên sâu vào năng lực hiểu biết lịch sử của HS và trải qua những hiểu biết đó nhu yếu HS phát hiện những mối quan hệ của sự kiện lịch sử này so với những sự kiện lịch sử khác, để từ đó hiểu thâm thúy hơn về sự kiện lịch sử được học .

Câu hỏi mở có nhiều loại khác nhau :

1. Cho phép học viên được lựa chọn những kỹ năng và kiến thức lịch sử thương mến nhất trong một tiến trình lịch sử, một chuỗi những sự kiện được học để vấn đáp .

Ví dụ : Trong những tổ chức triển khai quốc tế và khu vực hình thành sau Chiến tranh quốc tế thứ hai em thích nhất tổ chức triển khai nào ? Cho biết những hiểu biết của em về tổ chức triển khai đó ? Sự giúp sức của tổ chức triển khai này so với Nước Ta .

Ví dụ : Hãy chọn một sự kiện trong diễn biến cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai có ảnh hưởng tác động đến cách mạng Nước Ta, và làm rõ sự ảnh hưởng tác động ấy ?

Ví dụ : Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật lúc bấy giờ đã và đang có những tác động ảnh hưởng như thế nào so với đời sống của con người ? Trước những ảnh hưởng tác động đó Nước Ta cần chú ý quan tâm những yếu tố gì trong tăng trưởng kinh tế tài chính, xã hội ?
3. Các câu hỏi nhu yếu học viên phải địa thế căn cứ vào kỹ năng và kiến thức tổng hợp về một thời kì lịch sử để vấn đáp .

Ví dụ: Trong sách giáo khoa  Lịch sử lớp 8, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam năm 2012 (trang 121) nói về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Việt Nam, có nêu khẩu hiệu:

“ Dập dìu trống đánh cờ xiêu ,
Phen này quyết đánh cả Triều lẫn Tây ”
Khẩu hiệu trên cho thấy sự đổi khác gì về tiềm năng đấu tranh trong quy trình kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Nước Ta ? Sự đổi khác bắt nguồn từ khi nào ? Tại sao có sự biến hóa đó ?
Trong kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông, tuyển sinh ĐH, cao đẳng năm nay theo chúng tôi thấy cần phải biến hóa theo hướng chuyển dần sang đề thi có phần kiểm tra, đánh giá năng lực, phẩm chất của HS.
Tuy nhiên, theo chúng tôi năm nay vẫn nên cho phần “ mở ” 1 số ít điểm vừa phải để học viên làm quen dần và hoàn toàn có thể tăng độ “ mở ” ở những năm tiếp theo .

MINH HỌA ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2014 MÔN LỊCH SỬ

Phần I. (7 điểm)


Câu 1 (4 điểm)


Nét chính về diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh trong Cách mạng tháng Tám thể hiện ở những điểm nào?

Câu 2 (3 điểm)


Cho biết chủ trương mới của Đảng Cộng sản Đông Dương trong thời kì 1936 – 1939. Qua đó lý giải tại sao Đảng lại đề ra chủ trương mới đó .

Cuộc cách mạng khoa học – công nghệ lúc bấy giờ đã và đang có những tác động ảnh hưởng như thế nào so với đời sống của con người ? Trước những ảnh hưởng tác động đó Nước Ta cần quan tâm những yếu tố gì trong tăng trưởng kinh tế tài chính, xã hội ?

Kết luận : Theo chúng tôi việc thay đổi ra đề thi theo hướng đánh giá năng lực, phẩm chất của học viên dưới dạng đề “ mở ” không nên chỉ là chủ trương mà thiết yếu phải được triển khai ngay trong những kì thi của năm năm trước, để tạo ra những bước cải tiến vượt bậc trong nhận thức, có như vậy mới ảnh hưởng tác động trở lại làm đổi khác dần cách dạy, cách học bộ môn lịch sử ở trường đại trà phổ thông lúc bấy giờ .

Xổ số miền Bắc