[CAFÉ Cuối tuần]

Tiền ảo, nỗi đau thật

Chiêu trò huy động vốn của giới kinh doanh đa cấp, tiền ảo với những lời đường mật ‘lãi suất cao, ngồi không chẳng cần làm gì mà vẫn có thu nhập cao’, dù đã ‘xưa như trăng rằm’ nhưng không ít người vẫn sập ‘bẫy’ để rồi ‘tiền mất, tật mang’. Tiền ảo nhưng nỗi đau là có thật.

Chiêu trò huy động vốn của giới kinh doanh đa cấp, tiền ảo với những lời đường mật ‘lãi suất cao, ngồi không chẳng cần làm gì mà vẫn có thu nhập cao’, dù đã ‘xưa như trăng rằm’ nhưng không ít người vẫn sập ‘bẫy’ để rồi ‘tiền mất, tật mang’. Tiền ảo nhưng nỗi đau là có thật.

Khóc dở, mếu dở

Hơn 32.000 người chơi tiền ảo Ifan và Pincoin. Số tiền bị lừa đảo chiếm đoạt theo phản ánh lên đến hơn 15 nghìn tỷ đồng. Của đau con xót. Ngày 8/4, hàng chục người dân sinh sống tại TP.HCM, Đồng Nai, Vũng Tàu, Bình Dương đã tập trung, căng băng rôn trước cổng Công ty Modern Tech tại Quận 1, TP.HCM để phản đối.

Nhóm biểu tình khẩn cầu các cơ quan chức năng vào cuộc chỉ đạo điều tra vụ việc mà theo họ là “vụ lừa đảo đa cấp lớn nhất lịch sử Việt Nam”.

Hàng chục người dân sinh sống tại TP.HCM, Đồng Nai, Vũng Tàu, Bình Dương đã tập trung, căng băng rôn trước cổng Công ty Modern Tech tại Quận 1, TP.HCM để phản đối. 

‘Liên danh ma quỷ’ giữa Modern Tech, Ifan và Pincoin là dự án huy động vốn được 7 người Việt lập ra nhưng lại mượn danh nước ngoài. Dù Ifan được giới thiệu có phần mềm hệ thống từ Singapore, Pincoin từ Ấn Độ nhưng thực chất đều do những “đầu nậu” ở Việt Nam quản lý. Để lách luật, Ifan, Pincoin đã dùng thủ thuật để uỷ quyền cho Công ty Modern Tech làm đại diện hợp pháp tại Việt Nam.

Nghe mức lợi nhuận 48-58%/1 tháng, thời gian tối đa được hoàn vốn sẽ chỉ trong vòng 4 tháng từ Modern Tech, nhiều người đã tình nguyện chuyển tiền qua Internet Banking cho một người trong nhóm điều hành đường dây tiền ảo để tham gia. Theo các chuyên gia, mức lãi suất trên là phi thực tế.

Sau khi thu được số tiền lớn từ nhà đầu tư, Ifan bất ngờ tuyên bố thay đổi hình thức trả thưởng bằng cách quy đổi sang các đồng tiền ảo Ifan có “giá quy định” là 5 USD/đồng. Thế nhưng từ thời điểm cách đây ít lâu, giá trị của đồng tiền này giảm xuống chỉ còn 0,01 USD/đồng, tức giảm 500 lần, khiến nhiều nhà đầu tư cho biết chỉ “thu về một đống coin rác” với giá trị cực thấp, hay thậm chí không lấy lại được tiền.

Hơn 32.000 người chơi tiền ảo Ifan và Pincoin giờ đây đứng ngồi không yên vì số tiền hơn 15 nghìn tỷ đồng có nguy cơ bị mất trắng. Lâm vào tình cảnh “khóc dở, mếu dở”, các nhà đầu tư tiền ảo iFan và Pincoin vào Modern Tech đang mất ăn mất ngủ bởi “người sáng lập” đã mất hút còn văn phòng công ty trên đường Nguyễn Huệ chỉ là văn phòng ảo.

Nhiều nhà đầu tư tiền ảo đang mất ăn mất ngủ. 

Theo các cơ quan chức năng, đây là hoạt động lừa đảo có mô hình đa cấp, lợi dụng sơ hở của luật pháp Việt Nam trong quản lý tiền ảo để phát hành ICO (giống như IPO đối với loại hình cổ phiếu) và tránh sự giám sát từ Ủy ban Chứng khoán nhà nước.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà đầu tư ‘ôm cục nợ’ từ những kẻ lừa đảo dùng ‘chiêu bài’ lãi suất cao ngất ngưỡng trong thời gian ngắn.

