Khủng hoảng con tin Iran – Wikipedia tiếng Việt

Khủng hoảng con tin Iran là một cuộc xung đột chính trị, ngoại giao giữa Iran và Hoa Kỳ. 56 nhà ngoại giao và công dân Mỹ bị bắt làm con tin 444 ngày kể từ ngày 4 tháng 11 năm 1979 đến ngày 20 tháng 1 năm 1981 sau khi một nhóm sinh viên Iran thuộc Muslim Student Followers of the Imam’s Line, hỗ trợ Cách mạng Hồi giáo, đã đánh chiếm Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Tehran.[3] Cuộc khủng hoảng này giữ kỷ lục là cuộc khủng hoảng con tin dài nhất trong lịch sử.[4]

Cuộc khủng hoảng cục bộ đã được những phương tiện đi lại truyền thông online phương Tây miêu tả như thể một ” sự vướng mắc ” của ” sự trả thù và hiểu lầm lẫn nhau “. [ 5 ] Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter gọi những con tin là ” nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố và thực trạng vô chính phủ ” và nói : ” Hoa Kỳ sẽ không nhân nhượng với trò tống tiền. ” [ 6 ] Tại Iran, nó đã được nhìn nhận thoáng rộng như thể một đòn chống lại Hoa Kỳ và tác động ảnh hưởng của nó ở Iran, gồm có cả những nỗ lực nhằm mục đích làm suy yếu cuộc Cách mạng Iran và sự ủng hộ vĩnh viễn so với Shah Iran Mohammad Reza Pahlavi và chính quyền sở tại độc tài mới bị lật đổ trước đó .Sau khi bị lật đổ vào năm 1979, Shah Mohammad Reza Pahlavi đã lưu trú tại Hoa Kỳ với nguyên do để điều trị ung thư. Iran nhu yếu ông phải trở lại nước này để chịu xét xử về những tội ác mà ông bị cáo buộc trong thời hạn trị vì của ông. Cụ thể, Pahlavi bị buộc tội phạm tội chống lại công dân Iran với sự trợ giúp của công an mật, SAVAK. Người Iran cho rằng quyết định hành động của Hoa Kỳ được cho phép ông ta tị nạn tại đó là đồng lõa trong những hành vi tàn khốc trước đó. Còn Hoa Kỳ lại coi vụ bắt cóc là một sự vi phạm nghiêm trọng những nguyên tắc của pháp luật quốc tế, với những quyền bất khả xâm phạm dành cho những quan chức ngoại giao. [ 7 ] [ 8 ] [ 9 ] [ 10 ]

Cuộc khủng hoảng đã lên đến đỉnh điểm sau khi các cuộc đàm phán ngoại giao thất bại trong việc giải phóng cho các con tin. Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter đã ra lệnh cho quân đội Hoa Kỳ cố gắng thực hiện một chiến dịch cứu hộ sử dụng tàu chiến – bao gồm cả USS Nimitz và USS Coral Sea—đang tuần tra vùng biển gần Iran. Vào ngày 24 tháng 4 năm 1980, nỗ lực đánh chiếm, được gọi là Operation Eagle Claw, thất bại, dẫn đến cái chết của 8 lính Mỹ và 1 thường dân Iran, cũng như việc phá hủy của hai trực thăng. Sáu nhà ngoại giao Hoa Kỳ cuối cùng đã thoát ra khỏi nơi giam giữ do một nỗ lực kết hợp giữa Canada và Hoa Kỳ vào ngày 27 tháng 1 năm 1980.

