Những phong tục và truyền thống văn hoá độc đáo chỉ có ở New Zealand

Phong tục và ăn hóa ở New Zealand có gì đặc biệt? New Zealand có thể là một quốc gia trẻ, thế nhưng nơi đây lại được biết đến là đất nước sở hữu một nền văn hoá vô cùng thú vị và đa dạng. Sự phong phú và đặc sắc đó được cho là bắt nguồn từ cộng đồng người Maori bản địa, những người đã tìm ra New Zealand cách đây ít nhất 700 năm trước. Bên cạnh đó là cộng đồng những người nhập cư từ Châu Âu trong giai đoạn về sau. Tuy nhiên bạn đã biết văn hoá tại “thiên đường trên mặt đất” này thú vị và khác lạ ở đâu chưa? Nếu chưa hãy xem thử những phong tục và truyền thống văn hoá độc đáo chỉ có ở New Zealand sau đây nhé!

Ngày hội Gumboot

Ngày Gumboot hay Gumboot Day là một lễ hội địa phương truyền thống tại Taihape, New Zeland. Sự kiện sẽ được tổ chức thường niên mỗi năm kể từ 1985 vào ngày thứ 3 sau Lễ Phục Sinh. Giống như tên gọi của nó, tất cả các hoạt động trong lễ hội này sẽ gắn liền với gumboot, bao gồm cả cuộc thi ném Gumboot nổi tiếng.

Gumboot Day có lẽ là một trong những lễ hội độc đáo mà bạn khó có thể tìm thấy ở đâu ngoài New Zealand

Gumboot Day được tổ chức như một sự kiện gia đình tại Taihape. Hằng năm nó cũng thu hút sự chú ý của rất nhiều du khách tham gia và tìm hiểu. Mục đích của lễ hội là phá vỡ kỷ lục thế giới về cú ném Gumboot dài nhất.

Lễ hội socola trên đường phố dốc nhất thế giới

Phố Baldwin ở Dunedin, New Zealand vốn nổi tiếng là con đường dốc nhất trên thế giới. Tuy nhiên, có thể nhiều du khách vẫn chưa biết rằng, đây còn là địa điểm chính cho lễ hội Cadbury Chocolate Carnival hằng năm của thành phố. Điểm ấn tượng nhất trong lễ hội này có lẽ là màn khởi động đặc sắc với những quả bóng Jaffa khổng lồ (một loại socola màu cam duy nhất ở New Zealand) chạy dọc theo con dốc đứng này. Ngoài ra, trong lễ hội du khách cũng sẽ tìm thấy rất nhiều cuộc thi cùng hàng loạt các hoạt động thú vị khác.

Socola màu cam hình tròn được thả lăn trên con phố Baldwin trong lễ hội Cadbury Chocolate Carnival

Haka

Thực chất đây là một điệu nhảy chiến tranh truyền thống của người Maori bản địa và được sử dụng trong các phong tục của địa phương. Trong quan niệm của họ, điệu nhảy này được thực hiện trước cuộc chiến như một cách khiến đối phương sợ hãi và thể hiện sức mạnh của các chiến binh Maori.

Điệu nhảy Haka khá phổ biến trên các sân đấu bóng bầu dục trước mỗi trận đấu tại New Zealand

Ngày nay, điệu nhảy Haka vẫn là một nét văn hoá truyền thống đặc sắc được gìn giữ ở New Zealand. Và nếu như được dùng trong các cuộc chiến như ngày xưa thì hiện tại Haka còn xuất hiện trong nhiều dịp như các lễ kỷ niệm, nghi lễ đặc biệt của người Maori, trong các màn trình diễn khi bạn đến thăm một marar. Không chỉ vậy, đây cũng là điệu nhảy quen thuộc của các tuyển thủ bóng bầu dục New Zealand trước khi họ bước vào trận đấu.

Hongi

Khác với Hangi, một bữa ăn truyền thống của người Maori, Hongi là một lời chào thân ái tại New Zealand. Theo phong tục, cách chào này thường được sử dụng trong những dịp đặc biệt.

Hongi là kiểu chào mang nhiều ý nghĩa văn hoá của người Maori bản địa

Khác với những cách chào hỏi thông thường khác, trong cách chào Hongi, các đối phương sẽ dùng mũi và trán nhấn vào nhau. Trong quan niệm của họ, điều này tượng trưng cho việc truyền hơi thở từ người này sang người khác. Chào Hongi là thông lệ phổ biến khi những người bản địa chào đón du khách vào bộ lạc của người Maori cũng như trong các nghi lễ truyền thống.

