Nghề ‘đào’ tiền ảo trước sức ép giá bitcoin thấp, chi phí điện cao – Tạp chí Kinh tế Sài Gòn
(KTSG Online) – Cơn suy thoái của thị trường tài sản số hóa trong năm nay khiến các công ty khai thác tiền ảo chịu sức ép lớn, khi chi phí năng lượng tăng cao và giá các đồng coin vẫn ảm đạm đã đẩy nhiều tên tuổi lớn trong ngành này đến bên bờ vực sụp đổ.
Tuần trước, Core Scientific, công ty khai thác bitcoin lớn nhất thế giới, có cổ phiếu niêm yết trên sàn Nasdaq của Mỹ, cảnh báo công ty có thể nộp đơn xin bảo hộ phá sản vì nguồn tiền mặt sẽ cạn kiệt vào cuối năm nay. Ngay lập tức, cổ phiếu của Core Scientific giảm đến 77% trước thông tin này. Vốn hóa thị trường hiện nay của Core Scientific chỉ còn 60 triệu đô la Mỹ so với mức 4,3 tỉ đô la Mỹ vào tháng 7-2021, khi công ty niêm yết cổ phiếu lần đầu.
Hôm 31-10, Argo Blockchain, một công ty khai thác bitcoin khác, có cổ phiếu niêm yết tại London, cũng đưa ra thông điệp u ám tương tự. Công ty cho biết có thể họ buộc phải ngừng hoạt động sau khi một đợt huy động vốn quan trọng thất bại.
Những cảnh báo đó được đưa ra chỉ vài tuần sau khi Computer North (Mỹ), công ty vận hành dịch vụ trung tâm dữ liệu cho các thợ đào tiền ảo, nộp đơn xin bảo hộ phá sản. Computer North, đang có các khoản nợ lên tới 500 triệu đô la Mỹ, đã đổ lỗi cho các điều kiện thị trường khó khăn khiến công ty phải đưa ra quyết định đó.
Tình hình tài chính ngặt nghèo của các công ty nói trên cho thấy ngành công nghiệp khai thác tiền ảo, liên quan đến quá trình tạo ra các đồng coin và xác minh các giao dịch, là ‘nạn nhân’ tiếp theo của đà giảm giá của các loại tiền ảo phổ biến như bitcoin trong 12 tháng qua.
Trước đó, “mùa đông” tiền ảo đã dẫn đến sự sụp đổ của một loạt công ty nổi tiếng một thời như nền tảng cho vay tiền ảo Celcisus Network và Quỹ đầu cơ tiền ảo Three Arrows Capital.
“Mùa đông tiền ảo đang gây ra các hệ lụy tiêu cực đối với hệ sinh thái tổng thể, bao gồm cả các công ty khai thác tiền ảo. Đó là một phản ứng dây chuyền khi tình trạng ảm đạm của thị trường kéo dài”, Dan Ives, Giám đốc điều hành Công ty Wedbush Securities, nói.
Các nhà phân tích và lãnh đạo trong ngành đang hoài nghi về tính bền vững của hoạt động khai thác tiền ảo, đặc biệt là sau khi giá của các mã thông báo (token) hàng đầu biến động mạnh kể từ tháng 6. Bitcoin hiếm khi tăng giá lên trên 21.000 đô la Mỹ sau khi đạt mức cao kỷ lục gần 70.000 đô la Mỹ vào cuối năm ngoái.
Các công ty khai thác tiền ảo đóng một vai trò quan trọng trong việc vận hành các token, được tạo ra bằng một cơ chế đồng thuận được gọi là “bằng chứng công việc” (proof of work – PoW) như bitcoin. Họ sử dụng thuật toán PoW để xác minh các khối mới trên blockchain (chuỗi khối) của bitcoin, thực hiện hiệu quả vai trò người bảo đảm các giao dịch đáng tin cậy trong một hệ thống bỏ qua các bên thứ ba như ngân hàng và sàn giao dịch. Đổi lại, họ được thưởng các mã thông báo bitcoin mới. Ether (ETH), đồng tiền ảo có vốn hóa lớn thứ hai thế giới, gần đây đã từ bỏ cơ chế PoW để chuyển sang cơ chế đồng thuận dựa vào “bằng chứng cổ phần” (proof of stake – PoS).