Shah Pahlavi sau đó rời Hoa Kỳ vào tháng 12 năm 1979 và ở đầu cuối đã được tị nạn tại Ai Cập, nơi ông qua đời vì những biến chứng của bệnh ung thư vào ngày 27 tháng 7 năm 1980. Tháng 9 năm 1980, Iraq xâm lăng Iran, mở màn Chiến tranh Iran-Iraq. Những sự kiện này đã khiến cơ quan chính phủ Iran chấp thuận đồng ý đàm phán với Hoa Kỳ, với Algérie làm trung gian. Các con tin đã chính thức được thả ra và tới Hoa Kỳ ngay ngày hôm sau khi thỏa ước Algiers được ký, chỉ vài phút sau khi Tổng thống Mỹ mới, Ronald Reagan, công bố nhậm chức .Cuộc khủng hoảng cục bộ được coi là một phần quan trọng trong lịch sử dân tộc quan hệ ngoại giao Iran-Hoa Kỳ [ 11 ]. Các nhà nghiên cứu và phân tích chính trị trích dẫn nó như một tác nhân chính trong sự sụp đổ của tổng thống Jimmy Carter và sự thất bại của ông trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1980. [ 12 ] Tại Iran, cuộc khủng hoảng cục bộ đã củng cố uy tín của Ayatollah Ruhollah Khomeini và sức mạnh chính trị của những chỉ huy tôn giáo chống lại mọi thông thường hóa quan hệ với phương Tây [ 13 ]. Cuộc khủng hoảng cục bộ cũng dẫn đến những trừng phạt kinh tế tài chính của Hoa Kỳ so với Iran, làm yếu thêm mối quan hệ giữa hai nước [ 14 ] .
Iran cho rằng Đại sứ quán Mỹ tại Tehran là một “ ổ tình báo ” những nhân viên cấp dưới ở đây đều thao tác cho CIA. [ 15 ]Bởi sau cuộc thay máu chính quyền lật đổ cơ quan chính phủ của Thủ tướng Mohammed Mossadegh thành công xuất sắc ( 19-8-1953, cuộc khủng hoảng cục bộ dầu hỏa mang tên Công ty dầu Anh-Iran được nối lại ), Quốc vương Shah Mohammed Reza Pahlavi đã được cho phép những công ty dầu hỏa của Anh, Mỹ và Hà Lan cùng khai thác với Iran. Quyết định của Quốc vương Shah Mohammed Reza Pahlavi đã tạo ra những phản đối của phe trái chiều. [ 16 ]Năm 1962, Quốc vương Shah Mohammed Reza Pahlavi từng ra lệnh bắt ngài Ayatollah Ruhollah Khomeini vì lập trường chống chính quyền sở tại thân phương Tây ở Tehran. Năm 1964, ngài Ayatollah Ruhollah Khomeini phải sống lưu vong tại Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq và Pháp. [ 16 ]Nên sau khi trở lại nắm quyền, ngài Ayatollah Ruhollah Khomeini không những công bố lập nhà nước Cộng hòa Hồi giáo, mà còn khước từ tác động ảnh hưởng của Mỹ tại Iran cũng như khu vực này. [ 16 ]Ngày 22-10-1979 của Tổng thống Jimmy Carter – được cho phép Quốc vương Iran bị phế truất, Shah Mohammed Reza Pahlavi tị nạn chính trị và chữa bệnh tại Mỹ, là giọt nước tràn ly, khiến Đại sứ quán Mỹ ở Tehran bị tiến công hôm 4-11-1979. [ 16 ]nhà nước mới ở Iran đã đưa ra một số ít điều kiện kèm theo để phóng thích con tin, trong đó có nhu yếu Washington phải dẫn độ nhà chỉ huy Shah Mohammed Reza Pahlavi về nước để xét xử và hoàn trả số gia tài của cựu vương cho Tehran. [ 16 ]
Một tiêu đề trong một tờ báo của đảng Cộng hòa Hồi giáo vào ngày 5 tháng 11 năm 1979, đã đọc ” Cuộc cách mạng chiếm đóng Đại sứ quán Hoa Kỳ ” .

Bắt cóc con tin[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 4/11/1979, những sinh viên tham gia cách mạng Iran tiến công Đại sứ quán Mỹ tại Tehran, bắt giữ hàng chục nhân viên cấp dưới ngoại giao Mỹ làm con tin. Hàng nghìn người phản đối tập trung chuyên sâu bên ngoài khu nhà, phân phối lời lôi kéo của giáo chủ Khomeini tiến công những quyền lợi của Mỹ và Israel. [ 17 ]Trong số 90 người ở trong khu nhà, 6 người Mỹ trốn sang những sứ quán khác. Những người không mang quốc tịch Mỹ được phóng thích. Tuy nhiên, 66 người liên tục bị giam giữ. [ 16 ]Các sinh viên dẫn những con tin bị bịt mắt tới trước ống kính máy ảnh để làm nhục ” Quỷ ma vương ” – hình ảnh của Washington trong mắt nhiều nhà chỉ huy cách mạng Iran. Công chúng Mỹ choáng váng và mất ý thức trước những hình ảnh này. [ 16 ]Iran nhu yếu Washington trục xuất cựu vương Shah, người đang ở Mỹ để điều trị ung thư sau khi bị lật đổ. [ 16 ]Tuy nhiên, để hoàn toàn có thể ký thỏa thuận hợp tác kể trên, Mỹ và Iran đã phải trải qua khá nhiều thăng trầm. Sau khi bắt 66 công dân Mỹ làm con tin hôm 4-11-1979 tại Đại sứ quán Mỹ ở Tehran, và để chứng tỏ thiện chí, ngày 17-11-1979, lãnh tụ Iran Ayatollah Ruhollah Khomeini đã ra lệnh phóng thích con tin nữ và người Mỹ gốc Phi, chỉ để lại 52 con tin. [ 16 ]