Powhiri

Khi có ai đó bước vào một ngôi nhà của người Maori (whare), nơi gặp gỡ (marae) hay bộ lạc (iwi), người Maori thường sẽ tổ chức một buổi lễ chào đón truyền thống Powhiri. Tuy nhiên, không phải bất kỳ nhóm du khách nào cũng sẽ được chào đón bằng nghi thức long trọng này. Mà thay vào đó, Powhiri chỉ được thực hiện cho những vị khách quan trọng hoặc cho tūpāpaku (thi thể của một người quá cố) trong tangihanga (tang lễ). Hiện nay, Pouwhiri cũng thường được biểu diễn cho các nhóm khách du lịch như một phần của các sự kiện đặc biệt.

Ba chiến binh Maori mở đầu buổi chào đặc biệt này bằng cách tiến đến gần người khách với vũ khí nghi lễ trên tay

Thông thường, màn mở đầu của Pouwhiri có lẽ là phần gay cấn và đặc biệt nhất. Theo đó, để bắt đầu buổi lễ 3 chiến binh từ tangata (chủ nhà) sẽ thách đấu manuhiri (khách) để kiểm tra xem họ là bạn hay thù. Họ cũng sẽ thận trọng tiến về phía khách với trên tay là vũ khí nghi lễ, đồng thời thực hiện các cử chỉ đe doạ và nhăn mặt, phát ra các tiếng la hét chiến đấu. Sau đó, chiến binh dẫn đầu sẽ để một vật rautapu, là một chiếc lá hoặc hình nộm được chạm khắc, lên mặt đất trước du khách và để họ nhặt lên như một món quà hoà bình mang tính biểu tượng.

Powhiri thường chỉ được tổ chức riêng cho những vị khách quan trọng hoặc thực hiện dành cho nhóm du khách như một sự kiện đặc biệt

Sau phần này, một người phụ nữ lớn tuổi từ phía chủ nhà sẽ biểu diễn karanga (gọi) cho manuhiri. Đây cũng là tín hiệu của du khách để bắt đầu chuyển sang marae. Tiếp đó, những bài phát biểu, waiata (bài hát truyền thống) sẽ được thực hiện. Cuối cùng Powhiri sẽ được kết thúc với cách chào Hongi thân thiện truyền thống.

Bữa ăn Hangi truyền thống

Hangi là một phương pháp nấu ăn truyền thống của người Maori. Và hiện tại đây cũng được xem là một trong những nét văn hoá đặc sắc trong ẩm thực của người New Zealand. Nguyên tắc của cách nấu nướng này là chuẩn bị dưới lòng đất và nấu nướng bằng sức nóng từ đá.

Hangi là một bữa ăn truyền thống của người Maori ở New Zealand

Cụ thể, để chuẩn bị cho một bữa ăn Hangi, trước hết người ta sẽ đào một chiếc hố sâu xuống lòng đất. Tiếp đó, các hòn đá đã nung nóng sẽ được rải đều trên phần bề mặt của hố. Thức ăn sau khi sơ chế sạch, thường gồm thịt, khoai tây và bất kỳ loại thực phẩm nào mà họ muốn, sẽ được gói lại rồi đặt lên trên đá và lấp đất lại trong vòng khoảng 3 giờ. Khi chín, thức ăn sẽ toả ra một mùi thơm vô cùng hấp dẫn, đặc biệt thịt hay rau củ cũng được chín đều trong khi vẫn giữ được nước và không bị khô.

Với cách chế biến đặc biệt, Hangi thực sự rất hấp dẫn dành cho du khách

Là một phương pháp nấu ăn truyền thống, ngày nay Hangi thường được sử dụng trong những dịp lễ đặc biệt. Tuy nhiên du khách vẫn có thể tham gia vào những bữa ăn độc đáo này tại các cuộc gặp gỡ với người bản địa Maori trên khắp New Zealand.

