Đồng Tháp – Wikipedia tiếng Việt

Đồng Tháp là một tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam.

Vùng đất Đồng Tháp đã được Chúa Nguyễn tìm hiểu và khám phá vào khoảng chừng thế kỷ XVII, XVIII. Tỉnh Đồng Tháp được xây dựng trên cơ sở hợp nhất tỉnh Kiến Phong và tỉnh Sa Đéc vào năm 1976 .Năm 2018, Đồng Tháp là đơn vị chức năng hành chính Nước Ta đông thứ 15 về số dân, xếp thứ 30 về Tổng sản phẩm trên địa phận ( GRDP ), xếp thứ 43 về GRDP trung bình đầu người, đứng thứ 57 về vận tốc tăng trưởng GRDP. Với 1.693.300 người dân [ 3 ], GRDP đạt 67.732 tỉ Đồng ( tương ứng với 2,9416 tỉ USD ), GRDP trung bình đầu người đạt 40,00 triệu đồng ( tương ứng với 1.737 USD ), vận tốc tăng trưởng GRDP đạt 6,92 %. [ 4 ]

Tỉnh Đồng Tháp là nơi sông Tiền chảy vào địa phận Việt Nam, có đường biên giới giáp với Campuchia có chiều dài hơn 50 km với 4 cửa khẩu,[5] trong đó có 2 cửa khẩu quốc tế là Thường Phước và Dinh Bà. Đồng Tháp nổi tiếng với những ruộng sen, hiện diện khắp nơi ở Đồng Tháp. Ngó và hạt sen trở thành đặc sản của vùng này. Ngoài ra, Đồng Tháp rất thích hợp cho loại hình du lịch sinh thái.

Vị trí địa lý[sửa|sửa mã nguồn]

Đồng Tháp là một trong 13 tỉnh của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và là tỉnh duy nhất có địa phận ở cả hai bờ sông Tiền. Lãnh thổ của tỉnh Đồng Tháp nằm trong số lượng giới hạn tọa độ 10 ° 07 ’ – 10 ° 58 ’ vĩ độ Bắc và 105 ° 12 ’ – 105 ° 56 ’ kinh độ Đông. Tỉnh có vị trí địa lý :
Tỉnh Đồng Tháp có đường biên giới vương quốc giáp với Campuchia với chiều dài khoảng chừng 50 km từ Hồng Ngự đến Tân Hồng, với 4 cửa khẩu là Thông Bình, Dinh Bà, Mỹ Cân và Thường Phước. Hệ thống đường Quốc lộ 30, 80, 54 cùng với Quốc lộ N1, N2 kết nối Đồng Tháp với Thành phố Hồ Chí Minh và những tỉnh trong khu vực .

Điều kiện tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Toàn cảnh Đồng Tháp Mười
nhìn từ trên cao

Đầm hoa Sen ở Đồng Tháp MườiĐịa hình Đồng Tháp tương đối phẳng phiu với độ cao phổ cập 1 – 2 mét so với mặt biển. Địa hình được chia thành 2 vùng lớn là vùng phía bắc sông Tiền và vùng phía nam sông Tiền. Đồng Tháp nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, như nhau trên địa giới toàn tỉnh, khí hậu ở đây được chia làm 2 mùa rõ ràng là mùa mưa và mùa khô. Trong đó, mùa mưa thường mở màn từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô mở màn từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Độ ẩm trung bình năm là 82,5 %, số giờ nắng trung bình 6,8 giờ / ngày. Lượng mưa trung bình từ 1.170 – 1.520 mm, tập trung chuyên sâu vào mùa mưa, chiếm 90 – 95 % lượng mưa cả năm. Những đặc thù về khí hậu như trên tương đối thuận tiện cho tăng trưởng nông nghiệp tổng lực .Đất đai của Đồng Tháp có cấu trúc mặt phẳng kém vững chắc lại tương đối thấp, nên làm mặt phẳng thiết kế xây dựng yên cầu kinh phí đầu tư cao, nhưng rất tương thích cho sản xuất lượng thực. Đất đai tại tỉnh Đồng Tháp hoàn toàn có thể chia làm 4 nhóm đất chính là nhóm đất phù sa ( chiếm 59,06 % diện tích quy hoạnh đất tự nhiên ), nhóm đất phèn ( chiếm 25,99 % diện tích quy hoạnh tự nhiên ), đất xám ( chiếm 8,67 % diện tích quy hoạnh tự nhiên ), nhóm đất cát ( chiếm 0,04 % diện tích quy hoạnh tự nhiên ). Nguồn rừng tại Đồng Tháp chỉ còn quy mô nhỏ, diện tích quy hoạnh rừng tràm còn dưới 10.000 ha. Động vật, thực vật rừng rất phong phú có rắn, rùa, cá, tôm, trăn, cò, cồng cộc, đặc biệt quan trọng là sếu cổ trụi .Đồng Tháp là tỉnh rất nghèo về tài nguyên tài nguyên, hầu hết có : Cát thiết kế xây dựng những loại, phân bổ ở ven sông, cồn hoặc những cù lao, là mẫu sản phẩm kế hoạch của tỉnh trong kiến thiết xây dựng. Sét gạch ngói có trong phù sa cổ, trầm tích biển, trầm tích sông, trầm tích đầm lầy, phân bổ rộng khắp trên địa phận tỉnh với trữ lượng lớn. Sét cao lanh có nguồn trầm tích sông, phân bổ ở những huyện phía bắc tỉnh. Than bùn có nguồn gốc trầm tích từ thế kỷ thứ IV, phân bổ ở huyện Tam Nông, Tháp Mười với trữ lượng khoảng chừng 2 triệu m³ .Đồng Tháp Mười ở đầu nguồn sông Cửu Long, có nguồn nước mặt khá dồi dào, nguồn nước ngọt quanh năm không bị nhiễm mặn. Ngoài ra còn có hai nhánh sông Sở Hạ và sông Sở Thượng bắt nguồn từ Campuchia đổ ra sông Tiền ở Hồng Ngự. Phía nam còn có sông Cái Tàu Hạ, Cái Tàu Thượng, sông Sa Đéc … mạng lưới hệ thống kênh rạch chằng chịt. Đồng Tháp có nhiều vỉa nước ngầm ở những độ sâu khác nhau, nguồn này rất là dồi dào, mới chỉ khai thác, sử dụng ship hàng hoạt động và sinh hoạt đô thị và nông thôn, chưa đưa vào dùng cho công nghiệp .
Tính đến ngày 18 tháng 9 năm 2020, tỉnh Đồng Tháp có 12 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, gồm có 3 thành phố và 9 huyện với 143 đơn vị chức năng hành chính cấp xã, gồm có 9 thị xã, 19 phường và 115 xã. [ 6 ]

Thời nhà Nguyễn độc lập[sửa|sửa mã nguồn]

Đất Đồng Tháp được khám phá vào khoảng chừng thế kỷ 17, thế kỷ 18 dưới thời những Chúa Nguyễn. Từ đầu thế kỷ 17, đã có lưu dân Việt đến vùng Sa Đéc khẩn hoang, lập ấp. Thời Gia Long, Sa Đéc thuộc huyện Vĩnh An, phủ Định Viễn, trấn Vĩnh Thanh .Từ năm 1832, sau cải cách hành chính của Minh Mạng, phần đất tỉnh Đồng Tháp ngày này nằm trên địa phận hai tỉnh Định Tường nhà Nguyễn ( phần phía Bắc tỉnh Đồng Tháp, cũng là phần phía bờ Bắc sông Tiền Giang ) và tỉnh An Giang nhà Nguyễn ( phần phía bờ Nam sông Tiền, nằm giữa sông Tiền và sông Hậu, nay là phần phía Đông Nam tỉnh Đồng Tháp ). Phần đất Đồng Tháp nằm trên đất tỉnh Định Tường nhà Nguyễn thì thường trực tỉnh Định Tường này ( một trong 3 tỉnh miền Đông của Nam Kỳ lục tỉnh ) cho đến khi Pháp chiếm Định Tường năm 1861. Phần đất Đồng Tháp nằm trên đất tỉnh An Giang nhà Nguyễn thì thường trực tỉnh An Giang này ( một trong 3 tỉnh miền Tây của Nam Kỳ lục tỉnh ) cho đến khi Pháp chiếm tỉnh An Giang năm 1867 .

