Sự khác biệt của nền văn minh phương Đông và phương Tây?

1. Văn minh là gì?

Theo văn minh thuộc danh từ Hán Việt, trong đó chữ ” văn ” mang nghĩa vẻ đẹp, còn ” minh ” là sáng. Hàm ý chỉ tia sáng của đạo đức, biểu lộ ở văn hóa truyền thống, chính trị, pháp lý và nghệ thuật và thẩm mỹ .
Văn minh là khái niệm chỉ mang đặc thù tương đối, thể hiện trạng thái văn minh về mặt vật chất, khoa học kỹ thuật và máy móc nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của con người trong xã hội. Trái nghịch với văn minh là hoang dã, và lỗi thời .

UNESCO định nghĩa : “ Văn minh là khái niệm dùng để chỉ trình độ tăng trưởng về giá trị vật chất ( là hầu hết ) của một hội đồng người trong một tiến trình lịch sử vẻ vang nhất định đặc trưng cho một khu vực to lớn, một thời đại hoặc cả quả đât ”. Văn minh đã giúp cho tất cả chúng ta thực thi quyền sống, quyền dân chủ và tự do của từng cá thể .
Văn minh được định nghĩa khác nhau tùy theo góc nhìn và mỗi nền văn hóa truyền thống. Theo ý niệm phương Tây, văn minh trong tiếng Pháp là civilisation, còn trong tiếng Anh văn minh được bộc lộ bằng từ civilization .
Chữ văn minh trong tiếng Anh và tiếng Pháp có phần tương đương nhau, cả hai đều có căn gốc Latinh là “ civitas ” với ý nghĩa là : đô thị ; thành phố. Mang hàm ý chỉ quy trình tiến độ con người đã chuyển từ thực trạng cư trú, sinh sống theo tự nhiên sang định cư tổ chức triển khai đô thị và mạng lưới hệ thống tiếp xúc mang tính hình tượng như chữ viết .
Nhìn chung, định nghĩa văn minh gồm có bốn yếu tố cơ bản như sau : đô thị, nhà nước, chữ viết và những giải pháp kỹ thuật cải tổ mang đến sự tăng trưởng và tân tiến vào đời sống của con người .

2. Sự khác nhau giữa văn minh và văn hóa

Tuy nhiên, tất cả chúng ta hay nhầm lẫn giữa “ văn minh ” và “ văn hóa truyền thống ”. Bây giờ tất cả chúng ta cùng nhau tìm hiểu và khám phá sự khác nhau giữa hai khái niệm này là gì nhé ! Trước tiên cần phân biệt khái niệm văn hóa truyền thống là gì ?
Văn hóa dùng để chỉ cách ta tâm lý, cư xử và hành vi. Như đã biết văn minh là quy trình mà một vương quốc / xã hội bước vào quy trình tiến độ tăng trưởng, văn minh của con người .
Theo những nhà xã hội học của thế kỷ 19, văn hóa truyền thống tăng trưởng sớm hơn văn minh, có văn hóa truyền thống mới hoàn toàn có thể tạo ra văn minh và không chiều ngược lại. Văn minh là một tập hợp phức tạp được tạo thành từ nhiều thứ trong đó có văn hóa truyền thống. Nói cách khác, văn hóa truyền thống được sống sót trong một nền văn minh
Đồng thời tất cả chúng ta hoàn toàn có thể xét về tính thừa kế, vì tính phức tạp của mình mà văn minh không hề được học hỏi và truyền miệng từ thế hệ này sang thế hệ khác giống như văn hóa truyền thống .
Một điểm dễ nhìn thấy nhất, chính là văn hóa truyền thống phần lớn được biểu lộ trong tôn giáo, phong tục – tập quán, văn học – nghệ thuật, đạo đức, … Còn văn minh thì biểu lộ ở những nghành nghề dịch vụ như hành chính, kiến ​ ​ trúc, luật, hạ tầng – kỹ thuật. Từ đó biểu lộ qua bên ngoài, mà ta hoàn toàn có thể nhìn thấy được bằng những tác dụng đơn cử từ loại sản phẩm, thiết bị, công nghệ tiên tiến và mạng lưới hệ thống hạ tầng .