Trong những cuộc nói chuyện

Người New Zealand rất tốt bụng và thân thiện. Đặc biệt họ cũng rất thích đùa, mỉm cười và sẵn sàng nói chuyện với những người mới. Khi trò chuyện với họ, bạn cũng không cần phải quá dè chừng nếu vốn tiếng Anh của mình có hạn. Bởi người dân ở đây họ rất dễ tính và luôn đánh giá cao nỗ lực của bạn thay vì cười nhạo hay tỏ thái độ.

Khi trò chuyện cùng người New Zealand hãy nhớ tránh đề cập đến các vấn đề tuổi tác, thu nhập,…

Tuy nhiên, khi nói chuyện với người New Zealand, bạn cần biết một số quy tắc cơ bản trong văn hoá ứng xử tại đây. Chẳng hạn, người New Zealand thường không thích đề cập đến một số chủ đề như: tuổi tác khi trò chuyện với phụ nữ (nhất là những phụ nữ lớn tuổi), giá trị ngôi nhà của họ hay họ kiếm được bao nhiêu tiền,… Bên cạnh đó, bạn cũng nhớ hạn chế đừng đưa ra các câu hỏi liên quan đến việc tại sao họ không có con, không kết hôn, cân nặng,…

Thay vào đó, một vài vấn đề mà du khách có thể ghi nhớ để cùng trò chuyện vui vẻ với người bản địa như: họ đã làm gì vào cuối tuần, bàn chuyện về thể thao hay thời tiết.

Văn hoá đến chơi nhà

Nếu được một người dân địa phương mời đến chơi nhà và dùng bữa chắc chắn sẽ là một niềm vinh hạnh lớn dành cho bạn. Tuy nhiên, vì văn hoá giữa các nước luôn có những chuẩn mực khác nhau nên bạn cũng cần thật cẩn trọng và lưu ý đến từng chi tiết để không làm phật ý họ nhé!

Du lịch New Zealand nếu được mời đến thăm nhà và dùng bữa chắc chắn là một trải nghiệm thú vị cho bạn

Theo kinh nghiệm của nhiều du khách, khi đến chơi nhà và ăn tối cùng người New Zealand, nếu chủ nhà hỏi bạn có cần giúp đỡ thêm lần nữa không thì đơn giản chỉ là họ hỏi bạn có muốn ăn thêm không. Trong trường hợp này bạn có thể chấp nhận nếu vẫn còn đói. Tuy nhiên, nếu đã cảm thấy đủ bạn chỉ cần trả lời thành thật. Vị chủ nhà cũng sẽ không nghĩ rằng bạn là một người bất lịch sự đâu nhé. Ngoài ra, sau khi dùng bữa họ cũng sẽ rất vui nếu bạn đề nghị giúp rửa hoặc lau khô chén đĩa.

Chia sẻ thức ăn

Trong văn hoá của người New Zealand, chia sẻ thức ăn được xem là cách để mang mọi người lại gần với nhau hơn trong một bữa tiệc hay một dịp nào đó. Chính vì thế, khi được người địa phương mời tham gia một bữa tiệc, bữa ăn truyền thống Hangi hay chuyến dã ngoại, ăn đồ nướng ở nhà, bạn có thể mang theo một ít thức ăn hoặc rượu vang khi đến. Nếu chủ nhà nói rằng họ đã chuẩn bị đủ và không cần mang theo bất cứ thứ gì, thì bạn vẫn có thể đem theo một món quà nhỏ nhé!

Người New Zealand thường có thói quen mang theo thức ăn hoặc quà tặng khi được mời tới nhà chơi dùng bữa hay tham gia bữa tiệc nhỏ

Khi khám phá bất kỳ một quốc gia nào đó, tìm hiểu các phong tục, truyền thống văn hoá địa phương luôn là điều cần thiết. Bởi những thông tin này sẽ là cơ sở giúp bạn dễ dàng hoà nhập vào cuộc sống của người dân bản địa cũng như tránh các rắc rối không đáng có. Do đó, trước khi đặt vé máy bay đi New Zealand, ngoài săn vé hay lên lịch trình đừng quên note lại những chia sẻ hữu ích vừa rồi nhé.

Hiện tại China Airlines là một trong những hãng hàng không hàng đầu cung cấp các hành trình đi New Zealand. Để được hỗ trợ book vé, bạn có thể liên hệ đến các văn phòng, đại lý China Airlines Vietnam gần nhất ngay từ bây giờ!

Bùi Xuân

Chia sẻ bài viết này: