Các loài ong mật ở Việt nam | tìm hiểu thêm | Bees4life
Ong mật Hy Mã Lạp Sơn (tên khoa học Apis dorsata laboriosa) là loài ong khổng lồ có kích thước lớn nhất trong các loài ong mật, một con ong trưởng thành có thể dài tới 3cm. Loài ong này rất hiếm khi xuất hiện ở Việt Nam vì vùng sinh sống của chúng chỉ giới hạn ở dãy Hy Mã Lạp Sơn .
Phân bố ở Việt Nam: Ong đá (Apis dorsata laboriosa) được phát hiện làm tổ ở tỉnh Sơn La và Hòa Bình ở tây bắc Việt Nam năm 1996. Chúng cũng được tìm thấy ở các tỉnh Điện Biên và Lai Châu thuộc vùng tây bắc Việt Nam ở độ cao 1000m so với mực nước biển. Chúng di cư hàng năm để xây những chiếc lược ở các tỉnh miền núi Sơn La và Hòa Bình vào tháng Tư, và bỏ trống tổ để tìm đến một địa điểm khác qua mùa đông hoặc một nơi có hoa khác vào tháng Tám.
Hình dáng: Một con ong đá trưởng thành có thể dài tới 3,0 cm. Loài ong mật này có kích thước cơ thể ong thợ lớn nhất. Cơ thể của ong thợ có màu nâu đen so với màu đồng trên ong mật Phương Tây.
Thói quen làm tổ: Ong đá chủ yếu làm tổ ở độ cao từ 2.500 đến 3.000 m so với mực nước biển, xây dựng những tổ rất lớn dưới những phần nhô ra trên mặt phía tây nam của vách đá thẳng đứng. Một tổ có thể chứa tới 60 kg mật ong. Những con ong tìm kiếm thức ăn ở những vùng có độ cao lên tới 4.100 m.
Quan sát vách đá cho thấy hầu hết các vách đá nằm ở một địa hình rất khó khăn do đó con người khó có thể tiếp cận các vị trí làm tổ.
Tương tác với con người:
Tập tục săn mật ong là nghệ thuật rất cổ xưa và vẫn còn tồn tại ở nhiều nơi trong khu vực dãy Hy Mã Lạp Sơn. Hơn 50% mật ong được sản xuất tại khu vực này được thu hoạch và thu thập bởi những người ong. Giá trị truyền thống của tập tục này là một yếu tố quan trọng trong lối sống của người Razis và Kurumbas ở Nepal và Ấn Độ. Ở Nepal và đặc biệt là ở Kaski, có một hệ thống sở hữu tập thể đối với các tổ ong đá, có nghĩa là các ngôi làng sở hữu các tổ ong cũng như sở hữu đất đai trên vách đá này .
Ong đá là loài ong duy nhất sản xuất mật ong đỏ nổi tiếng. Mật ong đỏ có thể làm người dùng bị say và cũng có tác dụng thư giãn làm giảm lưu trữ, nhưng sẽ bị giảm đi theo thời gian lưu trữ. Mật ong đỏ được đánh giá cao về giá trị dược liệu và chất gây say được quy cho chất grayanotoxin có trong mật hoa được thu thập từ hoa đỗ quyên trắng (Rhododendron spp). Người Gurung ở Nepal nổi tiếng vì sử dụng loại mật ong điên này cho mục địch trị liệu cũng như gây ảo giác.
Tìm hiểu thêm về mật ong điên trong bài viết Mật ong điên – độc dược từ dãy Himalaya của VNExpress.
