Trang trí đường diềm – Biến hoa văn trở thành nghệ thuật

Trang trí đường diềm hiện đang là một trong những chủ đề nóng được mọi người bàn luận trên khắp các diễn đàn, bào báo cũng như là trang mạng xã hội, thông qua từng mảng chi tiết trên bài trang trí có thể thể hiện được rất nhiều nét đẹp từ văn hóa đến tinh thần của người vẽ. 

Một vài thông tin về trang trí đường diềm

Đối với những tín đồ đam mê mỹ thuật thì có lẽ loại hình tranh trang trí này có lẽ đã không còn quá xa lạ, thậm chí chỉ cần nhìn sơ qua họ cũng có thể nhận biết loại tranh trang trí này một cách dễ dàng như một phản xạ tự nhiên.

Nhưng dành cho những bạn đọc chưa biết về thể loại trang trang trí đường diềm này, thì giờ đây bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn đọc giả những thông tin hết nền tảng về loại tranh trang trí này nhé.

Theo một số tài liệu mỹ thuật ghi nhận về định nghĩa của loại tranh trang trí này đó chính là, trang trí đường diềm là loại tranh thể hiện những nét vẽ mỹ thuật được vẽ cạnh nhau và được sắp xếp một cách có chủ đích, sự sắp xếp này phải giúp thể hiện thành những họa tiết có bố cục thành một dãy liên tục và kéo dài. 

Điểm đặc biệt ở thể loại tranh trang trí này đó chính là các họa tiết sẽ được lặp lại và sắp xếp cạnh nhau kéo dài đến cuối dãy, loại tranh trang trí đường diềm này cũng được ứng dụng rất nhiều vào cuộc sống hằng ngày thông qua việc trang trí các họa tiết trên các đồ gốm sứ hay là vải thêu.

Trang trí đường diềm cần tuân thủ theo quy luật nào?

Một trong những nguyên tắc của thể loại tranh trang trí đường diềm đó chính là sự lặp đi lặp lại của các họa tiết, các họa tiết này phải là những sự vật, hiện tượng gắn liền với đời sống hằng ngày và sẽ được vẽ từng họa tiết một xếp cạnh nhau cho đến cuối dãy. 

Ngoài ra loại tranh trang trí độc đáo này sẽ thường được yêu cầu vẽ trên những tấm giấy hình chữ nhật sao cho bề dài của nó phải dài gấp 10 thậm chí 20 chiều rộng để có thể tạo nên được độ dài tranh trang trí đạt chuẩn. 

Bên cạnh đó các họa tiết này sẽ phải tuân thủ theo nguyên tắc sắp xếp đối xứng, nhiều bạn lầm tưởng rằng chỉ cần sắp xếp các họa tiết đối xứng theo chiều từ trái sang phải nhưng nếu như vậy thôi thì sẽ chưa đủ, loại hình trang trí này sẽ yêu cầu mặt đối xứng giữa các họa tiết theo cả chiều từ trên xuống dưới. 

Tuy nhiên hiện nay, góc nhìn của con người về nghệ thuật của con người hiện đại ngày nay đã có phần phóng khoáng cũng như là cởi mở hơn xưa, chính vì lý do này mà hiện nay loại hình trang trí này không còn yêu cầu phải đạt cả hai tính đối xứng trên. 

Chính nhờ điểm đổi mới này mà ngày nay loại tranh trang trí này đã dần dần trở nên phát triển hơn và gần như nó đã thoát ra khỏi những trói buộc về nguyên tắc cứng nhắc trong xã hội cũ.

Làm thế nào để trang trí đường diềm đẹp và đơn giản

Sau khi đã tìm hiểu về những thông tin cơ bản và nền tảng nhất cần biết về thể loại tranh trang trí đường diềm này thì giờ đây bài viết này sẽ tiếp tục cung cấp cho bạn đọc những bước cơ bản để có thể hoàn thiện một bức tranh thuộc thể loại trang trí này.