3. Tìm hiểu đôi nét nổi bật của văn minh phương Đông 

Khi nhắc đến lịch sử dân tộc văn minh của quả đât, tất cả chúng ta không hề không nhắc đến văn minh phương Đông được sinh ra từ rất sớm. Ở quá trình này đã hình thành và tăng trưởng nhiều thành tựu văn minh điển hình nổi bật .
Bốn nền văn minh phương Đông thường được nhắc đến là : văn minh Lưỡng Hà, văn minh Ai cập, văn minh Trung Quốc và văn minh Ấn Độ .

3.1 Văn minh Lưỡng Hà

Khi nhắn đến, nền văn minh Lưỡng Hà có lẽ rằng ta sẽ nhớ ngay đến những thành tựu điển hình nổi bật trong văn học, có tác động ảnh hưởng lớn đến khu vực Tây Á gồm có hai thể loại chính văn học dân gian và sử thi .
Theo đó, văn học dân gian như ca dao, truyện ngụ ngôn … phản ánh chân thực đời sống lao động của dân cư và cách sống ở đời con người. Sử thi Open từ thời Xume, đến thời Babylon chiếm một vị thế vô cùng quan trọng .
Văn học sử thi thường nhắc đến chủ đề ca tụng những vị thần, đồng thời những câu truyện về “ khai thiên lập địa ” phát minh sáng tạo ra loài người, hay “ nạn hồng thủy ” … trong kinh thánh .
Nền văn minh Lưỡng Hà là cũng là khu vực sống sót những bộ luật sớm nhất. Từ thời vương triều III của thành bang Ua ( thế kỷ XXII-XXI TCN ), đã cho phát hành bộ luật cổ nhất quốc tế .
Tuy nhiên ngày này chỉ còn lại 1 số ít đoạn nói đến yếu tố thừa kế gia tài, nuôi con nuôi, bảo vệ vườn quả hay nghĩa vụ và trách nhiệm của người chăn nuôi so với súc vật, sự trừng phạt so với nô lệ chạy trốn, …

3.2  Văn minh Ai cập

Trong nền văn minh Ai Cập cổ đại, tất cả chúng ta không hề không nhắc đến những thành tựu điển hình nổi bật về chữ viết, văn học, kiến trúc và những kiến thức và kỹ năng khoa học tự nhiên .
Chữ viết của Ai Cập khởi đầu là chữ tượng hình từ từ xuất hiện hình vẽ biểu lộ âm tiết, dựa vào đó những chữ chỉ âm tiết được tăng trưởng thành vần âm. Nhờ vậy, tổng số chữ tượng hình có khoảng chừng 1000 chữ, trong đó 24 vần âm .
Nền văn minh Ai Cập cũng chiếm hữu kho tàng văn học phong phú thể loại như : thơ ca trữ tình, tục ngữ, đặc biệt quan trọng là những câu truyện trào phúng, truyền thuyết thần thoại mang đến bài học kinh nghiệm giáo huấn cho con người .
Trong thời kỳ này, người dân Ai Cập thường thờ cúng những vị thần vạn vật thiên nhiên như Địa thần và Thủy thần, thần thú gồm có phượng hoàng, nhân sư, thậm chí còn là loại động vật hoang dã dã thú, gia súc, chim đến côn trùng nhỏ đặc biệt quan trọng là bò mộng Apix .
Nhắc đến nền văn minh Ai Cập ta cũng không hề quên tục ướp xác người đã mất. Kiến trúc của nền văn minh Ai Cập cổ đại cũng đạt đến trình độ rất cao, dẫn chứng là một số ít khu công trình nổi tiếng vẫn còn sống sót cho đến ngày này như : Kim Tự Tháp, hoàng cung hay đền miếu .

