Thi nhân Việt Nam Hàn Mặc Tử

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (116.64 KB, 14 trang )

* Hàn Mạc Tử
Chính tên là Nguyễn Trọng Trí. Sinh ngày 22 Septembre 1912 ở Lệ Mỹ (Đồng
Hới), mất ngày 11 Novembre 1940, trú ngụ ở Qui nhơn từ nhỏ. Nhà nghèo, Cha
mất sớm. Học trường Qui Nhơn đến năm thứ ba. Làm sở Đạc điền một độ, bị
đau rồi mất việc. Vào Nam làm báo ít lâu lại trở về Qui Hoà. Kế đó mắc bệnh
hủi, đưa vào nhà thương Qui Hoà rồi mất ở đó.
Làm thơ từ ngày mười sáu tuổi (lấy hiệu là Phong Trần rồi Lệ Thanh). Đến năm
1936, khi chủ trương tờ phụ trương văn chương báo Saigon mới đổi hiệu là Hàn
Mạc Tử.
Đã đăng thơ: Phụ nữ tân văn Saigon, Trong khuê phòng, Đông Dương tuần báo,
Người mới.
Đã xuất bản: Gái quê (1936).
*
Tôi đã nghe người ta mạt sát Hàn Mạc Tử nhiều lắm. Có người bảo: “Hàn Mạc
Tử. Thơ với thẩn gì! toàn nói nhảm.” Có người còn nghiêm khắc hơn nữa: “Thơ
gì mà rắc rồi thế! Mình tưởng có ý nghĩa khuất phục, cứ đọc đi đọc lại hoài, thì
ra nó lừa mình!”. Xuân Diệu có lẽ cũng nghĩ đến Hàn Mạc Tử rong khi viết
đoạn này: “Hãy so sánh thái độ can đảm kiă thái độ những nhà chán thi sĩ) với
những cách đột nhiên mà khóc đột nhiên mà cười, chân nhảy, miệng vừa kêu:
Tôi điên đây! Tôi điên đây! – Điên cũng không dễ làm như người ta tưởng đâu.
Nếu không biết điên, tốt hơn là cứ tỉnh táo như thường mà yên lặng sống”.
Nhưng tôi cũng đã nghe những người ca tụng Hàn Mạc Tử. Trong ý họ, thi ca
Việt Nam chỉ có Hàn Mạc Tử. Bao nhiêu thơ Hàn Mạc Tử làm ra họ đều chép
lại và thuộc hết. Mà thuộc hết thơ Hàn Mạc Tử đâu phải chuyện dễ.
Đã khúc mắc mà lại nhiều: tất cả đến sáu bảy tập. Họ thuộc hết và chọn những
lúc đêm khuya thanh vắng họ sẽ cao giọng ngâm một mình. Bài thơ đã biến
thành bài kinh và người thơ đã trở nên một vị giáo chủ. Chế Lan Viên nói quả
quyết:
“Tôi xin hứa hẹn với các người rằng, mai sau, những cái tầm thường, mực thước
kia sẽ biến tan đi, và còn lại của cái thời kỳ này chút gì đáng kể đó là Hàn Mạc
Tử “.

Ngót một tháng trời tôi đã đọc thơ Hàn Mạc Tử. Tôi đã theo Hàn Mạc Tử từ lối
thơ Đường đến vở kịch bằng thơ Quần Tiên hội. Và tôi đã mệt lả. Chính như lời
Hàn Mạc Tử nói trong bài tự Thơ điên, vườn thơ của người rộng rinh không bờ
bến càng đi xa càng ớn lạnh.
Bây giờ đã ra khỏi cái thế giới kỳ dị ấy và đã trở về với cuộc đời tầm thường mà
ý nhị, tôi xếp đặt lại những cảm tưởng hỗn độn của tôi.
THƠ ĐƯỜNG LUẬT ─ Theo ông Quách Tấn Phan Sào Nam hồi trước xem thơ
Đường luật Hàn Mạc Tử có viết trên báo đại khái nói: “Từ về nước đến nay, tôi
được xem thơ quốc âm cũng khá nhiều, song chưa gặp bài nào hay đến thế Ôi
hồng nam nhạn bắc, ước ao có ngày gặp gỡ để bắt tay nhau cười lên một tiếng
lớn ấy là thoả hồn thơ đó”. Thơ Đường luật Hàn Mạc Tử làm ra nhiều nhưng bị
thất lạc gần hết, tôi không được xem mấy bài. Song trong những bài tôi được
xem, tôi cũng đã gặp ít câu hay, chẳng hạn như:
Nằm gắng đã không thành mộng được,
Ngâm tràn cho đỡ chút buồn thôi.
Dầu sao tôi vẫn nghĩ cái khuôn khổ bó buộc của luật Đường có lẽ không tiện
cho sự nẩy nở một nguồn thơ rào rạt và lạ lùng như nguồn thơ Hàn Mạc Tử .
GÁI QUÊ ─ Nhiều bài có thể là của ai cũng được. Còn thì tả tình quê trong cảnh
quê. Lời thơ dễ dàng, tứ thơ bình dị. Nhưng tình ở đây không có cái vẻ mơ màng
thanh sạch như mối tình ta vẫn quen đặt vào trong khung cảnh những vườn tre,
những đồi thông. Ấy là một thứ tình nồng nàn, lơi lả, rạo rực, đầy hình ảnh khêu
gợi. Ông Phạm Văn Ký đề tựa tập thơ ấy phải lắm; “Gái quê”, và “Une voix sur
la voie” đều bắt nguồn trong tình dục.
THƠ ĐIÊN ─ Thơ điên gồm có ba tập:
1) Hương thơm.
2) Mật đắng.
3) Máu cuồng và hồn điên.
HƯƠNG THƠM ─ Ta bắt đầu bước vào một ánh trăng, ánh nắng, tình yêu và cả
người yêu đều muốn biến ra hương khói. Một trời tình ái mới dựng lên đâu đấy.
Tuy có đôi vần đẹp, cảm giác chung nhạt tẻ thế nào.

