10 sự kiện giáo dục nổi bật năm 2018
Luật Giáo dục và Giáo dục đại học sửa đổi; số lượng phó giáo sư, giáo sư tăng đột biến, học sinh Việt Nam đạt thành tích cao tại các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế… là những sự kiện giáo dục nổi bật năm 2018.
Luật Giáo dục và Giáo dục đại học sửa đổi
Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 6 với nhiều điểm mới nhằm thúc đẩy giáo dục đại học phát triển. Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2019. Dự thảo Luật quy định không phân biệt về giá trị văn bằng do có các hình thức đào tạo khác nhau.
Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại được Quốc hội khoá XIV thông qua. Ảnh: ĐHQG
Dự thảo Luật lần này mở rộng quyền tự chủ, cho phép các cơ sở giáo dục đại học đáp ứng đủ điều kiện bảo đảm chất lượng và phù hợp nhu cầu thì được tự mở ngành đào tạo ở tất cả các trình độ của giáo dục đại học, chỉ trừ các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe, đào tạo giáo viên và an ninh, quốc phòng.
Công bố Chương trình giáo dục phổ thông mới
Chiều 27/12/2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) công bố chương trình giáo dục phổ thông mới. Theo đó, chương trình giáo dục phổ thông mới giảm tải so với chương trình hiện hành như giảm số môn học, giảm số giờ học, chọn lọc nội dung giáo dục thiết thực, đổi mới phương pháp giáo dục, tạo điều kiện để học sinh được lựa chọn môn học, chủ đề học tập và tăng cường các hoạt động thực hành.
Kết quả đổi mới giáo dục của Việt Nam được tổ chức quốc tế đánh giá cao
Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới ngày 15/3/2018, 7 trong số 10 hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới hiện đang ở khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, sự phát triển thực sự ấn tượng thuộc về hệ thống giáo dục của Việt Nam và Trung Quốc.
Kết quả đổi mới giáo dục đã được các nước, tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Ảnh minh họa
Báo cáo nêu rõ, khu vực Đông Á – Thái Bình Dương đang có khoảng 331 triệu trẻ em ở độ tuổi đến trường, chiếm khoảng 1/4 tổng số trẻ ở độ tuổi đến trường của thế giới. 40% trong số này đang theo học trong các trường thuộc các hệ thống giáo dục có thành tích học tập cao hơn mức trung bình của OECD. Các trường này không chỉ nằm ở các nước giàu có như Singapore, Hàn Quốc và Nhật Bản mà còn ở các nước có thu nhập trung bình như Trung Quốc và Việt Nam.
Hai trường đại học Việt Nam lọt top 1.000 thế giới
Năm 2018, lần đầu tiên 2 trường đại học của Việt Nam lọt top 1.000 trường đại học thế giới theo bảng xếp hạng Quacquarelli Symonds (QS World University Rankings). Cụ thể, ĐH Quốc gia TPHCM nằm trong nhóm 701-750 và ĐH Quốc gia Hà Nội được xếp vào nhóm 801-1.000.
Năm 2018, tổ chức QS đã xem xét dữ liệu của 4.763 trường đại học từ 151 quốc gia. Sau vòng sơ loại còn 1233 trường được đối sánh tiếp. Kết quả cuối cùng 1.000 trường đại học của 85 quốc gia đã được xướng tên. Dữ liệu xếp hạng của QS dựa trên ý kiến khảo sát của 1,2 triệu các nhà khoa học và 200 nghìn các nhà tuyển dụng; số bài báo Scopus tính trong 5 năm (2011-2016) còn số trích dẫn tính cho giai đoạn 2012-2017.
Số giáo sư, phó giáo sư tăng kỷ lục
Ngày 2/2, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố danh sách 1.226 ứng viên đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Số người đạt tiêu chuẩn gấp 1,7 lần năm 2016 và 2,3 lần năm 2015 khiến dư luận nghi ngại chất lượng của ứng viên trong “chuyến tàu vét” trước khi có quy định tiêu chuẩn mới.
Trước tình trạng trên, Thủ tướng yêu cầu Bộ GD&ĐT, Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước nghiêm túc xem xét, rà soát kỹ lưỡng bảo đảm chất lượng theo quy định và báo cáo Thủ tướng.
Số lượng giáo sư được công nhận 5 năm qua.
Ngày 6/3, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố quyết định công nhận 1.131 người đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Một người xin rút, 94 người gồm nhiều quan chức chờ xác minh do chưa đủ tiêu chuẩn, có đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Một tháng sau, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố quyết định công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư cho 53 người. Trong hơn 40 người không được công nhận giáo sư, phó giáo sư năm 2017, trong đó có Bộ trưởng Y tế, Phó trưởng ban chỉ đạo Tây Bắc, Tổng cục trưởng Giáo dục nghề nghiệp…
Từ vụ việc này, ngày 31/8, Thủ tướng ban hành quyết định 37 quy định tiêu chuẩn, thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư với nhiều tiêu chí cụ thể, khắt khe hơn.
Đợt xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư đầu tiên theo Quyết định 37 sẽ bắt đầu vào năm 2019.
Học sinh đạt thành tích cao tại các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế
Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, năm 2018, tất cả 38/38 lượt học sinh thuộc 7 đội tuyển dự Olympic khu vực và quốc tế đều đoạt huy chương, trong đó có 13 huy chương vàng, 14 huy chương bạc và 11 huy chương đồng. Với tổng cộng 13 huy chương vàng, 2018 cũng là năm đoàn học sinh giỏi của Việt Nam đoạt thành tích cao trong các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế so với những năm trước đây.
