Đi chùa đầu năm – nét đẹp văn hóa được giữ gìn

Đi lễ chùa đầu năm để ước nguyện, cầu bình an cho một năm mới là một trong những hoạt động không thể thiếu của người dân trong dịp tết đến, xuân về. Đây cũng là nét đẹp văn hóa của người Việt được gìn giữ và phát huy từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Du khách đến dâng hương, vãn cảnh tại chùa Linh Giang, xã Vĩnh Tiến (Vĩnh Lộc).

Những ngày đầu năm mới, nhiều ngôi đền, đình, chùa nổi tiếng trên địa bàn tỉnh như đền Sòng (thị xã Bỉm Sơn); chùa Vồm, phường Thiệu Khánh (TP Thanh Hóa); Công viên Văn hóa tâm linh Hòn Bò, xã Hoằng Trường (Hoằng Hóa); Thiền viện Trúc Lâm Hàm Rồng (TP Thanh Hóa); di tích Phủ Na (Như Thanh); đền Cửa Đạt (Thường Xuân); di tích Am Tiên (Triệu Sơn); chùa Linh Giang, xã Vĩnh Tiến (Vĩnh Lộc)… đã có đông du khách tìm tới. Người thì cầu tài, cầu lộc, cầu duyên, người thì cầu bình an, sức khỏe cho bản thân và người trong gia đình; cũng có những người đến chùa chỉ để tìm lấy những giây phút bình yên nhằm xua tan đi những lo toan, vất vả trong cuộc sống… Theo chân dòng người đến chùa Linh Giang (Vĩnh Lộc), chúng tôi gặp bà Tống Thị Hương (TP Thanh Hóa), bà chia sẻ: “Tết đến, xuân về là điểm khởi đầu cho một năm mới với nhiều mong ước, khát vọng tốt đẹp. Đi lễ chùa đầu năm không chỉ để ước nguyện, mà còn là khoảnh khắc con người hòa mình vào chốn tâm linh, bỏ lại phía sau bao vất vả trong cuộc mưu sinh hàng ngày. Chính vì vậy, hàng năm dù bận rộn đến đâu thì vào dịp đầu năm mới tôi và anh em họ hàng trong gia đình đều thu xếp công việc để đi dâng hương, vãn cảnh tại nhiều ngôi đền, chùa trên địa bàn tỉnh, trong đó có chùa Linh Giang”.

Chùa Linh Giang vốn là ngôi chùa đã có từ lâu đời ở xã Vĩnh Tiến (Vĩnh Lộc). Chùa có vị trí sơn thủy hữu tình, lưng dựa vào núi, trước chùa là dòng sông Mã. Vì thế, chùa không chỉ mang vẻ đẹp của non nước mà còn là chốn tâm linh mang ý niệm cầu mong sự che chở, tưới mát cuộc sống yên lành cho con người của vị thần sông. Thời gian vừa qua, để đáp ứng nhu cầu văn hóa tâm linh của người dân địa phương và du khách đến tham quan, chùa đã từng bước được đầu tư, xây dựng với quy mô bề thế, khang trang. Trong dịp Xuân Quý Mão năm 2023, ngoài việc tạo điều kiện tốt nhất như bố trí người dọn dẹp vệ sinh trong và ngoài khuôn viên, hướng dẫn các vị trí hành lễ, các điểm được thắp hương… thì người dân đến chùa còn được tận hưởng không khí vui xuân trong khuôn viên bài trí rất đẹp, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống của người Việt.

Đi lễ chùa đầu năm là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam từ xa xưa và luôn được lưu giữ cho đến hôm nay. Nét đẹp đó thể hiện ở chỗ du khách, phật tử đến chùa trong những ngày đầu năm mới để cầu mong may mắn, tài lộc, dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp, cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, gia đình hạnh phúc… Trong nghi ngút khói hương hòa quyện với không khí ngày xuân đang tràn về giữa tiết trời se lạnh khiến ai nấy đều bồi hồi. Thành kính chắp tay dâng nén hương thơm tại chùa Vồm, phường Thiệu Khánh (TP Thanh Hóa), ông Lê Hữu Tình, xã Thiệu Vân (TP Thanh Hóa) cầu mong sang năm mới gia đình được bình an, mọi công việc được thuận lợi. Ông cho biết: năm nào cũng vậy, việc làm đầu tiên trong năm mới của gia đình là đến một số ngôi chùa trên địa bàn TP Thanh Hóa để thắp hương, vãn cảnh, trong đó có chùa Vồm. Tại đây chỉ còn lưu giữ nhiều di vật, dấu tích có giá trị về văn hóa, lịch sử, như: Tượng Phật A Di Đà, gác chuông đồng… mà còn có núi Bàn A được hợp thành từ hai ngọn núi là núi Vồm và núi Bằng Trình nổi tiếng xứ Thanh với hình thù và màu sắc rất đẹp. Nếu đứng trên đỉnh Bàn A phóng tầm mắt ra xa có thể mặc sức nhìn ngắm những xóm làng thanh bình, trù phú. Hơn nữa, vài năm nay, ban quản lý chùa còn chú trọng đến việc trang hoàng cảnh quan, không gian chùa nhất là vào dịp tết khá hài hòa, đẹp mắt, đáp ứng được nhu cầu đến dâng hương, vãn cảnh của người dân.

Theo quan sát của chúng tôi, đa số du khách đến chùa Vồm đều có ý thức tự giác giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường. Đồng thời, ban quản lý di tích và chính quyền địa phương cũng tăng cường quản lý di tích nhất là vào dịp tết. Để bảo đảm an toàn cho du khách, phường Thiệu Khánh đã sớm triển khai các phương án, trọng tâm là bố trí, sắp xếp khu vực bãi gửi xe, khu vực các hàng quán ăn, giải khát, bán đặc sản, đồ lưu niệm… một cách hợp lý. Ngoài ra, ban quản lý chùa cũng cử các phật tử, thanh niên phục vụ, tiếp đón người dân đến chùa một cách chu đáo, tận tình, dẹp bỏ tình trạng chen lấn, xô đẩy khi dâng hương và đảm bảo sự thành kính, tôn nghiêm.

Để đáp ứng nhu cầu của du khách trong dịp tết đến, xuân về, hiện nay nhiều địa phương, các ban quản lý di tích đã có các kế hoạch theo tình hình thực tế để tổ chức hoạt động phù hợp, đảm bảo an toàn phòng, chống dịch cho người dân và du khách. Đồng thời, tích cực dọn dẹp vệ sinh, trang trí đèn hoa tại các di tích trong dịpTết Nguyên đán. Cùng với đó, hướng dẫn tuyên truyền thực hiện văn hóa, văn minh khi đi lễ chùa.

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt