Cầu chì ống là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng

Kiến thức chung

Như chúng đa đã biết, Cầu chì là một loại thiết bị bảo vệ quan trọng trong các mạch điện, được sử dụng để ngăn chặn quá tải hoặc ngắn mạch trong mạch điện. Cầu chì có thể được chia thành nhiều loại, trong đó cầu chì ống là một trong những loại được sử dụng rộng rãi. Cầu chì ống được sử dụng rộng rãi trong các mạch điện như nguồn cung cấp điện, mạch điều khiển, đèn LED, máy tính và các thiết bị điện tử khác. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các thiết bị điện tử và ngăn chặn tai nạn do quá tải hoặc ngắn mạch xảy ra.

Cầu chì ống là gì?

Cầu chì ống hay còn gọi là cầu chì sứ là thiết bị ngắn mặt được sử dụng dụng trong các tủ lạnh điện công nghiệp. Cầu chì ống được lắp trong hộp vỏ cầu chì có công suất từ 1A đến 1000A, mức điện áp từ 125V đến 1000V.

Xem thêm: Thiết bị hiển thị, màn hình hiển thị là gì ?

Cấu tạo của cầu chì ống

Cầu chì ống là một loại thiết bị bảo vệ quá dòng được sử dụng trong hệ thống điện. Cấu tạo của cầu chì ống gồm có các thành phần chính sau:

1. Ống bảo vệ: Đây là thành phần chính của cầu chì ống, thường là một ống nhỏ được làm từ chất liệu chì. Ống bảo vệ có khả năng chống chịu dòng điện cao và nóng chảy nhanh khi có quá dòng điện qua, gây đứt mạch và ngắt điện.

2. Hai đầu nối: Cầu chì ống có hai đầu nối dùng để kết nối với mạch điện. Đầu nối thường là loại đầu nối ren hoặc đầu nối đuôi chuột, tùy thuộc vào loại cầu chì và yêu cầu của mạch điện cụ thể.

3. Chất đổ: Cầu chì ống thường chứa một chất đổ bên trong ống, thường là nhựa epoxy hoặc sáp đặc, dùng để cách điện và giữ cho ống chì không bị oxi hóa hoặc bị hư hỏng bởi môi trường xung quanh.

4. Điều chỉnh dòng điện: Nếu cần, cầu chì ống có thể được điều chỉnh dòng điện bảo vệ bằng cách thay đổi đường kính của ống chì hoặc số lượng ống chì có trong cầu chì. Điều này đòi hỏi cầu chì ống phải có một cơ chế hoạt động linh hoạt để điều chỉnh dòng điện được bảo vệ.

5. Vỏ bọc: Để bảo vệ các thành phần bên trong và đồng thời đảm bảo tính an toàn của hệ thống điện, cầu chì ống thường được đặt trong một vỏ bọc bảo vệ. Vỏ bọc thường làm từ nhựa hoặc các vật liệu cách điện khác.

Đây là cấu tạo cơ bản của cầu chì ống. Tuy nhiên, cấu trúc và thiết kế chi tiết của cầu chì ống có thể khác nhau tùy thuộc vào từng hãng sản xuất và ứng dụng cụ thể trong hệ thống điện.Nguyên lý hoạt động của cầu chì ống

Cầu chì ống là một loại thiết bị bảo vệ mạch điện khi xảy ra sự cố quá tải. Nguyên lý hoạt động của cầu chì ống dựa trên tính chất của chất liệu chì, khi dòng điện qua cầu chì, nhiệt lượng được tạo ra bởi dòng điện sẽ làm nóng cầu chì. Nhiệt độ của cầu chì tăng lên, khi nhiệt độ đạt mức động học, cầu chì sẽ tan chảy và ngắt mạch. Sự tan chảy này được gọi là phản ứng động học của chì.

Tùy vào công suất của mạch điện, cầu chì ống cũng có kích thước phù hợp với giá đỡ. Khi có sự cố quá tải trong mạch điện, cầu chì sẽ ngắt mạch và bảo vệ mạch khỏi các thiệt hại gây ra bởi quá tải.

Phân loại cầu chì ống thế nào?

Cầu chì ống có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, dưới đây là một số phân loại chính:

1. Phân loại theo công suất: Cầu chì ống được phân loại theo công suất từ nhỏ đến lớn, từ vài trăm mili-ampe đến hàng nghìn ampe.

2. Phân loại theo điện áp định mức: Cầu chì ống được phân loại theo điện áp định mức từ vài chục đến vài trăm kV.

3. Phân loại theo loại cầu chì: Có các loại cầu chì ống như cầu chì đường dây trung áp, cầu chì đường dây cao áp, cầu chì cho máy biến áp, cầu chì cho máy phát điện,…

4. Phân loại theo tiêu chuẩn kỹ thuật: Cầu chì ống được phân loại theo các tiêu chuẩn khác nhau như tiêu chuẩn IEC, tiêu chuẩn ANSI,…

5. Phân loại theo loại ferrule: Ferrule là một phần rất quan trọng trong cấu tạo của cầu chì ống. Có các loại ferrule khác nhau như ferrule đồng thau, ferrule nhôm, ferrule hợp kim,…

6. Phân loại theo loại bảo vệ: Cầu chì ống có thể được phân loại theo loại bảo vệ, chẳng hạn như cầu chì bảo vệ quá tải, cầu chì bảo vệ ngắn mạch,…

Mỗi loại cầu chì ống sẽ có những đặc tính và ứng dụng khác nhau.