Động thái của Mỹ[sửa|sửa mã nguồn]

Giải thoát con tin trở thành ưu tiên của chính quyền sở tại Jimmy Carter. Tuy nhiên, Washington không hề có giải pháp nào ngoài trừng phạt kinh tế tài chính so với Iran. [ 17 ]Phía Mỹ sử dụng nhiều giải pháp đấu tranh ngoại giao nhằm mục đích nhu yếu Tehran trả tự do cho công dân nhưng bất thành. Tình thế bắt buộc khiến Tổng thống Mỹ quyết định hành động đưa biệt kích Delta vào TP. hà Nội Iran nhằm mục đích giải cứu con tin. Chiến dịch phức tạp lê dài hai đêm, với sự tham gia của không quân, thủy quân, lục quân và lính thủy đánh bộ Mỹ. [ 18 ]

Kế hoạch giải cứu con tin[sửa|sửa mã nguồn]

Một cuộc biểu tình chống Iran ở Washington, D.C., vào năm 1979. Phía trước của biển báo ghi ” Trục xuất tổng thể người Iran ” và ” Biến khỏi quốc gia tôi “, và mặt sau viết : ” Hãy thả tổng thể người Mỹ ngay lập tức ” .Nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho chiến dịch phức tạp mang tính lịch sử vẻ vang, Mỹ cử Thiếu tướng Lục quân James B. Vaught làm tổng chỉ huy. Trong chiến đấu, đại tá James H. Kyle chỉ huy không quân, Trung tá Edward R. Seiffert chỉ huy những đội trực thăng và Đại tá Charlie Beckwith chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Delta, những người trực tiếp tham gia chiến đấu. Ngoài ra, Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ ( CIA ) cũng tham gia chiến dịch trong vai trò phân phối thông tin. [ 18 ]

Ngày 1/4/1980, Mỹ đưa chuyên viên xuống sân bay bỏ hoang ở tỉnh South Khorasan để khảo sát và biến nó thành bãi đáp đầu tiên (Desert One) của phi đội tấn công. Người ta lắp đèn hồng ngoại trên các đường băng để giúp phi công hạ cánh trong đêm. Người ta không thể quan sát ánh sáng phát ra từ loại đèn này bằng mắt thường nhưng dễ dàng thấy nó nhờ các thiết bị chuyên dụng.[18]

Trong đêm tiên phong, không quân Mỹ đưa xuống Desert One 6.000 lít nguyên vật liệu cùng lực lượng bảo vệ bằng những chiếc EC-130 của không quân. Mỹ cũng cử 3 chiếc EC-130E để chuyên chở những thành viên Delta và 3 chiếc MC-130E Giao hàng phục vụ hầu cần. Ngoài ra, 8 chiếc Sikorsky CH-53D Sea Stallion sẽ từ tàu trường bay USS Nimitz vào điểm hẹn tiên phong trước khi tiếp nguyên vật liệu để đưa biệt kích tới điểm hẹn thứ hai ( Desert Two ). [ 18 ]Đêm thứ hai, mật vụ CIA sẽ chờ sẵn ở Desert Two để đưa biệt kích Mỹ vào Tehran. Desert Two là những hầm khai thác muối mỏ cũ nằm cách Tehran 80 km. Các máy bay Mỹ sẽ được cất giấu tại đây trong khi biệt kích Mỹ thực thi giải cứu con tin. Ngoài ra, một nhóm khác sẽ cắt điện toàn khu vực nhằm mục đích giảm thiểu năng lực phản ứng nhanh của quân đội Iran. [ 18 ]Theo kế hoạch, Delta sẽ tiến công Đại sứ quán Mỹ, giải cứu con tin và đưa họ tới sân vận động Shahid Shiroudi, nơi trực thăng thuận tiện thực thi việc sơ tán. Cùng thời gian, một nhóm khác sẽ chiếm địa thế căn cứ không quân Manzariyeh ở khu vực lân cận, nơi đường sân bay đủ dài cho những chiếc C-141 Starlifters hạ cánh để sơ tán công dân tới vùng chủ quyền lãnh thổ thân thiện. Phi đội phản lực chiến đấu trên tàu trường bay USS Nimitz và USS Coral Sea chuẩn bị sẵn sàng tiếp viện và hộ tống máy bay chở con tin và biệt kích rời khỏi Iran. [ 18 ]

