Trống đồng Quảng Chính và trống đồng Trà Lộc

Phong Lâu biên soạn

Chiều 20/1/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định công nhận các bảo vật Quốc gia đợt 8, năm 2019. Trong số 27 hiện vật, nhóm hiện vật được được công nhận là bảo vật quốc gia sau khi xét tuyển có Trống đồng Quảng Chính và trống đồng Trà Lộc.

Trống đồng Quảng Chính

Trống đồng Quảng Chính hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh.

Đây là trống đồng loại nhỏ, dáng thấp. Đường kính mặt 40 cm, chiều cao 33 cm, đường kính chân 52 cm. Trang trí hoa văn ở giữa là hình ngôi sao 16 cánh. Vành hai trang trí chính có 4 chim sải cánh bay cùng chiều kim đồng hồ. Từ trong ra ngoài có 7 vòng hoa văn

Tang trống cũng chia thành 3 vòng, trong đó có vòng chạm 4 thuyền nối đuôi nhau; kiểu thuyền độc mộc, hướng của thuyền đi từ phải sang trái (chứ không phải từ trái qua phải như các trống thường thấy). Trên thuyền có 4 người, ba người chèo thuyền và một người chỉ huy. Ở các vòng khác ngoài hoa văn kỷ hà còn có 12 con chim đang đứng được khắc chìm, bố cục đều ra các hướng.

Trống có 2 đôi quai kép, trang trí văn thừng. [1]

Trống đồng Quảng Chính (Hình: baotangquangninh.vn)

Mặt trống đồng Quảng Chính. Hình: Bảo tàng Quảng Ninh.

Trống này được phát hiện tại xã Quảng Chính, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh), năm 1983. Trống Quảng Chính được các nhà nghiên cứu xếp vào loại 4 nhóm A trong hệ thống phân loại trống đồng Đông Sơn, hoặc Heger loại I có niên đại khoảng thế kỷ III-II trước Công nguyên.

Tang trống Quảng Chính[2]

Tang trống Quảng Chính

Trống đồng Trà Lộc

Trống đồng Trà Lộc hiện được lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Quảng Trị, thuộc Trung tâm quản lý Di tích và Bảo tàng tỉnh Quảng Trị.

Trống đồng Trà Lộc

Trống đồng Trà Lộc được ông Hoàng Công Sơn (thôn Diên Khánh, xã Hải Dương, huyện Hải Lăng) phát hiện vào năm 1998 tại khu vực Rú Cát, xóm Phường, làng Trà Lộc, xã Hải Xuân, huyện Hải Lăng. Trống đồng Trà Lộc mang số kiểm kê 1464/KL483, đây là trống đồng loại Heger I.

Trống đồng Trà Lộc. Hình: Nguyễn Thị Nương

Trống có đường kính mặt 33,5cm; đường kính chân 41,5cm; cao 27cm; trọng lượng 8kg. Trống có hình dạng chân thon, đế choải, tang phình có 4 quai. Mặt trống được trang trí hình sao 10 cánh mập; xen giữa cánh sao là chữ V lồng, đầu chữ V quay ra ngoài; gồm 7 vành hoa văn với các họa tiết như: vòng tròn tiếp tuyến có chấm giữa; chim mỏ dài có mào, đuôi dài, đang bay ngược chiều kim đồng hồ; hoa văn chấm dãi… Thân trống có 5 vành hoa văn được trang trí hình bò u nổi cao, hình chấm dãi. Quai trống có 2 đôi quai kép hình bán khuyên, được trang trí hoa văn thừng tết.

Trống được đúc bằng khuôn 2 mang, dấu vết mang khuôn vẫn còn khá rõ.

Những trang trí chủ đạo như hình người có mặt giống thú, bò u lại thể hiện rõ phong cách nghệ thuật của văn hóa Điền – Vân Nam (Trung Quốc), sự kết hợp giữa hai phong cách Điền – Việt qua hoa văn trang trí được thể hiện rất rõ trên trống đồng Trà Lộc.[3]

Mặt trống có 7 vành hoa văn gồm các họa tiết: 4 con chim hạc bay ngược chiều kim đồng hồ. Tang trống trang trí hoa văn 4 hình thuyền có người đang chèo. Thân trống trang trí hình 8 con bò có kích thước to nhỏ khác nhau và các họa tiết hoa văn chấm dãi và răng cưa. Chân trống choãi, không trang trí hoa văn.[4]

Trống đồng Trà Lộc[5]

[1] Đặng Hoa. 2017. “Trồng Đồng Quảng Chính”. Bảo tàng Quảng Ninh. 22/3. Accessed Jan. 26, 2020.

http://baotangquangninh.vn/Chuyen-de/trong-dong-quang-chinh-556.htm

[2] https://quangninh.gov.vn/So/sovanhoathethao/Trang/ChiTietTinTuc.aspx?nid=10846

[3] Nguyễn Thị Nương. 2014. “Về hai chiếc Trống đồng Đông Sơn đang trưng bày tại Bảo Tàng Quảng Trị”. Cổng thông tin xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Quảng Trị. 17/11. Accessed Jan. 26, 2020.

[4] Thanh Thủy. 2019. “Đề nghị công nhận trống đồng Trà Lộc và trống đồng An Khê là bảo vật quốc gia”. Báo điện tử Tổ Quốc. 14/10. Accessed Jan. 26, 2020.

[5] T.Nhân – V.Quý. 2009. “Trưng bày hai cổ vật quý”. Giadinh.net. 24/11. Accessed Jan. 26, 2020.