Báo cáo tham luận của tỉnh Nghệ An tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Pháp lệnh Dân số (2003 -2013)

Kính thưa quý vị đại biểu!

Hôm nay tôi rất vinh dự và vui mừng được về dự Hội nghị Tổng kết 10 năm triển khai Pháp lệnh Dân số ( 2003 – 2013 ) do Bộ Y tế tổ chức triển khai. Thay mặt Ban chỉ huy công tác DS-KHHGĐ tỉnh Nghệ An, tôi xin trân trọng kính chào và kính chúc quý vị đại biểu lời chúc sức khoẻ, niềm hạnh phúc ; chúc Hội nghị thành công xuất sắc tốt đẹp .

Kính thưa quý vị đại biểu!

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác Dân số, coi công tác Dân số là một bộ phận quan trọng của chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước; Để thống nhất trong quản lý nhà nước về công tác dân số, ngày 09/01/2003, Pháp lệnh Dân số được Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XI thông qua và có hiệu lực ngày 01/5/2003. Đến nay, Pháp lệnh Dân số đã được 10 năm đi vào cuộc sống.

Thực hiện sự chỉ huy của Bộ Y tế về việc tổ chức triển khai Tổng kết 10 năm thực thi Pháp lệnh Dân số, thời hạn qua tỉnh Nghệ An đã tập trung chuyên sâu chỉ huy việc tổng kết Pháp lệnh từ cấp cơ sở đến cấp tỉnh kịp thời và trang nghiêm, nhằm mục đích nhìn nhận một cách tổng lực, khách quan những thành tựu, hiệu quả đạt được đồng thời chỉ ra những sống sót, khó khăn vất vả, thử thách, tìm ra những nguyên do và báo học kinh nghiệm tay nghề, trên cơ sở đó để đề xuất kiến nghị những giải pháp tương thích nhằm mục đích thực thi tốt hơn công tác dân số trong thời hạn tới .

Kính thưa các đồng chí!

Được sự phân công của Ban tổ chức triển khai, tôi xin phát biểu như sau : Trước hết, chúng tôi biểu lộ quan điểm đống ý cao với báo cáo giải trình đã trình diễn và những quan điểm phát biểu trước của những vị đại biểu. Từ thực tiễn công tác Dân số – KHHGĐ của tỉnh Nghệ An trong thời hạn qua, tôi xin được phát biểu thêm một số ít nội dung như sau :

Thứ nhất: Tình hình triển khai thực hiện Pháp lệnh Dân số trên địa bàn tỉnh.

* Xác định công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Pháp lệnh Dân số có vai trò rất quan trọng, vì vậy cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị xã hội các cấp đều tập trung quan tâm công tác này nhằm nâng cao hiệu lực Pháp lệnh Dân số.

Trong 10 năm thực thi Pháp lệnh Dân số, Tỉnh ủy, HĐND, Ủy Ban Nhân Dân và những ban ngành tương quan đã phát hành nhiều nghị quyết, thông tư, quyết định hành động và những văn bản quan trọng để chỉ huy tiến hành công tác DS-KHHGĐ trên địa phận tỉnh như : Tỉnh ủy phát hành 1 nghị quyết, 2 thông tư, 1 quyết định hành động, 1 thông tri và 1 hướng dẫn ; HĐND tỉnh phát hành 5 nghị quyết ; Ủy Ban Nhân Dân tỉnh phát hành 6 quyết định hành động, 2 chương trình hành vi và nhiều kế hoạch, công văn, …
Bên cạnh việc phát hành những văn bản chỉ huy, chỉ huy và cụ thể hóa một số ít chủ trương DS-KHHGĐ, Tỉnh Nghệ An đã tổ chức triển khai nhiều hội nghị tiến hành cũng như tổng kết, sơ kết định kỳ nhìn nhận những chủ trương, chủ trương, pháp luật về công tác DS-KHHGĐ. Huyện uỷ, HĐND, Ủy Ban Nhân Dân những huyện, thị xã, thành phố đã chăm sóc phát hành nhiều văn bản để chỉ huy, cụ thể hóa những văn bản của cấp trên đồng thời những ngành phối hợp với Ngành Dân số để tiến hành tuyên truyền hoạt động thực thi công tác DS – KHHGĐ đạt tác dụng quan trọng .