Em Nguyễn Phương Thảo (thứ 3 từ trái qua) đạt số điểm cao nhất thế giới tại kì thi Olympic Sinh học 2018.
Đặc biệt, em Nguyễn Phương Thảo, Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội đoạt huy chương vàng đồng thời đoạt điểm cao nhất tại Olympic Sinh học quốc tế.
Xóa độc quyền sách giáo khoa
Mỗi năm, NXB Giáo dục Việt Nam – đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT độc quyền về phát hành sách giáo khoa – in hơn 100 triệu bản, phần lớn dùng một lần rồi bỏ. Theo NXB này, mỗi năm NXB Giáo dục bị lỗ trên dưới 40 tỷ đồng từ việc in và phát hành SGK.
NXB Giáo dục Việt Nam từ khi thành lập năm 1957 đến 2017 là đơn vị duy nhất được cấp phép xuất bản sách giáo khoa. (Ảnh: Tư liệu)
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2018, báo cáo về vấn đề độc quyền xuất bản sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, theo quy định của Luật Giáo dục và Luật Xuất bản hiện hành thì NXB Giáo dục Việt Nam là đon vị duy nhất được giao xuất bản SGK. Từ cuối năm 2017 đến nay, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép thêm 5 NXB được tham gia xuất bản SGK và sẽ tiếp tục xem xét mở rộng cấp phép.
Gian lận nghiêm trọng trong kỳ thi THPT quốc gia
Năm 2018, kết quả kỳ thi THPT Quốc gia với hàng loạt gian lận về điểm thi tại Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình và nghi vấn ở một số tỉnh, thành khác gây chấn động dư luận, khiến xã hội mất niềm tin vào một kỳ thi trung thực, khách quan.
Chiều 17/7, Bộ GD&ĐT phối hợp cùng UBND tỉnh Hà Giang họp báo công bố về điểm thi bất thường trong kì thi THPT quốc gia 2018. Ảnh: Dân trí
Kết quả, Hà Giang có 114 thí sinh với hơn 330 bài trắc nghiệm được nâng tổng điểm từ 1 đến 29,95. Tại Sơn La và Hòa Bình, công an xác định điểm bài tự luận và trắc nghiệm bị can thiệp.
Bộ GD&ĐT cho biết, trong sai phạm thi cử tại kỳ thi THPT quốc gia 2018 đã phát hiện chính thức xử lý 11 người theo đúng quy định của pháp luật, xử lý 151 trường hợp thí sinh theo quy chế và tới đây còn làm tiếp.
Đầu tháng 12/2018, Bộ GD&DDT đã đưa ra phương án thi THPT quốc gia cho năm 2019 với những điều chỉnh kỹ thuật nhằm hạn chế thấp nhất tiêu cực.
Hàng loạt vụ bạo hành thể chất, tinh thần học sinh
Trong năm 2018, tại các trường học xảy ra nhiều vụ bạo hành thể chất, tinh thần học sinh khiến dư luận bức xúc.
Nhiều người lo lắng môi trường giáo dục không còn an toàn trong năm 2018.
Đầu tháng 4, một cô giáo tại Trường Tiểu học An Đồng (An Dương, Hải Phòng) bắt học sinh lớp 3 uống nước giặt giẻ lau bảng.
Sau ngày 20/11, “231 cái tát” đã xảy ra ở Quảng Bình, cô giáo chỉ đạo cả lớp tát một học sinh lớp 6 tới mức phải nhập viện vì bị cho là nói bậy.
Khi sự việc 231 cái tát chưa kịp nguôi thì ngay sau đó, tại Hà Nội lại nổi lên vụ cô giáo để trẻ lớp 2 tát bạn.
Những ngày cuối năm 2018, cả nước lại rúng động trước sự việc Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc nội trú Thanh Sơn, Phú Thọ bị học trò tố hành vi dâm ô bệnh hoạn với hàng chục nam sinh dưới 16 tuổi.
Mới đây nhất, ngày 30/12, Hồ Trọng Đăng, Tổng phụ trách đội Trường THCS Phan Bội Châu (La Nan, Đức Cơ, Gia Lai) bị công an huyện Đức Cơ khởi tố vụ can, khởi tố và bắt tạm giam với hành vi “Dâm ô với trẻ em” sau khi giở trò đồi bại với một nữ sinh lớp 8.
TPHCM giảm học phí THCS từ năm 2019
Tại kỳ họp 12 vào đầu tháng 12, HĐND TPHCM đã thông qua tờ trình của UBND thành phố, điều chỉnh mức thu học phí bậc THCS và nhà trẻ tại các trường công lập.
Học sinh lớp 6 trường Trung học Thực hành Sài Gòn. Ảnh: VnExpress
Học phí THCS, bổ túc THCS sẽ giảm từ 100.000 đồng mỗi tháng còn 60.000 đồng, áp dụng với học sinh ở 19 quận. Tại 5 huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Cần Giờ, Nhà bè, học phí giảm từ 85.000 đồng xuống 30.000 đồng.
Với nhà trẻ, học sinh 19 quận vẫn giữ nguyên mức hiện nay là 200.000 đồng mỗi tháng, trẻ ở năm huyện giảm từ 140.000 xuống 120.000 đồng. Các mức học phí trên áp dụng từ ngày 1/1/2019.
Đoàn Dung (Tổng hợp)