Quá trình giải cứu[sửa|sửa mã nguồn]

Các máy bay C-130 chở thiết bị và nguyên vật liệu tới điểm hẹn tiên phong đúng theo kế hoạch sau khi cất cánh từ hòn đảo Masirah, Iran. Tuy nhiên, đường sân bay bị cát lún phủ dày khiến máy bay Mỹ gặp trục trặc lúc hạ cánh. Tuy nhiên, chúng được thay thế sửa chữa và hoàn toàn có thể hoạt động giải trí trở lại sau khi tiếp đất. Các máy bay phục vụ hầu cần liên tục hạ cánh thành công xuất sắc. Khi đó, điểm hẹn 1 có 120 đặc nhiệm Delta, 15 người Iran hoặc người Mỹ gốc Ba Tư, hầu hết đảm trách trách nhiệm lái xe tải. [ 18 ]Phi đội 8 chiếc CH-53D cất cánh tới điểm hẹn từ tàu trường bay USS Nimitz. Tuy nhiên, chiếc số 6 nứt cánh nên bị bỏ lại trong sa mạc nên chiếc số 8 phải dừng lại để chở phi hành đoàn của nó. Phi đội này liên tục gặp bão cát nên chiếc số 5 phải quay trở lại vì hỏng hóc. Chiếc số 2 tới được điểm hẹn nhưng bị hỏng mạng lưới hệ thống thủy lực. [ 18 ]Khi chuẩn bị sẵn sàng chuyển dời tới điểm hẹn số 2, phía Mỹ chỉ còn 6 chiếc CH-53D hoàn toàn có thể hoạt động giải trí. Đây là mức tối thiểu mà quân đội Mỹ phải duy trì nếu muốn liên tục trách nhiệm. Chỉ huy lực lượng trực thăng không chấp thuận đồng ý sử dụng chiếc CH-53D số 2 trong khi chỉ huy lực lượng Delta bỏ lỡ thông tin tình báo của Canada, quyết định hành động giữ nguyên số lượng biệt kích. Họ tới điểm dừng chân số 2 với 6 chiếc CH-53D. [ 18 ]Trong thời hạn dừng chân ở điểm đỗ số 2, thêm một chiếc CH-53D va chạm với máy bay tiếp nguyên vật liệu EC-130 khiến cả hai chiếc nổ tung. Theo thống kê chính thức, 8 người thiệt mạng gồm có 5 phi công của không quân Mỹ và 3 phi công tinh chỉnh và điều khiển trực thăng. Chỉ một phi công lái trực thăng sống sót trong vụ tai nạn đáng tiếc. [ 18 ]Tuy nhiên, vụ nổ khổng lồ ở gần Thành Phố Hà Nội Tehran khiến số lượng lớn binh sĩ dồn về khu vực này. Trong toàn cảnh nguy cấp, tổng thể biệt kích và đội phục vụ hầu cần của Mỹ đã lên máy bay EC-130 để rời khỏi khu vực. Họ tháo chạy hấp tấp vội vàng đến hơn cả không kịp phân loại tài liệu và hủy những chiếc máy bay trực thăng, vốn gần như còn nguyên vẹn. [ 18 ]

Chiến dịch thất bại[sửa|sửa mã nguồn]

