5 loại ngũ quả ngày tết gồm những gì? Mâm ngũ quả của các miền Việt Nam – Goodtaste.vn

Vào những dịp tết đến, hầu như gia đình Việt nào cũng bày biện mâm ngũ quả để cúng gia tiên. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết về 5 loại ngũ quả ngày tết để chưng sao cho đẹp mắt, ý nghĩa. Hãy cùng Goodtaste tìm hiểu nhé!

Mâm ngũ quả ngày tết có ý nghĩa gì

Mâm ngũ quả được biết đến là mâm trái cây thường được các gia đình chuẩn bị để chưng bàn thờ gia tiên vào những dịp tết đến xuân về của người Việt. 

Mâm ngũ quả ngày tết có ý nghĩa sâu sắc đầu tiên chính là dâng cúng ông bà tổ tiên để bày tỏ tấm lòng hiếu thảo cũng như ước mong những điều tốt lành cho gia chủ.

Mâm 5 loại ngũ quả ngày tết cũng là một trong những nét đẹp trong ngày tết cổ truyền của dân ta.

Theo truyền thuyết từ xa xưa, thì tất cả những vật chất đều được tạo bởi 5 yếu tố ngũ hành: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tư tưởng này đã ăn sâu vào đời sống văn hóa của người phương Đông vì vậy mà mâm ngũ quả ngày tết cũng thể hiện rõ yếu tố này.

Quan niệm dân gian thì “5 loại ngũ quả” là tập hợp của 5 loại trái cây của đất và trời. Vì số 5 là con số đẹp trong phong thủy ngũ hành. Nó thể hiện cho sự phát triển mạnh mẽ, vững bền. 

Vậy nên, mâm ngũ quả ngày tết thể hiện ước muốn âm dương hòa hợp, mọi thứ phát triển, sinh sôi và nảy nở. 

Ông bà xưa chọn 5 loại hoa quả, trái cây để cúng với ý nghĩa: những loại sản vật này được được trồng từ bao mồ hôi, công sức và tâm huyết của người lao động dùng để dâng kính lên cho trời đất, thánh thần trong giây phút thiêng liêng.

Ngoài ra với câu hỏi quà biếu tết nên mua gì chúng ta có thể mua những giỏ trái cây tươi, xuất khẩu để tặng gia đình

Có thể thấy, mâm ngũ quả có ý nghĩa quan trọng trong tư tưởng, suy nghĩ của mọi gia đình Việt không chỉ riêng ngày xưa mà còn kéo dài đến ngày nay. 

Theo đó, mâm ngũ quả hiểu một cách đơn giản là đặc trưng của 5 loại trái cây khác nhau mong muốn ngũ phúc lâm môn với 5 màu sắc rực rỡ. 

Gồm: Phú nghĩa là giàu sang, nhiều của cải, Quý là phẩm chất sản trọng, Thọ với ngụ ý sống lâu trăm tuổi, Khang cầu mong nhiều sức khoẻ và Ninh là cuộc sống bình an. 

Còn ý nghĩa ở trong Phật giáo thì 5 màu sắc của mâm ngũ quả sẽ tượng trưng Ngũ – thiện – căn. Gồm lòng tin ( tín căn), sự kiên trì ( tấn căn), ghi nhớ ( niệm căn), tâm bình không loạn ( định căn), sự sáng suốt (huệ căn). 

Cũng vì những ý nghĩa trên mà từng loại quả ở trong mâm ngũ quả cũng mang một ý nghĩa nhất định.

5 Loại ngũ quả ngày tết gồm các loại nào?

Thông thường, các loại hoa quả dùng để chưng vào dịp tết đến thường mang một ý nghĩa nhất định. Tuỳ thuộc vào mong muốn của gia chủ, tuỳ từng vùng miền mà sẽ có mâm ngũ quả khác nhau.

Ý nghĩa các loại trái cây ngày tết thường được sử dụng trong mâm ngũ quả:

• Trái dưa hấu, trái bưởi: đây là hai loại trái có tổng thể nhìn căng tròn, tươi mát có ý nghĩa là hứa hẹn một năm mới may mắn, cuộc sống đủ đầy.

• Trái quýt, trái hồng: với sắc cam màu đỏ rực có ý nghĩa mong cầu may mắn, thành đạt cho gia chủ.

• Quả lê với hương vị ngọt ngào, thanh mát dụng ý là mọi việc trong cuộc sống đều thuận lợi, suôn sẻ.

• Quả lựu với nhiều hạt nhỏ mong muốn con đàn cháu đống cho vui cửa vui nhà.

• Trái đào với ý nghĩa là cầu mong danh vọng, thăng tiến sự nghiệp.

• Trái dừa: thường được đọc trại lại ngụ ý là “vừa” ý nghĩa là luôn vừa đủ, không thiếu.

• Trái sung với mong muốn gia đạo sung túc về mọi mặt từ công việc, sức khoẻ, tình yêu, gia đình,…

• Trái đu đủ: cầu mong sự phồn thịnh, đủ đầy

• Trái xoài: đọc trại lại là “xài” với mong muốn tiền cả năm tiêu xài không hết.

