Những món ăn đậm đà hương vị trong mâm cơm ngày Tết ba miền

Tết Nguyên Đán hay còn gọi là Tết cổ truyền là dịp lễ quan trọng nhất trong nét văn hóa dân tộc Việt Nam. Diễn ra từ ngày mồng một tháng giêng theo âm lịch Việt Nam (khoảng cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 dương lịch) cho đến ít nhất là ngày mùng 3. Mọi người thường chuẩn bị những món ăn truyền thống Tết trong những ngày này.

Mỗi miền sẽ có cách bày trí mâm cỗ và các món ăn khác nhau. Vậy mâm cơm cúng tất niên ngày tết ba miền có những món gì, hãy cùng thaiduong.club tìm hiểu để có những ngày Tết trọn vẹn nhé.

1. Ý nghĩa mâm cỗ ngày Tết

Hằng năm, mỗi dịp Tết đến xuân về luôn mang lại một điều mới mẻ, một năng lượng tràn đầy không khí háo hức của mùa xuân. Mỗi gia đình Việt đều chuẩn bị kỹ lưỡng mọi thứ, đặc biệt là mâm cơm ngày Tết. Mâm cỗ đầy đủ ấm cúng là điều mà tất cả gia đình đều mong muốn để cả gia đình sum họp vào những ngày đầu năm.

Người Việt Nam luôn luôn có truyền thống uống nước nhớ nguồn nên mâm cơm ngày tết bao giờ cũng được chuẩn bị thịnh soạn và đầy đủ các món để dâng lên ông bà tổ tiên với ý nghĩa mong cầu một năm mới ấm no, hạnh phúc, làm ăn phát tài phát lộc.

Vào đêm giao thừa 30 tết và 3 ngày đầu năm, mọi gia đình truyền thống người Việt đều cố gắng nấu mâm cỗ thật tươm tất để dâng cúng gia tiên.

2. Cách bày trí mâm cơm ngày tết tất niên

Bên cạnh những món ăn ngon ngày Tết thì cách bày trí mâm cỗ ngày Tết cũng rất quan trọng. Mâm cỗ ngày Tết giúp căn bếp của gia đình thêm đẹp, sung túc hơn trong ngày đầu năm.

Mâm cơm cúng ngày 30 Tết

Mâm cơm cúng ngày 30 Tết hay mâm cỗ tất niên, là một nghi lễ quan trọng trong ngày Tết Nguyên đán của người dân Việt Nam bao đời nay. Mâm cỗ 30 Tết đánh dấu kết thúc một năm để chuẩn bị bước sang năm mới. Người Việt thường làm cỗ cúng tất niên vào đêm ngày 29 tháng Chạp nếu năm thiếu và đêm ngày 30 tháng Chạp nếu năm đủ.

Các gia đình sẽ sum họp đông đủ, quây quần bên mâm cơm cúng, thành tâm hành lễ, khấn vái và sau đó xin lộc, ngồi bên nhau thưởng thức món ăn chào năm mới. Tiệc tất niên thường diễn ra vào chiều hay tối ngày 30 Tết.

Tùy vào từng miền và số lượng người trong mỗi gia đình sẽ có món ăn khác nhau. Những món ăn cũng đầy đủ luộc, xào và món nước như gà luộc, gà hấp lá chanh, gà hấp mắm nhĩ, gà hấp muối, giò chả, canh măng, rau củ xào,…

Mâm cơm cúng ngày mùng 1 Tết

Giống như cúng 30 Tết, mâm cỗ cúng mùng 1 Tết được từng gia đình chuẩn bị rất chu đáo với mong ước trong năm mới. Mâm cơm cúng mùng 1 Tết không thể thiếu đĩa thịt gà, canh măng hầm hay canh khổ qua, xôi, miến, nem rán và giò chả.

