Tạp chí đặc biệt – Bất chấp Covid-19, Pháp trở lại truyền thống diễu binh ngày Quốc khánh

Khán giả có thể trở lại xem lễ diễu binh truyền thống ngày Quốc khánh Pháp 14/07 trên đại lộ Champs-Elysées nổi tiếng thế giới và mãn nhãn với màn pháo hoa vào tối cùng ngày. Năm 2020, buổi lễ đã bị thu hẹp quy mô và không đón công chúng vì Covid-19. Dịch vẫn còn nhưng niềm tin “Chinh phục tương lai” (Gagner l’avenir) và khao khát “Tự do” (La Liberté) còn mạnh hơn.

Duy trì truyền thống từ cuối Thế Chiến II

Dọc hai bên đại lộ Champs-Elysées, những người thợ khẩn trương khoan cắt, bắt vít để hoàn thiện những chi tiết cuối cùng của khu kiosque đoạn từ Ngã tư Champs-Elysées (Rond-Point des Champs-Elysées) đến Quảng trường Clémenceau. Và từ đây ngược lên Quảng trường Concorde là những khán đài san sát ghế dành cho khách mời. Những người thợ điều chỉnh những chiếc ghế cuối cùng và dán xen kẽ những tờ giấy ghi “Cảm ơn không ngồi ở ghế này để tuân thủ giãn cách”.

[external_link_head]

Hầu hết những người được RFI Tiếng Việt đặt câu hỏi trên đại lộ Champs-Elysées ngày 12/07 đều tán đồng quyết định tổ chức diễu binh năm 2021, sau khi lần đầu tiên kể từ kết thúc Thế Chiến II, buổi lễ bị hủy vào năm 2020 vì dịch Covid-19 :

“Đây là ý tưởng hay. Sự kiện này khiến khách du lịch hài lòng, người dân Paris cũng thế. Việc này cũng là một phần lịch sử, một phần văn hóa của chúng tôi. Vì thế rất hay khi sự kiện được tổ chức trở lại !”

“Tiếp tục tổ chức sự kiện này là chuyện bình thường vì đó là truyền thống của nước Pháp nên chẳng có lý do gì để ngừng cả. Nếu cuộc sống dần trở lại bình thường thì chúng ta lại tổ chức diễu binh thôi ”.

“Với cái nhìn của một du khách Bỉ, tôi thấy tổ chức diễu binh dịp Quốc khánh là một quyết định hay với điều kiện là phải tuân thủ các quy định, có nghĩa là mọi người phải giữ khoảng cách 1,5 mét và phải đeo khẩu trang. Để một ghế trống giữa hai khách mời, thế là đã tốt rồi !”

Lễ diễu binh hàng năm luôn là sự kiện lớn thu hút đông người. Để vào được khu vực sát đại lộ Champs-Elysées, nơi có thể nhìn rõ những đoàn diễu binh, công chúng thường phải đến rất sớm vì còn phải qua nhiều khâu kiểm tra an ninh, đặc biệt trong những năm xảy ra hàng loạt vụ khủng bố. Năm 2021, Sở Cảnh sát Paris khuyến cáo công chúng đến sớm hơn nữa do phải hạn chế số người và kiểm tra “chứng nhận y tế” vì Covid vẫn còn đó, theo thông cáo ngày 12/07 :

[external_link offset=1]

“Căn cứ vào tình hình dịch bệnh, rất nhiều biện pháp vệ sinh sẽ bị bắt buộc đối với người đi xem diễu binh, dù là tham dự các sự kiện trên khán đài hoặc dọc đại lộ Champs-Elysées. Mỗi người phải có một trong ba chứng nhận (chứng nhận tiêm chủng đầy đủ, xét nghiệm âm tính Covid-19 hoặc chứng nhận khỏi Covid-19) được coi là “thông hành y tế” để vào trong khu vực diễu binh. Bắt buộc đeo khẩu trang. Việc hạn chế số người sẽ được áp dụng để quy định việc ra vào của khán giả dọc đại lộ Champs-Elysées”.