Khi những máy bay Mỹ sẵn sàng chuẩn bị rút đi, một chiếc trong số đó đâm vào chiếc C-130 chở nguyên vật liệu và quân lính, tàn phá chiếc máy bay và khiến 8 quân nhân Mỹ thiệt mạng. Trong cơn hoảng sợ sau đó, toàn bộ những máy bay còn lại bị bỏ rơi, chứ không bị hủy hoại, rồi sau đó trở thành gia tài của Iran ( 1 số ít vẫn còn Giao hàng trong Hải quân Iran cho đến ngày này ). [ 15 ]Chiến dịch Móng vuốt đại bàng sụp đổ trọn vẹn, khiến Mỹ mất mặt với cả quốc tế và cũng góp phần cho thất bại của Tổng thống Carter trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1980. [ 15 ]Xảy ra chưa đầy 1 thập kỷ sau thất bại của Mỹ ở Nước Ta, chiến dịch Móng vuốt đại bàng bị coi là một vật chứng nữa cho thấy nước Mỹ chỉ là “ gã khổng lồ đáng thương ” với gánh nặng là một quân đội thiếu năng lượng. [ 15 ]Trong số 5 chiếc trực thăng bị bỏ lại có một chiếc bị hư hại nhẹ trong khi 4 chiếc còn khá nguyên vẹn. Hiện tại, Hải quân Iran đang sử dụng chiếc CH-53D số 2 và số 8 mà biệt kích Mỹ bỏ lại. Nhà nước Hồi giáo cũng thu hàng loạt tài liệu mật của Mỹ về chiến dịch giải cứu con tin táo bạo. [ 18 ]Nhà Trắng công bố chiến dịch thất bại đầu giờ chiều ngày hôm sau. Phía Iran phân tán những con tin ra khắp quốc gia nhằm mục đích tránh một chiến dịch đột kích thứ hai. Quân đội nhà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran tìm thấy 9 thi thể, gồm có một thường dân Iran và 8 người Mỹ sau cuộc đột kích. Phía Iran cũng rêu rao về thất bại của Mỹ và phóng thích hàng loạt 52 con tin ngày 20/1/1981, vài phút sau khi ông Jimmy Carter kết thúc nhiệm kỳ. Tổng thống Carter không hề thực thi cam kết giải cứu con tin Mỹ trong nhiệm kỳ của mình. [ 18 ]

Khủng hoảng kết thúc[sửa|sửa mã nguồn]

Phó Tổng thống H. W. Bush và tùy tùng nghênh đón những con tin về nướcTháng 7 năm 1980, cựu hoàng Iran qua đời vì ung thư ở Ai Cập. [ 19 ]Với sự tương hỗ của những trung gian người Algeria, Hoa Kỳ và Iran đã khởi đầu đạt được những cuộc đàm phán thành công xuất sắc. Vào ngày diễn ra lễ nhậm chức của Reagan, Mỹ đã giải phóng gần 8 tỷ USD gia tài bị ngừng hoạt động của Iran. Ngày Ronald Reagan nhậm chức 20/1/1981, những con tin được trả tự do sau 444 ngày. [ 17 ] Ngày hôm sau, cựu Tổng thống Jimmy Carter đã bay sang Tây Đức để nghênh đón những người Mỹ trên đường trở về nhà. [ 19 ]
Mỹ quyết định hành động bồi thường lên đến 4,4 triệu USD cho mỗi công dân nước này từng là nạn nhân trong cuộc khủng hoảng cục bộ con tin Iran năm 1979. [ 20 ]

Danh sách con tin[sửa|sửa mã nguồn]

Tổng cộng có 66 người bị bắt giữ: 63 người bị bắt ở Đại sứ quán và 3 người ở Văn phòng Bộ Ngoại giao. Trong đó, có ba người là gián điệp của CIA. Mười ba con tin được thả vào ngày 19,20 tháng 11 năm 1979 và một người vào ngày 11 tháng 7 năm 1980.

Tập tin:Teheran US embassy propaganda statue of liberty.jpg Sau cuộc khủng hoảng cục bộ con tin, những bức tường của Đại sứ quán Hoa Kỳ trước đây hầu hết được bao trùm trong những bức tranh tường chống Mỹ .

