Mâm cúng, văn khấn cúng Tất niên trong nhà và ngoài sân

1. Mâm cúng tất niên cuối năm gồm những lễ vật gì? 

Lễ cúng Giao thừa là một lễ truyền thống nhưng lễ vật cúng không nhất thiết phải thật cầu kì, miễn sao mang đúng tấm lòng của người dâng nhằm cảm ơn đất, trời, thần linh… đã gia giúp bình an suốt một năm qua.

Để ghi nhớ thời khắc giao thừa, người việt hay làm hai mâm cỗ, một mâm lễ tổ tiên tại bàn thờ ở trong nhà và một mâm cúng trời, đất ở khoảng sân trước nhà. Mỗi mâm cúng cũng tuỳ theo hoàn cảnh kinh tế của gia đình nói chung là “tuỳ tiền mãi lễ” không được phung phí mà phải “lễ bạc lòng thành” vì thần linh sẽ cảm cách và phù hộ. Tuỳ theo phong tục của mỗi nhà để có sự bài trí và sắp xếp bàn thờ cho hợp lý.

Nhiều người thắc mắc mâm cúng tất niên để ở bàn thờ thì giờ đã rõ ràng như vậy chưa. Nhiều phải luôn hiểu và tôn trọng bàn thờ là nơi tưởng nhớ là thế giới tâm linh bởi vậy mà cần thật trang nghiêm, ấm áp.

Lễ vật cúng cuối năm trước hết là hương và đèn, hương là tượng trưng cho vũ trụ là sự giao hoà giữa âm và dương, đèn đại diện cho mặt trăng, mặt trời (ví dụ cần ít nhất có 2 cây đèn ở hai bên bàn thờ) rồi lại tuỳ theo văn hoá truyền thống của mỗi gia đình hoặc trong các vùng miền văn hoá khác nhau sẽ có thêm nhiều vật cụ khác nhau nhằm thể hiện được tấm lòng thành của gia đình cầu tài, cầu lộc hay cầu may mắn trong công việc, sau cùng nữa là bày mâm ngũ quả.

Mâm lễ tất niên bao giờ cũng có thể thịnh soạn hay đạm bạc nhưng không quên những thứ cần thiết theo phong tục của người Việt Nam như hương hoa, vàng mã ngoài đèn nến thì có cả trầu cau, rượu, xôi, bánh chưng… để bầy biện trang trọng.

Thức ăn trong tiệc tất niên cuối năm thường nói lên khẩu vị của mỗi vùng miền. Hầu như tiệc tất niên đó của người Bắc thường có thịt kho lá chanh và giò chả. Người miền Nam thì có hành lá, củ kiệu và sườn xào nước dừa dùng kèm với dưa giá.

Cỗ mặn hoặc cỗ chay với đủ những món truyền thống ngày Tết, được nấu tươi ngon thanh khiết và cách bày mâm cúng tất niên trang nghiêm. Do đó Đồ Cúng Việt đã chuẩn bị đủ những gì cần có và chuẩn để mọi gia đình Việt chuẩn với nghi lễ của người Việt ta, mâm cỗ cúng cuối năm bao gồm nhiều thứ cơ bản như trên. Trên mâm cúng tất niên: trái cây; hoa cúc kim cương; nhang rồng phụng; đèn cầy; gạo; muối; rượu; trà; giấy chứng tất niên; bánh hộp+ kẹo; trầu cau; cháo trắng; chè; xôi gấc; tam sên; gà luộc; heo sữa quay; bánh hỏi; bánh chưng; chả lụa.

Trên đây là danh sách lễ cúng tất niên cuối năm với lễ vật thiết yếu cho mâm cơm ngày tất niên với những thành phần phù hợp với từng món ăn cúng tất niên cho mâm cỗ tất niên đủ và chuẩn.

2. Nên cúng tất niên ngoài trời hay trong nhà:

Theo một số chuyên gia văn hoá, thường lễ cúng tất niên sẽ được diễn ra ở bàn thờ tổ tiên và Người thân trong từng gia đình. Trước ngày lễ tất niên, mỗi gia đình đều sẽ dọn dẹp và trang hoàng cho nhà cửa thật sạch đẹp, gọn gàng. Quan trọng ngày lễ tất niên, mọi thành viên của gia đình sẽ cùng quây quần và chuẩn bị bữa cơm ngày cuối năm để cúng các Thần linh, gia tiên. Và nếu gia đình bạn khó khăn thì nên thêm một lễ ăn tất niên ở ngoài sân hoặc ngoài trời, mặc dù điều này là không cần thiết.

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Kính lạy các ngài Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.

