Hiện thực tàn khốc của ngành công nghiệp anime Nhật Bản | KILALA eMagazine

Nỗi khổ của
người họa sĩ diễn hoạt

Họa sĩ diễn hoạt (animator) là người sáng tạo hàng loạt bức vẽ gọi là frame (khung hình), tạo nên một ảo ảnh về chuyển động được hiển thị dưới dạng một chuỗi liên tục. Để tạo nên tác phẩm hoạt hình hoàn chỉnh, nhiều họa sĩ diễn hoạt đã vất vả, nỗ lực làm việc ngày đêm. Thế nhưng thứ họ nhận được lại là đồng lương ít ỏi, chỉ đủ sống qua ngày.

Ảnh: blog.sakugabooru.com

Theo Hiệp hội các nhà sáng tạo hoạt hình Nhật Bản, mỗi họa sĩ anime chỉ kiếm được mức lương trung bình là 1,1 triệu yên (hơn 181 triệu VND) mỗi năm khi họ ở độ tuổi 20. Trong giai đoạn 30 khi tay nghề được nâng cao, họ sẽ nhận được 2,1 triệu yên (hơn 346 triệu VND). Vào độ tuổi 40 – 50 thì các họa sĩ sẽ kiếm được khoảng 3,5 triệu yên (hơn 578 triệu VND) mỗi năm.

Số liệu thống kê cho biết mức sống nghèo khổ ở Nhật Bản được xác định khi thu nhập của một người từ mức 2,2 triệu yên (hơn 363 triệu VND) trở xuống. Điều này có nghĩa là những họa sĩ anime độ tuổi 20 còn sống dưới cả mức nghèo khổ.

Bên cạnh đó họ còn tiêu tốn rất nhiều thời gian, dường như dành cả thanh xuân chỉ để vẽ dù đồng lương thu về chẳng đáng kể. Mỗi họa sĩ in-between (vẽ khung hình trung gian giữa hai khung hình chính) được trả khoảng 200 yên (hơn 33.000 VND) cho mỗi bức vẽ chiếm của họ trung bình hơn một tiếng đồng hồ. Các họa sĩ làm việc trung bình 12 – 18 giờ mỗi ngày, hơn 400 giờ một tháng, thậm chí có người làm quần quật suốt 600 giờ mỗi tháng.

Akutsu Tetsuya trong cuộc phỏng vấn với The New York Times.

Ảnh: nytimes.com

Akutsu Tetsuya, một họa sĩ diễn hoạt thuộc top đầu đã từng chia sẻ với The New York Times rằng: “Tôi muốn làm việc trong ngành này đến hết phần đời còn lại. Nhưng rồi tôi nhận ra mình không đủ khả năng để cưới vợ và nuôi dưỡng con cái”. Tiền lương mỗi tháng kiếm được không đủ để anh nghĩ đến chuyện kết hôn.

Mặc dù làm việc liên tục, Akutsu chỉ kiếm được từ 1.400 đến 3.800 USD (33 – 89 triệu VND) mỗi tháng với tư cách là một animator hàng đầu và đôi khi là đạo diễn của một số loạt phim hoạt hình nổi tiếng. Trong khi đó ở Hoa Kỳ, mức lương trung bình năm cho một animator rơi vào khoảng 65.000 USD trở lên, và công việc cao cấp hơn được trả khoảng 75.000 USD. Trong thực tế, các họa sĩ nữ ở Nhật còn bị bóc lột và trả lương thấp hơn so với nam giới.

Bên cạnh đó thời gian làm việc kéo dài liên tục cũng bào mòn sức khỏe của họa sĩ, một hình ảnh quen thuộc là họ thường ngủ gật trên bàn làm việc, có nhiều trường hợp đã phải nhập viện do kiệt sức, thậm chí có người đã tự tử.

Đơn cử, xưởng phim Madhouse đã từng bị cáo buộc vi phạm luật lao động khi bắt nhân viên làm việc gần 400 giờ mỗi tháng và trong 37 ngày liên tục, không một ngày nghỉ.

Khu phố Akihabara, thánh địa của các fan manga, anime.

Ảnh: jw-webmagazine.com

Hay vào năm 2010, một nhân viên 28 tuổi của A-1 Pictures đã tự sát, trước đó người này đã tiết lộ nguyên nhân tìm đến cái chết là để giải thoát khỏi việc phải tăng ca ít nhất 100 giờ/tháng trong nhiều tháng, khối lượng công việc quá nặng nề khiến anh rơi vào trạng thái trầm cảm. Bốn năm sau sự việc đau lòng đó, A-1 Pictures, một trong những studio lớn của Sony Music Entertainment Japan đã nhận đề cử cho mục Burakku Kigyou, ám chỉ “công ty đen”, nơi lạm dụng và bóc lột người lao động.

Thế nhưng nhiều họa sĩ vẫn bán mạng cho ngành công nghiệp anime, chủ yếu là vì đam mê và tình yêu đối với hoạt hình. Ôm giấc mơ tạo ra tác phẩm để đời, họ cống hiến hết mình cho công việc nhưng hiện thực với họ lại quá phũ phàng.