Thời Pháp thuộc[sửa|sửa mã nguồn]

Thời Pháp thuộc, địa phận tỉnh Đồng Tháp ngày này gồm có hàng loạt đất đai tỉnh Sa Đéc, Q. Hồng Ngự của tỉnh Châu Đốc, tổng Phong Thạnh Thượng thuộc Q. Chợ Mới, tỉnh Long Xuyên và một phần nhỏ đất đai thuộc Q. Cái Bè, tỉnh Mỹ Tho .

Trước năm 1900[sửa|sửa mã nguồn]

Sau khi chiếm hết được ba tỉnh miền Đông Nam Kỳ vào năm 1862, thực dân Pháp dần xóa bỏ tên gọi tỉnh Định Tường cùng mạng lưới hệ thống hành chính phủ huyện cũ thời nhà Nguyễn, đồng thời đặt ra những hạt Thanh tra. Lúc bấy giờ, hạt Thanh tra Kiến Tường được xây dựng trên địa phận huyện Kiến Phong thuộc phủ Kiến Tường, tỉnh Định Tường cũ. Trụ sở hạt Thanh tra Kiến Tường đặt tại Cao Lãnh. Lúc đầu, hạt Thanh tra tạm gọi tên theo tên những phủ huyện cũ, sau mới đổi tên gọi theo khu vực đóng trụ sở. Về sau, trụ sở được dời từ Cao Lãnh ( thuộc thôn Mỹ Trà ) đến Cần Lố ( thuộc thôn Mỹ Thọ ). Chính vì thế, hạt Thanh tra Kiến Tường cũng được đổi tên thành hạt Thanh tra Cần Lố ; gồm có 3 tổng : Phong Hòa, Phong Phú và Phong Thạnh .Vào những ngày 20, 22 và 24 tháng 6 năm 1867, Pháp vi phạm hòa ước 1862, chiếm 3 tỉnh miền Tây là Vĩnh Long, An Giang và Hà Tiên. Lúc này, thực dân Pháp cũng xóa bỏ tên gọi tỉnh An Giang cùng mạng lưới hệ thống hành chính phủ huyện cũ thời nhà Nguyễn ở khu vực này, đồng thời cũng đặt ra những hạt Thanh tra. Ngày 16 tháng 08 năm 1867, Pháp lập hạt Thanh tra Sa Đéc, là một trong 24 hạt thanh tra trên toàn cõi Nam Kỳ. Lúc bấy giờ, hạt Thanh tra Sa Đéc được xây dựng trên địa phận phủ Tân Thành thuộc tỉnh An Giang cũ. Ngày 4 tháng 12 năm 1867, huyện Phong Phú được tách ra để lập hạt Thanh tra mới. Ngày 1 tháng 1 năm 1868, Thống đốc Nam Kỳ là Bonard quyết định hành động sáp nhập huyện Phong Phú với vùng Bãi Sào ( Sóc Trăng ) lập thành Q. đặt dưới sự quản lý của người Pháp, lập Toà Bố tại Sa Đéc. Hạt Sa Đéc ( phủ Tân Thành ) đặt lỵ sở tại Sa Đéc gồm có 3 huyện : Vĩnh An, An Xuyên và Phong Phú .Ngày 20 tháng 9 năm 1870, giải thể hạt Thanh tra Cần Lố, đưa hai tổng Phong Hòa và Phong Phú vào hạt Thanh tra Cái Bè ; đồng thời đưa tổng Phong Thạnh qua hạt Thanh tra Sa Đéc. Ngày 5 tháng 6 năm 1871, giải thể hạt Thanh tra Cái Bè nhập vào địa phận hạt Thanh tra Mỹ Tho. Đồng thời, địa phận tổng Phong Thạnh cũng được chia cho 3 hạt thanh tra Châu Đốc, Long Xuyên và Sa Đéc :

  • Hạt Châu Đốc: lấy phần đất 3 làng An Bình, An Long và Tân Thạnh thuộc tổng Phong Thạnh, huyện Kiến Phong. Phần đất này nằm ở phía tây bắc Đồng Tháp Mười, sau gọi là tổng An Phước thuộc hạt Châu Đốc.
  • Hạt Long Xuyên: lấy địa phận các làng Tân Phú, Tân Thạnh của tổng Phong Thạnh, huyện Kiến Phong để lập tổng mới gọi là tổng Phong Thạnh Thượng thuộc hạt Long Xuyên.
  • Hạt Sa Đéc: lấy địa phận các làng Mỹ Ngãi, Mỹ Trà, Nhị Mỹ, Phong Mỹ (trước đây thuộc tổng Phong Thạnh, huyện Kiến Phong) để lập tổng mới cũng lấy tên là tổng Phong Thạnh. Lại lấy địa phận các làng Mỹ Long, Bình Hàng Tây (nguyên thuộc tổng Phong Phú, huyện Kiến Phong) để lập tổng mới gọi là tổng Phong Nẫm. Hai tổng Phong Thạnh (mới) và Phong Nẫm đều thuộc về hạt Sa Đéc.

Ngày 05 tháng 06 năm 1871, hạt Sa Đéc nhận thêm hạt Cần Thơ vừa bị giải thể. Ngày 30 tháng 4 năm 1872, Thống đốc Nam Kỳ ra Nghị định tách huyện Phong Phú thuộc hạt Sa Đéc và hợp với vùng Bắc Tràng ( thuộc phủ Lạc Hóa, tỉnh Vĩnh Long trước đây ) để lập thành một hạt, đặt Toà Bố tại Trà Ôn. Một năm sau, Toà Bố từ Trà Ôn lại dời về Cái Răng. Ngày 23 tháng 2 năm 1876, Thống đốc Nam Kỳ ra Nghị định mới lấy huyện Phong Phú và một phần huyện An Xuyên và Tân Thành để lập hạt Cần Thơ với thủ phủ là Cần Thơ. Hạt Cần Thơ thuộc khu vực Bassac ( Hậu Giang ) .

Ngày 05 tháng 01 năm 1876, hạt Thanh tra Sa Đéc đổi thành hạt tham biện Sa Đéc, các thôn đổi thành làng. Sa Đéc trở thành một hạt tham biện (arrondissement) thuộc khu vực hành chính (circonscription) Vĩnh Long do thực dân Pháp đặt ra. Địa hạt Sa Đéc trong giai đoạn 1876-1899 không còn chia cấp huyện nữa mà trực tiếp quản lý từ cấp tổng trở xuống. Hạt Sa Đéc lúc này bao gồm 9 tổng: An Hội, An Mỹ, An Phong, An Thới, An Tịnh, An Trung, An Thạnh, Phong Nẫm, Phong Thạnh.