• Trái thanh long với ý nghĩa là rồng mây gặp hội.

• Trái trứng gà có hình dáng giống trái đào tiên nhằm thể hiện ý muốn lộc trời ban.

Trên đây là những loại quả thường được sử dụng nhiều trong mâm ngũ quả. Nhiều gia đình chọn 5 loại quả sau đó chưng lên mâm để thờ cúng ông bà, tổ tiên, thần thánh. 

Cũng tuỳ thuộc vào mong cầu của mỗi gia đình mà sẽ có cách lựa chọn hoa quả để chưng khác nhau. 

Tuy nhiên, nhìn chung mâm ngũ quả không chỉ đơn thuần là trái cây cúng mà còn hướng đến nhiều mong muốn tốt đẹp, cầu mong may mắn, tiền tài, sức khoẻ, bình an cho gia chủ.

Hữu ích: Quà tết tặng sếp

Gợi ý mâm ngũ quả các vùng miền Việt Nam

Với 3 miền: Bắc – Trung – Nam và mỗi miền lại có những nét văn hoá và đặc trưng khác nhau nên trong dịp tết những nét văn hoá ấy cũng có sự khác biệt, thể hiện rõ trong việc bày mâm ngũ quả. Vậy 5 loại ngũ quả ngày tết của các miền như thế nào?

Mâm ngũ quả miền Bắc

Đối với nhiều gia đình người miền Bắc, mâm ngũ quả đúng nghĩa phải có đầy đủ các loại trái cây như bưởi, chuối, phật thủ, quất cảnh, sung,…màu sắc rực rỡ, đảm bảo được yếu tố ngũ hành. 

Trong đó: Kim là những loại quả có màu trắng, Mộc loại quả có màu xanh lá, Thuỷ có màu đen, Hoả màu đỏ và Thổ có màu vàng. 

Trong mâm ngũ quả, chuối phải được chưng cả nải, yêu cầu phải là chuối xanh tượng trưng cho sự sum vầy, đoàn tụ. Màu vàng của bưởi ngụ ý may mắn, giàu sang. 

Cũng có một số gia đình thay quả bưởi bằng trái phật thủ với mong muốn giữ cho thần phật, gia tiên lưu lại lâu ở trong nhà để phù hộ độ trì cho gia chủ.

Cây quất, quả hồng hay quả ớt sẽ có màu cam, đỏ sẽ tô điểm cho mâm ngũ quả tượng trưng cho may mắn và thành đạt. Còn quả dứa cầu mong nhiều phúc lộc, an lành. 

Mâm ngũ quả miền Bắc truyền thống thường thấy là nải chuối xanh được đặt ở dưới cùng để đỡ lấy các loại trái cây khác.

Tiếp đến là quả bưởi nằm ở chính giữa, mãng cầu hoặc phật thủ cùng các loại quả khác như hồng, táo sẽ đặt ở xung quanh, những chỗ còn trống có thể thêm quất hoặc ớt.

Mâm ngũ quả miền Trung

So với các miền khác thì miền trung có cuộc sống khắc nghiệt hơn nên mâm ngũ quả ngày tết là có gì chưng đó chứ không quá câu nệ hay kiểu cách và mỗi gia đình thường sẽ có một kiểu chưng riêng tuỳ hoa quả có sẵn.

Loại trái cây phổ biến thường thấy ở trên mâm ngũ quả của người miền Trung phải kể đến chuối xanh, thanh long, cam, xoài, xung, dừa,…Thường thì họ cũng không tuân theo quy luật nào nên sắp xếp sao cho hợp lý, thuận mắt là được.

Mâm ngũ quả miền Nam

Miền Nam thường được biết đến là thiên nhiên ưu đãi đất lành chim đậu nên trồng được rất nhiều loại trái cây. Họ thường cầu mong một năm mới bình an thông qua cách sắp xếp mâm ngũ quả theo ý nghĩa như cầu vừa đủ xài. Đó cũng là những mẫu giỏ quà tết đẹp để các bạn tham khảo trang trí trong nhà ngày tết nguyên đán.

Theo đó thì mâm quả này sẽ bao gồm các loại trái cây như mãng cầu, trái dừa, trái đu đủ, trái xoài. 

Trong đó, mãng cầu, đu đủ sẽ được đặt lên đĩa chưng đầu tiên và các loại trái cây còn lại sẽ được sắp xếp chồng lên nên sẽ đảm bảo được độ chắc chắn. Ở một số nơi của miền Nam, các gia đình còn khéo léo đặt thêm hai quả dưa hấu ở hai bên.

Một khác biệt khác so với miền Bắc là ở miền Nam không chưng chuối, lê. Người ở miền Nam cũng có quan niệm là quýt làm thì cam chịu nên hai loại quả này mang vận xui nên không chưng loại quả này.

Mong rằng bài viết này giúp bạn có đầy đủ thông tin về 5 loại ngũ quả ngày tết. Hãy chọn lựa các loại trái cây để bày biện hợp lý đem lại nhiều may mắn cho gia đình vào dịp năm mới nhé.