Nổi bật là việc ban hành 1 hệ thống chính sách khá đồng bộ, phù hợp với đặc thù, điều kiện cụ thể của công tác DS-KHHGĐ. Cụ thể như :

– Chính sách khuyến khích, khen thưởng so với những xã, phường, thị xã :

Từ năm 2005 – 2012: Xã, phường, thị trấn một năm không có người sinh con thứ 3 trở lên được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen, kèm theo mức thưởng 2 triệu đồng; tương tự hai năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 4 triệu đồng; ba năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 6 triệu đồng; bốn năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 8 triệu đồng; từ năm năm liên tục trở lên được thưởng 10 triệu đồng và đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.

Từ năm 2013: Được điều chỉnh bằng chính sách mới: Xã, phường, thị trấn một năm không có người sinh con thứ 3 trở lên được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen, kèm theo mức thưởng 5 triệu đồng; hai năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 10 triệu đồng; ba năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 15 triệu đồng; bốn năm liên tục được tặng Bằng khen và thưởng 20 triệu đồng; từ năm năm liên tục trở lên được thưởng 30 triệu đồng và đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.

Từ năm 2013, những người trong độ tuổi sinh đẻ đã sinh đủ 2 con, nếu triển khai đình sản, được tu dưỡng một khoản tiền có giá trị 5 triệu đồng ( so với nam ) và 2 triệu đồng ( so với nữ ) .
Những người triển khai tốt kế hoạch hóa gia đình và trong một năm hoạt động được 15 cặp vợ chồng triển khai những giải pháp tránh thai ( đình sản, đặt dụng cụ tử cung ) được thưởng 500.000 đồng và nếu trên 15 cặp, cứ thêm 10 cặp thì được thưởng thêm 200.000 đồng .
– Cộng tác viên DS-KHHGĐ kiêm nhiệm ở xóm, khối, bản được tương hỗ hàng tháng bằng 0,1 mức lương tối thiểu từ ngân sách tỉnh ( ngoài mức thù lao theo lao lý của Trung ương ) .
– Đặc biệt, tỉnh đã sắp xếp đội ngũ cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ thành viên chức dân số cấp xã để đội ngũ này yên tâm công tác .

Bên cạnh chính sách khuyến khích, khen thưởng; Tỉnh đề ra các chính sách xử lý kỷ luật những trường hợp vi phạm chính sách DS-KHHGĐ

– Giai đoạn 2003 – 2005:

Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Quyết định số 38 về việc giải quyết và xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm chủ trương DS-KHHGĐ : Kỷ luật từ khiển trách cho đến không bổ nhiệm ( so với đảng viên giữ chức vụ ), khai trừ khỏi Đảng do vi phạm Pháp lệnh Dân số và chủ trương DS-KHHGĐ .
Theo Quyết định số 3181 / QĐ-UB ngày 05/8/2003 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Nghệ An về phát hành pháp luật 1 số ít chính sách chủ trương DS-KHHGĐ : Những cặp vợ chồng vi phạm chủ trương DS-KHHGĐ bị giải quyết và xử lý theo những hình thức : Là công chức, viên chức nhà nước thì hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý ở mức cao nhất là cho ra khỏi biên chế ; Là lao động hợp đồng dài hạn phải chấm hết hợp đồng lao động ; Các đối tượng người tiêu dùng khác cư trú trên địa phận tỉnh phải góp phần một khoản có đặc thù bắt buộc vào Quỹ dân số ở cơ sở .

– Giai đoạn 2006 – tháng 9/2012:

Ủy Ban Nhân Dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 105 lao lý một số ít chính sách, chủ trương DS-KHHGĐ trên địa phận tỉnh Nghệ An ; trong đó giải quyết và xử lý nghiêm những người vi phạm những lao lý về DS-KHHGĐ, không triển khai đúng cam kết đã ký với cơ quan, tổ chức triển khai hoặc chính quyền sở tại địa phương nơi cư trú .
Các cơ quan, đơn vị chức năng, những thôn ( xóm, bản, làng, khối phố ) có thành viên vi phạm sinh con thứ 3 trở lên thì không được công nhận đơn vị chức năng hoàn thành xong xuất sắc trách nhiệm, đơn vị chức năng văn hoá và phải xem xét thương hiệu thi đua của người đứng đầu .

