Kiểm tra chức năng thận bằng những xét nghiệm nào? Khi nào cần?

Một số xét nghiệm nước tiểu chỉ yêu cầu vài mililit nước tiểu của bạn. Tuy nhiên, một số xét nghiệm cần thu thập tất cả các nước tiểu thải ra trong 24 giờ. Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ giúp bác sĩ biết được thận của bạn sản xuất ra bao nhiêu nước tiểu trong một ngày. Xét nghiệm này cũng có thể đo chính xác lượng protein có trong nước tiểu của bạn trong vòng 24 giờ.

1. Điện di nước tiểu

Lượng protein bài tiết qua thận khoảng 50 -150mg/24h. Protein nước tiểu xuất hiện khi thận bị tổn thương hay tăng immunoglobulin huyết thanh. Kiểm tra đánh giá chức năng thận bằng xét nghiệm này giúp phân biệt được viêm cầu thận cấp hay protein niệu do tổn thương ống thận và giúp xác định, phân loại các protein nước tiểu.

2. Tổng phân tích nước tiểu

Bác sĩ có thể là quan sát một mẫu nước tiểu bằng kính hiển vi hoặc sử dụng que thử. Que thử là một mẫu giấy đã được tẩm lên đó các chất hóa học, chúng được nhúng vào một mẫu nước tiểu của bạn. Các dải chất hóa học sẽ thay đổi màu sắc khi có sự hiện diện của những bất thường trong nước tiểu ví dụ như số lượng protein quá nhiều, có máu, mủ, vi khuẩn và đường dư thừa trong nước tiểu. Xét nghiệm để kiểm tra chức năng thận này có thể giúp bác sĩ phát hiện một loạt các rối loạn về thận và đường tiết niệu bao gồm các vấn đề như bệnh thận mạn tính, tiểu đường, nhiễm trùng bàng quang và sỏi thận.

3. Tìm protein trong nước tiểu

Xét nghiệm này có thể làm chung với xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu hoặc có thể có một que thử riêng để thực hiện xét nghiệm kiểm tra chức năng thận. Tình trạng lượng protein dư thừa trong nước tiểu được gọi là protein niệu. Khi có quá nhiều lượng protein trong nước tiểu của bạn, que thử sẽ hiển thị dương tính (1+ hoặc lớn hơn). Xét nghiệm này nên được xác nhận lại bằng một xét nghiệm có sử dụng que thử chuyên biệt hơn (que thử albumin đặc trưng) hoặc tìm lượng protein cụ thể trong nước tiểu bằng phương pháp lấy tỷ lệ albumin và creatinine.

4. Xét nghiệm hệ số thanh thải của Creatinine

Xét nghiệm thanh thải creatinin so sánh creatinine trong mẫu nước tiểu với độ creatinin trong máu của bạn. Xét nghiệm này dùng để tính ra thể tích máu được lọc sạch creatinin trong một đơn vị thời gian.

5. Xét nghiệm Microalbumin

Đây là một xét nghiệm bằng que thử rất nhạy cảm, nó có thể phát hiện một lượng cực kỳ nhỏ protein gọi là albumin trong nước tiểu. Những người có nguy cơ cao mắc bệnh thận, chẳng hạn như những người có bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao, nên làm xét nghiệm này nếu xét nghiệm que thử ban đầu của họ cho protein niệu là âm. Nếu phát hiện sớm có Microalbumin trong nước tiểu và can thiệp kịp thời (kiểm soát đường huyêt và huyết áp) thì có thể làm chậm quá trình dẫn đên suy thận.

6. β2 – microglobulin ( β – M)

Xét nghiệm định lương β – M huyết thanh giúp đánh giá chức năng ống thận ở bệnh nhân ghép thận, tăng β – M chứng tỏ có sự thải ghép. Do vậy chỉ số này được coi là dấu ấn có giá trị để đánh giá sự thải ghép, xét nghiệm này không phụ thuộc vào chế độ ăn và khối lượng cơ vì vậy có giá trị hơn xét nghiệm creatinin.

7. Myoglobin

Myoglobin là protein có trọng lượng phân tử nhỏ, việc chẩn đoán và điều trị sớm sự tăng myoglobin huyết thanh có thể giúp phòng và giảm mức độ trầm trọng của suy thận. Độ thanh thải của myoglobin là một dấu ấn có giá trị giúp chẩn đoán sớm suy thận do nguyên nhân myoglobin. Myoglobin nước tiểu và huyết thanh được định lượng nhanh nhờ kỹ thuật miễn dịch. Myoglobin nước tiểu có thể được xác định bằng que thử sau khi lợi bỏ hemoglobin, tuy nhiên độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm này không cao.

Các xét nghiệm hình ảnh thường gặp trong kiểm tra chức năng thận

1. Chụp CT có cản quang

Kỹ thuật chụp ảnh này sử dụng chất cản quang để tạo ra hình ảnh thận. Nó cũng có thể được sử dụng để tìm ra những bất thường về cấu trúc và sự hiện diện của các vật gây nghẽn dòng nước tiểu, chẳng hạn như sỏi hoặc khối u.

2. Siêu âm

Xét nghiệm này sử dụng sóng âm thanh để có được hình ảnh của thận. Nó có thể được sử dụng để tìm ra những bất thường về kích thước hay vị trí của thận. Xét nghiệm này còn phát hiện được các vật gây tắc nghẽn dòng nước tiểu của bạn.

Khi nào cần sinh thiết thận trong quá trình kiểm tra chức năng thận?

Sinh thiết có thể được thực hiện với một trong các lý do sau đây:

• Xác định chính xác quá trình phát triển của bệnh thận và xác định xem nó có đáp ứng được với các phương pháp điều trị hay không
• Đánh giá mức độ tổn hại đã xảy ra ở thận
• Tìm nguyên nhân tại sao thận ghép vào không hoạt động tốt.

Sinh thiết thận được thực hiện bằng cách sử dụng một cây kim mỏng với một cạnh sắc bén cắt những miếng nhỏ của mô thận để kiểm tra dưới kính hiển vi.

Khi nào cần kiểm tra chức năng thận?

Bác sĩ khuyên những người có nguy cơ bị bệnh thận cao như bệnh nhân tiểu đường, huyết áp cao nên kiểm tra chức năng thận thường xuyên, nhằm phát hiện sớm vấn đề bất thường tại thận và điều trị kịp thời.

Bên cạnh đó, bạn cần đi khám ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh thận bao gồm:

Thận là một bộ phận rất quan trọng của cơ thể. Bạn nên đến gặp bác sĩ để thực hiện các xét nghiệm phù hợp nhằm kiểm tra chức năng thận và phát hiện các dấu hiệu bất thường của thận nhé!