Chi tiết về 2 loại Cầu chì ống phổ biến

Loại gL hoặc gG

Hai loại chính là gL và gG, là các ký hiệu dùng để đánh giá khả năng bảo vệ quá dòng của cầu chì.

Cầu chì loại gL: Đây là loại cầu chì có khả năng bảo vệ quá dòng trong mạch điện có tính năng thời gian (time-delay), nghĩa là nó cho phép cho phép dòng điện quá tải đi qua một khoảng thời gian nhất định trước khi ngắt mạch. Cầu chì gL thường được sử dụng trong các mạch điện có dòng khởi động lớn, như trong các hệ thống động cơ điện.

Cầu chì loại gG: Đây là loại cầu chì có khả năng bảo vệ quá dòng trong mạch điện không có tính năng thời gian (non-time-delay), nghĩa là nó ngắt mạch ngay lập tức khi có quá dòng điện qua. Cầu chì gG thường được sử dụng trong các mạch điện có dòng điện liên tục ổn định, chẳng hạn trong hệ thống chiếu sáng hoặc hệ thống điện trong công nghiệp.

Cả hai loại cầu chì gL và gG đều được sử dụng để bảo vệ quá dòng và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện, tuy nhiên, chúng có tính năng và ứng dụng khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của mạch điện.

Loại aM

Khả năng bảo vệ quá dòng: Cầu chì ống loại aM có khả năng bảo vệ quá dòng trong mạch điện, đặc biệt là trong các mạch điện có dòng điện khởi động lớn hoặc có tính chất đột ngột. Khi có quá dòng điện xảy ra, cầu chì aM sẽ ngắt mạch ngay lập tức để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.

Đặc điểm hoạt động: Cầu chì ống loại aM hoạt động theo nguyên tắc của cầu chì, nghĩa là khi có quá dòng điện đi qua, cầu chì sẽ nhanh chóng nóng chảy và đứt mạch, ngắt mạch điện để bảo vệ thiết bị điện và hệ thống điện khỏi tổn thương.

Ứng dụng: Cầu chì ống loại aM thường được sử dụng trong các mạch điện công nghiệp, nơi có dòng điện cao và tính đột ngột của dòng điện, chẳng hạn như trong hệ thống động cơ điện, hệ thống điện trong nhà máy, xí nghiệp sản xuất, hoặc các công trình xây dựng có yêu cầu về bảo vệ quá dòng.

Đây là một trong những loại cầu chì ống phổ biến được sử dụng trong hệ thống điện công nghiệp, với tính năng bảo vệ quá dòng và quá tải, giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho hoạt động của hệ thống điện.

Các ứng dụng của cầu chì sứ ( cầu chì ống )

Cầu chì ống được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống điện như là một thiết bị bảo vệ chống quá tải và ngắn mạch. Cụ thể, cầu chì ống được sử dụng để bảo vệ các đường dây điện, bảng điều khiển, biến áp, máy phát điện, các thiết bị điện khác và các mạch điện tử trên các thiết bị điện tử.

Cầu chì ống cũng được sử dụng trong các thiết bị ngành công nghiệp, như trong hệ thống lọc bụi trong nhà máy, hệ thống điều hòa không khí, máy sấy, hệ thống bơm và nhiều ứng dụng khác.

Cầu chì ống là một trong những loại cầu chì được sử dụng phổ biến nhất bởi vì nó có khả năng chịu được cường độ dòng điện lớn và khả năng tản nhiệt tốt, giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố như chập điện, quá tải, ngắn mạch, tăng nhiệt độ và các nguy hiểm khác.

Có thể kể ra đây một số ứng dụng của cầu chì ống:

• Phục vụ nhu cầu bảo vệ đối với các dụng cụ dùng để đo lường

• Ứng dụng trong bản phân phối & tự động hóa

• Cầu chì được dùng trong việc bảo vệ bộ chống sét lan truyền

• Ứng dụng trong các khởi động của động cơ

• Có hiệu quả trong việc bảo vệ máy biến áp cách ly

• Ứng dụng trong các hệ thống năng lượng mặt trời…

Trên đây là những thông tin mà Điện tử số đã trình bày chi tiết về cầu chì ống hay thường được gọi là cầu chì sứ. Hy vọng qua bài viết này chúng tôi có thể đem lại nhiều kiến thức điện tử cho các bạn cũng như hiểu hơn về cách sử dụng cũng như ứng dụng của loại linh kiện điện tử này.