– Từ tháng 10/2012 đến nay:

Trước tình hình tình hình dân số tăng nhanh, nhất là thực trạng sinh con thứ 3 trở lên, để nêu cao vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên ; Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã phát hành Chỉ thị số 09 về công tác DS-KHHGĐ ; trong đó pháp luật :
Đối với tập thể : Tổ chức cơ sở đảng có cán bộ, đảng viên vi phạm thì không xếp loại trong sáng, vững mạnh .
Đối với đảng viên : Xử lý vi phạm theo những lao lý của Đảng, pháp lý của Nhà nước, ngoài những đảng viên giữ chức vụ chỉ huy vi phạm phải kiểm điểm trước cấp ủy cấp trên trực tiếp và làm đơn đề xuất rút tên khỏi chức vụ chỉ huy hoặc xem xét thuyên chuyển vị trí công tác khác. Cấp ủy không đưa vào xem xét quy hoạch, chỉ định chức vụ chỉ huy trong 5 năm so với những cán bộ, đảng viên vi phạm ; nếu có trong quy hoạch thì đưa ra khỏi quy hoạch chức vụ hiện tại .
Theo Quyết định số 76/2012 / QĐ-UBND ngày 19/10/2012 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Quy định 1 số ít chủ trương DS-KHHGĐ trên địa phận tỉnh Nghệ An. Xử lý những tập thể, cá thể vi phạm theo lao lý của pháp lý hiện hành và bản cam kết đã ký với cơ quan, tổ chức triển khai hoặc chính quyền sở tại địa phương nơi cư trú sau khi đã được tuyên truyền hoạt động .

Để gắn trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện chính sách, Tỉnh đã quy định: Tập thể và cá nhân Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có thành viên thuộc cấp quản lý trực tiếp vi phạm chính sách DS-KHHGĐ thì bị hạ loại thi đua và không xem xét danh hiệu đơn vị văn hoá trong năm có vi phạm.

* Bên cạnhcông tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Pháp lệnh Dân số; Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục Pháp luật Dân số được đặc biệt quan tâm chú trọng và xác định là nhiệm vụ hàng đầu trong việc tổ chức triển khai thực hiện Pháp lệnh Dân số; vì vậy, sau khi Pháp lệnh Dân số có hiệu lực, UBND tỉnh đã tổ chức triển khai Pháp lệnh Dân số đến cán bộ chủ chốt của các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, cấp huyện. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Liên đoàn lao động tỉnh, các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh và UBND các huyện, thành phố, thị xã tổ chức nhiều đợt học tập, quán triệt Pháp lệnh Dân số đến toàn bộ cán bộ và nhân dân.

Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, những đoàn thể, Sở Tư pháp đã tổ chức triển khai triển khai thông qua những hình thức như : tập huấn, hội nghị, hội thi, báo cáo viên, tuyên truyền viên về Pháp lệnh Dân số và những hội thảo chiến lược về DS-KHHGĐ. Ngoài ra, hàng năm Ngành Dân số đã ký chương trình phối hợp tăng cường công tác truyên truyền, hoạt động thực thi chủ trương DS-KHHGĐ với từ 15 – 20 ngành, đoàn thể cấp tỉnh với nhiều nội dung, hình thức, cách làm đa dạng và phong phú, tương thích với những đối tượng người dùng .
Các cơ quan tiếp thị quảng cáo như : Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, Báo Nghệ An đã đăng tải những nội dung của Pháp lệnh Dân số và Nghị định 104 của nhà nước, phát sóng và đăng tin những phân mục hỏi đáp, Hộp thư truyền hình về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi cặp vợ chồng, cá thể trong việc triển khai KHHGĐ.

Thông qua việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục Pháp lệnh Dân số,  nhận thức của các cấp uỷ Đảng, chính quyền đối với công tác DS-KHHGĐ được nâng lên; công tác DS-KHHGĐ đã được xem là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng; đưa vào mục tiêu, chỉ tiêu thực hiện nhiệm vụ DS-KHHGĐ vào trong chương trình phát triển kinh tế, xã hội để nêu cao tinh thần trách nhiệm và thái độ tích cực hơn trong chỉ đạo, lãnh đạo và đầu tư huy động các nguồn lực cho hoạt động DS-KHHGĐ.

Nhận thức của nhân dân về quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai những lao lý của chủ trương DS-KHHGĐ được nâng lên. Do đó đã tạo được dư luận xã hội ủng hộ thoáng rộng việc thực thi chủ trương DS-KHHGĐ ; đã có sự chuyển biến trong nhận thức và hành vi về hôn nhân gia đình và sinh đẻ của dân cư, ngày càng có nhiều người kết hôn muộn, đẻ muộn, đẻ thưa, đẻ ít hơn để có điều kiện kèm theo nuôi dạy con tốt. Mô hình quy mô gia đình nhỏ 1 hoặc 2 con ngày càng được đồng ý và triển khai tốt hơn .

