Nghệ thuật – Wikipedia tiếng Việt

Nghệ thuật là một loạt những hoạt động khác nhau, mang tính đặc biệt của con người và những sản phẩm do những hoạt động đó tạo ra. Bài viết này chủ yếu tập trung vào các môn nghệ thuật thị giác, bao gồm việc tạo ra những hình ảnh hay vật thể trong những lĩnh vực như hội họa, điêu khắc, đồ họa in ấn, nhiếp ảnh, và những phương tiện truyền thông hình ảnh khác.

Kiến trúc thường được xem là một trong những nghệ thuật thị giác ; tuy nhiên, giống như những mô hình nghệ thuật trang trí, nó tương quan đến sự phát minh sáng tạo ra những vật thể cho những tác dụng đơn cử, một điều trọn vẹn khác với, ví dụ điển hình, hội họa. Âm nhạc, kịch, điện ảnh, múa, và những môn nghệ thuật trình diễn khác, cũng như văn chương, và những phương tiện đi lại truyền thông online tương tác, được gồm có trong một định nghĩa rộng hơn về nghệ thuật, gọi chung là những môn nghệ thuật. [ 1 ]

Cho đến thế kỷ 17, nghệ thuật được dùng để chỉ bất kỳ kỹ năng hay sự thông thạo nào, và không phân biệt khỏi các môn thủ công mỹ nghệ hay các ngành khoa học, như y học cũng được coi là một nghệ thuật. Trong thời hiện đại, ở các loại hình mỹ thuật, nơi cực kỳ chú trọng đến khía cạnh thẩm mỹ, được phân biệt hẳn khỏi những kỹ năng có được nói chung, chẳng hạn như với các loại hình nghệ thuật trang trí hay nghệ thuật ứng dụng.

Những đặc trưng của nghệ thuật hoàn toàn có thể được miêu tả bởi sự bắt chước ( phản ánh đời sống ), sự bộc lộ, trao truyền cảm xúc, và những phẩm chất khác. Trong suốt thời kỳ chủ nghĩa lãng mạn, nghệ thuật được xem là ” một nghành nghề dịch vụ đặc biệt quan trọng của tâm thức con người, giống như tôn giáo và khoa học “. [ 2 ] Mặc dù không có một định nghĩa thống nhất về nghệ thuật, [ 3 ] [ 4 ] [ 5 ] và cách nhìn về nó cũng đổi khác theo thời hạn, những miêu tả chung về nghệ thuật đề cập đến ý tưởng sáng tạo về một kiến thức và kỹ năng kỹ thuật hay trí tưởng tượng bắt nguồn từ năng lực tác động ảnh hưởng của con người [ 6 ] và sự phát minh sáng tạo. [ 7 ]Bản chất của nghệ thuật, và những khái niệm có tương quan như phát minh sáng tạo và sự diễn dịch, được khảo sát trong mỹ học – một nhánh của triết học. [ 8 ]

Nghệ thuật phát minh sáng tạo và mỹ thuật[sửa|sửa mã nguồn]

Một cái bình Rwanda thế kỷ 20. Ngoài giá trị trang trí ra, những tác phẩm nghệ thuật hoàn toàn có thể có ứng dụng trong thực tiễn . A Thousand Li of Mountains and Rivers, một bức tranh từ thế kỉ 12 của họa sĩ Wang Ximeng thời nhà TốngToán cảnh một phần của, một bức tranh từ thế kỉ 12 của họa sỹ Wang Ximeng thời nhà Tống

Nếu lấy một nghĩa rộng về nghệ thuật, thì những tác phẩm nghệ thuật đã tồn tại từ thuở khai sinh loài người: từ nghệ thuật thời tiền sử cho đến nghệ thuật đương đại; tuy nhiên, một số lý thuyết giới hạn khái niệm nghệ thuật vào những xã hội hiện đại ở phương Tây.[9] Nghĩa đầu tiên và rộng nhất về nghệ thuật là nghĩa gần nhất với nghĩa La-tinh cũ mà có thể dịch nôm na là “kỹ năng” hay “sự khéo léo”. Những từ tiếng Anh bắt nguồn từ nghĩa này của từ art bao gồm artifact (tạo tác), artificial (nhân tạo), artifice (tài khéo léo), medical arts (kỹ thuật y khoa), và military arts (nghệ thuật quân sự). Tuy nhiên, trong cách dùng hàng ngày, từ art có nhiều nghĩa khác, và chỉ một số là liên quan đến nghĩa từ nguyên của nó.