3.3 Văn minh Trung Hoa 

Người Trung Quốc chế tạo ra la bàn 
Nền Văn minh Trung Quốc thời cổ – trung đại có sức ảnh hưởng tác động không nhỏ đến những nước phương Đông. Người Nước Trung Hoa đã có Giáp cốt văn tức là chữ viết trên mai rùa, xương thú. Sau đó, từ từ biến hóa thành Thạch cổ văn, Kim văn. Tới thời Tần, chữ viết mới trong khuôn hình vuông gọi là chữ Tiểu triện .

Nhắc đến Trung Hoa, ta không thể quên tập thơ cổ đã được Khổng Tử sưu tập và chỉnh lý. Thơ Đường là điểm sáng trong nền thơ ca, với những tác giả nổi tiếng như Lý Bạch, Đỗ Phủ hay Bạch Cư Dị.

Một số tác phẩm tiểu thuyết được lưu truyền cho đến ngày như, thậm chí còn ngày này còn được chuyển thể thành phim và mang đến nhiều bài học kinh nghiệm giá trị cho con người như : Tam quốc chí diễn nghĩa, Thuỷ hử, Tây du ký hay Hồng lâu mộng .

Về lĩnh vực, khoa học tự nhiên và kỹ thuật, trong nền văn minh Trung Hoa đã biết sử dụng hệ đếm thập phân từ rất sớm. Thời Nam-Bắc triều, nhà toán học Tổ Xung Chi còn tìm ra số pi xấp xỉ là 3,14159265. 

Người Nước Trung Hoa cũng vẽ được map có tới 800 vì sao và xác lập chu kì hoạt động gần đúng của 120 vì sao. Từ đó họ đặt ra lịch Can-Chi .
Đặc biệt, trong nền văn minh Trung Quốc đã có bốn ý tưởng quan trọng góp phần cho quả đât là giấy, thuốc súng, la bàn và nghề in. Kiến trúc cũng là niềm tự hào của họ, khi chiếm hữu những khu công trình nổi tiếng trên toàn toàn quốc tế như Vạn lí trường thành, Thành Tràng An, Cố cung, Tử cấm thành .
Thuyết âm khí và dương khí, Bát quái, Ngũ hành cũng được sinh ra trong thời kỳ này. Theo đó, thuyết âm khí và dương khí cho rằng thiên hà luôn sống sót hai loại khí là âm và dương. Thế giới được tạo thành từ 8 yếu tố : Càn ( trời ), Khôn ( đất ), Chấn ( sấm ), Tốn ( gió ), Khảm ( nước ), Ly ( lửa ), Cấn ( núi ), Đoài ( hồ ), gọi chung là Bát quái. Và có 4 nguyên tố tạo thành vạn vật là : Kim, Mộc, Thuỷ, Hoả, Thổ .

Về tư tưởng, trong nền văn minh Trung Hoa đã xuất hiện nhiều những nhà tư tưởng lớn như: Khổng Tử, Lão Tử và Trang Tử đưa ra những đạo lý làm nhân, lối sống ở đời cho hợp luân thường đạo lý, nhằm tổ chức xã hội và giải thích những vấn đề trong đời sống. 