Nhiều công ty khai thác tiền ảo đã đặt cược lớn khi giá bitcoin và ether tăng không ngừng nghỉ trong những năm trước đây. Khi giá bitcoin lao dốc vào năm 2021, các công ty tiền ảo đã đổ tiền mua thiết bị khai thác, bao gồm cả các dàn máy tính siêu mạnh và tiêu thụ lượng điện năng lớn. Hut 8 (Canada), một trong các công ty khai thác tiền ảo lớn nhất thế giới, đã mua thêm 9.592 dàn máy ‘đào’ bitcoin trong quí đầu tiên của năm 2022, nâng công suất khai thác của công ty lên gần một phần ba.
Công suất khai thác bổ sung đã xuất hiện trên thị trường ngay khi giá bitcoin giảm, có nghĩa là các công ty khai thác tiền ảo càng phải cạnh tranh quyết liệt hơn để giành được phần thưởng bitcoin.
Chi phí năng lượng cao cũng đã làm tiêu tan tham vọng của nhiều công ty khai thác tiền ảo. Họ phải tiêu tốn một lượng lớn điện năng bất kể họ có giành được bitcoin thưởng trước các đối thủ cạnh tranh hay không. Công ty Argo Blockchain thừa nhận rằng chi phí năng lượng ở cơ sở khai thác bitcoin của công ty ở bang Texas tăng gần gấp ba lần so với mức trung bình trong tháng 8.
Rủi ro thiếu điện cũng ảnh hưởng đến hoạt động của các công ty khai thác tiền ảo. Vào tháng 7, Argo Blockchain, Core Scientific và Riot Blockchain đã giảm công suất hoạt động của họ tại Texas do nhu cầu lớn về năng lượng đe dọa áp đảo lưới điện.
“Điều quan trọng là sự cạnh tranh đang gia tăng gần đây dù chi phí điện năng cao và giá bitcoin vẫn chưa bứt phá. Tôi nghĩ rằng các công ty khai thác tiền ảo vẫn có lãi nhưng mức lợi nhuận của họ đang thu hẹp lại”, Chris Brendler, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Ngân hàng đầu tư DA Davidson, cho biết. Ông vẫn đánh giá tích cực đối với một số công ty khai thác bitcoin, bao gồm Stronghold Digital Mining (Mỹ), công ty chứng kiến giá cổ phiếu giảm hơn 95% giá trị trong năm qua.
Các điều kiện thị trường có thể chưa được cải thiện trong ngắn hạn. Kể từ khi đồng ether chuyển sang cơ chế xác minh giao dịch mới dựa vào bằng chứng cổ phần, các công ty khai thác tiền ảo như Hive Blockchain Technologies và Hut 8 cho biết họ đã lên kế hoạch chuyển sang khai thác bitcoin.
Hơn nữa, trong vòng chưa đầy hai năm tới, phần thưởng cho việc khai thác bitcoin dự kiến sẽ giảm một nửa trong một sự kiện gọi là “halving”, xảy ra trung bình 4 năm một lần. Sự kiện “halving” gần nhất của bitcoin diễn ra vào ngày 11-5-2020, khi phần thưởng cho mỗi khối được tạo ra giảm một nửa, xuống còn 6,25 bitcoin. Mục đích đằng sau việc giảm một nửa phần thưởng này là để đảm bảo rằng bitcoin sẽ không trở thành ‘nạn nhân’ của lạm phát.
Jaran Mellerud, một nhà phân tích độc lập về khai thác tiền ảo, cho biết: “Cách duy nhất để các công ty khai thác tiền ảo tăng sản lượng bitcoin của họ thông qua sự kiện halving sắp tới là tăng công suất khai thác nhanh hơn nhiều so với các đối thủ cạnh tranh của họ”.
Theo Financial Times