MẬT ĐẮNG ─ Ta vẫn đi trong mờ mờ. Nhưng thỉnh thoảng một luồng sáng lạ
chói cả mắt. Nguồn sáng toả ra từ một linh hồn vô cùng khổ não. Ta bắt gặp dấu
tích còn hoi hóp của một tình duyên vừa chết yểu. Thất vọng trong tình yêu,
chuyện ấy trong thơ ta không thiếu gì, nhưng thường là một thứ buồn rầu có
thấm thía vẫn dìu dịu. Chỉ trong thơ Hàn Mạc Tử mới thấy một nỗi đau thương
mãnh liệt như thế. Lời thơ như dính máu.
MÁU CUỒNG VÀ HỒN ĐIÊN ─ Đến đây ta hoàn toàn ra khỏi cái thế giới thực
và cả thế giới mộng của ta. Xa lắm rồi. Ta thấy những gì xung quanh ta? Trăng,
toàn trăng, một ánh trăng gắt gao, ghê tởm linh động như một người hay đứng
hơn nhu một yêu tình. Trăng ở đây cũng ghen, cũng giận, cũng cay nghiệt, cũng
trơ tráo và cũng náo nức dục tình. Hàn Mạc Tử đi trong trăng há miệng cho máu
tung ra làm biển cả, cho hồn văng ra và rú lên những tiếng ghê người Ta rùng
mình, ngơ ngác, ta đã lục lọi khắp trong đấy lòng ta, ta không thấy có tí gì giống
cái cảnh trước mắt. Trời đất này thực của riêng Hàn Mạc Tử ta không hiểu được
và chắc chắn cũng không ai hiểu được. Nghĩ thế ta bỗng thương con người cô
độc. Đã cô độc ở kiếp này và e còn cô độc đến muôn kiếp. Hàn Mạc Tử chắc
cũng biết thế nên lúc sinh thời người đã nguyền với chúa sẽ không bao giờ cho
xuất bản Thơ điên. Một tác phẩm như thế ta không có thể nói hay hay dở, nó đã
ra ngoài vòng dân gian, nhân gian không có quyền phê phán. Ta chỉ biết trong
văn thơ cổ kim không có gì kinh dị hơn. Ta chỉ biết ta đương đứng trước một
người sượng sầm vì bệnh hoạn, điên cuồng vì đã quá đau khổ trong tình yêu.
Cuộc tình duyên ra đời với tập Hương thơm, hấp hối với tập Mật đắng, đến đây
thì đã chết thiệt rồi, nhưng khí lạnh còn toả lên nghi ngút.
Một nhà chuyên môn nghiên cứu những trạng thái kỳ dị của tâm linh người ta
xem tập Máu cuồng và Hồn điên có lẽ sẽ lượm được nhiều tài liệu hơn một nhà
phê bình văn học. Tuy thế, đây đó ta gặp những câu rất hay.
Như tả cảnh đồi núi một đêm trăng có câu:
Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủ
Đầy mình lốm đốm những hào quang.
Lên chơi trăng có câu:

Ta bay lên! Ta bay lên.
Gió tiễn đưa ta tới nguyệt thiềm
Ta ở cõi cao nhìn trở xuống :
Lâng lâng mây khói quyện trăng đêm.
Đọc những câu ấy có cái thú vị ở xứ lạ gặp người quen, vì đó là những cảm giác
ta có thể có. Lại có khi những cảm giác ở ta rất thường mà trong trí Hàn Mạc Tử
rất dễ sợ. Một đám mây in hình dưới dòng nước thành ra:
Mây chết đuối ở dòng sông vắng lặng.
Trôi thây về xa tận cõi vô biên.
Cái ý muốn mượn lời thơ để tả tâm sự mình cũng chở nên điên cuồng và đau
đớn dị thường:
Ta muốn hồn trào ra đầu ngọn bút;
Mỗi lời thơ đều lính não tâm ta.
Bao nét chữ quay cuồng như máu vọt,
Như mê man chết điếng cả làn da.
Cứ để ta ngất ngây trong vũng huyết,
Trải niềm đau trên mảnh giấy mong manh;
Đừng nắm lại nguồn thơ ta đương siết
Cả lòng ta trong mớ chữ rung rinh.
Tôi trích ra vài đoạn có thể thích được còn bao nhiêu đoạn nữa tuy ta không
thích vì nó không có gì hợp với lòng ta, nhưng ta cũng biết rằng với Hàn Mạc
Tử hẳn là những câu tuyệt diệu. Nó đã tả đúng tâm trạng của tác giả. Lời thơ có
vẻ thành thực thiết tha lắm.
XUÂN NHƯ Ý ─ Mùa xuân Hàn Mạc Tử nói đây có khi ở đâu hồi trời đất mới
dựng nên, có khi ra đời một làn tới Chúa J’sus, có khi hình như chỉ là mùa xuân
đầu năm. Nhưng dầu sao cũng không phải là một mùa xuân thường với những
màu sắc, những hình dáng ta vẫn quen biết. Đây là một mùa xuân trong tưởng
tượng, một mùa xuân theo ý muốn của thi nhân, đầy rẫy những lời kinh cầu
nguyện, những hương đức hạnh, hoa phẩm tiết, nhạc thiêng liêng, từng ánh
trăng, ánh thơ. Nhất là ánh thơ. Với Hàn Mạc Tử thơ có một sự quan hệ phi

thường. Thơ chẳng những để ca tụng Thượng đế mà cũng để lối người ta với
Thương đế, để ban phước cho cả thiên hạ. Cho nên mỗi lần thi sĩ há miệng – sao
lại há miệng? – Cho thơ trào ra là chín từng mây nào loạn Muôn vì tinh tú xôn
xao. Người ta sẽ thấy:
Đường thơ bay sáng láng như sao xa
Trên lụa trắng mười hai hàng chữ ngọc
Thêu như thêu rồng phượng kết tinh hoa.
Hình như trong các thi phẩm xưa nay có tính cách tôn giáo không gì giống như
vậy. Hàn Mạc Tử đã dựng riêng một ngôi đền thờ Chúa. Thiếu lòng tin, tôi chỉ
là một du khách bỡ ngỡ không thể cùng quỳ lạy với thi nhân. Nhưng lòng tôi có
dửng dưng, trí tôi làm saokhông ngợp cái vẻ huy hoàng, trang trọng, lung linh,
huyền ảo của lâu đài kia? Có những câu thơ đẹp một cách lạ lùng, đọc nên như
rưới vào hồn một nguồn sáng láng. Xuân như ý rõ ràng là tập thơ hay nhất của
Hàn Mạc Tử.
Với Hàn Mạc Tử Chúa gần lắm. Người đã tìm lại những rung cảm mạnh mẽ của
các tín đồ thời Thượng cổ. Ta thấy phảng phất cái không khí Athalic. Cho nên
mặc dầu thỉnh thoảng còn sót lại một hai dấu tích Phật giáo, chắc những người
đồng đạo chẳng vì thế mà làm khó dễ với di thảo của thi nhân.
Huống chi thơ Hàn Mạc Tử ra đời, điều ấy chứng rằng đạo Thiên Chứa ở xứ này
đã tạo ra một cái không khí có thể kết tinh lại thành thơ. Tôi tin rằng những tình
cảm có thể diễn ra thơ mới thiệt là những tình cảm đã thấm đượm tận đáy hồn
đoàn thể.
THƯỢNG THANH KHÍ ─ Một vài bài đặc sắc ghi lại những cảnh thấy trong
chiêm bao, ở đâu giữa khoảng các vì tinh tủtên kia. Đại khái không khác cảnh
Xuân như ý mấy, chỉ thiếu tính cách tôn giáo, huyền bí nhưng không thiêng
liêng.
CẨM CHÂU DUYÊN ─ Một hai năm trước khi mất, sự tình cờ đưa đến trong
đời Hàn Mạc Tử ình ảnh một giai nhân có cái tên khả ái: nàng Thương Thương.
Nàng Thương có lẽ chỉ yêu thơ Hàn Mạc Tử và Hàn Mạc Tử hình như cũng
không biết gì hơn hai chữ Thương thương. Nhưng như thế cũng để thi nhân đưa