Các nhà ngoại giao đã trốn thoát cuộc bắt cóc[sửa|sửa mã nguồn]

• Robert Anders, 54 tuổi – viên chức lãnh sự
• Mark J. Lijek, 29 tuổi – viên chức lãnh sự
• Cora A. Lijek, 25 tuổi – trợ lý lãnh sự
• Henry L. Schatz, 31 tuổi – trợ lý nông nghiệp
• Joseph D. Stafford, 29 tuổi – viên chức lãnh sự
• Kathleen F. Stafford, 28 tuổi – trợ lý lãnh sự

Con tin được thả ngày 19 tháng 11 năm 1979[sửa|sửa mã nguồn]

• Kathy Gross, 22 tuổi – thư kí[68]
• Sgt Ladell Maples, USMC, 23 tuổi – Lính thủy đánh bộ bảo vệ đại sứ
• Sgt William Quarles, USMC, 23 tuổi – Lính thủy đánh bộ bảo vệ đại sứ

Con tin được thả ngày 20 tháng 11 năm 1979[sửa|sửa mã nguồn]

• Sgt James Hughes, USAF, 30 tuổi – Quản lý hành chính của Không quân
• Lillian Johnson, 32 tuổi – thư kí
• Elizabeth Montagne, 42 tuổi – thư kí
• Lloyd Rollins, 40 tuổi – viên chức hành chính
• Capt Neal (Terry) Robinson, USAF – Sĩ quan tình báo quân đội Không quân
• Terri Tedford, 24 tuổi – thư kí
• MSgt Joseph Vincent, USAF, 42 tuổi – Quản lý hành chính của Không quân
• Sgt David Walker, USMC, 25 tuổi – Lính thủy đánh bộ bảo vệ đại sứ
• Joan Walsh, 33 tuổi – thư kí
• Cpl Wesley Williams, USMC, 24 tuổi – Lính thủy đánh bộ bảo vệ đại sứ

Con tin được thả vào tháng 7 năm 1980[sửa|sửa mã nguồn]

• Richard Queen, 28 tuổi – phó lãnh sự

Con tin được thả ra tháng 1 năm 1981[sửa|sửa mã nguồn]

Thomas L. Ahern, Jr. — nhân viên cấp dưới trấn áp ma túy ( sau này được xác lập là đội trưởng CIA ) [ 21 ] [ 22 ]

• Clair Cortland Barnes, 35 tuổi – chuyên gia truyền thông
• William E. Belk, 44 tuổi – nhân viên truyền thông và ghi chép
• Robert O. Blucker, 54 tuổi – cán bộ kinh tế
• Donald J. Cooke, 25 tuổi – phó lãnh sự
• William J. Daugherty, 33 tuổi – Thư ký thứ ba của đặc nhiệm Hoa Kỳ(sĩ quan CIA) [23]
• LCDR Robert Englemann, USN, 34 tuổi – Tùy viên hải quân
• Sgt William Gallegos, USMC, 22 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• Bruce W. German, 44 tuổi – nhân viên ngân sách
• IS1 Duane L. Gillette, 24 tuổi – Hải quân thông tin và chuyên gia tình báo
• Alan B. Golacinski, 30 tuổi – trưởng an ninh đại sứ quán, nhân viên an ninh khu vực
• John E. Graves, 53 tuổi – sĩ quan công vụ
• CW3 Joseph M. Hall, USA, 32 tuổi – tùy viên vũ trang
• Sgt Kevin J. Hermening, USMC, 21 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• SFC Donald R. Hohman, USA, 38 tuổi – quân y
• COL Leland J. Holland, USA, 53 tuổi – tùy viên quân đội
• Michael Howland, 34 tuổi – trợ lý viên an ninh khu vực
• Charles A. Jones, Jr., 40 tuổi – chuyên gia truyền thông, teletype operator
• Malcolm K. Kalp, 42 tuổi – cán bộ thương mại
• Moorhead C. Kennedy, Jr., 50 tuổi – cán bộ thương mại và kinh tế[24]
• William F. Keough, Jr., 50— tuổi – tổng giám đốc của Trường Hoa Kỳ ở Islamabad.[25]
• Cpl Steven W. Kirtley, USMC,  tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• Kathryn L. Koob, 42 tuổi – nhân viên văn hoá đại sứ quán (một trong hai con tin nữ chưa được công nhận)
• Frederick Lee Kupke, 34 tuổi – nhân viên truyền thông và chuyên gia về điện tử
• L. Bruce Laingen, 58 tuổi – kế toán kinh doanh
• Steven Lauterbach, 29 tuổi – viên chức hành chính
• Gary E. Lee, 37 tuổi – viên chức hành chính
• Sgt Paul Edward Lewis, USMC, 23 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• John W. Limbert, Jr., 37 tuổi – sĩ quan chính trị
• Sgt James M. Lopez, USMC, 22 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• Sgt John D. McKeel, Jr., USMC, 27 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• Michael J. Metrinko, 34 tuổi – sĩ quan chính trị
• Jerry J. Miele, 42 tuổi – sĩ quan thông tin
• SSgt Michael E. Moeller, USMC, 31 tuổi – Trưởng đơn vị thủy quân lục chiến
• Bert C. Moore, 45 tuổi – tư vấn quản lý
• Richard Morefield, 51 tuổi — tổng lãnh sự
• Capt Paul M. Needham, Jr., USAF, 30 tuổi — sĩ quan hậu cần không quân
• Robert C. Ode, 65 tuổi — nhân viên phục vụ nước ngoài về hưu đang làm nhiệm vụ tạm thời ở Tehran
• Sgt Gregory A. Persinger, USMC, 23 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• Jerry Plotkin, 45 tuổi — doanh nhân dân dụng đến Tehran
• MSG Regis Ragan, USA, 38 tuổi — Lính quân đội, văn phòng quốc phòng trực thuộc
• Lt Col David M. Roeder, USAF, 41 tuổi — Phó tùy viên Không quân
• Barry M. Rosen, 36 tuổi – tùy viên báo chí
• William B. Royer, Jr., 49 tuổi — trợ lý giám đốc của Hiệp hội Iran-Mỹ
• Col Thomas E. Schaefer, USAF, 50 tuổi — tùy viên không lực
• COL Charles W. Scott, USA, 48 tuổi – tùy viên vũ trang
• CDR Donald A. Sharer, USN, 40 tuổi —tùy viên hải quân
• Sgt Rodney V. (Rocky) Sickmann, USMC, 22 tuổi – Lính hải quân bảo vệ
• SSG Joseph Subic, Jr., USA, 23 tuổi — quân đội cảnh sát, quân đội, văn phòng quốc phòng trực thuộc
• Elizabeth Ann Swift, 40 tuổi — phó chủ tịch bộ phận chính trị (một trong hai con tin nữ chưa được công nhận)
• Victor L. Tomseth, 39 tuổi — cố vấn cho các vấn đề chính trị
• Phillip R. Ward, 40 tuổi — Nhân viên truyền thông CIA

