Phong cách nuôi dạy của cha mẹ ảnh hưởng đến hành vi con trẻ như thế nào?

Vào những năm 1960, nhà tâm lý học Diana Baumrind đã thực hiện một nghiên cứu trên hơn 100 trẻ em ở độ tuổi mẫu giáo. Vị chuyên gia này sử dụng các phương pháp như quan sát tự nhiên, phỏng vấn phụ huynh và các cách thức nghiên cứu khác nhau. Thông qua đó cô đã xác định được một số khía cạnh quan trọng trong việc nuôi dạy con cái.

Những góc nhìn này gồm có : kỷ luật, sự ấm cúng và nuôi dưỡng, phong thái tiếp xúc, kỳ vọng về sự trưởng thành và trấn áp. Dựa trên những góc nhìn này, Baumrind gợi ý rằng hầu hết những bậc cha mẹ bộc lộ một trong ba phong thái nuôi dạy con cái khác nhau. Nghiên cứu sau đó của Maccoby và Martin đã đề xuất kiến nghị thêm một phong thái nuôi dạy con thứ tư. Mỗi phong thái đều có những ảnh hưởng khác nhau đến hành vi của trẻ.

4 phong cách nuôi dạy con cái phổ biến

Độc đoán Trong phong thái nuôi dạy con cái này, trẻ phải tuân theo những quy tắc khắt khe do cha mẹ đặt ra. Việc không tuân theo những quy tắc như vậy thường dẫn đến hình phạt. Các bậc cha mẹ thường không lý giải nguyên do đằng sau những quy tắc. Nếu được nhu yếu lý giải, thì họ hoàn toàn có thể chỉ vấn đáp : ” Bởi vì bố / mẹ đã nói như vậy rồi “. Phong cách nuôi dạy con cái cứng nhắc này thường nương theo quan điểm “thương cho roi cho vọt” (Ảnh: Shutterstock). Phụ huynh theo phong thái nuôi dạy độc đoán không cung ứng nhiều nguyện vọng của con cái. Thay vào đó, họ mong đợi con cái cư xử có tài năng và không mắc lỗi, nhưng rất ít khuynh hướng về những gì trẻ nên làm hoặc tránh trong tương lai. Nếu trẻ mắc sai lầm đáng tiếc sẽ bị trừng phạt khá nghiêm khắc, chính đứa trẻ cũng không hề hiểu mình đã làm gì sai. Baumrind cho rằng, những bậc cha mẹ này ” muốn con cái vâng lời tuyệt đối và hướng tới vị thế, đồng thời mong đợi mệnh lệnh của họ được triển khai mà không cần lý giải “. Quyết đoán Tương tự phong thái độc đoán, những bậc cha mẹ theo phong thái nuôi dạy con quyết đoán cũng thiết lập những quy tắc và hướng dẫn để con cái tuân theo. Tuy nhiên, phong thái nuôi dạy con này dân chủ hơn. Cha mẹ quyết đoán tiếp xúc liên tục với con cái, lắng nghe và xem xét những tâm lý, cảm hứng và quan điểm của con. Họ mong đợi nhiều điều ở con cái, đồng thời cũng mang đến sự ấm cúng, phản hồi kịp thời và tương hỗ thỏa đáng cho trẻ. Khi trẻ không đạt được sự kỳ vọng, họ sẽ dạy dỗ và tha thứ chứ không trừng phạt ( Ảnh : Shutterstock ). Baumrind cho biết, những bậc cha mẹ này ” giám sát và truyền đạt những tiêu chuẩn rõ ràng cho hành vi của con cái họ. Họ quyết đoán, nhưng không xâm phạm và hạn chế. Phương pháp kỷ luật của họ là tương hỗ thay vì trừng phạt. Họ muốn con cái mình trở thành người quyết đoán, có nghĩa vụ và trách nhiệm với xã hội và bản thân, biết tự kiểm soát và điều chỉnh và hợp tác “. Sự tích hợp giữa kỳ vọng và tương hỗ này giúp con cái tăng trưởng những kỹ năng và kiến thức như độc lập, tự chủ và tự quản lý bản thân. Dễ dãi Kiểu nuôi dạy này đôi lúc bị coi là nuông chiều, bởi những bậc cha mẹ thường rất ít đưa ra nhu yếu với con cái. Họ hiếm khi trừng phạt trẻ vì họ có kỳ vọng tương đối thấp với sự trưởng thành và tự chủ của chúng. Phụ huynh nuông chiều nuôi dưỡng và giao tiếp với con cái của họ, thường mang tư cách của một người bạn hơn là cha mẹ (Ảnh: Shutterstock). Theo Baumrind, những bậc cha mẹ dễ dãi ” phân phối nhu yếu của con nhanh hơn là yên cầu. Họ là mẫu người không quá truyền thống lịch sử và khoan dung. Họ không yên cầu những hành vi trưởng thành mà được cho phép trẻ tự kiểm soát và điều chỉnh và tránh đương đầu với những yếu tố “. Không can thiệp Đây là phong thái thứ tư mà nhà tâm lý học Eleanor Maccoby and John Martin đã yêu cầu, đó là nuôi dạy không để tâm hoặc bỏ bê. Phong cách làm cha mẹ này có đặc thù là ít kỳ vọng vào con cái, năng lực phân phối thấp và rất ít tiếp xúc.

Những bậc cha mẹ này đáp ứng các nhu cầu cơ bản của đứa trẻ như đồ ăn, nơi ở nhưng lại tách rời khỏi cuộc sống của con mình. Họ không tham gia hướng dẫn, lên kế hoạch, đặt ra các quy tắc hay thậm chí là không hỗ trợ chúng.