Nghĩa thứ hai và gần đây hơn của từ art (nghệ thuật) như một cách viết tắt của creative art (nghệ thuật sáng tạo) hay fine art (mỹ thuật) ra đời từ đầu thế kỷ 17.[10] Fine art chỉ một kỹ năng được sử dụng để diễn tả sự sáng tạo của người nghệ sĩ, hay để khơi gợi cảm quan thẩm mỹ ở khán giả, hay để khiến khán giả để tâm đến những thứ hay đẹp hơn.

Với nghĩa thứ hai này, ” nghệ thuật ” hoàn toàn có thể có những nghĩa sau : một nghiên cứu và điều tra về một kỹ năng và kiến thức phát minh sáng tạo, một quy trình sử dụng kỹ năng và kiến thức phát minh sáng tạo đó, một loại sản phẩm của kiến thức và kỹ năng phát minh sáng tạo đó, hay thưởng thức của người chiêm ngưỡng và thưởng thức kiến thức và kỹ năng phát minh sáng tạo đó. Những môn nghệ thuật phát minh sáng tạo ( với tư cách là một nghành nghề dịch vụ ) là tập hợp những môn tạo ra những tác phẩm nghệ thuật ( với tư cách là những vật thể ) được tạo ra do động cơ cá thể ( với tư cách là sự phát minh sáng tạo ) và mang một thông điệp, tâm trạng, hay hình tượng để người thưởng ngoạn diễn giải ( với tư cách là một sự thưởng thức ). Nghệ thuật là một cái gì đó kích thích tư duy, cảm hứng, niềm tin, hay ý tưởng sáng tạo của một người trải qua giác quan. Những khu công trình nghệ thuật hoàn toàn có thể được tạo ra cho mục tiêu này hay được diễn dịch dựa trên những hình ảnh hay vật thể .

Bản chất của nghệ thuật được triết gia Richard Wollheim mô tả như là “một trong những vấn đề xưa nay khó nắm bắt nhất của văn hóa con người”.[11] Nghệ thuật được định nghĩa như là phương tiện để diễn đạt hay trao truyền cảm xúc và ý tưởng, một phương tiện để khám phá và thưởng thức những yếu tố hình thức, hay như sự bắt chước (mimesis) hoặc thể hiện. Nghệ thuật như là sự bắt chước có nguồn gốc sâu xa trong triết học Aristotle.[12] Goethe định nghĩa nghệ thuật nghệ thuật như là một “cái khác”, theo nghĩa là một “tự nhiên thứ hai”.[13] Leo Tolstoy xem nghệ thuật là một cách sử dụng những ý nghĩa phi trực tiếp để truyền đạt từ người này sang người khác.[12] Benedetto Croce và R.G. Collingwood cho rằng nghệ thuật diễn tả cảm xúc, và các tác phẩm nghệ thuật do đó chủ yếu tồn tại trong trí tưởng của người sáng tạo.[14][15] Lý thuyết nghệ thuật dưới dạng là một hình thức luận có nguồn gốc trong triết học của Immanuel Kant, và được Roger Fry và Clive Bell phát triển trong đầu thế kỷ 20. Gần đây hơn, các nhà tư tưởng chịu ảnh hưởng của Martin Heidegger đã diễn giải nghệ thuật như là phương tiện mà một cộng đồng phát triển cho chính mình để tạo môi trường cho sự tự thể hiện và sự diễn dịch.[16]

Những bức tượng, hình vẽ trên hang động, hình vẽ trên đá, và ký hiệu khắc trên đá của Hậu kỳ Thời đại đá cũ có niên đại khoảng 40.000 năm trước đã được tìm thấy, nhưng ý nghĩa chính xác của chúng vẫn thường không được xác định thống nhất vì có quá ít thông tin về những nền văn hóa đã tạo ra chúng. Những hiện vật nghệ thuật lâu đời nhất thế giới – một loạt các vỏ ốc sên nhỏ, được đục lỗ có chừng 75.000 năm tuổi – được tìn thấy ở một hang động ở Nam Phi.[17] Những vật có thể đã được dùng để đựng mực có niên đại chừng 100.000 năm cũng đã được tìm thấy.[18]