Đâu phải lần đầu

Cách đây chưa đầy 3 tháng, khi sàn Bitconnect (BCC) sụp đổ sau cảnh báo của chính quyền hai bang của nước Mỹ là Texas và North Carolina, người ta nhìn vào trang của dân chơi tiền ảo Bitconnect tại Việt Nam với hơn 50.000 thành viên trên Facebook, đã đưa ra dự báo nguy cơ hơn 50.000 thành viên này có thể “trắng tay”. 

Với lời hứa hẹn mỗi tháng được trả từ 30-40% lãi, dân chơi kháo nhau, đổ xô vào đầu tư. Sau khi sàn sập và không còn chốn giao dịch, đồng BCC rơi tự do từ mức đỉnh khoảng 400 USD xuống mức dưới 10 USD. Còn vào thời điểm ngày 13/4/2018, giá trị đồng BCC chỉ có 1,55 USD.

Nhiều người dân Sài Gòn bây giờ hẳn là vẫn còn “dựng tóc gáy”, “nổi da gà” khi nhắc đến cái tên Nguyễn Văn Mười Hai, “đại gia” lừa đảo nổi tiếng Sài Gòn cuối những năm 1980, đầu những năm 1990, khiến bao nhiêu gia đình rơi vào cảnh điêu đứng, khốn khó. Bao nhiêu gia sản, tiền của để dành đều mất trắng.

Vụ án “Nước hoa Thanh Hương” nổ ra tại TP.HCM khi đại gia siêu lừa Nguyễn Văn Mười Hai “huy động vốn” của nhân dân để mở rộng sản xuất, với lãi suất giật mình 15%/tháng, nhiều bà con tiểu thương, nhiều gia đình có chút của ăn của để, thậm chí là cả những sinh viên có tiền dành dụm do bố mẹ gửi đã đổ xô đến gửi tiền tại cơ sở nước hoa Thanh Hương của Nguyễn Văn Mười Hai, ấp ủ mộng làm giàu.

Một tấm ảnh của phóng viên Philip Jones Griffiths chụp ông Nguyễn Văn Mười Hai năm 1988, không lâu trước khi vào vòng lao lý.  

Ấp ủ cũng đúng thôi, vì con số lãi 15%/tháng đâu phải là chuyện nhỏ, mà chẳng phải mất một giọt mồ hôi nào. Thế nên nhiều người dân đã trúng cái bẫy của Nguyễn Văn Mười Hai một cách ngọt ngào và không hề hoài nghi trong suốt một thời gian dài. Đến năm 1990, khi mọi việc vỡ lở, số tiền mà Nguyễn Văn Mười Hai đã lừa đảo, chiếm đoạt là 37 tỷ đồng.

Cần phải nói rằng, ngày đó, 1 tỷ đồng mua được mấy nghìn lượng vàng, chứ giá vàng chưa ở mức 36-37 triệu/lượng như bây giờ, nên con số 37 tỷ đồng mà Nguyễn Văn Mười Hai lừa của dân là một con số lớn khủng khiếp.

Giờ đây, bất chấp xã hội đã hiện đại hơn 20 năm trước rất nhiều, thông tin về những vụ lừa đảo “na ná” Nguyễn Văn Mười Hai năm xưa không ít, nhưng những vụ lừa đảo lớn vẫn xảy ra như cơm bữa và những bản sao hay những người thừa kế “di sản” của Nguyễn Văn Mười Hai vẫn xuất hiện ngày một nhiều, với thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. 

Dùng tiền đầu tư vào những kênh lợi nhuận khủng, hám lợi không suy xét cẩn thận nên giờ đây không ít nhà đầu tư phải trả giá. Tiên trách kỷ, hậu trách nhân…

Dám chơi, dám chịu

“Chúng tôi cho rằng các đồng tiền ảo có thể được sử dụng rộng rãi hơn trong tương lai, khi thị trường đã chín muồi. Nhưng ở thời điểm hiện tại, chúng tôi tin là chỉ những ai có thể chấp nhận mất trắng mới nên cân nhắc đầu tư tiền ảo”, hãng tin CNBC dẫn lời ông Richard Turnill, người đứng đầu bộ phận chiến lược đầu tư toàn cầu của BlackRock, viết trong một báo cáo.

Đến nay, tiền ảo chưa chứng tỏ được là có khả năng bảo vệ nhà đầu tư khỏi những cú giảm sâu trên thị trường chứng khoán, cho dù có nhiều lập luận ủng hộ việc đầu tư vào các đồng tiền ảo bởi mối tương quan thấp giữa kênh đầu tư mới mẻ này với các tài sản truyền thống.

Sân chơi tài chính có lẽ không dành cho người “yếu tim”. Khi nhà đầu tư đã tìm hiểu kỹ càng và đưa ra quyết định đầu tư thì nên tự chịu trách nhiệm trước quyết định của mình. Dám chơi, dám chịu.