Cổ phiếu ưu đãi là gì? So sánh cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi - The first knowledge sharing application in Vietnam

Trong kinh doanh thì cổ phiếu chính là thứ giúp xác định được quyền và lợi ích của các nhà đầu tư. Ngoài ra, cổ phiếu còn có thể giúp doanh nghiệp sinh lời. Trong các loại cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường hiện nay thì cổ phiếu ưu đãi hiện là lựa chọn của đông đảo nhà đầu tư. Vậy cổ phiếu ưu đãi là gì và được phân loại như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu với Mytrade qua bài viết dưới đây.

Mục lục bài viết

Cổ phiếu ưu đãi là gì?

Cổ phiếu ưu đãi (cổ phần ưu đãi) chính là một loại chứng khoán có tính chất tương tự như cổ phiếu thường nhưng sẽ mang đến cho người sở hữu nó một số ưu đãi nhất định. Người sở hữu cổ phiếu này cũng sẽ trở thành cổ đông của doanh nghiệp nhưng được gọi là cổ đông ưu đãi.

Tùy thuộc vào sở hữu loại cổ phần ưu đãi mà các cổ đông ưu đãi được hưởng những lợi thế nhất định đối với cổ đông thường như được quyền biểu quyết hoặc hưởng mức cổ tức cao hơn. Trường hợp doanh nghiệp phá sản và thanh lý tài sản thì cổ đông ưu đãi sẽ được ưu tiên trả trước cổ đông thường, tuy nhiên phải xếp sau người sở hữu trái phiếu.

Phân loại cổ phiếu ưu đãi

Cổ phiếu ưu đãi sẽ bao gồm 4 loại: Cổ phiếu ưu đãi cổ tức, cổ phiếu ưu đãi hoàn lại, cổ phiếu ưu đãi biểu quyết và cổ phiếu ưu đãi khác được quy định bởi điều lệ của doanh nghiệp.

Cổ phiếu ưu đãi cổ tức

Cổ phiếu ưu đãi cổ tức chính là cổ phiếu được trả mức cổ tức cao hơn so với cổ phiếu thường. Cổ tức của loại cổ phiếu ưu đãi này sẽ bao gồm cổ tức cố định và cổ tức thưởng.

Trong đấy, mức cổ tức cố định được nhận hàng năm sẽ không phông phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức cũng không được tham dự cuộc họp hội đồng cổ đông và không có quyền biểu quyết những vấn đề của doanh nghiệp, không được đề cử người vào những vị trí trong Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết

Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết chính là loại cổ phiếu có số phiếu biểu quyết cao hơn đối với cổ phiếu thường. Số phiếu biểu quyết này đã được quy định trong điều lệ doanh nghiệp. Tuy vậy, cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết sẽ không được quyền tự do chuyển nhượng cổ phần cho người khác. Chỉ có cổ đông sáng lập và Tổ chức Chính phủ ủy quyền mới có quyền nắm giữ và nhận chuyển nhượng loại cổ phiếu này.

Ngoài ra, cổ phiếu ưu đãi biểu quyết của cổ đông sáng lập sẽ có hiệu lực 3 năm kể từ ngày doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Tức là, trong thời gian 3 năm nắm giữ thì cổ đông không được chuyển nhượng cổ phiếu này cho bất kỳ ai. Sau khoảng thời gian này thì cổ đông có thể chuyển nhượng hoặc chuyển đổi thành loại cổ phiếu thường.

Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại

Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại chính là cổ phiếu mà cổ đông nắm giữ sẽ có quyền yêu cầu doanh nghiệp hoàn lại vốn góp của họ ở bất kỳ thời điểm nào dựa theo những thỏa thuận ghi trên cổ phiếu. Tuy nhiên, người sở hữu cổ phiếu này không được dự họp Hội đồng cổ đông và không có quyền biểu quyết, đề cử người nắm giữ vị trí trong Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

Cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ doanh nghiệp

Ngoài 3 loại cổ phiếu ưu đãi kể trên thì các cổ đông của doanh nghiệp có thể thỏa thuận phát hành thêm loại cổ phiếu ưu đãi khác dành cho cổ đông tùy thuộc vào tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Quy định cụ thể về loại cổ phiếu này sẽ được ghi trong Điều lệ doanh nghiệp.

