Hồ Chí Minh và 5 điểm lớn xây dựng nền văn hóa dân tộc

* “Phải làm thế nào cho văn hoá vào sâu trong tâm lý của quốc dân, nghĩa là văn hoá phải sửa đổi được tham nhũng, được lười biếng, phù hoa, xa xỉ. Tâm lý của ta lại còn muốn lấy tự do độc lập làm gốc. Văn hoá phải làm thế nào cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập, tự do. Đồng thời, văn hoá phải làm thế nào cho quốc dân có tinh thần vì nước quên mình, vì lợi ích chung mà quên lợi ích mình. Đối với xã hội, văn hoá phải làm thế nào cho mỗi người dân Việt Nam từ già đến trẻ, cả đàn ông lẫn đàn bà ai cũng hiểu nhiệm vụ của mình và biết hưởng hạnh phúc của mình nên được hưởng. Số phận của dân tộc là ở trong tay dân ta. Văn hoá phải soi đường cho quốc dân đi”.

          Hồ Chí Minh – Diễn văn khai mạc Hội nghị văn hoá toàn quốc, ngày 24-11-1946

*  “Dân làm chủ thì Chủ tịch, Bộ trưởng, Thứ trưởng, uỷ viên này khác thì làm gì? Làm đày tớ. Làm đày tớ cho nhân dân, chứ không phải là làm quan cách mạng.”

Hồ Chí Minh – Nói chuyện với đại biểu nhân dân thành phố Hải Phòng, ngày 10-5-1957

*  “Đời sống mới không phải cái gì cũ cũng bỏ hết, không phải cái gì cũng làm mới. Cái gì cũ mà xấu thì phải bỏ… Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi lại cho hợp lý…Cái gì cũ mà tốt, thì phải phát triển thêm… Cái gì mới mà hay, thì ta phải làm… Làm thế nào cho đời sống của dân ta, vật chất được đầy đủ hơn, tinh thần được vui mạnh hơn…Càng giàu có, càng cần làm đời sống mới, càng dễ giúp cho đồng bào làm đời sống mới. Nếu một mình no ấm, mà nỡ để đồng bào xung quanh đói rét, đến khi giặc cướp lung tung, thì dù giàu cũng không hưởng được… Nghèo mà làm đời sống mới thì có ngày trở nên đầy đủ. Tục ngữ có câu:”Tay siêng làm, thì hàm có nhai.”

Hồ Chí Minh – Đời sống mới, ngày 20-3-1947

*  “Văn hoá Việt Nam là ảnh hưởng lẫn nhau của văn hoá Đông phương và Tây phương chung đúc lại… Tây phương hay Đông phương có cái gì tốt ta học lấy để tạo ra một nền văn hoá Việt Nam. Nghĩa là lấy kinh nghiệm tốt của văn hoá xưa và văn hoá nay, trau dồi cho văn hoá Việt Nam thật có tinh thần thuần tuý Việt Nam để hợp với tinh thần dân chủ.”

Hồ Chí Minh – Diễn văn khai mạc Hội nghị văn hoá toàn quốc, ngày 24-11-1946