Mua bán Bitcoin ở Việt Nam có vi phạm pháp luật?
Bạn tôi rủ chung vốn đầu tư vào Bitcoin nhưng tôi còn mơ hồ về quy định pháp luật với loại hình đầu tư này. Vậy mua bán Bitcoin ở Việt Nam có phạm pháp?
Luật sư tư vấn
Hiện nay, Bitcoin được hiểu là tiền ảo, tiền điện tử, không phải là tiền mặt.
Theo khoản 6 điều 1 Nghị định số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP quy định về thanh toán không dùng tiền mặt như sau:
Phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sử dụng trong giao dịch thanh toán (sau đây gọi là phương tiện thanh toán), bao gồm: séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (Các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước cũng không quy định Bitcoin là một trong các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt).
Khoản 7 điều này quy định phương tiện thanh toán không hợp pháp là các phương tiện thanh toán không thuộc quy định nói trên.
Như vậy, Bitcoin (cũng như một số loại tiền ảo khác) không phải là phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt được pháp luật công nhận. Do đó, việc giao dịch đồng Bitcoin tại Việt Nam là không hợp pháp và tùy mức độ vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Khoản 1 điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015 (đã được sửa đổi, bổ sung) quy định về tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan hoạt động ngân hàng. Theo đó, người nào phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trường hợp chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị xử phạt hành chính từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng theo quy định tại khoản 6 điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Luật sư Vũ Tiến Vinh
Công ty luật Bảo An, Hà Nội