Trên khán đài có khoảng 25.000 khách mời. Buổi diễu binh có 5.000 người tham gia, huy động 71 máy bay, 25 máy bay trực thăng, 221 xe cơ động và 200 con ngựa của đội Vệ Binh Cộng Hòa Pháp. Đội bay Patrouille de France tiếp tục truyền thống mở màn lễ diễu binh, rải khói mầu cờ Pháp.

Lễ diễu binh Quốc khánh 2021 còn dành ghi công những đội quân châu Âu tham gia lực lượng Takuba ở vùng Sahel châu Phi, trong bối cảnh Pháp rút dần quân khỏi khu vực này. Lực lượng đặc biệt của châu Âu – Task Force Takuba (gồm 8 nước Pháp, Bỉ, Estonia, Ý, Hà Lan, Cộng Hòa Séc, Bồ Đào Nha, Thụy Điển) dẫn đầu đoàn diễu binh.

Lực lượng này được tổng thống Pháp ghi công trong bài diễn văn 14/07/2021, đồng thời thông báo chấm dứt chiến dịch Barkhane tại châu Phi mà Pháp tham gia từ nhiều năm nay :

“Điều mà chúng ta cần điều chỉnh chiến dịch Barkhane và xây dựng sự hiện của chúng ta tại vùng Sahel thông qua hai trụ cột : hợp tác với các lực lượng quân đội ở Sahel tại hai điểm quan trọng là Niamey, nơi bộ chỉ huy toàn bộ chiến dịch sẽ vẫn được duy trì và ở N’Djamena (CH Tchad) nơi chúng ta đã có mặt và chúng ta sẽ duy trì sự hiện diện này. Và bên cạnh đó, đó là hình thành mặt trận chống khủng bố Takuba cho phép lực lượng quân sự của chúng ta cấu trúc được những đợt can thiệp có giá trị cao của chúng ta. Và từ quý I năm 2022, chúng ta sẽ chấm dứt chiến dịch Barkhane trong trật tự”.

Chủ đề “Gagner l’avenir” (Chinh phục tương lai) cũng nhằm ngụ ý hai mục đích, theo giải thích của tướng Christophe Abdad, thống đốc quân sự Paris : “Khả năng tập thể của Quốc gia vượt qua những khó khăn liên quan đến khủng hoảng dịch tễ” và “đối với quân đội, là việc hướng đến những cam kết cứng rắn hơn, được gọi là “cường độ cao”, nhờ vào trang thiết bị công nghệ cao”.

Pháo hoa lại sáng rực trời tối 13 và 14/07

Paris cũng như những thành phố lớn của Pháp (Bordeaux, Marseille, Lyon, Toulouse, Rennes) đều tổ chức bắn pháo hoa vào tối 14/07. Một số thành phố nhỏ, phụ cận Paris bắn pháo hoa sớm hơn một ngày, vào tối 13/07. La Liberté – tự do được ra ngoài, tự do được gặp nhau, tự do đi du lịch – là chủ đề được thành phố Paris chọn cho chương trình hòa nhạc và pháo hoa diễn ra dưới chân tháp Eiffel sau hơn một năm chỉ quen với những từ “phong tỏa”, “giãn cách xã hội”.

Người dân Paris và du khách lại có thể trở lại khu vực Champs-de-Mars thưởng lãm sự kiện có ý nghĩa lớn, “đánh dấu thời khắc đoàn kết quốc gia và niềm vui cùng được chia sẻ của mọi người dân Pháp và cũng là biểu tượng cho sức bền bỉ của thủ đô trong mắt toàn thế giới”, theo thông cáo của thành phố Paris. Có lẽ vì thế, màn trình diễn pháo hoa tuyệt đỉnh, do công ty Ruggieri phụ trách, được truyền hình trực tiếp tại Pháp và ra nước ngoài.

Người khách du lịch được phỏng vấn ở Vườn hoa Các nhà đại sứ (Jardin des Ambassadeurs, trước điện Elysée), tỏ ra tin tưởng vào khâu chuẩn bị của ban tổ chức :

“Tôi nghĩ là chính quyền đã đưa ra những biện pháp cần thiết. Chúng tôi tin vào những biện pháp đó. Nếu đã cho phép bắn pháo hoa, tôi nghĩ người dân sẽ tôn trọng các biện pháp giãn cách”.

Dĩ nhiên mọi người tham dự đều được yêu cầu đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn theo quy định. Tuy nhiên, vị khách trên, cũng như người vợ, cho biết sẽ không đi xem pháo hoa, vì “chỗ nào có đông người đều có thể có nguy cơ” nhiễm Covid-19.

[external_link offset=2]

Cũng vì lý do y tế, 7 địa phương ở xứ Basque, dọc bờ Đại Tây Dương, miền tây nam Pháp, đã lên ý tưởng bắn pháo hoa cùng lúc, kéo dài 15 phút. Trả lời RFI Tiếng Việt ngày 13/07, ông William George, phụ trách lễ hội pháo hoa 14/07 của thành phố Saint-Jean-de-Luz, giải thích :

“Thành phố Saint-Jean-de-Luz chúng tôi tổ chức bắn pháo hoa vào lúc 23 giờ và được bắn đồng loạt với 7 xã dọc bờ biển xứ Basque. Đây là dự án được lên kế hoạch từ vài tháng nay cho phép công chúng được xem pháo hoa ngay gần nhà, tránh tập trung ở những thành phố vì thông thường không có nhiều điểm bắn pháo hoa như vậy, có nghĩa là không phải thành phố nào cũng bắn pháo hoa vào dịp này.

Năm nay, chúng tôi đưa ra ý tưởng bắn pháo hoa từ nhiều điểm để có thể giãn bớt mật độ người xem, tránh tập trung quá đông trong bối cảnh dịch bệnh. Vì thế, chúng tôi đã thống nhất với những xã khác rằng mỗi xã vẫn chọn pháo hoa theo cách họ vẫn làm nhưng chúng tôi cố gắng bắn cùng lúc, cùng độ dài và cùng quang cảnh dù ngân sách khác nhau. Nói chung là để các xã có chủ đề pháo hoa tương tự nhau.

Buổi bắn pháo hoa kéo dài từ Hendaye đến Bayonne, có nghĩa là trải dài khoảng 30 km dọc bờ biển. Riêng ở thành phố Saint-Jean-de-Luz có hai điểm bắn, từ vịnh và từ pháo đài Socoa nên có thể cùng lúc xem được cả hai từ thành phố hoặc từ xã Ciboure lân cận.

Chương trình pháo hoa năm nay có chủ đề Merci – Milesker (Cảm ơn), được thống nhất với các xã lân cận, để cảm ơn tất cả những người đã cống hiến rất nhiều trong cuộc chiến chống dịch Covid-19. Đây là cách để chúng tôi truyền tải thông điệp đó.

Công chúng có thể tự do đi xem pháo hoa, đến địa điểm họ muốn và không có quy định đặc biệt, nhưng vẫn nên đeo khẩu trang và giữ khoảng cách cần thiết. Có nghĩa là họ đến xem pháo hoa ở thành phố nào họ muốn, còn ý tưởng của chúng tôi là mỗi xã tổ chức bắn pháo hoa, chứ không chỉ có mỗi ở những thành phố lớn như Biarritz, Bayonne, Saint-Jean-de-Luz, để công chúng có thể đến khắp nơi, tránh để mọi người tập trung cùng một chỗ”.

Liệu “tự do” sẽ có trọn vẹn hay không trong khi Pháp có nguy cơ đối mặt với đợt dịch mới. Bộ trưởng Y Tế Pháp Olivier Veran đưa ra thẩm định sẽ có hơn 20.000 ca nhiễm mới mỗi ngày ngay từ tháng Tám do biến thể Delta nếu như không hành động.

Pháp, cũng như nhiều nước trên thế giới, tiếp tục trải qua một mùa hè không bình thường. Nhiều người dân thủ đô Paris đã vội vã đi nghỉ từ đầu tháng 7, ngay khi học sinh bế giảng, để tranh thủ chút “tự do” mới tìm lại được. Còn theo một cụ bà chờ xe buýt trên đại lộ Champs-Elysée, điều này cũng cho thấy “người dân đã mệt mỏi, chán nản vì dịch bệnh”. [external_footer]