Đón bằng ghi danh ‘Thực hành Then’ là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các địa phương không để Thực hành Then bị lợi dụng, biến tướng – Ảnh: DANH KHANG
Trước đó, ngày 12-12-2019, tại phiên họp Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 14 của UNESCO, di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh tại danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Thực hành Then là nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của đồng bào Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam. Trong đó, Thực hành Then chủ yếu có ở 11 tỉnh gồm Tuyên Quang, Bắc Giang, Bắc Kạn, Cao Bằng, Hà Giang, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Điện Biên, Lai Châu và Lào Cai.
Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart (trái) trao cho đại diện Bộ VH-TT&DL bằng ghi danh Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại – Ảnh: DANH KHANG
Ông Christian Manhart, trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, cho hay lý do Thực hành Then được ghi danh bao gồm: Những nghi lễ này không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày, Nùng, Thái về quan niệm về con người, thiên nhiên, thế giới và vũ trụ.
Nghi lễ thể hiện cuộc hành trình mà các thầy Then bằng các nghi thức dân gian cúng dâng lễ vật lên tổ tiên, các đấng thần linh để cầu bình an, sức khỏe cho mọi người, mọi nhà, cầu may mắn và các nghi lễ quan trọng như dựng nhà, cầu mùa màng…
Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái chủ yếu có ở 11 tỉnh miền núi phía Bắc – Ảnh: DANH KHANG
Theo ông Manhart, hiện nay con người không thể tránh khỏi những khó khăn, lo lắng trước sự thay đổi của Trái đất và xã hội. Vì thế mà các biểu đạt văn hóa của Thực hành Then cũng trở nên quan trọng, giúp tăng cường giao tiếp giữa các cá nhân và các cộng đồng.
“Thực hành Then giúp con người vượt qua khó khăn và vướng mắc trong cuộc sống hằng ngày, góp phần giáo dục đạo đức, lối sống nhân văn và gìn giữ lối sống tích cực của cộng đồng người Tày, Nùng, Thái” – ông Christian Manhart nói.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá việc ghi danh Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là thương hiệu quốc gia mà cả thế giới dành cho chúng ta. Qua đó góp phần giới thiệu với bạn bè quốc tế về những di sản văn hóa đặc sắc miền núi phía Bắc của Việt Nam, góp phần làm cho khu vực này tăng thêm sức hấp dẫn, cuốn hút du khách.
Các nghệ nhân tái hiện một nghi lễ Then tại lễ đón bằng ghi danh – Ảnh: DANH KHANG
Chủ tịch nước yêu cầu 11 địa phương có Thực hành Then xây dựng các chương trình quảng bá, tuyên truyền sâu rộng, sáng tạo, hiệu quả để thúc đẩy sự gắn bó với xã hội. Khuyến khích ý thức về bản sắc văn hóa và trách nhiệm của người dân địa phương trong lan tỏa và thực hành sinh hoạt cộng đồng.
Đặc biệt, cộng đồng người Tày, Nùng, Thái, những chủ thể di sản văn hóa và người thực hành, trao truyền lại di sản đặc sắc này để luôn tỏa sáng, xứng đáng với một đất nước anh hùng, giàu truyền thống văn hóa. Để thế giới biết nhiều hơn, hiểu biết sâu hơn về văn hóa, con người Việt Nam.
Quan tâm đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để các nghệ nhân có điều kiện thuận lợi trong truyền dạy, tiếp tục sưu tầm lưu giữ, xuất bản sách Then cổ, chú ý tính đa dạng trong tổng thể của Then trong mỗi dân tộc, mỗi địa phương. Chủ tịch nước nhấn mạnh: “Trong quá trình bảo tồn, phát triển không để thực hành Then bị lợi dụng, biến tướng để trục lợi”.
Tuyên Quang đưa hát then vào hoạt động du lịch