nàng vào” tháp thơ”. Nàng sẽ luôn luôn đi về trong những giấc mơ của người.
Có khi người thơ thấy mình là Tư Mã Tương Thư đương nghe lời Trác Văn
Quân năn nỉ:
Đã mê rồi! Tư mã chàng ôi!
Người thiếp lao đao sượng cả người.
Ôi! Ôi! Hãm bớt cung cầm lại
Lòng say đôi má cũng say thôi.
Song những phút mơ khoái lạc ấy có được là bao. Tỉnh dậy, người thấy:
Sao trìu mến thân yêu đâu vắng cả?
Trơ vơ buồn và không biết kêu ai!
Bức thư kia sao chẳng viết cho dài,
Cho khăng khít nồng nàn thêm chút nữa.
Ta tưởng nghe lời than của Huy Cận.
Nhưng cuộc đời đau thương kia đã đến lúc tàn, và nguồn thơ kia cũng đã đến lúc
cạn, Hàn Mạc Tử chốc chốc lại ra ngoài biên giới thơ, lạc vào thế giới đồng
bóng.
DUYÊN KỲ NGỘ và QUẦN TIÊN HỘI ─ Mối tình đối với nàng Thương
Thương còn khiến Hàn Mạc Tử viết ra hai vở kịch bằng thơ này nữa. Quần tiên
hội viết chưa xong và không có gì. Duyên kỳ ngộ hay hơn nhiều. Đây là một
giấc mơ tình ái, ngắn ngủi nhưng xinh tươi, đặt vào một khung cảnh tuyệt diệu.
THi nhân dẫn ta đến một chốn nước non thanh sạch chưa từng in dấu chân
người. Ớ đó tiếng chim hót, tiếng suối reo, tiếng tiêu ngân đều biến thành những
lời thơ tình tứ. Ớ đó Hàn Mạc Tử ẽ gặp nàng Thương Thương mà người không
mong được gặp mặt ở kiếp này. Nàng sẽ nói với những lời nồng nàn âu yếm
khiến chim nước đều say sưa. Nhưng rồi người sẽ cùng tiếng tiêu cùng đi như
vụt nhớ đén cái nghiệp nặng nề đương chờ người nơi trần thế. Và giữa lúc nàng
gục đầu khóc, cảnh tiên lại rộn rã tiếng suối ca.
Trong thi phẩm Hàn Mạc Tử có lẽ tập này là trong trẻo hơn cả. Còn từ thỏ
Đường luật với những câu thơ:
Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối;

Gió thu lọt cửa cọ mài chăn.
Cho đến “Gái quê”, “Xuân như ý” và các tập khác, lời thơ thường vẩn đục.
*
Tôi đã nói hết cảm tưởng của tôi trong lúc đọc thơ Hàn Mạc Tử. KHông có bao
giờ tôi thấy cái việc phê bình thơ tàn ác như lúc này. Tôi nghĩ đến người đã sống
trong túp lều tranh phải lấy bì thư và giấy nhựt trình che cho mái nhà đỡ dột.
Mỗi bữa cơm đưa đến người không sao nuốt được vì ăn khổ quá. Cảnh cơ hàn
ấy và chứng bệnh kinh khủng đã bắt người chịu bao nhiêu phũ phàng, bao nhiêu
ruồng rẫy. Sau cùng người bị vứt hẳn ra ngoài cuộc đời, bị giữ riêng một nơi, xa
hết thảy mọi người thân thích. Tôi nghĩ đến bao nhiêu năm người bó tay nhìn
cảnh thể phách lẫn linh hồn tan rã
Một người đau khổ nhường ấy, lúc sống ta hững hờ bỏ quên, bây giờ mất rồi ta
xúm lại kể chê người khen. Chê hay khen tôi đều thấy có gì bất nhẫn.
Mai 1941
Bẽn lẽn
Trăng nằm sóng soải trên cành liễu ,
Đợi gió đông về để lả lơi
Hoa lá ngây tình không mu,ốn động,
Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi
Trong khóm vi vu rào rạt mãi :
Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm ,
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe
Vô tình để gió hôn lên má,
Bẽn lẽn làm sao lúc nửa đêm
Em sợ lang quân em biết được,
Nghi ngờ tới cái tiết trinh em
(Gái quê)
Tình quê
Trước sân anh thơ thẩn

Đăm đăm trông nhạn về
Mây chiều còn phiêu bạt
Lang thang trên đồi quê
Gió chiều quên ngừng lại
Giòng nước quên trôi đi
Ngàn lau không tiếng nói
Lòng ganh dường đê mê
Cách nhau ngàn vạn dặm
Nhớ chi đến trăng thề
Dầu ai không mong đợi
Dầu ai không lắng nghe
Tiếng buồn trong sương đục
Tiếng hờn trong lũy tre
Dưới trời thu man mác
Bàng bạc khắp sơn khê
Dầu ai trên bờ liễu
Dầu ai dưới cành lê
Với ngày xuân hờ hững
Cố quên tình phu thê
Trong khi nhìn mây nước
Lòng xuân cũng não nề.
(Gái quê)
Mùa xuân chín
Trong làn nắng ửng: khói mơ tan,
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý Bóng xuân sang.
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời.
Bao cô thôn nữ hát trên đồi.
Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,

Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi.
Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây,
Thầm thỉ với ai ngồi dưới trúc
Nghe ra ý vị và thơ ngây.
Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín,
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
“Chị ấy, năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang? “
(Hương thơm)
Trường tương tư
Hiểu gì không, ý nghĩa của trời thơ ?
Của hương hoa trong trăng lờn lợt bảy
Của lời câm muôn vì sao áy náy
Hiểu gì không em hỡi! hiểu gì không?
Anh ngâm nga để mở rộng cửa lòng
Cho trăng xuân tràn trề say chới với
Cho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi;
Cho em buồn trời đất ứa sương khuya,
Để em buồn, để em nghiệm cho ra
Cái gì kết lại mới thành tinh tú;
Và uyên ương bởi đâu không đoàn tụ,
Và tình yêu sao lại dở dang chi,
Và vì đâu, gió gọi giật lời đi.
Lời đi qua một chiều trong kẽ lá,
Một làn hương mới nửa lừng sa ngã
Anh mến rồi ý vị của làn mơ.
*
Lệ Kiều ơi! em còn giữ ý thơ
Trong đôi mắt mùa thu trong leo lẻo,

Ở xa xôi lặng nhìn anh khô héo
Bên kia trời hãy chụp cả hồn anh.
Hãy van lơn ở dưới chân Bàn Thành,
Cho yêu ma muôn năm vùng trở dậy,
Náo không gian cho lửa lòng bùng cháy,
Và để cho kinh động đến người tiên,
Đang say sưa trong thế giới Hão Huyền
Đang trửng giỡn ở bên sông Ngân biếc
Anh rõ trước sẽ có ngày cách biệt,
Ngó như gần nhưng vẫn thiệt xa khơi!
Lau mắt đi đừng cho lệ đầy vơi.
Hãy mường tượng một người thơ đang sống
Trong im lìm lẻ loi trong dãy động.
Cũng hình như, em hỡi! động Huyền Không!
Mà đêm nghe tiếng khóc ở đáy lòng,
Ở trong phổi, trong tim, trong hồn nữa.
Em có nghĩ ra một chiều vàng úa,
Lá trên cành héo hắt, gió ngừng ru:
“Một mối tình nức nở giữa âm u,
“Một hồn đau rã lần theo hương khói,
“Một bài thơ cháy tan trong nắng dọi,
“Một lời run hoi hóp giữa không trung,
“Cả niềm yêu, ý nhớ, cả một vùng,
“Hóa thành vũng máu đào trong ác lặn”.
Đấy là tất cả người anh tiêu tán,
Cùng trăng sao bàng bạc xứ Say Mơ,
Cùng tình em tha thiết như văn thơ,
Ràng rịt mãi cho đến ngày tận thế.
(Mật đắng)
Ave Maria

Như song lộc triều nguyên: ơn phước cả,
Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng.
Thơm tho bay cho đến cõi Thiên đàng
Huyền diệu biến thành muôn kinh trọng thể.
Và Tổng lãnh Thiên thần quỳ lạy Mẹ
Tung-hô câu đường hạ ngớp châu sa.
Hương xông lên lời ca ngợi sum hòa:
Trí miêu duệ của muôn vì rất thánh.
MARIA! Linh hồn tôi ớn lạnh,
Run như run thần tử thấy long nhan,
Run như run hơi thở chạm tơ vàng
Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn trìu mến.
Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thánh vẹn
Giàu nhânđdức, giàu muôn hộc từ bi,
Cho tôi dâng lời cảm tạ phò nguy
Cơn lâm lụy vừa trải qua dưới thế.
Tôi cảm động rưng rưng hai dòng lệ:
Dòng thao thao như bất tuyệt của nguồn thơ.
Bút tôi reo như châu ngọc đền vua,
Trí tôi hớp bao nhiêu là khí vị
Và trong miệng ngậm câu ca huyền bí,
Và trong tay nắm một vạn hào quang
Tôi no rồi ơn võ lộ hòa chan.
Tấu lạy Bà, Bà rất nhiều phép lạ,
Ngọc Như Ý vô tri còn biết cả,
Huống chi tôi là Thánh thể kết tinh
Tôi ưa nhìn Bắc đẩu rạng bình minh,
Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giới
Sáng nhiều quá cho thanh âm vời vợi,
Thơm dường bao cho miệng lưỡi khong khen.

Hỡi Sứ thần Thiên Chúa Gabriel,
Khi người xuống truyền tin cho Thánh nữ,
Người có nghe xôn xao muôn tinh tú,
Người có nghe náo động cả muôn trời?
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời
Để ca tụng, – bằng hương hoa sáng láng,
Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng,
Một đêm xuân là rất đỗi anh linh?
Đây rồi! Đây rồi! Chuỗi ngọc vàng kinh.
Thơ cầu nguyện là thơ quân tử ý,
Trượng phu lời là Tông đồ triết lý,
Là Nguồn Trăng yêu mến Nữ Đồng Trinh
Là Nguồn Đau chầu lụy Nữ Đồng Trinh.
Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp,
Khói nghiêm trang sẽ dân lên tràn ngập
Cả Hàn giang và màu sắc thiên không,
Lút trí khôn và ám ảnh hương lòng
Cho sốt sắng, cho đê mê nguyền ước
Tấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn phước,
Cho tình tôi nguyên vẹn tợ trăng rằm,
Thơ trong trắng như một khối băng tâm,
Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu,
Cho vỡ lở cả muôn ngàn tinh đẩu,
Cho đê mê âm nhạc và thanh hương,
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng,
Lòng vua chúa cũng như lòng lê thứ
Sẽ ngây ngất bởi chưng thơ đầy ứ
Nguồn thiêng liêng yêu chung Mẹ Sầu Bi
Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì!
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu,

Hồn tôi bay đến bao giờ mới đậu
Trên triều thiên ngời chói vạn hào quang?
(Xuân như ý)
Đêm xuân cầu nguyện
Tặng cả và thiên hạ
Trời hôm nay bình an như nguyệt bạch,
Đường trăng xa, ánh sáng tuyệt vời bay
Đây là hương quí trọng thấm trong mây
Ngời phép lạ của đức tin kiều diễm :
Câu tán tạ, không khen long cả phiếm :
Bút Xuân thu mùa nhạc đến vừa khi
Khắp mười phương điềm lạ trổ hoài nghi :
Cây bằng gấm và lòng sông toàn ngọc!
Và đầu hôm một vì sao liền mọc
Ơ? phương Nam mầu nhiệm biết ngần mô!
Vì muôn kinh dồn dập cõi thơm tho,
Thêm nghĩa lý sáng trưng như thất bảo.
Ta chấp hai tay lạy quỳ hoan hảo.
Ngửa trông cao, cầu nguyện trắng không gian,
Để vừa dâng, vừa hiệp bốn mùa xuân
Nở một lượt giàu sang hơn Thượng Đế.
Đã no nê, đã bưa rồi, thế hệ
Của phường trai mê mẩn khí thanh cao.
Phượng Hoàng bay trong một tối trăng sao
Mà ánh sáng không còn khiêm nhượng nữa;
Đương cầu xin, ọc thơ ra dường sữa,
Ta ngất đi trong khoái lạc của hồn đau
Trên chín tầng diêu rộng cả trân châu
Dường sống lại muôn ngàn hoa phẩm tiết
Nhịp song đôi : này đây, cung cầm nguyệt

Ướp lời thơ thành phước lộc của đường tu,
Tôi van lơn, thầm nguyện Chúa Giê Su
Ban ơn xuống cho mùa xuân hôn phối,
Xin tha thứ những câu thơ tội lỗi
Của bàn tay thi sĩ kẻ lên trăng :
Trong bao đêm xao xuyến vũng sông Hằng.
(Xuân như ý)
Ra đời
Một chiều xanh – một chiều xanh huyền hoặc,
Sáng bao la vây lút cõi thiên không;
Xuất thế gian chưa có tại trong lòng,
Muôn ý tứ say chìm nơi Bất Giác.
Hương cám dỗ mê người trong khoái lạc,
A! A! A!
Thiên địa đắm hoang mang
– Là đương thờ khi lạy cả Thiên Đàng
Bay những tiếng : tung hô Thánh Đức
Muôn thần phẩm trong lâng lâng chầu chực
Ánh hào quang chan chói ngất lưu ly!
Ôi, cao sang không ví trọng ai bì,
Trên nước cả có vô vàn châu báu.
Trí rất ngớp, bởi chưng xuân hồn hậu,
Đã ra đời theo lịnh của Ngôi Hai
Ôi Thánh tai, thánh tai, và thánh tai!
Cả trời bỗng nổi lên muôn điệu nhạc,
Rất trọng vọng, rất thơm tho, man mác,
Rất phương phi trên hết cả anh hoa.
Xuân ra đời! Điềm ngọc ấm như ngà,
Thớ có tuổi và chiêm bao có ích
Và tâm tư có một điều rất thích.

Không nói ra vì sợ bớt say sưa!
– “Chàng ơi ! ” Chàng ơi, sự lạ đêm qua!
Mùa xuân tới, mà không ai biết cả “
( Xuân như ý )
Chúng tôi còn muốn trích ít bài nữa. Nhưng Ô. Quách Tấn, người giữ bản quyền
thơ Hàn Mạc Tử, yêu cầu chúng tôi chỉ trích năm bài trở xuống trong những tập
chưa in thành sách.
Lần sửa cuối bởi catkeymini; 10-03-2013 lúc 22:01
Ngót một tháng trời tôi đã đọc thơ Hàn Mạc Tử. Tôi đã theo Hàn Mạc Tử từ lốithơ Đường đến vở kịch bằng thơ Quần Tiên hội. Và tôi đã mệt lả. Chính như lờiHàn Mạc Tử nói trong bài tự Thơ điên, vườn thơ của người rộng rinh không bờbến càng đi xa càng ớn lạnh. Bây giờ đã ra khỏi cái quốc tế kỳ dị ấy và đã trở lại với cuộc sống tầm thường màý nhị, tôi xếp đặt lại những cảm tưởng hỗn độn của tôi. THƠ ĐƯỜNG LUẬT ─ Theo ông Quách Tấn Phan Sào Nam hồi trước xem thơĐường luật Hàn Mạc Tử có viết trên báo đại khái nói : ” Từ về nước đến nay, tôiđược xem thơ quốc âm cũng khá nhiều, tuy nhiên chưa gặp bài nào hay đến thế Ôihồng nam nhạn bắc, ước ao có ngày gặp gỡ để bắt tay nhau cười lên một tiếnglớn ấy là thoả hồn thơ đó “. Thơ Đường luật Hàn Mạc Tử làm ra nhiều nhưng bịthất lạc gần hết, tôi không được xem mấy bài. Song trong những bài tôi đượcxem, tôi cũng đã gặp ít câu hay, ví dụ điển hình như : Nằm gắng đã không thành mộng được, Ngâm tràn cho đỡ chút buồn thôi. Dầu sao tôi vẫn nghĩ cái khuôn khổ gò bó của luật Đường có lẽ rằng không tiệncho sự nẩy nở một nguồn thơ rào rạt và lạ lùng như nguồn thơ Hàn Mạc Tử. GÁI QUÊ ─ Nhiều bài hoàn toàn có thể là của ai cũng được. Còn thì tả tình quê trong cảnhquê. Lời thơ thuận tiện, tứ thơ bình dị. Nhưng tình ở đây không có cái vẻ mơ màngthanh sạch như mối tình ta vẫn quen đặt vào trong khung cảnh những vườn tre, những đồi thông. Ấy là một thứ tình nồng nàn, lơi lả, rạo rực, đầy hình ảnh khêugợi. Ông Phạm Văn Ký đề tựa tập thơ ấy phải lắm ; ” Gái quê “, và ” Une voix surla voie ” đều bắt nguồn trong tình dục. THƠ ĐIÊN ─ Thơ điên gồm có ba tập : 1 ) Hương thơm. 2 ) Mật đắng. 3 ) Máu cuồng và hồn điên. HƯƠNG THƠM ─ Ta khởi đầu bước vào một ánh trăng, ánh nắng, tình yêu và cảngười yêu đều muốn biến ra hương khói. Một trời tình ái mới dựng lên đâu đấy. Tuy có đôi vần đẹp, cảm xúc chung nhạt tẻ thế nào. MẬT ĐẮNG ─ Ta vẫn đi trong mờ mờ. Nhưng nhiều lúc một luồng sáng lạchói cả mắt. Nguồn sáng toả ra từ một linh hồn vô cùng khổ não. Ta phát hiện dấutích còn hoi hóp của một tình duyên vừa chết yểu. Thất vọng trong tình yêu, chuyện ấy trong thơ ta không thiếu gì, nhưng thường là một thứ buồn rầu cóthấm thía vẫn dìu dịu. Chỉ trong thơ Hàn Mạc Tử mới thấy một nỗi đau thươngmãnh liệt như vậy. Lời thơ như dính máu. MÁU CUỒNG VÀ HỒN ĐIÊN ─ Đến đây ta trọn vẹn ra khỏi cái quốc tế thựcvà cả quốc tế mộng của ta. Xa lắm rồi. Ta thấy những gì xung quanh ta ? Trăng, toàn trăng, một ánh trăng gắt gao, ghê tởm linh động như một người hay đứnghơn nhu một yêu tình. Trăng ở đây cũng ghen, cũng giận, cũng cay nghiệt, cũngtrơ tráo và cũng náo nức dục tình. Hàn Mạc Tử đi trong trăng há miệng cho máutung ra làm biển cả, cho hồn văng ra và rú lên những tiếng ghê người Ta rùngmình, ngơ ngác, ta đã lục lọi khắp trong đấy lòng ta, ta không thấy có tí gì giốngcái cảnh trước mắt. Trời đất này thực của riêng Hàn Mạc Tử ta không hiểu đượcvà chắc như đinh cũng không ai hiểu được. Nghĩ thế ta bỗng thương con người côđộc. Đã cô độc ở kiếp này và e còn cô độc đến muôn kiếp. Hàn Mạc Tử chắccũng biết thế nên lúc sinh thời người đã nguyền với chúa sẽ không khi nào choxuất bản Thơ điên. Một tác phẩm như vậy ta không hoàn toàn có thể nói hay hay dở, nó đãra ngoài vòng dân gian, nhân gian không có quyền phê phán. Ta chỉ biết trongvăn thơ cổ kim không có gì kinh dị hơn. Ta chỉ biết ta đương đứng trước mộtngười sượng sầm vì bệnh hoạn, điên cuồng vì đã quá đau khổ trong tình yêu. Cuộc tình duyên sinh ra với tập Hương thơm, hấp hối với tập Mật đắng, đến đâythì đã chết thiệt rồi, nhưng khí lạnh còn toả lên nghi ngút. Một nhà trình độ điều tra và nghiên cứu những trạng thái kỳ dị của tâm linh người taxem tập Máu cuồng và Hồn điên có lẽ rằng sẽ lượm được nhiều tài liệu hơn một nhàphê bình văn học. Tuy thế, đây đó ta gặp những câu rất hay. Như tả cảnh đồi núi một đêm trăng có câu : Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủĐầy mình lốm đốm những hào quang. Lên chơi trăng có câu : Ta bay lên ! Ta bay lên. Gió tiễn đưa ta tới nguyệt thiềmTa ở cõi cao nhìn trở xuống : Lâng lâng mây khói quyện trăng đêm. Đọc những câu ấy có cái mê hoặc ở xứ lạ gặp người quen, vì đó là những cảm giácta hoàn toàn có thể có. Lại có khi những cảm xúc ở ta rất thường mà trong trí Hàn Mạc Tửrất dễ sợ. Một đám mây in hình dưới dòng nước thành ra : Mây chết đuối ở dòng sông lạng lẽ. Trôi thây về xa tận cõi vô biên. Cái ý muốn mượn lời thơ để tả tâm sự mình cũng chở nên điên cuồng và đauđớn dị thường : Ta muốn hồn trào ra đầu ngọn bút ; Mỗi lời thơ đều lính não tâm ta. Bao nét chữ quay cuồng như máu vọt, Như mê man chết điếng cả làn da. Cứ để ta ngất ngây trong vũng huyết, Trải niềm đau trên mảnh giấy mong manh ; Đừng nắm lại nguồn thơ ta đương siếtCả lòng ta trong mớ chữ rung rinh. Tôi trích ra vài đoạn hoàn toàn có thể thích được còn bao nhiêu đoạn nữa tuy ta khôngthích vì nó không có gì hợp với lòng ta, nhưng ta cũng biết rằng với Hàn MạcTử hẳn là những câu tuyệt diệu. Nó đã tả đúng tâm trạng của tác giả. Lời thơ cóvẻ thành thực thiết tha lắm. XUÂN NHƯ Ý ─ Mùa xuân Hàn Mạc Tử nói đây có khi ở đâu hồi trời đất mớidựng nên, có khi sinh ra một làn tới Chúa J’sus, có khi hình như chỉ là mùa xuânđầu năm. Nhưng dầu sao cũng không phải là một mùa xuân thường với nhữngmàu sắc, những hình dáng ta vẫn quen biết. Đây là một mùa xuân trong tưởngtượng, một mùa xuân theo ý muốn của thi nhân, đầy rẫy những lời kinh cầunguyện, những hương đức hạnh, hoa phẩm tiết, nhạc thiêng liêng, từng ánhtrăng, ánh thơ. Nhất là ánh thơ. Với Hàn Mạc Tử thơ có một sự quan hệ phithường. Thơ chẳng những để ca tụng Thượng đế mà cũng để lối người ta vớiThương đế, để ban phước cho cả thiên hạ. Cho nên mỗi lần thi sĩ há miệng – saolại há miệng ? – Cho thơ trào ra là chín từng mây nào loạn Muôn vì tinh tú xônxao. Người ta sẽ thấy : Đường thơ bay sáng láng như sao xaTrên lụa trắng mười hai hàng chữ ngọcThêu như thêu rồng phượng kết tinh hoa. Hình như trong những thi phẩm lâu nay có tính cách tôn giáo không gì giống nhưvậy. Hàn Mạc Tử đã dựng riêng một ngôi đền thờ Chúa. Thiếu lòng tin, tôi chỉlà một hành khách kinh ngạc không hề cùng quỳ lạy với thi nhân. Nhưng lòng tôi códửng dưng, trí tôi làm saokhông ngợp cái vẻ huy hoàng, sang chảnh, lộng lẫy, huyền ảo của thành tháp kia ? Có những câu thơ đẹp một cách lạ lùng, đọc nên nhưrưới vào hồn một nguồn sáng láng. Xuân như ý rõ ràng là tập thơ hay nhất củaHàn Mạc Tử. Với Hàn Mạc Tử Chúa gần lắm. Người đã tìm lại những rung cảm can đảm và mạnh mẽ củacác Fan Hâm mộ thời Thượng cổ. Ta thấy phảng phất cái không khí Athalic. Cho nênmặc dầu đôi lúc còn sót lại một hai dấu tích Phật giáo, chắc những ngườiđồng đạo chẳng do đó mà làm khó dễ với di thảo của thi nhân. Huống chi thơ Hàn Mạc Tử sinh ra, điều ấy chứng rằng đạo Thiên Chứa ở xứ nàyđã tạo ra một cái không khí hoàn toàn có thể kết tinh lại thành thơ. Tôi tin rằng những tìnhcảm hoàn toàn có thể diễn ra thơ mới thiệt là những tình cảm đã thấm đượm tận đáy hồnđoàn thể. THƯỢNG THANH KHÍ ─ Một vài bài rực rỡ ghi lại những cảnh thấy trongchiêm bao, ở đâu giữa khoảng chừng những vì tinh tủtên kia. Đại khái không khác cảnhXuân như ý mấy, chỉ thiếu tính cách tôn giáo, huyền bí nhưng không thiêngliêng. CẨM CHÂU DUYÊN ─ Một hai năm trước khi mất, sự vô tình đưa đến trongđời Hàn Mạc Tử ình ảnh một giai nhân có cái tên khả ái : nàng Thương Thương. Nàng Thương có lẽ rằng chỉ yêu thơ Hàn Mạc Tử và Hàn Mạc Tử hình như cũngkhông biết gì hơn hai chữ Thương thương. Nhưng như vậy cũng để thi nhân đưanàng vào ” tháp thơ “. Nàng sẽ luôn luôn đi về trong những giấc mơ của người. Có khi người thơ thấy mình là Tư Mã Tương Thư đương nghe lời Trác VănQuân năn nỉ : Đã mê rồi ! Tư mã chàng ôi ! Người thiếp lao đao sượng cả người. Ôi ! Ôi ! Hãm bớt cung cầm lạiLòng say đôi má cũng say thôi. Song những phút mơ khoái lạc ấy có được là bao. Tỉnh dậy, người thấy : Sao trìu mến thân yêu đâu vắng cả ? Trơ vơ buồn và không biết kêu ai ! Bức thư kia sao chẳng viết cho dài, Cho khăng khít nồng nàn thêm chút nữa. Ta tưởng nghe lời than của Huy Cận. Nhưng cuộc sống đau thương kia đã đến lúc tàn, và nguồn thơ kia cũng đã đến lúccạn, Hàn Mạc Tử chốc chốc lại ra ngoài biên giới thơ, lạc vào quốc tế đồngbóng. DUYÊN KỲ NGỘ và QUẦN TIÊN HỘI ─ Mối tình so với nàng ThươngThương còn khiến Hàn Mạc Tử viết ra hai vở kịch bằng thơ này nữa. Quần tiênhội viết chưa xong và không có gì. Duyên kỳ ngộ hay hơn nhiều. Đây là mộtgiấc mơ tình ái, ngắn ngủi nhưng đẹp tươi, đặt vào một khung cảnh tuyệt diệu. THi nhân dẫn ta đến một chốn nước non thanh sạch chưa từng in dấu chânngười. Ớ đó tiếng chim hót, tiếng suối reo, tiếng tiêu ngân đều biến thành nhữnglời thơ tình tứ. Ớ đó Hàn Mạc Tử ẽ gặp nàng Thương Thương mà người khôngmong được gặp mặt ở kiếp này. Nàng sẽ nói với những lời nồng nàn âu yếmkhiến chim nước đều say sưa. Nhưng rồi người sẽ cùng tiếng tiêu cùng đi nhưvụt nhớ đén cái nghiệp nặng nề đương chờ người nơi trần gian. Và giữa lúc nànggục đầu khóc, cảnh tiên lại rộn ràng tiếng suối ca. Trong thi phẩm Hàn Mạc Tử có lẽ rằng tập này là trong trẻo hơn cả. Còn từ thỏĐường luật với những câu thơ : Bóng nguyệt leo tuy nhiên sờ sẫm gối ; Gió thu lọt cửa cọ mài chăn. Cho đến ” Gái quê “, ” Xuân như ý ” và những tập khác, lời thơ thường vẩn đục. Tôi đã nói hết cảm tưởng của tôi trong lúc đọc thơ Hàn Mạc Tử. KHông có baogiờ tôi thấy cái việc phê bình thơ gian ác như lúc này. Tôi nghĩ đến người đã sốngtrong túp lều tranh phải lấy bì thư và giấy nhựt trình che cho mái nhà đỡ dột. Mỗi bữa cơm đưa đến người không sao nuốt được vì ăn khổ quá. Cảnh cơ hànấy và chứng bệnh kinh điển đã bắt người chịu bao nhiêu phũ phàng, bao nhiêuruồng rẫy. Sau cùng người bị vứt hẳn ra ngoài cuộc sống, bị giữ riêng một nơi, xahết thảy mọi người thân thích. Tôi nghĩ đến bao nhiêu năm người bó tay nhìncảnh thể phách lẫn linh hồn tan rãMột người đau khổ nhường ấy, lúc sống ta lãnh đạm bỏ quên, giờ đây mất rồi taxúm lại kể chê người khen. Chê hay khen tôi đều thấy có gì bất nhẫn. Mai 1941B ẽn lẽnTrăng nằm sóng soải trên cành liễu, Đợi gió đông về để lả lơiHoa lá ngây tình không mu, ốn động, Lòng em hoảng sợ, chị Hằng ơiTrong khóm vi vu rào rạt mãi : Tiếng lòng ai nói ? Sao im đi ? Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm, Lộ cái khuôn vàng dưới đáy kheVô tình để gió hôn lên má, Bẽn lẽn làm thế nào lúc nửa đêmEm sợ lang quân em biết được, Nghi ngờ tới cái tiết trinh em ( Gái quê ) Tình quêTrước sân anh thơ thẩnĐăm đăm trông nhạn vềMây chiều còn phiêu bạtLang thang trên đồi quêGió chiều quên ngừng lạiGiòng nước quên trôi điNgàn lau không tiếng nóiLòng ganh dường đê mêCách nhau ngàn vạn dặmNhớ chi đến trăng thềDầu ai không mong đợiDầu ai không lắng ngheTiếng buồn trong sương đụcTiếng hờn trong lũy treDưới trời thu man mácBàng bạc khắp sơn khêDầu ai trên bờ liễuDầu ai dưới cành lêVới ngày xuân hờ hữngCố quên tình phu thêTrong khi nhìn mây nướcLòng xuân cũng não nề. ( Gái quê ) Mùa xuân chínTrong làn nắng ửng : khói mơ tan, Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng. Sột soạt gió trêu tà áo biếc, Trên giàn thiên lý Bóng xuân sang. Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời. Bao cô thôn nữ hát trên đồi. Ngày mai trong đám xuân xanh ấy, Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi. Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi, Hổn hển như lời của nước mây, Thầm thỉ với ai ngồi dưới trúcNghe ra ý vị và thơ ngây. Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín, Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng : ” Chị ấy, năm nay còn gánh thócDọc bờ sông trắng nắng chang chang ? ” ( Hương thơm ) Trường tương tưHiểu gì không, ý nghĩa của trời thơ ? Của hương hoa trong trăng lờn lợt bảyCủa lời câm muôn vì sao áy náyHiểu gì không em hỡi ! hiểu gì không ? Anh ngâm nga để lan rộng ra cửa lòngCho trăng xuân tràn ngập say chới vớiCho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi ; Cho em buồn trời đất ứa sương khuya, Để em buồn, để em nghiệm cho raCái gì kết lại mới thành tinh tú ; Và uyên ương bởi đâu không đoàn viên, Và tình yêu sao lại dở dang chi, Và vì đâu, gió gọi giật lời đi. Lời đi qua một chiều trong kẽ lá, Một làn hương mới nửa lừng sa ngãAnh mến rồi ý vị của làn mơ. Lệ Kiều ơi ! em còn giữ ý thơTrong đôi mắt mùa thu trong leo lẻo, Ở xa xôi lặng nhìn anh khô héoBên kia trời hãy chụp cả hồn anh. Hãy van lơn ở dưới chân Bàn Thành, Cho yêu ma muôn năm vùng trở dậy, Náo khoảng trống cho lửa lòng phát cháy, Và để cho kinh động đến người tiên, Đang say sưa trong quốc tế Hão HuyềnĐang trửng giỡn ở bên sông Ngân biếcAnh rõ trước sẽ có ngày cách biệt, Ngó như gần nhưng vẫn thiệt xa bờ ! Lau mắt đi đừng cho lệ đầy vơi. Hãy mường tượng một người thơ đang sốngTrong im lìm một mình trong dãy động. Cũng hình như, em hỡi ! động Huyền Không ! Mà đêm nghe tiếng khóc ở đáy lòng, Ở trong phổi, trong tim, trong hồn nữa. Em có nghĩ ra một chiều vàng úa, Lá trên cành héo hắt, gió ngừng ru : ” Một mối tình nức nở giữa âm u, ” Một hồn đau rã lần theo hương khói, ” Một bài thơ cháy tan trong nắng dọi, ” Một lời run hoi hóp giữa không trung, ” Cả niềm yêu, ý nhớ, cả một vùng, ” Hóa thành vũng máu đào trong ác lặn “. Đấy là toàn bộ người anh tiêu tán, Cùng trăng sao bàng bạc xứ Say Mơ, Cùng tình em tha thiết như văn thơ, Ràng rịt mãi cho đến ngày tận thế. ( Mật đắng ) Ave MariaNhư song lộc triều nguyên : ơn phước cả, Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng. Thơm tho bay cho đến cõi Thiên đàngHuyền diệu biến thành muôn kinh trọng thể. Và Tổng lãnh Thiên thần quỳ lạy MẹTung-hô câu đường hạ ngớp châu sa. Hương xông lên lời ca tụng sum hòa : Trí miêu duệ của muôn vì rất thánh. MARIA ! Linh hồn tôi ớn lạnh, Run như run thần tử thấy long nhan, Run như run hơi thở chạm tơ vàngNhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn trìu mến. Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thánh vẹnGiàu nhânđdức, giàu muôn hộc từ bi, Cho tôi dâng lời cảm tạ phò nguyCơn lâm lụy vừa trải qua dưới thế. Tôi cảm động rưng rưng hai dòng lệ : Dòng thao thao như bất tuyệt của nguồn thơ. Bút tôi reo như châu ngọc đền vua, Trí tôi hớp bao nhiêu là khí vịVà trong miệng ngậm câu ca huyền bí, Và trong tay nắm một vạn hào quangTôi no rồi ơn võ lộ hòa chan. Tấu lạy Bà, Bà rất nhiều phép lạ, Ngọc Như Ý vô tri còn biết cả, Huống chi tôi là Thánh thể kết tinhTôi ưa nhìn Bắc đẩu rạng bình minh, Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giớiSáng nhiều quá cho thanh âm vời vợi, Thơm dường bao cho miệng lưỡi khong khen. Hỡi Sứ thần Thiên Chúa Gabriel, Khi người xuống truyền tin cho Thánh nữ, Người có nghe rối loạn muôn tinh tú, Người có nghe náo động cả muôn trời ? Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đờiĐể ca tụng, – bằng hương hoa sáng láng, Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng, Một đêm xuân là rất đỗi anh linh ? Đây rồi ! Đây rồi ! Chuỗi ngọc vàng kinh. Thơ cầu nguyện là thơ quân tử ý, Trượng phu lời là Tông đồ triết lý, Là Nguồn Trăng thương mến Nữ Đồng TrinhLà Nguồn Đau chầu lụy Nữ Đồng Trinh. Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp, Khói nghiêm trang sẽ dân lên tràn ngậpCả Hàn giang và sắc tố thiên không, Lút trí khôn và ám ảnh hương lòngCho sốt sắng, cho đê mê nguyền ướcTấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn phước, Cho tình tôi nguyên vẹn tợ trăng rằm, Thơ trong trắng như một khối băng tâm, Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu, Cho vỡ lở cả muôn ngàn tinh đẩu, Cho đê mê âm nhạc và thanh hương, Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng, Lòng vua chúa cũng như lòng lê thứSẽ ngây ngất bởi chưng thơ đầy ứNguồn thiêng liêng yêu chung Mẹ Sầu BiPhượng Trì ! Phượng Trì ! Phượng Trì ! Phượng Trì ! Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu, Hồn tôi bay đến khi nào mới đậuTrên triều thiên ngời chói vạn hào quang ? ( Xuân như ý ) Đêm xuân cầu nguyệnTặng cả và thiên hạTrời thời điểm ngày hôm nay bình an như nguyệt bạch, Đường trăng xa, ánh sáng tuyệt vời bayĐây là hương quí trọng thấm trong mâyNgời phép lạ của đức tin kiều diễm : Câu tán tạ, không khen long cả phiếm : Bút Xuân thu mùa nhạc đến vừa khiKhắp mười phương điềm lạ trổ thiếu tín nhiệm : Cây bằng gấm và lòng sông toàn ngọc ! Và đầu hôm một vì sao liền mọcƠ ? phương Nam mầu nhiệm biết ngần mô ! Vì muôn kinh dồn dập cõi thơm tho, Thêm nghĩa lý sáng trưng như thất bảo. Ta chấp hai tay lạy quỳ hoan hảo. Ngửa trông cao, cầu nguyện trắng khoảng trống, Để vừa dâng, vừa hiệp bốn mùa xuânNở một lượt giàu sang hơn Thượng Đế. Đã no nê, đã bưa rồi, thế hệCủa phường trai mê mệt khí thanh cao. Phượng Hoàng bay trong một tối trăng saoMà ánh sáng không còn khiêm nhượng nữa ; Đương cầu xin, ọc thơ ra dường sữa, Ta ngất đi trong khoái lạc của hồn đauTrên chín tầng diêu rộng cả trân châuDường sống lại muôn ngàn hoa phẩm tiếtNhịp tuy nhiên đôi : này đây, cung cầm nguyệtƯớp lời thơ thành phước lộc của đường tu, Tôi van lơn, thầm nguyện Chúa Giê SuBan ơn xuống cho mùa xuân hôn phối, Xin tha thứ những câu thơ tội lỗiCủa bàn tay thi sĩ kẻ lên trăng : Trong bao đêm xao xuyến vũng sông Hằng. ( Xuân như ý ) Ra đờiMột chiều xanh – một chiều xanh huyền hoặc, Sáng bát ngát vây lút cõi thiên không ; Xuất thế gian chưa có tại trong lòng, Muôn ý tứ say chìm nơi Bất Giác. Hương cám dỗ mê người trong khoái lạc, A ! A ! A ! Thiên địa đắm hoang mang lo lắng – Là đương thờ khi lạy cả Thiên ĐàngBay những tiếng : tung hô Thánh ĐứcMuôn thần phẩm trong lâng lâng chầu chựcÁnh hào quang chan chói ngất lưu ly ! Ôi, cao sang không ví trọng ai bì, Trên nước cả có vô vàn châu báu. Trí rất ngớp, bởi chưng xuân hồn hậu, Đã sinh ra theo lịnh của Ngôi HaiÔi Thánh tai, thánh tai, và thánh tai ! Cả trời bỗng nổi lên muôn điệu nhạc, Rất trọng vọng, rất thơm tho, man mác, Rất phương phi trên hết cả anh hoa. Xuân sinh ra ! Điềm ngọc ấm như ngà, Thớ có tuổi và chiêm bao có íchVà tâm tư nguyện vọng có một điều rất thích. Không nói ra vì sợ bớt say sưa ! – ” Chàng ơi ! ” Chàng ơi, sự lạ đêm qua ! Mùa xuân tới, mà không ai biết cả ” ( Xuân như ý ) Chúng tôi còn muốn trích ít bài nữa. Nhưng Ô. Quách Tấn, người giữ bản quyềnthơ Hàn Mạc Tử, nhu yếu chúng tôi chỉ trích năm bài trở xuống trong những tậpchưa in thành sách. Lần sửa cuối bởi catkeymini ; 10-03-2013 lúc 22 : 01

Source: https://mix166.vn
Category: Sao Châu Á