>> Tham khảo: Thị trường chứng khoán thứ cấp là gì? Phân biệt với thị trường sơ cấp

Lợi ích và rủi ro của cổ phiếu ưu đãi

Lợi ích

Cho nhà đầu tư

Đối với loại cổ phiếu ưu đãi cổ tức thì cổ đông sẽ được hưởng mức cổ tức cao hơn so với những cổ đông đang sở hữu cổ phiếu phổ thông. Ngoài ra, thì mức cổ tức của cổ phiếu ưu đãi là cố định và cũng hoàn toàn sẽ không phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phát hành. Trong trường hợp, nếu như doanh nghiệp đó phá sản thì sau khi thanh toán những khoản nợ và cổ phiếu hoàn lại thì các cổ đông sở hữu cổ phiếu này sẽ được nhận lại phần tài sản đúng với tỷ lệ sở hữu cổ phiếu trong doanh nghiệp.

Đối với cổ phiếu ưu đãi hoàn lại thì nhà đầu tư có thể yêu cầu phía doanh nghiệp hoàn lại số vốn gốc bất kỳ lúc nào.

Đối với cổ phiếu ưu đãi biểu quyết thì các cổ đông sở hữu loại cổ phiếu này sẽ có được nhiều quyền biểu quyết trong những vấn đề thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông đối với số phiếu biểu quyết ưu đãi hơn theo quy định. Do đó giúp nhà đầu tư có tiếng nói hơn trong việc đưa ra các quyết định tác động đến cơ cấu của tổ chức cũng như những phương thức hoạt động của doanh nghiệp.

Ngoài ra, cổ phiếu ưu đãi cũng có thể chuyển đổi thành loại cổ phiếu phổ thông theo nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông. Tuy vậy, cổ phiếu phổ thông sẽ không thể chuyển đổi thành cổ phần ưu đãi.

Đối với doanh nghiệp

Lợi ích lớn nhất của loại cổ phiếu ưu đãi đối với doanh nghiệp phát hành chính là doanh nghiệp có thể thu hút thêm một nguồn vốn kinh doanh dồi dào. Ngoài ra, trong trường hợp chi phí vốn sử dụng để chi trả những quyền lợi của cổ phiếu này đang ở mức cao thì doanh nghiệp phát hành có thể mua lại số cổ phiếu ưu đãi đó.

Rủi ro

Đối với nhà đầu tư

Đối với những nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu ưu đãi hoàn lại hay cổ phiếu ưu đãi cổ tức thì sẽ không có quyền được biểu quyết, dự họp hoặc đề cử người vào Ban kiểm soát và Hội đồng quản trị. Ngoài ra đối với cổ phiếu ưu đãi biểu quyết, cổ đông sẽ không được quyền tự do chuyển nhượng. Nên nếu giá của cổ phiếu trên thị trường tăng thì cổ đông đó cũng sẽ bị hạn chế việc kiếm lợi nhuận. Đồng thời việc phát hành thêm các cổ phiếu ưu đãi cũng có thể dẫn đến việc pha loãng cổ phiếu và ảnh hưởng đến lợi ích của những cổ đông.

Đối với doanh nghiệp

Việc phát hành thêm cổ phiếu ưu đãi sẽ làm tăng thêm chi phí đối với doanh nghiệp phát hành. Ngoài ra, trong trường hợp phá sản thì doanh nghiệp phát hành sẽ phải có trách nhiệm hoàn lại vốn cho những cổ đông sở hữu cổ phiếu này.

