Phong tục người Chăm – Những điều thú vị mà bạn chưa biết – WPG
Mục lục bài viết
Những đặc sắc trong phong tục tập quán của dân tộc Chăm là gì?
Người Chăm sinh sống ở đâu?
Từ nhiều năm về trước, người Chăm đã sinh sống tập trung chuyên sâu tại duyên hải miền Trung nước ta. Đặc biệt những tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận được biết đến là địa phận cư trú đông đúc nhất của người Chăm. Những người dân Chăm ở Ninh Thuận, Bình Thuận đa phần theo đạo Bà La Môn. Còn những người Chăm sinh sống ở những vùng khác như Tây Ninh, Đồng Nai, An Giang, TP. TP HCM … lại hầu hết theo đạo Hồi Giáo ( Islam ) .
Vài nét về kinh tế của người Chăm
Một trong những phong tục tập quán của dân tộc bản địa Chăm là truyền thống lịch sử làm nông nghiệp, làm thuỷ lợi và làm vườn trồng cây ăn trái. Ngoài ra, một số ít bộ phận người Chăm sinh sống ở Nam Bộ lại đa phần sống bằng nghề chài lưới, dệt thủ công bằng tay và kinh doanh nhỏ, còn nghề nông chỉ là thứ yếu. Nghề thủ công bằng tay nổi tiếng của người Chăm là dệt lụa tơ tằm và nghề gốm nặn tay, nung trên những lò lộ thiên .
Nét đẹp trang phục truyền thống dân tộc Chăm
Chỉ cần đi ngoài đường bạn sẽ thuận tiện nhận ra người Chăm bởi phục trang của họ rất đặc biệt quan trọng. Nam hay nữ người Chăm đều quấn váy tấm. Ðàn ông mặc áo cánh ngắn xẻ ngực, có khuy cài. Ðàn bà thì mặc áo dài chui đầu. Trang phục dân tộc bản địa Chăm thường có màu trắng chủ yếu, đây là màu của vải sợi bông – nguyên vật liệu dệt phục trang đa phần của người Chăm .
Nếp sống sinh hoạt của người Chăm
Người Chăm có truyền thống cuội nguồn sinh sống theo mẫu hệ. Phụ nữ sẽ làm chủ trong mái ấm gia đình. Cưới hỏi do nhà gái dữ thế chủ động và lo liệu ; từ việc sính lễ, nhà ở sau cưới … Phụ nữ cũng là người sẽ dữ thế chủ động trong quan hệ luyến ái, con sinh ra đều theo họ mẹ. Ở những vùng theo Hồi giáo, tuy mái ấm gia đình đã chuyển sang quan hệ phụ hệ, vai trò phái mạnh được tôn vinh hơn, nhưng những tập quán mẫu hệ vẫn sống sót khá sâu đậm trong mỗi mái ấm gia đình .
Người Chăm thường ở nhà đất dạng nhà trệt. Mỗi mái ấm gia đình lớn sẽ thiết kế xây dựng nhà cửa gần nhau theo một trật tự gồm : nhà khách, nhà của cha mẹ và những con nhỏ tuổi, nhà của những cô gái đã lập mái ấm gia đình, căn phòng nhà bếp và nhà tục trong đó có kho thóc, buồng tân hôn và là chỗ ở của vợ chồng cô gái út .
Về chuyện ẩm thực ăn uống, người Chăm ăn cơm, gạo được nấu trong những nồi đất sét. Thức ăn rất đa dạng chủng loại, gồm có cá, thịt, rau củ, do săn bắt, hái lượm và chăn nuôi, trồng trọt đem lại, trọn vẹn tự cung tự túc tự cấp. Thức uống yêu quý và truyền thống lịch sử của họ là rượu cần, rượu gạo. Đặc biệt trong những ngày liên hoan văn hóa truyền thống dân tộc bản địa Chăm ; bạn sẽ thấy có những chiếc bình rượu cần rất lớn ; được đặt ở giữa sân lễ, mọi người cùng nhảy múa ; hát hò và chiêm ngưỡng và thưởng thức rượu cần Chăm rực rỡ .
Ngoài ra, tục ăn trầu cũng vẫn rất thông dụng ở người Chăm ; cả trong hoạt động và sinh hoạt và những lễ nghi truyền thống cuội nguồn .
Nét độc đáo trong văn hoá, phong tục tập quán của người Chăm
Người Chăm có rất nhiều lễ hội, diễn ra quanh năm, đặc biệt là những lễ hội nông nghiệp: lễ khai mương đắp đập, lễ hạ điền, lễ mừng lúa con, lễ mừng lúa ra đòng… Và lễ hội lớn nhất là lễ Bon katê thường được tổ chức vào giữa tháng mười âm lịch hàng năm.