Trong những trường hợp cực đoan, những bậc cha mẹ này thậm chí còn hoàn toàn có thể phủ nhận hoặc bỏ bê nhu yếu của con cái ( Ảnh : Shutterstock ).

Phong cách nuôi dạy ảnh hưởng ra sao đến sự phát triển của trẻ?

Ngoài nghiên cứu và điều tra bắt đầu của Baumrind, những chuyên viên đã thực thi 1 số ít nghiên cứu và điều tra về tác động ảnh hưởng của phong thái nuôi dạy con cái. Từ số những phát hiện đã chỉ ra : – Phong cách nuôi dạy con cái kiểu độc đoán thường tạo ra những đứa trẻ ngoan ngoãn và có tài năng, nhưng chúng xếp hạng thấp hơn về sự niềm hạnh phúc, năng lượng xã hội và lòng tự trọng. – Phong cách nuôi dạy con cái quyết đoán có xu thế tạo ra những đứa trẻ niềm hạnh phúc, có năng lượng và thành công xuất sắc. – Phong cách nuôi dạy con cái kiểu dễ dãi, nuông chiều thường dẫn đến những đứa trẻ có xếp hạng thấp về mức độ niềm hạnh phúc và năng lực tự chủ. Những đứa trẻ này có nhiều năng lực gặp yếu tố với người có quyền hạn và có khuynh hướng học kém ở trường. – Phong cách nuôi dạy con cái kiểu không can thiệp xếp hạng thấp nhất trên tổng thể những nghành nghề dịch vụ đời sống. Những đứa trẻ này có xu thế thiếu tự chủ, có lòng tự trọng thấp và năng lượng kém hơn những bạn cùng lứa tuổi.

Nuôi dạy con cái theo phong cách quyết đoán có nhiều ưu điểm

Bởi vì cha mẹ có quyết đoán thường là kiểu người hiểu lý lẽ và công minh, con cái của họ có nhiều năng lực tuân theo nhu yếu của cha mẹ hơn. Ngoài ra, do tại những bậc cha mẹ này luôn có sự lý giải khi đặt ra những quy tắc nên trẻ nhỏ có nhiều năng lực tiếp thu những bài học kinh nghiệm hơn. Thay vì chỉ đơn thuần tuân theo những quy tắc vì chúng sợ bị trừng phạt, con cái của những bậc cha mẹ kiểu quyết đoán hoàn toàn có thể hiểu tại sao những quy tắc sống sót, có công minh và đồng ý được hay không. Từ đó, những đứa trẻ nỗ lực tuân theo dựa vào ý thức nội tại của riêng mình về điều gì là đúng và sai. Phong cách nuôi dạy con cái của từng bậc cha mẹ cũng tích hợp với nhau để tạo nên sự trộn lẫn độc lạ trong mỗi mái ấm gia đình. Ví dụ, người mẹ hoàn toàn có thể bộc lộ phong thái độc đoán trong khi người cha ủng hộ cách tiếp cận dễ dãi hơn. Điều này nhiều lúc hoàn toàn có thể khiến đứa trẻ bị hoảng sợ. Để tạo ra một cách tiếp cận kết nối trong việc nuôi dạy con cái, điều thiết yếu là cha mẹ phải học cách hợp tác và phối hợp những phong thái nuôi dạy con cái hài hòa và hợp lý. Liên kết giữa phong thái nuôi dạy con cái và hành vi dựa trên nghiên cứu và điều tra đối sánh tương quan. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp vẫn sống sót những biến số, ví dụ điển hình như tính cách của đứa trẻ. Một điều tra và nghiên cứu được công bố vào năm 2006 cho thấy cha mẹ của những đứa trẻ có đậm chất ngầu mạnh biểu lộ sự trấn áp ít hơn theo thời hạn. Trẻ em ” cứng đầu ” không phải vì cha mẹ chúng quá dễ dãi mà trong 1 số ít trường hợp, những đứa trẻ có đậm cá tính mạnh hay kinh hoàng nên cha mẹ buộc phải từ bỏ việc nỗ lực trấn áp con mình. Các nhà nghiên cứu cũng quan tâm rằng những mối đối sánh tương quan giữa phong thái nuôi dạy con cái và hành vi nhiều lúc rất không rõ ràng. Trong nhiều trường hợp, hiệu quả hành vi đứa trẻ không như Dự kiến : Những bậc cha mẹ nuôi dạy theo phong quyết đoán hoàn toàn có thể có con cái hay mặc kệ hoặc có hành vi phạm pháp, trong khi những bậc cha mẹ dễ dãi lại có con tự tin và thành công xuất sắc trong học tập. Phong cách nuôi dạy của cha mẹ ảnh hưởng đến tính cách và nhận thức của trẻ (Ảnh: Shutterstock).

Yếu tố văn hóa cũng đóng một vai trò quan trọng trong phong cách nuôi dạy con cái và tính cách của chúng sau khi lớn lên. Tác giả Douglas Bernstein viết trong cuốn sách Essentials of Psychology: “Không có phong cách nuôi dạy con cái nào là tốt nhất. Việc nuôi dạy con cái kiểu quyết đoán thường có kết quả tích cực trong các gia đình Âu Mỹ, nhưng chưa chắc đã khiến những đứa trẻ người Mỹ gốc Phi hoặc người Mỹ gốc Á có kết quả học tập tốt được”.

* * *

Tạm kết

Tùy theo phong thái nuôi dạy hoàn toàn có thể tạo ra những đứa trẻ có tính cách khác nhau. Tuy nhiên, những yếu tố khác gồm có văn hóa truyền thống, tính cách, nhận thức của trẻ về cách đối xử của cha mẹ và ảnh hưởng của xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong hành vi của trẻ.

Source: https://mix166.vn
Category: Gia Đình