Bước 1: Phân tích nội dung cần truyền tải qua bức tranh

Một trong những bước nền tảng để có thể tiến đến bước hoàn thiện tổng thể của bức tranh đó chính là phải suy nghĩ và xác định xem bản thân các bạn muốn truyền tải gì thông qua những hình vẽ tranh trang trí đường diềm của bạn.

Đây là bước cực kỳ quan trạng bởi vì nếu không có nó thì bức tranh trang trí của bạn sẽ rất vô hồn và bản thân của chúng cũng sẽ chẳng mang một hàm ý biểu trưng cho bất cứ điều gì. 

Một trong những chủ đề hay được lựa chọn để biểu thị dưới dạng tranh trang trí này đó chính là những họa tiết mô phỏng những hoạt động sống hằng ngày của con người, hay đơn giản hơn là những họa tiết để tôn thờ các vị thần linh hoặc đơn giản hơn là những họa tiết biểu thị nét đẹp, bản sắc văn hóa riêng biệt của từng dân tộc.

Theo quan điểm của người xưa hình vẽ cũng sẽ là thứ giúp biểu đạt được cảm xúc của con người ta ra ngoài, nên chính vì vậy bạn phải dành cả trái tim của mình để cảm nhận những nội dung bạn muốn truyền tải, hãy tưởng tượng như nó là một phần trong cơ thể mình thì khi hoàn thiện, bức tranh trang trí sẽ vô cũng có hồn.

Bước 2: Phác thảo bố cục cơ bản lên trên giấy 

Sau khi đã đảm bảo bản thân đã cảm nhận hoàn toàn nội dung mà bản thân ta muốn truyền tải thì giờ đây hãy chuẩn bị ngay cho chính mình một cây bút chì, giấy vẽ, thước cũng như là cục tẩy để chúng ta tiến hành đến bước phác thảo. 

Trang trí đường diềm là một bước đóng vai trò quan trọng không kém, bởi vì nếu như bản thân có cảm nhận về nội dung truyền tải tốt nhưng bản thân lại không thể thể hiện được những cảm nhận ấy lên giấy thì nó sẽ không có cơ hội thành sản phẩm cuối cùng.

Ở bước này bạn đọc chỉ cần phác họa lên giấy toàn bộ ý tưởng của mình một cách sơ lược và lưu ý chỉ vẽ mờ những nét vẽ nền tảng, lưu ý một điều rằng những nét vẽ này phải thật sự mềm mại, uyển chuyển cũng như là tinh thần phóng khoáng của bản thân. 

Khi phác thảo các bạn cần phải tập trung hết sức cao độ để cho ra những nét phác thảo rõ ràng, chỉ khi bước này rõ ràng thì nó mới thuận tiện cho bạn trong việc phân bố bố cục màu sắc về sau, vì vậy hãy gạt bỏ những suy nghĩ khiến bạn phân tâm trong thời điểm quan trọng này nhé.

Bước 3: Lựa chọn màu sắc sao cho có sự hài hòa 

Chỉ mới phác họa đẹp thôi thì sẽ chưa bao giờ là đủ để khơi gợi được sự độc đáo của bức tranh, bức tranh trang trí này chỉ thật sự đẹp khi nó được khoác lên một lớp áo đầy màu sắc.

Tuy nhiên không phải việc lựa chọn màu sắc nào cũng sẽ tạo nên được sự sinh động của bức tranh, ở nghệ thuật trang trí đường diềm này các màu sắc phải có sự hài hòa với nhau và khi kết hợp lại chúng phải bổ trợ cho nhau, không được phép để cho màu này lấn át đi sự xuất hiện của màu khác.

Nếu như các bạn không có năng khiếu trong việc sử dụng và bài trí bố cục của các màu sắc lại với nhau thì việc sử dụng bảng màu là một trong những điều hết sức cần thiết, bảng màu này có thể tìm kiếm trên mạng rất nhiều. 