Con tin dân sự[sửa|sửa mã nguồn]

Một số ít con tin không phải là nhân viên cấp dưới ngoại giao. Tất cả đã được thả ra vào cuối năm 1981 .

• Jerry Plotkin- Doanh nhân Mỹ được thả vào tháng 1 năm 1981.[26]
• Mohi Sobhani— Kỹ sư người Mỹ gốc Iran và là thành viên của Baha’i Faith được thả ngày 4 tháng 2 năm 1981.[27][28]
• Zia Nassry— Người Mỹ gốc Afghanistan. được thả tháng 11 năm 1982.[29]
• Cynthia Dwyer— Phóng viên Mỹ có hoạt động gián điệp và trục xuất vào ngày 10 tháng 2 năm 1981.[30]
• Paul Chiapparone and Bill Gaylord—Nhân viên Hệ thống Số liệu điện tử, được cứu bởi hoạt động của Ross Perot vào năm 1979.
• Bốn nhà truyền giáo người Anh, bao gồm tiến sĩ Canon John Coleman; vợ ông, Audrey Coleman; và Jean Waddell; được thả cuối năm 1981[31]

• Bakhash, Shaul (1984). The Reign of the Ayatollahs: Iran and the Islamic Revolution. Basic Books.
• Sick, Gary (1991). October Surprise: America’s Hostages in Iran and the Election of Ronald Reagan. New York: Random House.
• Harris, Les (1997). 444 Days to Freedom: What Really Happened in Iran. DVD UPC 033909253390
• Bowden, Mark (2006). Guests of the Ayatollah: The Iran Hostage Crisis: The First Battle in America’s War with Militant Islam. New York: Grove Press. ISBN 0-87113-925-1
• Ebtekar, Massoumeh; Reed, Fred (2000). Takeover in Tehran: The Inside Story of the 1979 U.S. Embassy Capture. Burnaby, BC: Talonbooks. ISBN 0-88922-443-9
• Moin, Baqer (2000). Khomeini: Life of the Ayatollah. Thomas Dunne Books.

Liên kết lan rộng ra[sửa|sửa mã nguồn]

Tài liệu chưa phân loại[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mix166.vn
Category: Bản Tin TA