Sinh học 10 Bài 9: Tế bào nhân thực

A. LÝ THUYẾT

Đặc điểm chung của tế bào ( tiếp theo )

1. Ti thể

Hình 9.1 Ti thể

a. Cấu tạo- Ty thể được cấu trúc bởi 2 lớp màng giống màng tế bào .

+ Màng ngoài: dày 60Å, bảo đảm tính thấm của ty thể.
+ Màng trong: dày 60Å. Từ màng trong hình thành nên các mấu lồi ăn sâu vào trong xoang ty thể gọi là tấm hình răng lược (cristae). Màng trong chia xoang ty thể thành 2 xoang.

• Xoang ngoài nằm giữa màng trong mà màng ngoài rộng khoảng chừng 60 – 80 Å và thông với xoang của những vách răng lược .
• Xoang trong được số lượng giới hạn bởi màng trong và chứa đầy chất nền ( matrix )

+ Chất nền chứa AND và ribôxôm .b. Chức năng- Cung cấp nguồn năng lượng cho tế bào dưới dạng ATP, tạo ra nhiều mẫu sản phẩm trung gian quan trọng trong quy trình chuyển hoá vật chất .

2. Lục lạp

Hình 9.2 Lục lạpa. Cấu tạo :- 2 lớp màng bảo phủ, bên trong là chất nền .

• Màng ngoài dễ thấm
• Màng trong ít thấm, không xếp lại thành mào. Màng trong bảo phủ một vùng có màu xanh lục được gọi là chất nền ( stroma ), chứa những enzyme, những ribosome, ARN và ADN .

– Chất nền :

• Trong chất nền có nhiều túi dẹt là tilacôit trên màng tilacôit chứa nhiều diệp lục và enzim quang hợp .
• Nhiều phiến tilacôit xếp chồng lên nhau thành cấu trúc Grana .

b. Chức năng :- Có năng lực chuyển quang năng thành hóa năng .

3. Một số bào quan khác

a. Không bào

Hình 9.3 Không bào

– Các tế bào thực vật chưa trưởng thành chứa nhiều không bào nhỏ. Trong quá trình lớn lên, các tế bào hút thêm nước to ra và nhập lại với nhau thành một không bào lớn chiếm hầu hết thể tích của tế bào trưởng thành. 
– Mỗi không bào được bao bọc bởi 1 lớp màng, bên trong là dịch chứa các chất hữu cơ và các ion khoáng tạo áp suất thẩm thấu cho tế bào.
– Chức năng của không bào phụ thuộc vào từng sinh vật và từng tế bào.

• Ở tế bào lông hút của rễ, không bào có chức năng như chiếc máy bơm.

  Xem thêm: Bộ đề thi vào lớp 6 môn Toán năm 2021

• Ở tế bào cánh hoa : không bào chứa sắc tố, …

– Một tế bào động vật hoang dã cũng hoàn toàn có thể chứa không bào nhưng có size nhỏ. Các tế bào động vật hoang dã hoàn toàn có thể có những không bào thức ăn ( còn gọi là không bào tiêu hóa ) và không bào co bóp ( có ở 1 số ít loại sinh vật đơn bào ) .b. Lizôxôm

Hình 9.4 Lizôxôm

– Lizôxôm là một bào quan của tế bào động vật được bao bởi một màng lipoproteide (màng tế bào). 
– Kích thước, hình dạng của lysosome rất đa dạng và tuỳ thuộc vào các chất khác nhau mà thể Lizôxôm thu thập vào để phân giải. 
– Lizôxôm là những khối hình cầu đường kính từ 0,2 – 0,4μm, có khi lớn đến 1 – 2μm. 
– Lizôxôm có một lớp màng bao bọc chứa nhiều enzim thuỷ phân làm nhiệm vụ tiêu hoá nội bào, các enzim này phân cắt nhanh chóng các đại phân tử như prôtêin, axit nuclêic, cacbohiđrat, lipit. — – Lizôxôm tham gia vào quá trình phân huỷ các tế bào già, các tế bào bị tổn thương cũng như các bào quan đã hết thời hạn sử dụng.

Hình 9.5 Cấu tạo Lizôxôm- Trong tế bào, nếu lizôxôm bị vỡ ra thì những enzim của nó sẽ phân hủy luôn cả tế bào .

B. TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK

Câu 1 trang 43 SGK Sinh học 10. Trình bày cấu trúc và chức năng của lục lạp.

Lời giải

Cấu trúc của lục lạp : Lục lạp là bào quan chỉ có ở thực vật, có lớp màng bảo phủ. Bên trong lục lạp chứa chất nền cùng với mạng lưới hệ thống những túi dẹt được gọi là tilacôit. Các tilacôit xếp chồng lên nhau tạo thành cấu trúc gọi là grana. Các grana trong lục lạp được nối với nhau bằng mạng lưới hệ thống màng. Trong màng của tilacôit chứa nhiều dịp lục và những enzim có tính năng quang hợp. Trong chất nền của lục lạp còn có cả ADN và ribôxôm .

    Chức năng của lục lạp: Lục lạp là bào quan chỉ có ở tế bào thực vật. lục lạp chứa nhiều chất diệp lục có khả năng chuyển đổi năng lượng ánh sáng thành năng lượng hoá học, sản xuất chất hữu cơ cung cấp năng lượng cho tế bào.

Câu 2 trang 43 SGK Sinh học 10: Nêu cấu trúc và chức năng của ti thể.

Lời giải 

Cấu trúc của ti thể : Ti thể có 2 lớp màng bảo phủ. Màng ngoài không gấp khúc, màng trong gấp khúc thành những mào, trên đó chứa nhiều loại enzim hô hấp. Bên trong ti thể là chất nền có chứa cả ADN và ribôxôm .

    Chức năng của ti thể là: Cung cấp nguồn năng lượng chủ yếu của tế bào là các phần tử ATP. Ti thể chứa nhiều enzim hô hấp có nhiệm vụ chuyển hoá đường và các chất hữu cơ khác thành ATP cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của tế bào và cơ thể.

Câu 3 trang 43 SGK Sinh học 10. Nêu cấu trúc và chức năng của lizôxôm.

Lời giải

    Cấu trúc của lizôxôm: Lizôxôm là bào quan với một lớp màng bao bọc, có nhiều enzim thuỷ phân.
    Chức năng của lizôxôm: Phân huỷ các tế bào già, các tế bào bị thương tổn không có khả năng phục hồi và chúng được ví như một phân xưởng tái chế “rác thải” của tế bào. Quá trình tiêu hoá nội bào diễn ra theo sơ đồ (hình 9.7) sgk

Câu 4 trang 43 SGK Sinh học 10. Nếu các chức năng của không bào

Lời giải 

    Không bào là bào quan có một lớp màng bao bọc. Tế bào thực vật thường có không bào lớn, không bào có thể rất khác nhau tuỳ theo từng loại và từng loại tế bào. Một số không bào chứa chất phế thải độc hại. Không bào của tế bào lông hút ở rễ cây chứa muối khoáng cùng nhiều chất khác nhau hoạt động như chiếc máy bơm chuyên hút nước từ đất vào rễ cây.             Không bào của tế bào cánh hoa được xem như túi đựng đồ mĩ phẩm của tế bào vì nó chứa nhiều sắc tố.
    Một tế bào động vật cũng có thể chứa không bào nhưng có kích thước nhỏ. Các tế bào động vật có thể có các không bào thức ăn (còn gọi là không bào tiêu hoá) và không bào co bóp (có ở một số loại sinh vật đơn bào).

Related posts:

Source: https://mix166.vn
Category: Thuật Ngữ