Theo Nghị định của Toàn quyền Đông Dương vào ngày 20 tháng 12 năm 1899 thì kể từ ngày 1 tháng 1 năm 1900, đổi toàn bộ những hạt ở Nam Kỳ thành tỉnh. Lúc bấy giờ, những hạt tham biện Sa Đéc, Long Xuyên và Châu Đốc lần lượt trở thành những tỉnh sau : tỉnh Sa Đéc, tỉnh Long Xuyên và tỉnh Châu Đốc. Tình hình đó lê dài cho đến đầu năm 1956. Ban đầu, những tổng thường trực tỉnh. Về sau, thực dân Pháp mới triển khai lập những Q. thường trực tỉnh, Q. vốn là đơn vị chức năng hành chính trung gian giữa cấp tỉnh và cáp tổng .Ngày 1 tháng 1 năm 1900, thực dân Pháp lập tỉnh Sa Đéc. Tỉnh Sa Đéc nằm ở hai bên sông Tiền Giang, giáp những tỉnh Long Xuyên, Tân An, Vĩnh Long, Cần Thơ và Mỹ Tho. Dân số tỉnh Sa Đéc theo số liệu thống kê năm 1901 là 182.924 người và năm 1920 là 203.588 người .Năm 1903, tỉnh Sa Đéc có 10 tổng với 79 làng thường trực như sau : [ 14 ] An Hội ( 6 làng ), An Mỹ ( 15 làng ), An Phong ( 8 làng ), An Thới ( 9 làng ), An Tịnh ( 4 làng ), An Trung ( 6 làng ), An Thạnh Thượng ( 6 làng ), An Thạnh Hạ ( 6 làng ), Phong Nẫm ( 11 làng ), Phong Thạnh ( 6 làng ) .Tỉnh lỵ Sa Đéc bắt đầu đặt tại làng Vĩnh Phước thuộc Q. Châu Thành ( kể từ năm 1924 ). Sau này, thực dân Pháp hợp nhất ba làng Tân Phú Đông, Vĩnh Phước và Hòa Khánh lại thành một làng lấy tên là Tân Vĩnh Hòa. Từ đó, tỉnh lỵ Sa Đéc thuộc địa phận làng Tân Vĩnh Hòa .Từ ngày 9 tháng 2 năm 1913 đến ngày 9 tháng 2 năm 1924, tỉnh Sa Đéc bị chính quyền sở tại thực dân Pháp giải thể, hàng loạt diện tích quy hoạnh tỉnh bị sáp nhập vào tỉnh Vĩnh Long. Ngày 10 tháng 12 năm 1913, thực dân Pháp xây dựng Q. Cao Lãnh thuộc tỉnh Vĩnh Long. Ngày 1 tháng 4 năm 1916, thực dân Pháp cho xây dựng thêm Q. Sa Đéc và Q. Lai Vung cùng thuộc tỉnh Vĩnh Long. Sau năm 1924, tỉnh Sa Đéc được tái lập với 3 Q. thường trực : Châu Thành ( đổi tên từ Q. Sa Đéc ), Cao Lãnh, Lai Vung .Năm 1917, thực dân Pháp lập Q. Chợ Mới thuộc tỉnh Long Xuyên. Lúc này tổng Phong Thạnh Thượng trực thuộc Q. Chợ Mới. Ngày 19 tháng 12 năm 1929, thực dân Pháp lập thêm Q. Hồng Ngự thuộc tỉnh Châu Đốc do tách ra từ Q. Tân Châu cùng tỉnh. Quận Hồng Ngự gồm có 2 tổng thường trực : Cù Lao Tây và An Phước .
Sau Cách mạng tháng 8 năm 1945, tỉnh Sa Đéc, tỉnh Long Xuyên và tỉnh Châu Đốc nằm trong list 21 tỉnh ở Nam Bộ. Lúc này, Ủy ban Kháng chiến Hành chánh Nam bộ chủ trương bỏ cấp tổng, bỏ đơn vị chức năng làng, thống nhất gọi là xã, đồng thời bỏ tên tuổi Q., gọi sửa chữa thay thế bằng huyện. Chính quyền Nước Ta Cộng hòa đến năm 1956 cũng thống nhất dùng tên tuổi là xã, tuy nhiên vẫn gọi là Q. cho đến năm 1975. Đồng thời, chính quyền sở tại Việt Minh cũng cho xây dựng thị xã Sa Đéc thường trực tỉnh Sa Đéc trên cơ sở tách đất làng Tân Vĩnh Hòa và những vùng lân cận .Ngày 19 tháng 5 năm 1947, nhà nước lâm thời Cộng hòa Nam Kỳ tự trị thân Pháp quyết định hành động tách đất Q. Thốt Nốt để lập thêm Q. Lấp Vò khởi đầu cùng thuộc tỉnh Long Xuyên. Ngày 14 tháng 5 năm 1949, tỉnh Sa Đéc nhận thêm Q. Lấp Vò từ tỉnh Long Xuyên .Ngày 12 tháng 9 năm 1947, theo thông tư số 50 / CT của Ủy ban kháng chiến hành chính Nam Bộ ( chính quyền sở tại Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ), lúc bấy giờ có sự biến hóa sắp xếp hành chính của tỉnh Châu Đốc và tỉnh Long Xuyên, xây dựng những tỉnh mới có tên là Long Châu Tiền và Long Châu Hậu. Theo đó, tỉnh Long Châu Tiền nằm ở phía bờ trái ( tả ngạn ) sông Hậu, hai bên sông Tiền, thuộc khu 8 và có 5 huyện : Tân Châu, Hồng Ngự, Chợ Mới, Châu Phú B và Lấp Vò. Ngày 14 tháng 5 năm 1949, huyện Lấp Vò được trả về tỉnh Sa Đéc. Cũng trong năm đó, huyện Tân Châu của tỉnh Long Châu Tiền chia thành 2 huyện mới là Phú Châu và Tân Châu .Tháng 6 năm 1951, tỉnh Long Châu Tiền hợp nhất với tỉnh Sa Đéc thành tỉnh Long Châu Sa, gồm 7 huyện : Châu Thành ( của tỉnh Sa Đéc cũ ), Lai Vung, Cao Lãnh, Tân Hồng, Tân Châu, Phú Châu, Chợ Mới. Trong đó, hai huyện Tân Hồng và Tân Châu vốn là hai huyện Hồng Ngự và Tân Châu của tỉnh Long Châu Tiền trước đó. Tháng 7 năm 1951, nhập huyện Lấp Vò vào tỉnh Long Châu Sa .Tuy nhiên, tên những tỉnh Long Châu Tiền, Long Châu Sa lại không được chính quyền sở tại Quốc gia Nước Ta của Bảo Đại và chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa công nhận. Đến cuối năm 1954, tỉnh Sa Đéc, tỉnh Long Xuyên và tỉnh Châu Đốc đều được chính quyền sở tại Việt Minh tái lập trở lại .

Nước Ta Cộng hòa[sửa|sửa mã nguồn]

