BỨC TRANH THIẾU NỮ BÊN HOA PHÙ DUNG CỦA DANH HỌA NGUYỄN GIA TRÍ ĐƯỢC VẼ BẰNG CHẤT LIỆU GÌ

Danh họa Nguyễn Gia Trí (1908-1993) là một trong những họa sĩ đi đầu tìm tòi sáng tác, đưa chất liệu sơn ta truyền thống, vốn quen dùng trang trí, nâng thành chất liệu hội họa sơn mài. Ông là người cách tân xuất sắc, đưa sơn mài lên vị trí đỉnh cao từ trước cách mạng. Đương thời có câu: “Nhất Trí, nhì Lân, tam Vân, tứ Cẩn”. Những tác phẩm hội hoạ sơn mài của Nguyễn Gia Trí từ những triển lãm (1938-1943) đến bức “Vườn xuân Trung Nam Bắc” cuối đời, đã chứng minh tài năng hội họa của ông, làm vẻ vang mỹ thuật Việt Nam.

Bạn đang xem: Bức tranh thiếu nữ bên hoa phù dung của danh họa nguyễn gia trí được vẽ bằng chất liệu gì

Bạn đang xem: Bức tranh thiếu nữ bên hoa phù dung của danh họa nguyễn gia trí được vẽ bằng chất liệu gì

Nguyễn Gia Trí theo học tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương ( CĐMTĐD ). Học đến năm thứ 3 khóa 4 ( 1928 – 1933 ), Nguyễn Gia Trí bỏ học vì xích míc với hiệu trưởng Victor Tardieu. Biết Nguyễn Gia Trí là trò giỏi, không muốn để mất, nên khi gặp lại, Victor Tardieu đã dữ thế chủ động làm lành và cho vào học tiếp. Nguyễn Gia Trí trở lại học, và tốt nghiệp khoá 6 ( 1931 – 1936 ) cùng khóa với Trần Văn Cẩn. Sau khi ra trường Nguyễn Gia Trí có thái độ và biểu lộ chống thực dân Pháp nên bị bắt vào tù. Joseph Inguimberty vì mến tài Gia Trí đã xin mãn hạn tù cho ông. Hai trường hợp trên cho thấy sự ngưỡng mộ kĩ năng Gia Trí của Victor Tardieu và Joseph Inguimberty .Học chiêu thức tạo hình châu Âu, Nguyễn Gia Trí còn hướng vào khai thác truyền thống cuội nguồn, và vượt qua những tác động ảnh hưởng, tìm tòi phát minh sáng tạo, gắn với hiện thực quốc gia. Ông đã tạo phong thái độc lập, thể hiện cách nhìn, cách nghĩ của người họa sỹ Nước Ta. Có thể thấy từ bức tranh “ Đêm Giáng sinh ” sơn mài ( 1941 ), Nguyễn Gia Trí đã bộc lộ những nhân vật trong tranh không phải “ người Tây ở nhà thời thánh nơi phương trời xa xôi ”, mà là cảnh đón chúa giáng sinh trong máng cỏ của một làng quê người Việt. Điều ấy cho thấy kĩ năng hội họa sơn mài của ông, dữ thế chủ động, không câu nệ đề tài, thể hiện chiêu thức và ý niệm tạo hình độc lạ. Victor Tardieu, vị hiệu trưởng tiên phong của Trường CĐMTĐD, người cùng Nam Sơn sáng lập trường năm 1925, và có công lớn trong việc, giảng dạy và duy trì hoạt động giải trí tăng trưởng mỹ thuật cho xứ An Nam khi đó. Victor Tardieu đã vượt qua mọi trở ngại để sang Nước Ta vì việc làm giảng dạy những nghệ sĩ, và đặt niềm tin lớn vào đấy. Từ năm 1925 – 1937, Victor Tardieu đã tạo dựng hai triển lãm của Trường CĐMTĐD, và đưa đi dự Triển lãm Đấu xảo Thuộc địa Quốc tế Paris năm 1931 và 1937 .

NGUYỄN GIA TRÍ – Lùm tre nông thôn. 1936. Sơn mài. 80x56cm. Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Ông thành lập và là Hội trưởng “Hội An Nam khuyến khích Mỹ thuật và Công nghệ” (La Société Annamite d’encouragement à l’Art et à I’industrie – viết tắt là: SADEAI) năm 1934. Hội đã tổ chức các triển lãm mỹ thuật như triển lãm năm 1935, và hai triển lãm lớn vào năm 1936 và 1937 ở Hà Nội. Khi đang có những dự định phát triển mỹ thuật Việt Nam cùng với các cộng sự thì ông mất tại Hà Nội năm 1937, trong niềm tiếc thương của sinh viên và các họa sĩ Trường CĐMTĐD. Hiệu trưởng kế tiếp là Évariste Jonchère. Khi đến Việt Nam, Jonchère đã coi họa sĩ Việt Nam chỉ là những người khéo tay, và chủ trương chỉ đào tạo những thợ mỹ nghệ. Điều đó đã bị các họa sĩ Việt Nam phản đối kịch liệt. Khi Jonchère biết đến nghệ thuật Việt Nam, và tài hội họa của Nguyễn Gia Trí thì nhận thức mới trở nên cởi mở hơn. Ông liền cho người đến mời Nguyễn Gia Trí để gặp mặt. Để tỏ thái độ của người nghệ sĩ Việt Nam, họa sĩ Nguyễn Gia Trí xem thường Jonchère mà không đến. Jonchère lại cho người đưa thư đến mời, nhưng Nguyễn Gia Trí vẫn khước từ, và nói: “Nếu É. Jonchère cần, thì đến xưởng của tôi chứ”. Cuối cùng É. Jonchère đã tự thân đến xưởng họa Nguyễn Gia Trí để được gặp. Tại đây, É. Jonchère bị chinh phục trước những tranh sơn mài của Nguyễn Gia Trí, và đã hết lời khen ngợi.

Xem thêm: Hướng Dẫn Tải Game Về Cho Máy Tính, #1 Download Game Offline Hay Cho Pc

NGUYỄN GIA TRÍ – Thiếu nữ bên Hồ Gươm. Khoảng 1943-1944. Sơn mài. Sưu tập của một Bảo tàng ở Indonesia

Sơn mài trong xưởng họa Nguyễn Gia Trí không chỉ là nơi sáng tác, mà ở đó ông còn truyền thụ nghệ thuật. Ông không chỉ dạy kỹ thuật biết sử dụng chất liệu sơn mài, mà còn hướng dẫn học trò biết nhìn cái đẹp, để tạo nên tác phẩm. Thậm chí có lúc ông cho trò giỏi tham dự thể hiện phác thảo tranh như lối truyền nghề trong xưởng họa mà những danh họa châu Âu đã làm (như Rubens đã từng dạy Van Dyck). Từ phác thảo chuyển sang thể hiện tranh sơn mài, thì trong từng công đoạn cụ thể, đều được ông hướng dẫn, và theo sát việc thực hiện của học trò. Sau cùng, ông là người hoàn thiện. Những học trò được học tại xưởng của ông là niềm vinh dự và thu hoạch được nhiều điều về nghề, mà quan trọng là về sáng tác.

Trong quy trình viết cuốn sách “ Lịch sử Mỹ thuật ”, đi sưu tầm tư liệu về mỹ thuật Đông Dương, tôi được họa sỹ Nguyễn Trọng Hợp kể lại chuyện đã từng được thụ huấn trong xưởng sơn mài Nguyễn Gia Trí. Hồi đó hai họa sỹ Nguyễn Trọng Hợp và Huỳnh Văn Thuận đang đồng học khóa 13 ( 1939 – 1944 ) tại Trường CĐMTĐ, đã đến xin học thêm về sơn mài tại xưởng họa của Nguyễn Gia Trí, và được ông đồng ý. Được họa sỹ Nguyễn Gia Trí ( Thầy Trí ) dạy bảo về làm tranh sơn mài, tiên phong là đi vẽ lấy tài liệu, rồi làm phác thảo bố cục tổng quan, và sau cuối là biểu lộ tranh bằng vật liệu sơn mài .

NGUYỄN GIA TRÍ – Thiếu nữ bên hoa phù dung. 1944. Sơn mài. Bảo tàng Đức Minh

Thầy Trí giao việc đi vẽ nghiên cứu, lấy tài liệu thực tế, yêu cầu phải ký họa sâu, thậm chí vẽ nghiên cứu kỹ lưỡng đến từng chi tiết. Thầy Trí giao cho Huỳnh Văn Thuận đi vẽ những “Bụi tre già’”, nhiều khóm có những tay tre đầy gai; chằng chịt, đan chặt vào nhau. Rồi lại đi vẽ những “Dãy tre thưa”, mọc theo hàng, những ngọn tre có lá non lăn tăn in trên trời. Còn Nguyễn Trọng Hợp vẽ những khóm “Sen tàn cuối hạ” trong đầm, những tàu sen khô có chỗ lá đã giòn rụng, chỉ còn lại gân lá và cọng thân khô quắt. Cả hai họa sĩ đã đem về những ký họa kỹ càng, chi tiết với hình họa vững vàng. Thầy Trí xem và khen: “Làm tranh mà tài liệu nghiên cứu kỹ, nắm chắc đối tượng thế là tốt”. Rồi thầy Trí hướng dẫn làm bố cục tranh và thể hiện trên sơn mài. Nguyễn Gia Trí bảo: “Vẽ nghiên cứu, tỉa, vẽ sâu, vẽ kỹ chi tiết là tốt; nhưng khi sáng tác phải biết đơn giản, giữ lại cốt yếu, và những chi tiết cần thiết trong mảng lớn trong tương quan của cả bố cục. Làm tranh không phải phóng to hay chép lại tài liệu. Cái quan trọng là tìm cái đẹp, làm rõ ý đồ sáng tác của mình. Từ nghiên cứu ghi chép thực tế, đến phác thảo thực hiện ý đồ nghệ thuật, chuyển sang thể hiện tranh là quá trình cảm thức cái đẹp tạo hình. Phải làm tốt bố cục ở phác thảo, theo kích thước trên mặt vóc, rồi can hình lên vóc, pha trộn sơn, thể hiện hình tượng, ủ sơn, mài sơn, làm bóng và hoàn thiện một quá trình liên tục xuyên suốt”.

Xem thêm: Cách Xem Vảy Gà Chọi Có Hình Minh Họa Chi Tiết Nhất, Bí Quyết Chọn Gà Hay

NGUYỄN GIA TRÍ – Đêm Giáng sinh. 1941. Sơn mài. 120x370cm. Nhà thờ dòng Đa Minh, Tp. Hồ Chí MinhVới hiệu suất cao kỹ thuật ấy, Nguyễn Gia Trí lúc đó mới bảo học trò : “ Sở dĩ sơn nhăn bị cạo đi vì không thích hợp, với nhu yếu bộc lộ hình tượng cô gái. Sơn nhăn ở phần diễn đạt da thịt thiếu nữ thì không hề đẹp. Còn sơn nhăn ở phần tả bóng nước, dưới là những cọng sen có rong lại thích hợp. Nghĩa là cần phải biết phát hiện trong sự được hay hỏng. Điều quan trọng là sử dụng kỹ thuật đúng chỗ, và tạo được sự nhiều mẫu mã trong miêu tả khi biểu lộ của những phần trong tranh, mới có hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật ”. Ông còn ví cũng như màu đỏ trên khuôn mặt cô gái, đỏ ở má thì đẹp ( má hồng ), nhưng đỏ ở mũi thì đâu còn đẹp ( mà là bệnh mũi đỏ ). Nguyễn Gia Trí còn nói : “ Mài cũng là vẽ ” tức là biết mài lộ ra cái đẹp. Mài quá tay sẽ bị hỏng, phải vẽ lại. Chuyện sơn mài trong xưởng họa của Nguyễn Gia Trí, không riêng gì cho sinh ra những sáng tác, mà ở đây còn có sự hướng dẫn của ông cho học trò. Qua đó ta thấy được ý niệm, chiêu thức sáng tác, và biểu lộ tranh sơn mài của Nguyễn Gia Trí. Đó là “ hậu trường ” của những tác phẩm sơn mài nổi tiếng của ông. Ngọn lửa phát minh sáng tạo luôn rực sáng và theo ông đến cuối đời. Tác phẩm sơn mài cỡ lớn “ Vườn xuân Trung Nam Bắc ” với niềm vui thống nhất quốc gia, xuân mới cho cả ba miền quốc gia. Là hiện thân của niềm tin đó, góp phần vào sự tăng trưởng mỹ thuật nước nhà. Nguyễn Gia Trí đã được khuyến mãi ngay Trao Giải Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2012 .

Source: https://mix166.vn
Category: Hỏi Đáp