* Thông qua các hoạt động trên, việc thực hiện các mục tiêu Dân số – KHHGĐ trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực:

Sau 10 năm tiến hành thực thi Pháp lệnh Dân số, công tác Dân số-KHHGĐ trên địa phận tỉnh Nghệ An đã đạt được nhiều tác dụng đáng ghi nhận, góp thêm phần vào sự nghiệp tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của tỉnh. Nhịp độ ngày càng tăng dân số nhanh cơ bản được khống chế. Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm từ 25,13 % ( năm 2003 ) xuống còn 18,18 % ( năm 2012 ) ; tỷ suất sử dụng những giải pháp tránh thai tân tiến từ 73,8 % ( năm 2003 ) tăng lên 76,2 % ( năm 2012 ). Tỷ lệ phụ nữ bị bệnh phụ khoa và tỷ suất nạo phá thai giảm dần. Tỷ lệ trẻ nhỏ suy dinh dưỡng đã giảm đáng kể, từ 32,3 % xuống còn 19,6 %. Các bà mẹ mang thai được chăm nom tốt hơn, tỷ suất chết mẹ và trẻ sơ sinh giảm dần. Tuổi thọ trung bình được nâng lên. Các quy mô, đề án được tiến hành những năm gần đây trong bước đầu phát huy hiệu quả. Các dịch vụ tư vấn, chăm nom SKSS / KHHGĐ ngày càng phân phối được sự kịp thời, phong phú và có chất lượng .

Thứ 2: Những khó khăn, thách thức trong việc thực hiện các mục tiêu về Dân số – KHHGĐ trên địa bàn tỉnh.

– Bên cạnh những hiệu quả đạt được, công tác Dân số – KHHGĐ tỉnh Nghệ An lúc bấy giờ đang còn nhiều khó khăn vất vả và đối lập với rất nhiều thử thách : Trong khi cả nước đã đạt mức sinh sửa chữa thay thế vững chắc ( từ năm 2005 ) và chuyển tiềm năng sang tập trung chuyên sâu nâng cao chất lượng dân số thì Nghệ An mức sinh vẫn còn cao ( 2,55 con ) ; cao hơn nhiều so với trung bình chung cả nước và có tín hiệu tăng lại vài năm gần đây ; tỷ suất sinh con thứ ba có giảm nhưng chưa thực sự vững chắc và còn rất cao so với trung bình cả nước ( cả nước : > 10 %, Nghệ An : 18,18 % ) .
Bên cạnh đó, cơ cấu tổ chức dân số có nhiều dịch chuyển, thực trạng mất cân đối giới tính khi sinh đã và đang ở mức cao và diễn ra trên toàn tỉnh ; đồng thời Open già hóa dân số trong điều kiện kèm theo chất lượng dân số còn hạn chế .
Nghệ An là tỉnh có diện tích quy hoạnh rộng, địa hình phức tạp nên việc tuyên truyền hoạt động và tiến hành dịch vụ chăm nom SKSS / KHHGĐ còn gặp nhiều khó khăn vất vả, nhất là vùng giáo, vùng núi, vùng biển …
– Nguyên nhân : Quan niệm và tư tưởng phải có con trai vẫn còn khá nặng nề trong tâm lý của nhiều gia đình. Mặc dù Pháp lệnh Dân số đã phát hành 10 năm nhưng chưa có những quy định chế tài đồng nhất, đơn cử để giải quyết và xử lý những trường hợp vi phạm chủ trương Dân số – KHHGĐ nên dẫn đến một số ít cán bộ, đảng viên chưa gương mẫu trong thực thi, điều đó đã ảnh hưởng tác động không nhỏ đến trào lưu hoạt động thực thi chủ trương dân số, triển khai những tiềm năng Dân số – KHHGĐ trong hội đồng .
Sự tăng trưởng của khoa học công nghệ tiên tiến và tăng trưởng của công nghệ thông tin đem lại nhiều quyền lợi cho người dân và sự tăng trưởng xã hội nhưng có sự tác động ảnh hưởng trong việc người dân lạm dụng để lựa chọn giới tính thai nhi theo ý muốn. Các trang thông tin điện tử, blog, trang mạng cá thể, .. có ảnh hưởng tác động thiếu lành mạnh, đã tác động ảnh hưởng đến lối sống, chăm nom SKSS vị thành niên, người trẻ tuổi .