3.4 Văn minh Ấn Độ

Trong nền văn minh của Ấn Độ đã mang đến những ý tưởng quan trọng không chỉ so với người dân Ấn Độ mà còn cả quốc tế. Trong đó, họ chia một năm làm 12 tháng, mỗi tháng 30 ngày, mỗi ngày 30 giờ, cứ năm năm thì thêm 1 tháng nhuận .
Ngoài ra, trong thời kỳ này đã biết được quả đất và mặt trăng là hình cầu, tính được quỹ đạo của mặt trăng và chu kỳ luân hồi trăng tròn, trăng khuyết. Chưa dừng lại, những nhà thiên văn học Ấn Độ còn đánh giá và nhận định có 5 hành tinh trên toàn cầu gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ ; biết được 1 số ít chòm sao và sự quản lý và vận hành ngôi sao 5 cánh chính .
Người Ấn Độ có một ý tưởng ra 10 chữ số trong nghành nghề dịch vụ toán học, mà ngày này được dùng phổ cập. Đến thế kỷ VI, người Ấn Độ tính số pi là 3,1416 và diện tích quy hoạnh hình vuông vắn, hình chữ nhật, hình tam giác lẫn hình đa giác. Học thuyết nguyên tử cũng được sinh ra trong quá trình này .
Điểm nổi trội trong ngành y khoa, từ thế kỷ VI, V TCN, người Ấn Độ biết cách chắp xương sọ, cắt màng mắt, mổ bụng lấy thai, lấy sỏi thận. Và điều chế thuốc tê giúp giảm đau khi mổ cho bệnh nhân .
Như bạn đã biết, đạo Phật cũng có nguồn gốc từ Ấn Độ, sau đó mới lan rộng ra những vương quốc trong đó có Nước Ta. Ngoài ra còn có 1 số ít tôn giáo khác như đạo Bàlamôn, đạo Hindu, hay đạo Xích .

Xem thêm: Phật Pháp và những câu nói giúp bạn nhận ra cuộc sống thật vô thường

4. Văn minh phương tây có điểm gì khác biệt? 

Trong nền văn minh phương Tây chiếm hữu điều kiện kèm theo vạn vật thiên nhiên thuận tiện cho việc hình thành con đường giao thương mua bán hàng hải, tàu cảng, … khi những quốc gia thuộc khu vực Địa Trung Hải, đường biên giới có 3 mặt tiếp giáp biển .
Từ đó, thôi thúc những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, giao lưu kinh doanh sản phẩm & hàng hóa giữa những vương quốc ; song song với đó sẽ mang những thành tựu văn minh phương Tây truyền bá thoáng đãng trên quốc tế .
Theo đó, hai nền văn minh Hy Lạp và La Mã giữ vai trò, góp phần nhiều thành tựu tân tiến vào nền văn minh phương Tây, đặt nền móng và tiếp thêm lửa cho thời Phục hưng ở Tây Âu, cũng như vào sự tăng trưởng chung của quả đât sau này .

Hy Lạp có nền văn minh nổi bật 

4.1 Văn minh Hy Lạp  

Người Hy Lạp biết thêm những nguyên âm dựa trên vần âm của xứ Phoenicia và biến nó thành chữ Hy Lạp. Theo thời hạn, hình thành nên chữ Latinh và chữ Slavơ trở thành tiền đề cho chữ viết cho nhiều dân tộc bản địa trên quốc tế thời nay .
Văn học cũng là một trong những thành tựu tiêu biểu vượt trội trong nền văn minh Hy Lạp với kho tàng truyện truyền thuyết thần thoại, với những tác phẩm còn giữ nguyên giá trị cho đến lúc bấy giờ như : Iliad và Odyssey của Homer. Đồng thời, còn mở màn cho mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ xen kẽ hai yếu tố thảm kịch lẫn hài kịch với nhau .
Lũy thành của Athen là hình tượng cho bước tân tiến rõ ràng về mặt kiến trúc của nền văn minh Hy Lạp lúc bấy giờ, trở thành di sản văn hóa truyền thống cho cả quả đât .
Nền văn minh Hy Lạp nói riêng hay nền văn minh Hy – La nói chung, đã cho chứng tỏ được những nổi trội về mặt y học, khi đã biết cách chữa bệnh bằng giải pháp uống thuốc hoặc phẫu thuật. Theo đó, thầy thuốc Hippocrates là người tạo ra phương phương này và được ca tụng là “ Cha đẻ của y học Phương Tây ” .