Ban đầu, chính quyền sở tại Quốc gia Nước Ta và sau đó là Nước Ta Cộng hòa vẫn duy trì tên gọi tỉnh Sa Đéc, tỉnh Long Xuyên và tỉnh Châu Đốc như thời Pháp thuộc .Năm 1955, Q. Cao Lãnh vẫn thuộc tỉnh Sa Đéc ; tổng Phong Thạnh Thượng vẫn thuộc Q. Chợ Mới, tỉnh Long Xuyên và Q. Hồng Ngự vẫn thuộc tỉnh Châu Đốc như cũ .Ngày 17 tháng 2 năm 1956, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa phát hành Sắc lệnh 22 – NV xây dựng tỉnh Phong Thạnh gồm có đất đai của Q. Cao Lãnh thuộc tỉnh Sa Đéc, Q. Hồng Ngự thuộc tỉnh Châu Đốc, tổng Phong Thạnh Thượng thuộc Q. Chợ Mới, tỉnh Long Xuyên và một phần nhỏ đất đai thuộc Q. Cái Bè, tỉnh Mỹ Tho trước đó. Tỉnh lỵ tỉnh Phong Thạnh đặt tại Cao Lãnh. Thời gian này, tỉnh Sa Đéc vẫn còn sống sót với 3 Q. thường trực còn lại : Châu Thành, Lai Vung, Lấp Vò .Đến ngày 22 tháng 10 năm 1956, Tổng thống Nước Ta Cộng hòa Ngô Đình Diệm phát hành Sắc lệnh 143 – NV để ” biến hóa địa giới và tên Đô thành Hồ Chí Minh – Chợ Lớn cùng những tỉnh và tỉnh lỵ tại Nước Ta “. Địa giới và địa điểm những tỉnh ở miền Nam biến hóa nhiều, một số ít tỉnh mới được xây dựng. Theo Sắc lệnh này, địa phận Nam Phần của Nước Ta Cộng Hoà gồm Đô thành TP HCM và 22 tỉnh. Lúc này, tỉnh Phong Thạnh được đổi tên thành tỉnh Kiến Phong ; còn hàng loạt phần còn lại tỉnh Sa Đéc bị giải thể, sáp nhập vào địa phận tỉnh Vĩnh Long. Tỉnh lỵ tỉnh Kiến Phong có tên là ” Cao Lãnh “, về mặt hành chánh thuộc xã Mỹ Trà, Q. Cao Lãnh .Năm 1957, tỉnh Kiến Phong gồm 4 Q. bắt đầu : Cao Lãnh, Mỹ An, Thanh Bình và Hồng Ngự. Trong đó, Q. Mỹ An được xây dựng mới trên phần đất phía đông bắc thuộc Q. Cao Lãnh và một phần đất đai thuộc Q. Cái Bè, tỉnh Mỹ Tho trước đó. Quận Thanh Bình được xây dựng mới gồm có hàng loạt đất đai của tổng Phong Thạnh Thượng, hàng loạt Cù Lao Tây ( trước thuộc Q. Hồng Ngự ) và một phần nhỏ đất đai thuộc Q. Hồng Ngự trước đó .Ngày 13 tháng 7 năm 1961, lại tách đất Q. Cao Lãnh để lập mới Q. Kiến Văn cùng thuộc tỉnh Kiến Phong. Năm 1969, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa cho lập mới Q. Đồng Tiến thuộc tỉnh Kiến Phong trên cơ sở tách phần đông vùng đất phía đông của Q. Thanh Bình hợp với một phần nhỏ đất đai phía bắc trước đó thuộc Q. Cao Lãnh .Năm 1973, tỉnh Kiến Phong có 6 Q. : Cao Lãnh, Mỹ An, Kiến Văn, Thanh Bình, Đồng Tiến, Hồng Ngự. Ngày 12 tháng 7 năm 1974, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa lập Q. mới có tên là Q. Hậu Mỹ thuộc tỉnh Định Tường ( trước năm 1956 là tỉnh Mỹ Tho ). Lúc này, xã Mỹ Đa thuộc Q. Mỹ An của tỉnh Kiến Phong được giao về cho Q. Hậu Mỹ của tỉnh Định Tường quản trị. Các đơn vị chức năng hành chính của Q. Hậu Mỹ chưa sắp xếp xong thì chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa sụp đổ vào ngày 30 tháng 4 năm 1975 .Địa bàn tỉnh Sa Đéc vừa bị giải thể tương ứng với Q. Sa Đéc và Q. Lấp Vò cùng thuộc tỉnh Vĩnh Long. Trong đó, Q. Châu Thành thuộc tỉnh Sa Đéc cũ được đổi tên thành Q. Sa Đéc, riêng Q. Lai Vung trước đó cũng bị giải thể và sáp nhập vào Q. Lấp Vò. Ngày 8 tháng 10 năm 1957, theo Nghị định số 308 – BNV / NC / NĐ của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nước Ta Cộng hòa, Q. Sa Đéc và Q. Lấp Vò cùng thường trực tỉnh Vĩnh Long. Lúc này, xã Tân Vĩnh Hòa chỉ còn giữ vai trò là Q. lỵ Q. Sa Đéc .Ngày 11 tháng 7 năm 1962, tỉnh Vĩnh Long cho xây dựng mới hai Q. là Đức Tôn và Đức Thành, do lần lượt tách ra từ Q. Sa Đéc và Q. Lấp Vò .Ngày 24 tháng 09 năm 1966, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa ký Sắc lệnh số 162 – SL / ĐUHC quyết định hành động tái lập tỉnh Sa Đéc. Tỉnh Sa Đéc mới tách ra từ tỉnh Vĩnh Long, chỉ gồm phần đất nằm giữa hai con sông Tiền Giang và Hậu Giang, với diện tích quy hoạnh khoảng chừng 900 km². Tỉnh lỵ tỉnh Sa Đéc có tên là ” Sa Đéc “, về mặt hành chánh thuộc xã Tân Vĩnh Hòa, Q. Châu Thành ( từ sau năm 1968 thuộc Q. Đức Thịnh ). Tỉnh Sa Đéc khi đó gồm có 4 Q. thường trực : Châu Thành ( do đổi tên từ Q. Sa Đéc trước đó ), Lấp Vò, Đức Tôn và Đức Thành. Đến ngày 14 tháng 03 năm 1968, lại đổi tên Q. Châu Thành thành Q. Đức Thịnh thuộc tỉnh Sa Đéc .Năm 1973, tỉnh Sa Đéc vẫn gồm 4 Q. thường trực như cũ : Đức Thịnh, Đức Tôn, Đức Thành, Lấp Vò .

Chính quyền Cách mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Chính quyền Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Nước Ta và sau này là nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Nước Ta cũng phân loại, sắp xếp lại những đơn vị chức năng hành chính trong tỉnh như bên chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa. Cuối năm 1956, chính quyền sở tại Cách mạng xây dựng cũng tỉnh Kiến Phong, đến giữa năm 1957 giải thể và sáp nhập phần còn lại của tỉnh Sa Đéc vào tỉnh Vĩnh Long .Chính quyền Cách mạng khi đó cũng đồng thời tách xã Mỹ Trà và những vùng lân cận để xây dựng thị xã Cao Lãnh thuộc tỉnh Kiến Phong. Như vậy, lúc bấy giờ thị xã Cao Lãnh và huyện Cao Lãnh cùng là hai đơn vị chức năng hành chính cấp huyện ngang bằng nhau. Sau đó, chính quyền sở tại Cách mạng cũng cho xây dựng thêm huyện Kiến Văn, huyện Mỹ An và huyện Thanh Bình như phía chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa. Tỉnh Kiến Phong khi đó gồm những đơn vị chức năng hành chính thường trực : thị xã Cao Lãnh, huyện Cao Lãnh, huyện Mỹ An ( ngày này là huyện Tháp Mười ), huyện Kiến Văn, huyện Thanh Bình, huyện Hồng Ngự. Tháng 12 năm 1965 tỉnh Kiến Phong nhận thêm huyện Chợ Mới từ tỉnh An Giang ( trước năm 1956 thuộc tỉnh Long Xuyên ) .Ngày 5 tháng 5 năm 1969, tỉnh Kiến Phong xây dựng thêm huyện Tam Nông, tương ứng với địa phận Q. Đồng Tiến của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa lúc bấy giờ. ” Tam Nông ” vốn là tên một huyện của tỉnh Phú Thọ kết nghĩa với tỉnh Kiến Phong trong thời kỳ đấu tranh chống lại quân đội Hoa Kỳ và chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa ở miền Nam Nước Ta .Năm 1957, chính quyền sở tại Cách mạng cũng giải thể và sáp nhập tỉnh Sa Đéc vào tỉnh Vĩnh Long. Đồng thời, huyện Châu Thành cũ cũng đổi tên thành huyện Sa Đéc. Như vậy, lúc bấy giờ thị xã Sa Đéc và huyện Sa Đéc là hai đơn vị chức năng hành chính cấp huyện ngang bằng nhau và cùng thuộc tỉnh Vĩnh Long. Địa bàn thị xã Sa Đéc của chính quyền sở tại Cách mạng khi đó tương ứng với xã Tân Vĩnh Hòa thuộc Q. Sa Đéc của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa. Bên cạnh đó, huyện Lai Vung trước đó cũng bị giải thể và sáp nhập vào huyện Lấp Vò cùng thuộc tỉnh Vĩnh Long .Trong quy trình tiến độ 1963 – 1968, chính quyền sở tại Cách mạng lại tách đất huyện Châu Thành để xây dựng thêm huyện Lê Hà ( lấy tên một người chiến sỹ cộng sản đã quyết tử trước đó ) thuộc tỉnh Vĩnh Long có địa giới hành chính trùng với Q. Sa Đéc sau năm 1962 của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa. Huyện Lê Hà sau năm 1968 bị giải thể .Trong tiến trình 1966 – 1974, địa phận tỉnh Sa Đéc của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa vẫn do tỉnh Vĩnh Long của chính quyền sở tại Cách mạng quản trị. Do đó, huyện Lấp Vò, huyện Sa Đéc và thị xã Sa Đéc vẫn thuộc tỉnh Vĩnh Long trong quy trình tiến độ này. Bên cạnh đó, tên gọi những Q. Đức Thịnh, Đức Tôn và Đức Thành cũng không được phía chính quyền sở tại Cách mạng công nhận và sử dụng .Tháng 8 năm 1974, Trung ương Cục miền Nam quyết định hành động giải thể những tỉnh Kiến Phong và An Giang để tái lập những tỉnh Long Châu Tiền và tỉnh Sa Đéc. Tỉnh Sa Đéc gồm những huyện Chợ Mới, Cao Lãnh, Kiến Văn, Mỹ An và thị xã Cao Lãnh của tỉnh Kiến Phong cũ ; đồng thời cũng nhận lại những huyện Lấp Vò, Châu Thành, thị xã Sa Đéc của tỉnh Vĩnh Long giao lại ; tỉnh lỵ tỉnh Sa Đéc khi đó đặt tại thị xã Sa Đéc. Tỉnh Long Châu Tiền gồm những huyện : Hồng Ngự, Thanh Bình, Tam Nông của tỉnh Kiến Phong cũ và những huyện An Phú, Tân Châu, Phú Tân A và Phú Tân B của tỉnh An Giang cũ ; tỉnh lỵ đặt tại thị xã Tân Châu, huyện Tân Châu ( thời nay là thị xã Tân Châu ) .Sau ngày 30 tháng 04 năm 1975, chính quyền sở tại quân quản Cộng hòa miền Nam Nước Ta khởi đầu vẫn duy trì tỉnh Sa Đéc và tỉnh Long Châu Tiền như trước đó cho đến đầu năm 1976. Lúc này, chính quyền sở tại Cách mạng cũng bỏ tên tuổi ” Q. ” có từ thời Pháp thuộc và lấy tên tuổi ” huyện ” ( Q. và phường dành cho những đơn vị chức năng hành chánh tương tự khi đã đô thị hóa ) .Ngày 20 tháng 9 năm 1975, Bộ Chính trị ra Nghị quyết số 245 – NQ / TW về việc bỏ khu, hợp tỉnh trong toàn nước ” nhằm mục đích kiến thiết xây dựng những tỉnh thành những đơn vị chức năng kinh tế tài chính, kế hoạch và đơn vị chức năng hành chính có năng lực xử lý đến mức cao nhất những nhu yếu về tăng cường sản xuất, tổ chức triển khai đời sống vật chất, văn hóa truyền thống của nhân dân, về củng cố quốc phòng, bảo vệ trị an, và có năng lực góp phần tốt nhất vào sự nghiệp chung của cả nước “. Theo Nghị quyết này, tỉnh Long Châu Tiền, tỉnh Sa Đéc và tỉnh Kiến Tường sẽ hợp nhất lại thành một tỉnh, tên gọi tỉnh mới cùng với nơi đặt tỉnh lỵ sẽ do địa phương ý kiến đề nghị lên .Nhưng đến ngày 20 tháng 12 năm 1975, Bộ Chính trị lại ra Nghị quyết số 19 / NQ kiểm soát và điều chỉnh lại việc hợp nhất tỉnh ở miền Nam Nước Ta cho sát với tình hình thực tiễn, theo đó tỉnh Sa Đéc và tỉnh Kiến Phong cũ thời Nước Ta Cộng hòa được triển khai hợp nhất lại thành một tỉnh .

Từ năm 1976 đến nay[sửa|sửa mã nguồn]

Đường phố ở Tp Cao Lãnh Khu Công nghiệp ở Tp Sa Đéc Nhà Bảo tàng ở Tp Cao LãnhTháng 2 năm 1976, nhà nước nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam quyết định hành động hợp nhất tỉnh Kiến Phong và tỉnh Sa Đéc thời Nước Ta Cộng hòa để xây dựng tỉnh mới có tên gọi là tỉnh Đồng Tháp, có tỉnh lỵ bắt đầu đặt tại thị xã Sa Đéc. Tỉnh Đồng Tháp lúc này gồm thị xã Sa Đéc, và 6 huyện : Cao Lãnh, Châu Thành, Hồng Ngự, Lấp Vò, Tam Nông, Lai Vung .Ngày 05 tháng 01 năm 1981, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 4 – CP về việc chia huyện Cao Lãnh thành hai huyện lấy tên là huyện Cao Lãnh và huyện Tháp Mười ; đồng thời đổi tên huyện Lấp Vò thành huyện Thạnh Hưng thuộc tỉnh Đồng Tháp .Ngày 23 tháng 02 năm 1983, Hội đồng Bộ trưởng Nhà nước Nước Ta ban hành Quyết định số 13 – HĐBT, kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chánh một số ít huyện của tỉnh Đồng Tháp. Trong đó, chia huyện Tam Nông thành hai huyện lấy tên là huyện Tam Nông và huyện Thanh Bình. Đồng thời, xây dựng thị xã Cao Lãnh trên cơ sở tách thị xã Cao Lãnh và những xã Hòa An, Mỹ Trà, Mỹ Tân của huyện Cao Lãnh .Ngày 22 tháng 04 năm 1989, Hội đồng Bộ trưởng Nhà nước Nước Ta ban hành Quyết định số 41 – HĐBT, chia huyện Hồng Ngự thành hai huyện lấy tên là huyện Hồng Ngự và huyện Tân Hồng. [ 15 ]Đến ngày 27 tháng 06 năm 1989, Hội đồng Bộ trưởng Nhà nước Nước Ta liên tục ban hành Quyết định số 77 – HĐBT, chia huyện Thạnh Hưng thành hai huyện lấy tên là huyện Thạnh Hưng và huyện Lai Vung .Ngày 29 tháng 04 năm 1994, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 36 – CP [ 16 ] về việc vận động và di chuyển tỉnh lỵ tỉnh Đồng Tháp từ thị xã Sa Đéc về thị xã Cao Lãnh .Ngày 06 tháng 12 năm 1996, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 81 – CP [ 17 ] về việc đổi tên huyện Thạnh Hưng thuộc tỉnh Đồng Tháp thành huyện Lấp Vò .Cuối năm 2003, tỉnh Đồng Tháp có thị xã Cao Lãnh, thị xã Sa Đéc, và những huyện là Tân Hồng, Hồng Ngự, Tam Nông, Thanh Bình, Tháp Mười, Cao Lãnh, Lấp Vò, Lai Vung, Châu Thành .Ngày 16 tháng 1 năm 2007, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 10/2007 / NĐ-CP [ 7 ] về việc xây dựng thành phố Cao Lãnh thuộc tỉnh Đồng Tháp trên cơ sở hàng loạt diện tích quy hoạnh tự nhiên, dân số và những đơn vị chức năng hành chính thường trực của thị xã Cao Lãnh .Ngày 23 tháng 12 năm 2008, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 08 / NĐ-CP về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính huyện Hồng Ngự để xây dựng thị xã Hồng Ngự, xây dựng phường thuộc thị xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp. [ 18 ]Ngày 14 tháng 10 năm 2013, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị quyết số 113 / NQ-CP [ 19 ] về việc xây dựng thành phố Sa Đéc thuộc tỉnh Đồng Tháp trên cơ sở hàng loạt 5.981 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên, 152.237 nhân khẩu và 09 đơn vị chức năng hành chính cấp xã của thị xã Sa Đéc .Ngày 10 tháng 2 năm 2018, Thủ tướng nhà nước ban hành Quyết định số 210 / QĐ-TTg công nhận thành phố Sa Đéc là đô thị loại II. [ 20 ]Ngày 22 tháng 1 năm 2020, Thủ tướng nhà nước ban hành Quyết định số 155 / QĐ-TTg công nhận thành phố Cao Lãnh là đô thị loại II. [ 21 ]Ngày 18 tháng 9 năm 2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phát hành Nghị quyết 1003 / NQ-UBTVQH14 về việc xây dựng thành phố Hồng Ngự thuộc tỉnh Đồng Tháp trên cơ sở hàng loạt 121,84 km² diện tích quy hoạnh tự nhiên và 100.610 người của thị xã Hồng Ngự ( nghị quyết có hiệu lực thực thi hiện hành từ ngày 1 tháng 11 năm 2020 ). [ 6 ]Tỉnh Đồng Tháp có 3 thành phố và 9 huyện như lúc bấy giờ .

Kinh tế – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Tình hình kinh tế tài chính – xã hội của tỉnh Đồng Tháp trong 9 tháng đầu năm 2012 được tiến hành triển khai trong toàn cảnh khó khăn vất vả chung của kinh tế tài chính quốc tế và cả nước, nhưng tình hình kinh tế tài chính – xã hội trong tỉnh vẫn duy trì và tăng trưởng. [ 22 ] Tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 463 triệu USD, bằng 71,3 % kế hoạch và tổng kim ngạch nhập khẩu ước đạt 467,4 triệu USD bằng 66,7 % kế hoạch. Thực hiện vốn góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản ước đạt 1.629 tỷ đồng, kêu gọi vốn tín dụng thanh toán tăng 27,8 % và dư nợ cho vay tăng 10,46 % so với đầu năm. Sản lượng lúa 2 vụ đông xuân và hè thu đạt 2,6 triệu tấn, vượt kế hoạch 2,3 % sản lượng, thủy hải sản ước đạt 334.300 tấn, bằng 79,5 % kế hoạch. [ 22 ] Về thương mại, dịch vụ, tổng mức kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ ước đạt 30.468 tỷ đồng, bằng 70,3 % kế hoạch. Công tác xã hội hóa góp vốn đầu tư được tăng cường, tập trung chuyên sâu vào những khu công trình nước sạch, vệ sinh thiên nhiên và môi trường, cầu đường giao thông nông thôn, trường học, y tế … góp thêm phần triển khai có hiệu suất cao chương trình kiến thiết xây dựng nông thôn mới. [ 22 ]Trong 10 tháng đầu năm 2012 do chịu hậu quả từ cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới và khủng hoảng cục bộ nợ công khu vực Châu âu lê dài, trong nước hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại liên tục bị áp lực đè nén lãi suất vay vay cao, mức tiêu thụ loại sản phẩm đạt thấp. Tuy nhiên kinh tế tài chính tỉnh Đồng Tháp vẫn không thay đổi, đời sống dân cư, phúc lợi xã hội, [ 23 ] trật tự bảo đảm an toàn xã hội liên tục được giữ vững .Cây lúa vẫn là loại cây xanh hầu hết chiếm tỷ trọng lớn trong diện tích quy hoạnh gieo trồng và trong giá trị sản xuất toàn ngành nông nghiệp. Diện tích gieo trồng lúa cả năm ước tính 487.623 ha, sản lượng lúa cả năm 2012 ước tính 3.036 ngàn tấn thấp hơn tiềm năng kế hoạch. [ 24 ] Do biến hóa cơ cấu tổ chức cây xanh nên sản lượng một số ít nông sản trong năm 2012 giảm so với năm 2011. Sản lượng Thủy sản nuôi trồng năm 2012 vẫn tăng 15,89 % so với năm trước và đạt 436 ngàn tấn, vượt 9,81 % kế hoạch năm. Năm 2018, Giá trị sản xuất của thủy hải sản so với Tổng giá trị sản xuất của Nông nghiệp – Lâm nghiệp – Thủy sản là 19,5 %. Ước tính tổng mức vốn góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản những đơn vị chức năng thuộc nhà nước quản trị năm 2012 là 2.380 tỷ đồng đạt 98,61 % kế hoạch năm. Tổng trị giá hàng nhập khẩu năm 2012 ước tính 695 triệu USD, bằng 109,72 % so với năm 2011. Mặt hàng nhập khẩu hầu hết vẫn là xăng dầu, ước tính khối lượng nhập khẩu 633 ngàn tấn, với trị giá nhập khẩu 640 triệu USD, tăng 17,87 % về khối lượng và tăng 5,88 % về giá trị so với năm 2011. [ 24 ]Đồng Tháp là tỉnh có đàn gia cầm ( vịt ) chăn thả khá lớn so với nhiều tỉnh thành trong cả nước, số hộ nuôi vịt đẻ là 899 hộ với số lượng vịt nuôi là 650.512 con, số hộ nuôi vịt thịt là 152 hộ với số lượng vịt nuôi là 126.788 con. Trong tháng 10, sản lượng cá tra đạt khoảng chừng 33.145 tấn, giá trị sản xuất toàn ngành Công nghiệp đạt 1.231.517 triệu đồng, tổng mức vốn góp vốn đầu tư triển khai tháng 10 là 231.093 triệu đồng. Ước tính 10 tháng đầu năm, tổng mức vốn góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản triển khai 1.851.540 triệu đồng. Trong tháng 10, tính tổng mức kinh doanh nhỏ đạt 34.375 tỷ đồng, khối lượng sản phẩm & hàng hóa luân chuyển là 213 ngàn tấn. Khối lượng luân chuyển sản phẩm & hàng hóa 10 tháng đầu năm 2012 ước tính 2.415 ngàn tấn tăng 3,99 % so với cùng kỳ 2011. [ 24 ]Ước tính trong tháng 10 hoạt động giải trí xuất khẩu đạt 74.584 ngàn USD. Trong khi nhập khẩu dự kiến đạt 60.555 ngàn USD. Nếu không tính hàng tạm nhập tái xuất thì kim ngạch xuất khẩu tháng 10 ước đạt 57.084 ngàn USD. Trong 10 tháng đầu năm 2012, Nếu không tính hàng tạm nhập tái xuất thì kim ngạch xuất khẩu ước đạt 539.558 ngàn USD, đạt 83 % so với kế hoạch xuất khẩu năm 2012. Kim ngạch nhập khẩu ước tính đạt 547.651 ngàn USD, bằng 88,9 % so với cùng kỳ năm 2011 và đạt 78,24 % kế hoạch năm. Ước tính vận tốc tăng trưởng GDP năm 2012 đạt 9,66 %. GDP trung bình đầu người năm 2012 ước tính đạt 24,8 triệu đồng. [ 24 ]Năm 2019, tình hình kinh tế tài chính – xã hội của Đồng Tháp đạt 14/17 chỉ tiêu theo Nghị quyết của tỉnh đề ra, trong đó vận tốc tăng trưởng GRDP ước đạt 6,45 % ; GRDP / người đạt 50,19 triệu đồng / người .Đáng chú ý quan tâm, khu vực nông nghiệp duy trì tăng trưởng trong tình hình nhiều khó khăn vất vả, kim ngạch xuất khẩu nông sản ước đạt trên 1 tỉ USD. Sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá, trong đó công nghiệp chế biến liên tục giữ vai trò động lực tăng trưởng chung của tỉnh .Hoạt động du lịch có nhiều khởi sắc, lôi cuốn trên 3,9 triệu lượt khách, trong đó có 95.000 lượt khách quốc tế, tổng doanh thu từ du lịch ước tăng 15 % so với năm 2018. Cơ cấu lao động liên tục chuyển dời tích cực, tạo thêm gần 31.000 việc làm ; tỷ suất hộ nghèo ước giảm còn 2,78 % .

Trường Đại học Đồng Tháp
ở Thành phố Cao Lãnh

Tính đến ngày 1 tháng 11 năm 2018, tỉnh Đồng Tháp có 172 trường Mẫu giáo, 506 trường đại trà phổ thông trong đó có 321 trường Tiểu học, 130 trường Trung học cơ sở, 41 trường Trung học đại trà phổ thông, 12 trường đại trà phổ thông cơ sở, 2 trường trung học phổ thông chuyên, 4 trừơng Đại học và Cao đẳng, 1 trường chính trị, 1 trường quân sự chiến lược .
Theo thông tin từ Tổng cục Thống kê năm 2008, tỉnh Đồng Tháp có 168 cơ sở khám chữa bệnh thường trực Sở Y tế. Trong đó có 12 bệnh viện, 13 phòng khám đa khoa khu vực, 1 bệnh viện điều dưỡng và hồi sinh tính năng và 142 trạm y tế phường xã, tổng số giường bệnh là 3.458 giường, trong đó những bệnh viện có 2.440 giường, phòng khám đa khoa khu vực có 150 giường, bệnh viện điều dưỡng và phục sinh công dụng có 80, trạm y tế có 888 giường. Cũng theo thông tin từ Tổng cục Thống kê năm 2008, tỉnh có 762 bác sĩ, 990 y sĩ, 1029 y tá, 414 nữ hộ sinh, 183 dược sĩ hạng sang, 838 dược sĩ tầm trung và 492 dược tá .

  • Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp (tuyến cuối của tỉnh phía bắc sông Tiền tại thành phố Cao Lãnh)
  • Bệnh viện Đa khoa Sa Đéc (tuyến cuối của tỉnh phía nam sông Tiền tại thành phố Sa Đéc)
  • Bệnh viện Đa khoa Khu vực Hồng Ngự (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Đa khoa Khu vực Tháp Mười (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Phổi Đồng Tháp (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Tâm thần tỉnh Đồng Tháp (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Đồng Tháp (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Y học cổ truyền Đồng Tháp (tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Quân Dân Y Đồng Tháp (tuyến huyện)
  • Bệnh viện Quốc tế Thái Hòa (tư nhân tuyến tỉnh)
  • Bệnh viện Quốc tế Thái Hòa – Hồng Ngự (tư nhân tuyến huyện)
  • Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đồng Tháp (tư nhân tuyến huyện)
  • Bệnh viện Đa khoa Phương Châu Sa Đéc (tư nhân tuyến huyện)
  • Bệnh viện Mắt Quang Đức – Sa Đéc (tư nhân)

Lịch sử tăng trưởng dân số[sửa|sửa mã nguồn]

NămSố dân
(người)
NămSố dân
(người)
NămSố dân
(người)
NămSố dân
(người)
19951.489.30020001.580.60020051.639.50020101.669.600
19961.510.40020011.592.20020061.646.80020111.673.200
19971.532.50020021.603.50020071.654.50020151.680.300
19981.556.50020031.614.30020081.662.50020171.689.567
19991.568.20020041.626.60020091.666.6002018
20191.599.504

Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, dân số toàn tỉnh Đồng Tháp đạt 1.599.504 người, tỷ lệ dân số đạt 495 người / km² [ 25 ] Trong đó dân số sống tại thành thị đạt 290.201 người, chiếm 18,1 % dân số toàn tỉnh, [ 26 ] dân số sống tại nông thôn đạt 1.309.303 người, chiếm 81,9 % dân số. [ 27 ] Dân số nam đạt 799.230 người, [ 28 ] trong khi đó nữ đạt 800.274 người. [ 29 ] Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương giảm 0,41 ‰ [ 30 ] Tỷ lệ đô thị hóa tính đến năm 2020 đạt 18 % .

Theo thống kê của tổng cục thống kê Việt Nam, tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn tỉnh Đồng Tháp có 21 dân tộc cùng người nước ngoài sinh sống. Trong đó dân tộc Kinh có 1.663.718 người, người Hoa có 1855 người, người Khmer có 657 người, còn lại là những dân tộc khác như Chăm, Thái, Mường, Tày[31]…

Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, toàn tỉnh có 12 tôn giáo khác nhau đạt 336.598 người, nhiều nhất là Phật giáo Hòa Hảo đạt 100.661 người, tiếp theo là đạo Cao Đài có 83.600 người, Phật giáo có 82.826 người, Công giáo có 50.226 người, đạo Tin Lành có 6.717 người, Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa đạt 953 người, Bửu Sơn Kỳ Hương có 746 người, Tịnh độ cư sĩ Phật hội Nước Ta đạt 727 người, Hồi giáo đạt 126 người. Còn lại những tôn giáo khác như Minh Sư Đạo có chín người, Minh Lý Đạo có sáu người và Baha’i giáo chỉ có một người. [ 31 ]

Lăng Phó Bảng Nguyễn Sinh Sắc
ở Thành phố Cao Lãnh

Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê
ở Thành phố Sa Đéc

Tỉnh Đồng Tháp có nhiều điểm du lịch và di tích lịch sử lịch sử dân tộc, trong đó có 1 di tích lịch sử vương quốc đặc biệt quan trọng là khu di tích lịch sử gò tháp, có 12 di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống cấp vương quốc và 49 di tích lịch sử cấp tỉnh. [ 32 ] Các khu vực du lịch thăm quan như khu di tích lịch sử Gò Tháp, khu di tích lịch sử Xẻo Quýt, Lăng cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, Đền thờ Thượng tướng Quận công Trần Văn Năng, Vườn vương quốc Tràm Chim, Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, Vườn cò Tháp Mười, Làng hoa cảnh Tân Quy Đông ( Vườn hồng Sa Đéc ) [ 33 ] … Các điểm thăm quan, du lịch của tỉnh mới được góp vốn đầu tư, tôn tạo một phần, mạng lưới hệ thống hạ tầng còn yếu kém, chưa đồng điệu nhất là giao thông vận tải, nên còn nhiều hạn chế, chưa tạo được sức mê hoặc mạnh so với hành khách, chưa khai thác tốt tiềm năng, thế mạnh của vùng sông nước Đồng Tháp Mười và biên giới đất liền với Campuchia. Bên cạnh đó, tỉnh còn có những tuyến du lịch liên tỉnh, đưa khách quốc tế từ Thành phố Hồ Chí Minh về Đồng Tháp, đi An Giang, Cần Thơ, về Thành phố Hồ Chí Minh, tuyến ngoại tỉnh, đa phần đưa khách trong tỉnh đi du lịch thăm quan những tỉnh khác như Vũng Tàu, Đà Lạt, Nha Trang [ 33 ] …
Phà Cao LãnhHệ thống giao thông vận tải trên địa phận tỉnh Đồng Tháp khá đa dạng chủng loại với quốc lộ 30 giáp Quốc lộ 1 tại ngã 3 An Hữu ( Cái Bè – Tiền Giang ) chạy dọc theo bờ Bắc sông Tiền, quốc lộ 80 từ cầu Mỹ Thuận nối Hà Tiên đi qua những tỉnh Vĩnh Long, Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ và Kiên Giang, quốc lộ 54 chạy dọc theo sông Hậu nối Đồng Tháp với Vĩnh Long và Trà Vinh, tuyến đường N2 nối quốc lộ 22 và quốc lộ 30 xuyên qua khu vực Đồng Tháp Mười là một phần của tuyến đường Hồ Chí Minh xuyên suốt Bắc Nam. Mạng giao thông vận tải thủy trên sông Tiền, sông Hậu nối Đồng Tháp với Thành phố Hồ Chí Minh và những tỉnh trong khu vực, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện trong giao thương mua bán với những tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long và lan rộng ra đến những tỉnh của Vương quốc Campuchia ….

  • Quốc lộ
  • Đường tỉnh

Biển số xe cơ giới tỉnh[sửa|sửa mã nguồn]

Biển số xe môtô:

  • Thành phố Cao Lãnh: 66-P1; 66-P2
  • Thành phố Sa Đéc: 66-S1
  • Thành phố Hồng Ngự: 66-H1
  • Huyện Thanh Bình: 66-B1
  • Huyện Châu Thành: 66-C1
  • Huyện Cao Lãnh: 66-F1
  • Huyện Hồng Ngự: 66-G1
  • Huyện Tân Hồng: 66-K1
  • Huyện Lai Vung: 66-L1
  • Huyện Tháp Mười: 66-M1
  • Huyện Tam Nông: 66-N1
  • Huyện Lấp Vò: 66-V1

