Giá trị nổi bật toàn cầu của quần thể danh thắng Tràng An

(VTR) – Trong không gian Di sản Thế giới tại Việt Nam thì quần thể danh thắng Tràng An là di sản hỗn hợp đầu tiên không chỉ ở Việt Nam mà còn ở cả khu vực Đông Nam Á. Với việc đáp ứng ba tiêu chí nổi bật toàn cầu, trong đó có hai tiêu chí của một Di sản Thiên nhiên thế giới và một tiêu chí của Di sản Văn hóa thế giới, quần thể danh thắng Tràng An đã được các chuyên gia, các nhà khoa học và du khách trong nước, bạn bè quốc tế nhận định là “mang vẻ đẹp tự nhiên đặc biệt” và là “một kiệt tác được sáng tạo bởi con người”.

Phong cảnh Tràng An (Ninh Bình)

Nằm ở phía Nam đồng bằng sông Hồng, cách Thủ đô Hà Nội 90km, Tràng An có diện tích 12.254ha, chiếm gần như toàn bộ khối đá vôi Tràng An với tuổi địa chất trên 250 triệu năm, trải rộng trên địa bàn 20 xã, phường của tỉnh Ninh Bình. Từ lâu khu vực này đã được biết đến với vai trò kinh đô của nước Đại Cồ Việt ở thế kỷ thứ 10.

Tràng An là một vùng thiên nhiên kỳ bí, rừng rậm, hồ nước, sông suối trong vắt, không khí trong lành, làng quê yên tĩnh, chỉ có âm thanh và sắc màu của thiên nhiên. Cảnh quan tháp karst Tràng An là một trong những khu vực đẹp và ngoạn mục bởi vẻ đẹp siêu nhiên bậc nhất trên thế giới với muôn hình vạn trạng. Hòa quyện với cấu trúc và vẻ đẹp của cảnh quan Karst là thảm rừng nhiệt đới nguyên sinh bao trùm khắp cảnh quan, quanh năm có sương sớm, mây chiều, khí núi tạo ra một phong cảnh mê hoặc lòng người. Thảm thực vật nguyên sinh phát triển rậm rạp trên đá vôi, bám vào các vách đá và đỉnh núi. Khỉ đu mình trên các cây đại thụ, trâu đầm trong các bãi phù sa cùng đàn cò trắng. Môi trường thiên nhiên đẹp tuyệt mỹ của di sản pha trộn hoàn hảo với bức tranh của cuộc sống nông thôn truyền thống, với vườn tược và ruộng lúa xen lẫn những ngôi làng nhỏ nối với nhau bởi các con đường mòn. Những ngôi chùa, đền, phủ cổ kính tựa mình bên vách đá, rêu phong, thâm trầm, gợi đến sự thầm kín, vĩnh hằng của tín ngưỡng tâm linh chứa đựng những giá trị bản địa đồng điệu với cảnh quan.

Tràng An là một hình mẫu nổi bật về sự tương tác giữa con người và môi trường ở khu vực Đông Nam Á; là nơi có giá trị lịch sử và văn hóa vô giá, kho thông tin nguyên vẹn về truyền thống cư trú của loài người. Tràng An chứa đựng các bằng chứng về sự tương tác giữa con người và môi trường, thể hiện sự thích ứng của con người với các điều kiện biến đổi về địa lý và khí hậu trong lịch sử trái đất. Từ hàng loạt các di tích, di vật được tìm thấy trong các cuộc khảo cổ học khẳng định vùng đất này luôn được sử dụng làm nơi định cư của loài người. Từ khi hình thành các bãi bồi, cư dân đã đến định cư, khai thác nguồn lợi từ biển, từ núi rừng. Đến thế kỷ thứ 10, ở thung lũng Hoa Lư, cư dân Tràng An không ngừng phát triển bản sắc văn hóa của họ trong sự hòa hợp chặt chẽ với cảnh quan thiên nhiên.

Sở hữu những giá trị độc đáo, riêng có, Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới Tràng An là tài sản vô giá của loài người, nơi mà văn hóa và thiên nhiên hòa quyện, tạo nên gạch nối giữa quá khứ với hiện tại, giữa lịch sử với cảnh quan, giữa thiên nhiên với con người và trở thành biểu tượng di sản Việt Nam, để thế giới hướng về Tràng An và Tràng An hòa mình vào thế giới ./.

Bùi Văn Mạnh

Phó Giám đốc Ban quản lý Quần thể danh thắng Tràng An, tỉnh Ninh Bình