Thứ 3: Một số kinh nghiệm của địa phương trong việc triển khai đưa Pháp lệnh Dân số vào cuộc sống.

– Điều kiện nhất quyết bảo vệ thành công xuất sắc cho công tác dân số là sự chăm sóc chỉ huy, chỉ huy của những cấp ủy Đảng, chính quyền sở tại. Phát huy sức mạnh những ban, ngành, đoàn thể lồng ghép nội dung dân số với những hoạt động giải trí chương trình khác của những ngành, những cấp và toàn thể xã hội có sự cam kết chính trị can đảm và mạnh mẽ. Trong quy trình triển khai chủ trương DS-KHHGĐ cho thấy, ở đâu có sự chăm sóc, ủng hộ và sự cam kết thực thi của Đảng ủy, HĐND, Ủy Ban Nhân Dân và những đoàn thể thì sẽ thành công xuất sắc .
– Xây dựng văn bản pháp lý cần bộc lộ quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người dân phải đi liền với nhau để tránh hiểu nhầm. Các văn bản pháp lý và chủ trương của Đảng cần được phát hành thống nhất trong quan điểm và giải pháp thực thi ; bảo vệ tính tương thích với đặc trưng công tác DS-KHHGĐ của địa phương. Khi Luật, Pháp lệnh được phát hành cần có hướng dẫn đơn cử, kịp thời để triển khai đúng ý thức nội dung văn bản đã phát hành. Đồng thời kiến thiết xây dựng kế hoạch, kế hoạch tuyên truyền kịp thời tránh hiểu nhầm của dân cư và cán bộ, đảng viên, cũng như khó khăn vất vả, lúng túng trong giải quyết và xử lý, thực thi so với những cơ quan, đơn vị chức năng .
– Củng cố và thiết kế xây dựng cỗ máy, đội ngũ cán bộ dân số đủ mạnh cả về số lượng và chất lượng ; chăm sóc giảng dạy lại và giảng dạy mới để nâng cao trình độ cho đội ngũ làm công tác dân số từ tỉnh đến cơ sở .
– Quản lý công tác Dân số theo chương trình tiềm năng, kế hoạch hoạt động giải trí, phân chia kinh phí đầu tư cần được giao sớm từ đầu năm và giao nghĩa vụ và trách nhiệm giữa tỉnh và huyện, huyện và xã ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nhìn nhận, sơ tổng kết rút kinh nghiệm tay nghề kịp thời .
– Công tác DS-KHHGĐ phải được xã hội hoá. Đầu tư nguồn kinh phí đầu tư bảo vệ và tập trung chuyên sâu để thực thi một cách hiệu suất cao cho công tác DS-KHHGĐ .

Thứ 4: Một số kiến nghị, đề xuất

– Kính ý kiến đề nghị Quốc hội sớm phát hành Luật Dân số để kiểm soát và điều chỉnh một cách tổng lực hơn về quản trị nhà nước nghành nghề dịch vụ DS-KHHGĐ, góp thêm phần triển khai xong mạng lưới hệ thống pháp lý của Nhà nước cung ứng nhu yếu thời kỳ hội nhập và tăng trưởng .

– Chính phủ cần tiếp tục duy trì quản lý công tác dân số theo Chương trình mục tiêu Quốc gia trong giai đoạn tới. Kinh phí Nhà nước đầu tư cho công tác dân số có chính sách ưu tiên phù hợp hơn cho các vùng có tính đặc thù: vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, mức sinh cao. Trong đó cần ưu tiên đầu tư các nguồn cho công tác truyền thông để nâng cao nhận thức và chuyển đổi hành vi nhân dân, đề cao trách nhiệm đối với việc thực hiện chính sách DS-KHHGĐ.

– Để thực thi được tiềm năng trong Chiến lược DS-SKSS tiến trình 2012 – 2020 ; nhà nước nên phê duyệt Đề án Nâng cao chất lượng dân số, chất lượng giống nòi ; Đề án Giảm thiểu mất cân đối giới tính khi sinh ( vì nội dung này muốn thực thi được phải giao trách nhiệm nhiều bộ, ngành tham gia, nhiều giải pháp đồng điệu ) ;

Source: https://mix166.vn
Category: Cộng Đồng