Ngoài ra, hàng năm, vào thứ bảy của tháng 11 theo lịch Chăm còn tổ chức triển khai tục thả diều. Lễ tục này đồng bào Chăm gọi là Papăn kalang Pô Yang In để phù hộ cho con cháu khỏe mạnh, cầu niềm hạnh phúc và mùa màng bội thu .
Ba làng nghề truyền thống cuội nguồn trong văn hoá Chăm
Khi nhắc đến những nét rực rỡ ; tiêu biểu vượt trội của văn hóa truyền thống Chăm Pa thì không hề bỏ lỡ được những làng nghề truyền thống cuội nguồn. Ba làng nghề truyền thống cuội nguồn của người Chăm được công nhận chính thức gồm 2 làng dệt là Mỹ Nghiệp, Chung Mỹ và làng gốm Bàu Trúc. Làng gốm Bàu Trúc và làng dệt Mỹ Nghiệp là 2 làng nghề nằm trong list bảo tồn và tăng trưởng và cũng là khu vực du lịch văn hóa truyền thống của người dân Chăm Pa .
Làng gốm Bàu Trúc được xem như thể một kho lưu trữ bảo tàng mang đặc tính gốm truyền thống cuội nguồn, phong tục của dân tộc bản địa Chăm với những tác phẩm gốm tuyệt vời ; mẫu mã phóng phú được nhào nặn khôn khéo bởi những nghệ nhân gốm tài ba. Một trong những nguyên vật liệu quan trọng góp thêm phần tạo ra những mẫu sản phẩm gốm tuyệt vời là đất sét .
Đây là một loại đất sét đặc biệt quan trọng được lấy bên bờ sông Quao. Sau đó đem về đập nhỏ và trộn với cát mịn nhào nhuyễn ; lượng cát được trộn vào tùy thuộc theo kích cỡ và hiệu quả của mỗi loại mẫu sản phẩm. Điểm đặc biệt quan trọng tạo nên nét rực rỡ trong loại sản phẩm gốm của làng Bàu Trúc ; là những hoa văn trang trí với những khắc vạch hình sông nước ; chấm vỏ sò và hoa văn thực vật mộc mạc, thân thiện và nhẹ nhàng .
Các khu công trình kiến trúc lịch sử
Một trong những yếu tố quan trọng tạo nên sự ấn tượng cho văn hóa truyền thống dân tộc bản địa Chăm đó chính là những khu công trình kiến trúc ; di tích lịch sử lịch sử vẻ vang đồ sộ và độc lạ. Nhờ bàn tay tài ba, khôn khéo và sự phát minh sáng tạo ; người Chăm đã tạo nên những khu công trình kiến trúc gây được sự lôi cuốn can đảm và mạnh mẽ với nhiều hành khách trên quốc tế .
Khi đặt chân đến với những vùng đất mang những dấu ấn của người Chăm như Bình Thuận; Quảng Trị; Thừa Thiên Huế; Quảng Nam; Khánh Hòa; du khách sẽ được cơ hội chiêm ngưỡng ngọn tháp cổ sừng sững áng ngữ các ngọn đồi trọc giữa cảnh đẹp hùng vĩ của thiên nhiên núi non trùng điệp.
Quảng Nam từng là nơi TT kinh tế tài chính ; chính trị của người Chăm Pa cũ nên hành khách khi đến đay hoàn toàn có thể phát hiện nhiều ngọn tháp phong phú và đồ sộ nhất như Thánh địa Mỹ Sơn. Ngoài ra còn có những di tích lịch sử của người Chăm như Tháp Bạc ; Tháp Dương Long của Tỉnh Bình Định ; ngọn tháp Po Nagar nổi tiếng của Khánh Hòa ; Tháp Nhạn – Phú Yên ; Tháp Po Dam – Bình Thuận .
Văn hóa dân tộc bản địa Chăm không riêng gì mang những nét đặc trưng độc lạ ; độc lạ của người dân Chăm mà nó còn là một phần quan trọng tạo nên sự độc lạ cho nền văn hóa truyền thống dân tộc bản địa Nước Ta. Hy vọng những thông tin được phân phối trên sẽ giúp bạn mày mò được những điều mới lạ đặc trưng nhất của văn hóa truyền thống, phong tục người Chăm nhé !
Nguồn : saigonstartravel.com
Source: https://mix166.vn
Category: Văn Hóa