Kính lạy các ngài Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .

Kính lạy các ngài Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .

Kính lạy các ngài Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Chúng con xin kính lạy các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm ………… là ngày lành tháng tốt

Tín chủ chúng con là: ……………

Ngụ tại: ……….

Trước Án toạ kính tâu rằng: Đông tàn sắp mãn, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên đã tới.

Nay là ngày. .. Tết, chúng con và toàn bộ gia quyến sắm sanh kim ngân hương hoa, cơm canh cụ thảo, làm lễ Tất niên, trình lên Thiên Địa, Tôn Thần, phụng cúng Tổ tiên, kính bái chư Linh.

Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, kính mời chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án toạ, phù thuỳ chứng giám cùng các con thành tâm hưởng lễ vật, cầu cho toàn gia, to nhỏ trẻ già được an lành hạnh phúc. Độ mong các con cầu tình duyên tốt đẹp, công việc làm ăn suôn sẻ lộc thông. Người người chúng con được may mắn an lành, tháng ngày đều hưởng phúc lợi. Chúng con cầu mong Âm thông – Dương thịnh, nguyện tịnh tâm. Chúng con cầu mong bốn mùa không hạn ách nào đến, tám tiết có điềm lành ứng.

Chúng con xin dãi tấm lòng thành, thành tâm cúi xin chứng giám …

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Bài cúng văn khấn tất niên trong nhà ngoài trời chuẩn

Bài văn cúng tất niên cuối năm với nội dung trên hay là bài cúng chiều 30 tết được sử dụng cho việc cúng tất niên diễn ra trang nghiêm thành tâm với các vị thần, gia tiên

4. Nội dung văn khấn bài cúng tất niên trong nhà:

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Chúng con xin kính lạy chín phương trời, chúng con cầu xin kính lạy mười phương chư Phật, chúng con cầu xin kính lạy chư Phật mười phương.

Chúng con xin kính lạy các ngài Hoàng thiên, chúng con cầu xin các ngài Hậu Thổ, chúng con cầu xin chư vị Tôn thần.

Chúng con xin kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

Chúng con xin kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng, chúng con cầu xin chư vị Đại Vương.

Chúng con xin kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

Chúng con xin kính lạy các ngài Ngũ phương, chúng con xin kính lạy Ngũ Thổ, chúng con xin kính lạy Long mạch, chúng con xin kính lạy Tài thần, chúng con cầu xin Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

Chúng con xin kính kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, chúng con cầu xin Tiên linh nội ngoại họ: ……………..

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm: ………….. là ngày lành tháng tốt trong năm

Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….

Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..

Chúng con cầu xin trước án kính tâu rằng: Đông tàn đã đến, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần mãn, minh niên sắp tới.

Hôm nay là ngày 30 tết chúng con và toàn bộ gia quyến sắm sanh lễ vật cùng với biện hương hoa, cơm canh đầy đủ, làm lễ tất niên, chúng con kính cẩn dâng lên Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo đúng thường lệ phong tục với tiết lạy cáo yết kính mời chư vị tôn thần, liệt vị tổ tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng về án toạ, phủ thuỳ chứng giám lễ vật của chúng con, hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia to nhỏ trẻ lớn bình an thịnh vượng luôn khoẻ mạnh, mọi sự hanh thông, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lậy)

5. Lưu ý khi cúng tất niên:

Cũng như những ngày lễ khác của năm, cúng tất niên tuy không cần làm thật cầu kỳ song gia chủ vẫn nên chú ý một vài điều.

– Dù tất niên không cần làm quá cầu kì, hoành tráng song cũng không vì vậy mà bày biện đơn sơ. Tuỳ theo hoàn cảnh gia đình mà gia chủ sẽ làm mâm lễ ít hoặc nhiều tuy nhiên ít nhất cũng cần có các món ngon truyền thống ngày Tết và phải trang trí, dọn dẹp thật tươm tất, cẩn thận. Vì vậy lễ cúng tất niên thành kính trang trọng, trước khi thực hiện lễ cúng giao thừa, mỗi gia đình cần dọn bàn thờ, nhà cửa phải thật gọn gàng.

– Tất niên là bữa cơm sum vầy của gia đình vì thế nhất thiết phải có đủ mọi người trong nhà mới tạo không khí sum họp, đầm ấm. Tất niên cũng là thời điểm để gia đình sum vầy, đoàn tụ sau một năm lao động mệt nhọc, đặc biệt các gia đình có con cái phải làm việc xa nhà. Vì vậy, không nên đánh nhau hay mắng chửi mà thay vào đó hãy kể các câu chuyện vui vẻ cùng những lời chúc.