Hình một con ngựa vẽ trên vách hang động Lascaux, cách đây chừng 16.000 năm .Nhiều truyền thống cuội nguồn nghệ thuật lớn bắt nguồn từ nghệ thuật của một trong những nền văn minh lớn của quốc tế : Ai Cập cổ đại, Lưỡng Hà, Ba Tư, Ấn Độ, Trung Quốc, Hy Lạp cổ đại, La Mã, cũng như Inca, Maya, và Olmec. Mỗi nền văn minh cổ xưa này đã tăng trưởng những phong thái nghệ thuật đặc trưng khác nhau. Những nền văn minh này Open trên một khoanh vùng phạm vi rộng và có thời hạn sống sót dài nên nhiều trong số những tác phẩm nghệ thuật của họ vẫn sống sót, và ảnh hưởng tác động của họ đã Viral đến những nền văn hóa truyền thống khác và đến những thời đại sau .Trong nghệ thuật Byzantine và nghệ thuật Trung cổ ở phương Tây thời Trung cổ, hầu hết những tác phẩm nghệ thuật tập trung chuyên sâu vào đề tài tôn giáo, sử dụng những phong thái để cho thấy vẻ huy hoàng của một quốc tế thiên đường, ví dụ điển hình sử dụng vàng trong nền của những bức tranh, hay thủy tinh trong những bức khảm hay hành lang cửa số ; những phong thái này cũng biểu lộ những hình dáng ở dạng phẳng, theo mô thức, và lý tưởng hóa. Truyền thống hiện thực cổ xưa cũng có ở một số ít nhỏ những tác phẩm nghệ thuật Byzantine, và chủ nghĩa hiện thực đã tăng trưởng dần lên trong nghệ thuật châu Âu Công giáo .Nghệ thuật thời kỳ Phục Hưng nhấn mạnh vấn đề nhiều vào việc miêu tả theo lối hiện thực quốc tế vật chất, và vị thế của con người trong quốc tế đó, phản ánh trong đặc thù đơn cử của khung hình con người, và việc tăng trưởng một chiêu thức có mạng lưới hệ thống để bộc lộ những sự lồi lõm của vật thể trong ba chiều khoảng trống .Ở phương Đông, sự từ bỏ việc sử dụng hình tượng của nghệ thuật Hồi giáo đã dẫn đến sự nhấn mạnh vấn đề vào những mô thức hình học, thư pháp, và kiến trúc. Xa hơn về phía Đông, tôn giáo cũng đóng một vai trò chủ yếu trong những hình thức và phong thái nghệ thuật. Ở Ấn Độ và Tây Tạng, người ta thấy có sự nhấn mạnh vấn đề đến những bức tượng được sơn phết và những điệu múa, trong khi hội họa tôn giáo vay mượn nhiều ước lệ từ điêu khắc và có khuynh hướng sử dụng những sắc tố tương phản để nhấn mạnh vấn đề đến những đường nét. Phong cách nghệ thuật Trung Quốc biến hóa đáng kể từ thời đại này sang thời đại khác, và mỗi phong thái thường được đặt tên theo triều đại trị vì. Chẳng hạn, những bức tranh thời nhà Đường đơn sắc và có đặc thù điểm xuyết, nhấn mạnh vấn đề những cảnh vật lý tưởng hóa, còn những bức tranh thời nhà Minh thì chi chít chi tiết cụ thể và nhiều sắc tố, và tập trung chuyên sâu kể những câu truyện trải qua khung cảnh và bố cục tổng quan. Nhật Bản cũng đặt tên những phong thái nghệ thuật theo tên của triều đại trị vì, và cũng có thấy có sự tương tác qua lại giữa những phong thái thư pháp và hội họa. Sau thế kỷ 17 thì tranh khắc gỗ trở thành một mô hình nghệ thuật quan trọng ở Nhật .Thời kỳ Khai sáng ở phương Tây thế kỷ 18 cho thấy những biểu lộ mang tính nghệ thuật về những niềm tin duy lý về thiên hà, cũng như những mơ tưởng về một quốc tế hậu quân chủ, như trong cách miêu tả của William Blake về Newton, hay trong những bức tranh tuyên truyền của Jacques-Louis David. Những cách biểu lộ này bị chủ nghĩa lãng mạn từ bỏ sau đó ; trào lưu nghệ thuật mới này chú ý quan tâm đến những hình ảnh về góc nhìn xúc cảm và tính thành viên của con người, như hoàn toàn có thể thấy trong những tiểu thuyết của Goethe. Cuối thế kỷ 19, người ta tận mắt chứng kiến sự sinh ra của một loạt những trào lưu nghệ thuật như nghệ thuật kinh viện, phe phái tượng trưng, phe phái ấn tượng, và phe phái dã thú, cũng những phe phái khác .Lịch sử nghệ thuật thế kỷ 20 là câu truyện về những khả thể vô hạn và về cuộc tìm kiếm những tiêu chuẩn mới, tiêu chuẩn này mới sinh ra thì bị tiêu chuẩn khác hơn vượt qua. Vì thế mà những ý niệm của phe phái ấn tượng, phe phái bộc lộ, phe phái dã thú, phe phái lập thể, phe phái dada, phe phái siêu thực, v.v…, thường không sống sót lâu sau khi sinh ra. Những tương tác trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới ngày càng ngày càng tăng trong thời kỳ này khiến những nền văn hóa truyền thống khác tác động ảnh hưởng lên nghệ thuật châu Âu. Những tác phẩm tranh khắc gỗ Nhật Bản ( vốn chịu tác động ảnh hưởng bởi kỹ thuật châu Âu thời Phục hưng ) đã có tác động ảnh hưởng đáng kể lên phe phái biểu lộ và những tăng trưởng sau đó. Về sau, điêu khắc châu Phi ảnh hưởng tác động lên sáng tác của Picasso và, ở một mức độ nào đó, những sáng tác của Henri Matisse. Tương tự, phương Tây có ảnh hưởng tác động rất lớn lên nghệ thuật phương Đông thế kỷ 19 và 20 ; những tư tưởng có nguồn gốc phương Tây như chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa hậu hiện đại ảnh hưởng tác động rất mạnh lên phong thái nghệ thuật .