Nguyễn Văn Mậu ( ? – 1809 ) : một hào phú có công giúp Nguyễn Ánh. Quê huyện Lấp Vò .Nguyễn Văn Nhơn ( 1753 – 1822 ) : danh tướng thời vua Gia Long, Tổng trấn tiên phong của Gia Định thành, thụy Kinh Môn Mục Hiến quận công. Quê thành phố Sa Đéc .Nguyễn Thị Nhậm ( ? – ? ) : Lệnh phi của vua Thiệu Trị, con gái Nguyễn Văn Nhơn .Đoàn Minh Huyên ( 1807 – 1856 ) : Người sáng lập ra giáo phái Bửu Sơn Kỳ Hương. Quê huyện Lấp Vò .Đỗ Thừa Luông ( ? – ? ) : Lãnh tụ cuộc nổi dậy chống Pháp ven rừng U Minh. Quê huyện Lai Vung .Trần Hữu Thường ( 1844 – 1921 ) : nhà giáo nổi tiếng ở Nam Bộ vào cuối thế kỷ 19 đến đấu thế kỷ 20. Quê huyện Hồng Ngự .Diệp Văn Cương ( 1862 – 1929 ) : nhà giáo, nhà báo Nước Ta. Quê huyện Cao Lãnh .Lưu Văn Lang ( 1880 – 1969 ) : kĩ sư tiên phong của Đông Dương. Quê thành phố Sa Đéc .Minh Trí ( 1886 – 1958 ) : cư sĩ Phật giáo Nước Ta. Quê huyện Lấp Vò .Trần Thị Nhượng ( 1896 – 1988 ) : Bí thư Tỉnh ủy Sa Đéc tiên phong. Quê thành phố Cao Lãnh .Tạ Thu Thâu ( 1906 – 1945 ) : Nhà cách mạng Nước Ta đầu thế kỷ 20. Quê huyện Lấp Vò .Thích Trí Tịnh ( 1917 – năm trước ) : cao tăng Nước Ta, nguyên quản trị Hội đồng Trị sự GHPGVN. Quê huyện Lấp Vò .Nguyễn Vĩnh Bảo ( sinh 1918 ) : nhà nghiên cứu và điều tra âm nhạc. Quê thành phố Cao Lãnh .Thích Thiện An ( sinh 1927 ) : cao tăng Nước Ta, hiện là Thành viên Hội đồng Chứng minh GHPGVN, viện chủ Tổ đình Kim Huê ( Sa Đéc ). Quê thành phố Cao Lãnh .Đinh Văn Đệ ( sinh 1924 ) : thượng úy, điệp viên tình báo của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, được Tặng Huân chương chiến công hạng nhất, từng giữ chức Phó quản trị Hạ viện Nước Ta Cộng hòa, đại tá Quân lực Nước Ta Cộng hòa. Quê huyện Hồng Ngự .Bảy Nhu ( sinh 1926 ) : Tên thật là Trần Văn Nhu, thượng sĩ Quân lực Nước Ta Cộng hòa, viên cai ngục nổi tiếng tàn tệ. Quê huyện Tháp Mười .Nguyễn Thị Bình ( sinh 1927 ) : nguyên Phó quản trị nước Nước Ta. Sinh ra tại huyện Châu Thành .Lâm Ngươn Tánh ( 1928 – 2018 ) : Thiếu tướng Quân lực Nước Ta Cộng hòa. Quê huyện Lai Vung .Hồ Phú Hoảnh ( sinh 1934 ) : Thiếu tướng Quân đội nhân dân Nước Ta. Quê huyện Cao Lãnh .Nguyễn Văn Bảy ( 1936 – 2019 ) : Đại tá, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân Nước Ta. Quê huyện Lai Vung .Dương Công Thuấn ( sinh 1941 ) : NSND, nghệ sĩ cải lương với nghệ danh Diệp Lang. Quê huyện Châu Thành .Nguyễn Văn Vóc ( 1942 – 1968 ) : Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Nước Ta. Quê huyện Tháp Mười .Lê Minh Châu ( 1944 – năm trước ) : Nguyên Chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Tháp, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa X. Quê huyện Lấp Vò .Tô Thanh Tùng ( 1944 – 2017 ) : nhạc sĩ trước năm 1975. Anh trai nhạc sĩ Tô Thanh Sơn. Quê huyện Hồng Ngự .Bùi Quốc Huy ( sinh 1945 ) : Nguyên thiếu tướng ( đã bị tước quân tịch, quân hàm và đi tù ). Quê tỉnh Sa Đéc ( nay là huyện Lấp Vò, huyện Lai Vung, huyện Châu Thành và thành phố Sa Đéc ) .Nguyễn Việt Thắng ( sinh 1948 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV. Quê thành phố Cao Lãnh .Nguyễn Cẩm Lũy ( sinh 1948 ) : thợ kiến thiết xây dựng nổi tiếng với biệt danh ” thần đèn ” vì có năng lực di tán nhà. Quê huyện Hồng Ngự .Nguyễn Tấn Đạt ( sinh 1949 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XI, XII, XIII. Quê huyện Lấp Vò .Tô Thanh Sơn ( 1949 – 2018 ) : nhạc sĩ trước năm 1975. Em trai nhạc sĩ Tô Thanh Tùng. Quê huyện Hồng Ngự .Thích Nữ Tín Liên ( sinh 1951 ) : nữ tu sĩ Phật giáo Nước Ta, Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV. Quê huyện Tân Hồng .Kim Anh ( sinh 1953 ) : ca sĩ hải ngoại. Quê huyện Lai Vung .Lê Bảo Lâm ( sinh năm 1953 ) : nhà khoa học, quản trị giáo dục nhà giáo xuất sắc ưu tú, Phó Giáo sư tiến sỹ. Nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Quê thành phố Sa Đéc .Huỳnh Minh Đoàn ( sinh 1953 ) : Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, nguyên quản trị HĐND tỉnh Đồng Tháp. Quê huyện Tân Hồng .Tống Anh Hào ( sinh 1956 ) : nguyên Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nước Ta. Quê thành phố Sa Đéc .Lê Vĩnh Tân ( sinh 1958 ) : Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nước Ta, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp. Quê huyện Lai Vung .Bùi Thành Nhơn ( sinh 1958 ) : Doanh nhân, từng là triệu phú USD trên sàn sàn chứng khoán Nước Ta. Quê huyện Hồng Ngự .Phan Văn Sáu ( sinh 1959 ) : Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng, nguyên Tổng Thanh tra nhà nước, nguyên Bí thư Tỉnh ủy An Giang, nguyên quản trị HĐND tỉnh An Giang. Quê huyện Hồng Ngự .Nguyễn Minh Thuấn ( sinh 1959 ) : Thiếu tướng, Giám đốc Công an tỉnh Đồng Tháp. Quê huyện Lấp Vò .Nguyễn Văn Quang ( sinh 1959 ) : nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, nguyên quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Vĩnh Long. Quê huyện Châu Thành .Võ Anh Kiệt ( sinh 1960 ) : quản trị HĐND tỉnh An Giang, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy An Giang. Quê huyện Hồng Ngự .Lê Dân Khiết ( sinh 1960 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII. Quê huyện Hồng Ngự .Phạm Thành Tâm ( sinh 1960 ) : Thiếu tướng, Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV .Nguyễn Thanh Hùng ( sinh 1961 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII .Lê Minh Hoan ( sinh 1961 ) : Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, Đại biểu Quốc hội Nước Ta khía XIII, XIV, nguyên quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Tháp. Quê thành phố Cao Lãnh .Nguyễn Thành Thơ ( sinh 1961 ) : Chánh án TANDTC nhân dân tỉnh Đồng Tháp. Quê huyện Lai Vung .Nguyễn Văn Dương ( sinh 1961 ) : quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Tháp, Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp. Quê huyện Cao Lãnh .Phạm Văn Hòa ( sinh 1962 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV. Quê thành phố Sa Đéc .Phan Huỳnh Sơn ( sinh 1963 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV. Quê thành phố Cao Lãnh .Phan Nguyễn Như Khuê ( sinh 1964 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khía XIV, Trưởng Ban tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh. Quê huyện Cao Lãnh .Đặng Huỳnh Mai ( sinh 1951 ) : nhà giáo nhân dân, tiến sỹ nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo .Minh Nhí ( sinh 1964 ) : diễn viên điện ảnh, hài và kịch nói. Quê thành phố Sa Đéc .Nguyễn Hữu Đức ( sinh 1966 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII. Quê huyện Lai Vung .Nguyễn Văn Thể ( sinh 1966 ) : Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIV, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng. Quê huyện Tháp Mười .Nguyễn Hoàng Việt ( sinh 1966 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII. Quê huyện Cao Lãnh .Phượng Hằng ( sinh 1967 ) : NSƯT, nghệ sĩ cải lương. Quê huyện Lai Vung .Phan Văn Thắng ( sinh 1967 ) : quản trị HĐND tỉnh Đồng Tháp. Quê huyện Hồng Ngự .Phạm Công Lộc ( sinh 1969 ) : cựu cầu thủ bóng đá, huấn luyện viên bóng đá Nước Ta. Quê huyện Lấp Vò .Cát Phượng ( sinh 1970 ) : diễn viên hài, kịch và điện ảnh. Quê thành phố Sa Đéc .Trần Công Minh ( sinh 1970 ) : cựu cầu thủ bóng đá đội tuyển vương quốc Nước Ta, huấn luyện viên bóng đá. Quê huyện Lai Vung .Huỳnh Quốc Cường ( sinh 1972 ) : cựu cầu thủ bóng đá Nước Ta. Quê thành phố Sa Đéc .Nguyễn Thanh Thảo ( sinh 1974 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII. Quê thị xã Hồng Ngự .Lê Tứ : NSƯT, nghệ sĩ cải lương. Quê huyện Lai Vung .Trần Trí Quang ( sinh 1977 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khía XIV, Giám đốc Sở giao thông vận tải vận tải đường bộ, Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Tháp .Đào Thiên Hải ( sinh 1978 ) : đại kiện tướng cờ vua tiên phong của Nước Ta .Đặng Xuân Huy ( sinh 1979 ) : Đại biểu Quốc hội Nước Ta khóa XIII. Quê huyện Tam Nông .Duy Trường ( sinh 1981 ) : ca sĩ hải ngoại. Quê huyện Hồng Ngự .Phan Thanh Bình ( sinh 1986 ) : cầu thủ bóng đá Nước Ta. Quê huyện Lai Vung .Bùi Tấn Trường ( sinh 1986 ) : cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp Nước Ta. Quê tỉnh Đồng Tháp .

Dương Trương Thiên Lý (sinh 1989): Á hậu 2 Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam năm 2008. Đại diện Việt Nam tại cuộc thi Hoa hậu Thế giới 2008. Cựu Giám đốc tổ chức Hoa hậu Hoàn vũ tại Việt Nam.

Nguyễn Công Thành ( sinh 1997 ) : cầu thủ bóng đá. Quê huyện Tam Nông .Trần Công Minh ( sinh 1999 ) : cầu thủ bóng đá Nước Ta. Quê huyện Cao Lãnh .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Xổ số miền Bắc