Làm thế nào để mua cổ phiếu ưu đãi

Thông thường, các doanh nghiệp chỉ bán cổ phiếu ưu đãi cho cổ đông của doanh nghiệp. Tức là, bạn sẽ phải sở hữu một số lượng cổ phiếu thường mới có quyền mua loại cổ phiếu này. Số lượng cổ phiếu thường này sẽ được quy định dựa theo quy định của từng doanh nghiệp. Tuy nhiên, điều kiện để cổ đông hiện tại mua có thể mua được cổ phiếu ưu đãi là doanh nghiệp phải phát hành loại cổ phiếu này.

Khi bạn đã có đủ số lượng cổ phiếu thường theo quy định thì bạn cần phải đăng ký quyền mua cổ phiếu ưu đãi. Sau khi có được quyền mua này thì bạn mới mua được nó và mức giá mua thường thấp hơn so với giá hiện hành. Có 2 hình thức mua đó là mua trực tiếp tại doanh nghiệp phát hành và mua gián tiếp qua các doanh nghiệp môi giới chứng khoán như VPS, VNDIRECT, VCBS, MBS, BVSC…

Cách đăng ký mua cổ phiếu ưu đãi

Để phát hành nhanh chóng và đúng nghiệp vụ thì các doanh nghiệp phát hành sẽ kết nối với những công ty môi giới chứng khoán. Muốn đăng ký mua cổ phiếu ưu đãi thì người mua sẽ cần phải đăng ký quyền mua cổ phiếu tại những công ty môi giới này. Hiện nay có 4 hình thức đăng ký mua sau đây

Mua bằng tiền mặt: Người mua sẽ mang theo Chứng minh thư hoặc Căn cước công dân và tiền mặt tới trụ sở giao dịch công ty môi giới chứng khoán. Sau đấy tiến hành nộp hồ sơ và tiền để thực hiện được quyền mua cổ phần ưu đãi.
Mua qua chuyển khoản: Người mua sẽ chuyển đúng số tiền mua cổ phiếu vào số tài khoản ký quỹ của công ty môi giới chứng khoán.
Mua qua tổng đài: Với cách này thì bạn cần phải đăng ký giao dịch qua tổng đài của công ty môi giới trước khi tiến hành giao dịch. Sau đó gọi điện đến tổng đài và làm theo các bước hướng dẫn.
Mua online: Bạn thực hiện giao dịch ngay trên nền tảng ứng dụng của các công ty môi giới chứng khoán phát hành.

>> Tham khảo: Cổ phiếu thưởng là gì? Ý nghĩa của việc phát hành cổ phiếu thưởng

Mục đích doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ưu đãi?

Cổ phiếu ưu đãi sẽ được phát hành trong một số trường hợp đặc biệt. Cổ đông ưu đãi sẽ được hưởng một số quyền lợi cao hơn đối với cổ đông thường.

Cổ phiếu này được doanh nghiệp bán ra thị trường nhằm mục đích:

Tạo điều kiện dễ dàng thu hút được thêm nguồn vốn mới: Phát hành thêm cổ phiếu thì lượng vốn điều lệ tăng lên, làm cho tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu giảm. Việc này sẽ hấp dẫn nhiều nhà đầu tư tiềm năng giúp doanh nghiệp dễ dàng thu hút thêm được nguồn vốn mới.
Doanh nghiệp cần thêm nguồn tài chính: Trường hợp này những doanh nghiệp thường sẽ phát hành cổ phiếu ưu đãi cổ tức hoặc hoàn lại nhằm mục đích tăng vốn mà không làm giảm quyền kiểm soát doanh nghiệp của các cổ đông khác.
Doanh nghiệp muốn mua lại cổ phiếu trong tương lai: Đối với loại cổ phần ưu đãi hoàn lại, trong tương lai doanh nghiệp có thể dễ dàng mua lại cổ phần này nếu như số vốn sử dụng để chi trả cổ tức tăng cao.

