Hóa vàng mã cúng ông Công ông Táo thế nào cho đúng?

Theo quan niệm dân gian, vào ngày 23 tháng Chạp, bên cạnh việc chuẩn bị lễ vật, mâm cơm cúng, hóa vàng mã… cũng được nhiều người quan tâm.

Vàng mã cúng ông Công, ông Táo được đốt đi sau khi cúng. (Ảnh minh họa)

Tùy vùng miền, bộ đồ lễ vàng mã cúng ông Công ông Táo sẽ có những thứ cần chuẩn bị khác nhau. Thông thường, lễ vật gồm có mũ ông Công ba cỗ gồm hai mũ của hai Táo ông và một mũ của Táo bà. Mũ dành cho Táo ông sẽ có thêm hai cánh chuồn, còn mũ của Táo bà thì không. Những chiếc mũ này được trang trí với các gương nhỏ hình tròn lấp lánh và kim tuyến nhiều màu sắc. Đôi khi, người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công kèm theo áo và một đôi hia làm bằng giấy.

Ngoài ra, theo phong tục miền Trung, các gia đình chuẩn bị ngựa bằng giấy với yên và cương đầy đủ, còn miền Nam thì đơn giản với đôi hia, mủ, quần áo bằng giấy.

Trong mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo nhất định phải có cá chép. Nhiều vùng miền còn cúng cá chép sống với ý nghĩa “cá chép hóa rồng” để đưa các vị Táo về thiên đình. Con cá chép này sẽ phóng sinh (thả ra ao hồ hay ra sông sau khi cúng). Nếu không có thời gian cũng như điều kiện mua cá sống, các gia đình có thể hóa cá chép giấy cùng với vàng mã và các loại tiền âm phủ.

Vàng mã cúng ông Công, ông Táo được đem đi hóa sau khi cúng vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Tiếp đó, gia chủ mới lập bài vị mới cho Táo công.

Quá trình cúng ông Công, ông Táo phải được làm trước thời điểm ông Táo cưỡi cá chép về trời tức là trước 12h ngày 23 tháng Chạp. Tuy nhiên, ngày nay do điều kiện công việc bận rộn, các gia đình thường tổ chức cúng ông Công, ông Táo trước ngày 23 tháng chạp sau đó hóa vàng sớm.

Một số nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng, khi cúng ông Công ông Táo, gia chủ tuyệt đối không đốt tiền âm phủ. Vì ông Công ông Táo là thần tiên, không phải là vong hồn người âm.

Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ, khi hóa vàng, không nên vội vàng, cần ngồi đốt cho cẩn thận, đốt hết và đặc biệt là chọn nơi mà hóa vàng.

“Phố chật mà hàng chục nhà cùng hóa thì thở sao được. Vậy cần tìm một nơi rộng rãi không gây hỏa hoạn, không ảnh hưởng tới vệ sinh môi trường để đốt. Muốn đốt cháy hết thì phải từ từ, hóa lần lượt. Sau khi hóa vàng coi như các cụ đã nhận được rồi, có nghĩa lễ đã hoàn thành.Chỗ tro thì nên bón cây hoặc gói lại gửi xe rác, đừng vãi ra lối đi công cộng hoặc cửa nhà hàng xóm. Đó là chuyện người sống với người sống nữa thôi”, ông Vĩ nói.