Trong nửa cuối thế kỷ 20, chủ nghĩa hiện đại, cuộc tìm kiếm chân lý có tính chất lý tưởng, nhường chỗ cho nhận thức về tính bất khả của nó. Chủ nghĩa tương đối (relativism) đã được chấp nhận như một chân lý không thể chối bỏ được; điều này dẫn đến thời kỳ nghệ thuật đương đại (contemporary art) và phê bình hậu hiện đại (postmodern criticism), ở đó văn hóa thế giới và lịch sử được xem là những dạng thức không ngừng biến đổi. Hơn nữa, những khác biệt giữa các nền văn hóa ngày càng bị xóa mờ; một số người cho rằng ngày nay có lẽ thích hợp hơn khi nói về một nền văn hóa toàn cầu, thay vì là những nền văn hóa khu vực.

7 mô hình nghệ thuật[sửa|sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: 7 loại hình nghệ thuật cơ bản

7 loại hình nghệ thuật cơ bản là yếu tố để chỉ ra các môn nghệ thuật được hình thành và lưu truyền từ rất xa xưa, tạo nên những nền văn hóa, mang giá trị cao trong cuộc sống. Đặc trưng với 7 môn nghệ thuật cơ bản phổ biến nhất. Nguồn gốc sâu xa của sự phát sinh và phát triển của các loại hình nghệ thuật trong lịch sử là tính đa dạng của các quá trình, các hiện tượng trong thực tại, và sự khác biệt của những phương thức cũng như nhiệm vụ phản ánh thẩm mỹ và cải tạo hiện thực do nhu cầu nhiều mặt của con người.

7 mô hình nghệ thuật gồm có :

• Shiner, Larry. “The Invention of Art: A Cultural History”. Chicago: University of Chicago Press, 2003. ISBN 978-0-226-75342-3
• Arthur Danto, The Abuse of Beauty: Aesthetics and the Concept of Art. 2003
• Dana Arnold and Margaret Iverson (eds.) Art and Thought. Oxford: Basil Blackwell, 2003
• Michael Ann Holly and Keith Moxey (eds.) Art History Aesthetics Visual Studies. New Haven: Yale University Press, 2002. ISBN 0300097891
• John Whitehead. Grasping for the Wind, 2001
• Noel Carroll, Theories of Art Today, 2000
• Evelyn Hatcher, ed. Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art, 1999
• Catherine de Zegher (ed.). Inside the Visible. MIT Press, 1996
• Nina, Felshin, ed. But is it Art? 1995
• Stephen Davies, Definitions of Art, 1991
• Oscar Wilde, “Intentions”.
• Jean Robertson and Craig McDaniel, “Themes of Contemporary Art, Visual Art after 1980”, 2005

Nghiên cứu thêm[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mix166.vn
Category: Hỏi Đáp