Như chúng ta đã biết về định lý Pythagoras được áp dụng trong lĩnh vực toán học cũng có nguồn gốc từ thời kỳ này. Các nhà khoa học, vật lý học người Hy Lạp cũng đã đề ra nguyên lí đòn bẩy, chế ra gương cầu lõm, máy bắn đá và phát hiện ra lực đẩy Acsimet.  
 
Ngành công nghiệp vận tải biển đã có từ thời cổ đại cũng chiếm “mũi nhọn” trong nền kinh tế của Hy Lạp cho đến ngày nay. Song song với các ngành nghề như dệt, hóa chất, dầu khí, đóng tàu, hay khai thác khoáng sản,… 

4.2 Văn minh La Mã 

Nền văn minh La Mã chịu tác động ảnh hưởng, thừa kế 1 số ít ưu điểm nổi trội từ nền văn minh Hy Lạp. Về chữ viết, La Mã có chữ viết chính thức vào thế kỉ VI TCN cũng có nguồn gốc từ văn tự Hy Lạp. Đây được cho là loại chữ viết khá đơn thuần, được vận dụng phổ cập. Sau này, chữ viết này từ từ được sử dụng ở những nước trên quốc tế .
Văn học La Mã cũng thừa kế những “ điểm sáng ” từ nền văn minh Hy Lạp, tuy nhiên cũng có sự tăng trưởng thêm về thể loại như thơ, kịch, sử thi và cải biên hình thành hình tượng những vị thần riêng như : thần Zeus – thần Yamaha Jupiter, thần Hera, …
Nền văn minh La Mã tuy chịu tác động ảnh hưởng từ Hy Lạp nhưng đã tạo những khu công trình kiến trúc đồ sộ, độc lạ. Có thể kể đến như : đấu trường Colosseum, phòng tắm Caracalla và đền thờ Pantheon .
Không chỉ vậy, nghành điêu khắc cũng chiếm hữu nhiều tác phẩm để đời gồm : pho tượng Vệ nữ ở Milo, tượng Lực sĩ ném đĩa, tượng nữ thần Athena, tượng thần Hecmet …
Đặc biệt, trong thời kỳ văn minh La Mã đã cho ra đời tác phẩm “ Lịch sử tự nhiên ” được coi như quyển Bách Khoa toàn thư, tập hợp hàng loạt tri thức từ những nghành nghề dịch vụ từ Thiên văn học, Vật lí học, Địa lí học, cho đến Động vật học, Thực vật học … của nhà khoa học Plinius .
Mặc dù nền văn minh Hy – La có nhiều điểm tương đương, nhưng nền văn minh La Mã cũng có những độc lạ, khi La Mã đã biết sử dụng tiền đồng Sestertius, vận dụng chủ nghĩa duy lý kinh tế tài chính – sử dụng mạng lưới hệ thống kế toán, tín dụng thanh toán và góp vốn đầu tư ngân hàng nhà nước .
Bạn có biết, điều gì giúp phương Tây thống trị quốc tế trong suốt 500 năm ?
Niall Ferguson cho rằng, văn minh phương Tây tăng trưởng tỏa nắng rực rỡ, trở nên giàu mạnh là dựa vào “ 6 ứng dụng trinh sát ” gồm : cạnh tranh đối đầu, khoa học, pháp quyền, y học văn minh, chủ nghĩa tiêu dùng và đạo lý nghề nghiệp .

Trải dọc chiều dài lịch sử, văn minh phương Tây đóng vai trò trung tâm bên cạnh các nền văn minh khác, trở thành hình mẫu của đa số các quốc thế trên thế giới. 

Mong rằng, qua bài viết bạn hoàn toàn có thể hiểu khái niệm văn minh, cũng như biết thêm những nét điển hình nổi bật của hai nền văn minh phương Đông lẫn văn minh phương Tây .
Sưu tầm
Nguồn ảnh : Internet

Source: https://mix166.vn
Category: Văn Hóa