So sánh cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi

Để hiểu thêm về sự khác biệt giữa cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi thì chúng ta cần chú ý những điều sau đây:

Điểm giống

Cả hai loại cổ phiếu này đều là một loại chứng khoán được công ty cổ phần phát hành thông qua Ủy ban chứng khoán nhà nước và Bộ Tài chính.
Người sở hữu cả hai loại này đều trở thành cổ đông của doanh nghiệp.
Đều là hình thức góp vốn của cổ đông vào doanh nghiệp với thời hạn trung và dài hạn.
Người sở hữu đều sẽ được nhận phần lợi nhuận doanh nghiệp chia cho cổ đông hàng năm qua hình thức trả cổ tức.
Cổ đông sẽ không được hoàn trả vốn đã góp (trừ trường hợp đối với cổ phần ưu đãi hoàn lại).
Cổ đông phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trên vốn góp.

Điểm khác nhau

Điểm khác nhau được thể hiện sau đây:

Điều lệ công ty

Công ty cổ phần sẽ bắt buộc phải phát hành cổ phiếu thường còn không bắt buộc phát hành cổ phiếu ưu đãi

Cổ tức

Mức cổ tức của cổ phiếu thường thấp hơn so với cổ tức của cổ phần ưu đãi cổ tức và thay đổi theo kết quả của hoạt động kinh doanh. Đồng thời cổ đông nhận cổ tức sau cổ đông ưu đãi.

Còn đối với cổ phiếu ưu đãi thì cổ tức cố định hàng năm và mức cổ tức cao hơn cổ phiếu thường và hông bị thay đổi theo kết quả của hoạt động kinh doanh (chỉ đối với cổ phần ưu đãi cổ tức). Ngoài ra, được trả cổ tức trước cổ đông thường.

Quyền biểu quyết

Cổ phiếu thường thì số phiếu biểu quyết sẽ tương ứng với số lượng cổ phiếu. Đối với cổ phần ưu đãi biểu quyết sẽ có số phiếu biểu quyết cao hơn so với cổ phiếu thường và những cổ phần ưu đãi còn lại không có quyền biểu quyết.

Quyền chuyển nhượng

Cổ phiếu thường được quyền chuyển nhượng tự do cho các nhà đầu tư. Còn đối với cổ phiếu ưu đãi thì không được quyền chuyển nhượng tự do cho các nhà đầu tư khác (chỉ đối với cổ phần ưu đãi biểu quyết) còn cổ phần ưu đãi cổ tức và cổ phần ưu đãi hoàn lại được quyền tự do chuyển nhượng cho người khác

Khả năng chuyển đổi

Không thể thực hiện chuyển đổi cổ phiếu thường thành cổ phần ưu đãi. Nhưng lại có thể chuyển đổi thành loại cổ phiếu thường (riêng cổ phần ưu đãi biểu quyết sẽ chỉ được phép chuyển đổi sau khi đã hết thời hạn 3 năm).

Mức độ ưu tiên thu hồi tài sản khi doanh nghiệp phá sản

Cổ phiếu thường được nhận phần tiền thanh lý tài sản cuối cùng. Còn cổ phiếu ưu đãi lại được nhận tiền thanh lý tài sản trước các cổ đông thường nhưng sẽ sau người nắm giữ trái phiếu.

Kết luận

Qua những thông tin chia sẻ của Mytrade, bạn đã có thể hiểu rõ được khái niệm cổ phiếu ưu đãi là gì và những lợi ích, rủi ro mà loại chứng khoán này mang lại. Từ đó giúp cho nhà đầu tư có thể lựa chọn cho mình những loại cổ phiếu phù hợp nhất với khả năng và chiến lược đầu tư của mình.

Mytrade – nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường Việt Nam

Một trong những nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán Việt Nam tối ưu nhất mà nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp lựa chọn, đó chính là Mytrade. Ưu điểm chính của Mytrade chính là hoạt động ổn định, dữ liệu cập nhất nhanh và khả năng chịu tải cao. Ngoài ra, nền tảng chứng khoán này còn liên tục bổ sung, cập nhật nhiều tính năng mới để nhà đầu tư trải nghiệm.

Nếu như bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về cổ phiếu ưu đãi là gì? hay cần hỗ trợ tham gia thị trường chứng khoán hãy liên hệ ngay đến Mytrade qua HOTLINE 1900966935 – 0983.668.883 để được giải đáp nhanh nhất.