Một trong những cách lựa chọn màu có bố cục màu hài hòa nhất đó chính là sử dụng những màu sắc có thứ tự sắp xếp ngay cạnh nhau trong bảng màu, đây là cách phối màu cơ bản nhất mà bạn nên biết.

Bên cạnh đó các cách phối màu nâng cao hơn đó chính là sử dụng các phối màu theo nguyên tắc tam giác đều, hoặc là hình chữ nhật, bằng việc đặt đỉnh của hình tam giác đều cũng như là hình chữ nhật tại các vị trí màu sau đó vẽ hình ra thì bạn sẽ có được cách phối màu siêu độc đáo này.

Bước 4: Tô màu và hoàn thiện tác phẩm trang trí đường diềm 

Sau khi đã xác định được những màu mà bản thân cần phải sử dụng trong quá trình tô màu thì giờ đây bạn chỉ cần tô những màu đó lên trên những bố cục hình ảnh trong tranh.

Lưu ý bạn phải hết sức tập trung trong quá trình tô màu hoàn thiện, bởi chỉ cần một phút giây mất tập trung thì sẽ dễ tô lem ra ngoài, điều này sẽ khiến cho bố cục màu sắc của bức tranh hoàn toàn bị phá hủy, vì vậy hãy hết sức lưu ý điều quan trọng này nhé.

Ứng dụng trang trí đường diềm

Ngày nay với sự phát triển vượt bậc của ngành công nghệ thông tin đã mở ra và xây dựng lên được một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của một số phần mềm giúp con người có thể trang trí đường diềm. 

Hầu hết các ứng dụng vẽ tranh thuộc thể loại này hiện nay đều được cung cấp một cách hoàn toàn miễn phí nhưng đây chỉ là đối với ứng dụng sử dụng ở mức độ cơ bản bao gồm tô màu và vẽ.

Tuy nhiên nếu như bạn có nhu cầu cao hơn trong việc vẽ các loại tranh trang trí này thì các ứng dụng có yêu cầu phí sẽ giúp đỡ bạn rất nhiều, thông thường các ứng dụng có trả phí sẽ có thêm trợ lý ảo sẽ có thể hỗ trợ bạn xuyên suốt quá trình hoàn thành bức vẽ, ngoài ra các ứng dụng này cũng sẽ tích hợp các tính năng thú vị khác.

Các phong cách trang trí đường viền hiện đại

Hiện nay gần như sự hiện đại hóa đã giúp nền mỹ thuật của Việt Nam loại bỏ đi dần những định kiến, những khuôn khổ cũng như những nguyên tắc cổ hủ, con người trong thời đại ngày nay đã trở nên phóng khoáng hơn trong cách suy nghĩ và tư duy các vấn đề.

Và đây cũng là một trong những nền tảng vô cùng quan trọng cho sự phát triển của tranh trang trí đường diềm, chính sự chuyển mình đó đã khiến cho tranh trang trí các đường diềm bước lên một đỉnh cao mới, tuyệt vời hơn và thoáng đãng hơn.

Cụ thể là thay vì giữ các trang trí bố cục đối xứng trái phải và trên dưới như ngày xưa thì cách này khiến cho bức tranh trông có vẻ rất cứng nhắc thì ngày nay đã có nhiều họa sĩ sử đây là những người thừa hưởng những tư tưởng hiện đại đã cho vào tranh của họ những đường nét vẽ vô cùng uốn lượn, bay bổng nhưng vẫn giữ được bố cục vô cùng hài hòa và đẹp mắt.

Kết luận

Trang trí đường diềm một trong những nét đẹp trong văn hóa nghệ thuật Việt Nam đã có mặt từ rất lâu nhưng cho đến tận ngày nay những đóng góp của thể loại tranh trang trí này trong việc nâng tầm giới mỹ thuật của Việt Nam trên trường quốc tế vẫn là điều không thể chối cãi.