Mâm cơm cúng ngày mùng 1 Tết không cần quá cầu kỳ, chỉ cần 4 đến 5 món ăn nhưng phải đầy đủ và vừa với khả năng của mỗi gia đình. Quan trọng nhất vẫn là tấm lòng của gia chủ thờ cúng tổ tiên trong những ngày Tết.

Hướng dẫn cách làm mâm cỗ chay ngày tết

Mâm cỗ chay ngày ngày mùng 1 Tết không đòi hỏi phải chuẩn bị quá cầu kỳ, nhưng thông thường mùng 1 là ngày chính để các bạn cúng gia tiên nên cần có đủ các món canh, rau, xào, mặn, đầy đủ hương vị sắc màu để mâm cơm ngày tết dâng lên hài hòa nhất.

Chúng tôi gợi ý cho bạn một số món chay vừa ngon vừa dễ làm trong ngày Tết như:

• Rau củ xào chay: cà rốt, bắp non, cải thảo, các loại nấm, …

• Đậu hũ chiên: đậu hũ rang muối tôm, đậu hũ xào nấm, đậu hũ chiên xù, đậu hũ kho nấm, đậu phụ tứ xuyên,…

• Canh nấm chay: đảm bảo món rau củ và nấm thơm ngọt, bạn có thể chọn nguyên liệu tùy theo sở thích để làm mâm cỗ chay ngày Tết.

• Bún xào chay: kết hợp rau củ, đậu hũ và bún khô rất dễ làm mà mọi người khi chuẩn bị mâm cỗ chay cũng làm món này.

• Các món xôi: đây là món vừa xuất hiện ở mâm cỗ chay và cả mâm cỗ mặn, nguyên liệu dễ tìm dễ làm lại đa dạng. Cách đơn giản nhất là xôi đậu xanh, xôi đậu đen, khó hơn chút là xôi lá dứa,xôi gấc,…

>> Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp nhất

3. Mâm cơm ngày Tết cổ truyền

Ngày Tết người dân Việt Nam dành nhiều thời gian hơn để quây quần bên gia đình. Vì vậy, chuẩn bị mâm cỗ Tất Niên hoặc mâm cơm cúng những ngày mùng Tết đầu năm luôn là nét văn hóa từ xa xưa bao đời nay. Không chỉ là các món ngon cho gia đình sum họp mà mâm cơm ngày Tết còn thể hiện sự tưởng nhớ, sự biết ơn của con cháu với ông bà, tổ tiên.

Mâm cơm ngày Tết miền bắc

Mâm cơm ngày Tết miền Bắc là sự tinh tế được thể hiện qua bàn tay của những bà nội trợ đảm đang. Theo truyền thống, mâm cơm ngày Tết của người đân miền Bắc lúc nào cũng đầy đủ gồm 4 bát, 4 đĩa, tượng trưng cho tứ trụ, bốn mùa và bốn phương. Ngoài ra, những gia đình cẩn thận hơn thì sẽ có đến 6 bát, 6 đĩa hay thậm chí là 8 bát, 8 đĩa.

Hầu hết các món ăn trong mâm cơm cúng ngày Tết đều thể hiện tính đặc trưng của vùng miền và cả về khí hậu tại miền Bắc những ngày này. Do mùa xuân thời tiết miền Bắc có chút se lạnh nên cần các món ăn chứa nhiều năng lượng. Tùy vào từng gia đình mà mỗi năm những món ăn có thể không giống nhau, nhưng phải có những món này.

• Thứ nhất chuẩn bị 4 đĩa bao gồm: 1 đĩa gà luộc, 1 đĩa giò lụa, 1 đĩa thịt lợn và 1 đĩa chả quế. Đặc biệt, trên mâm cơm ngày Tết miền Bắc phải luôn có một đĩa xôi gấc đỏ thể hiện mong ước nhiều điều may mắn sẽ đến với gia đình trong năm mới.

• Thứ hai chuẩn bị 4 bát gồm: 1 bát chân giò hầm măng, 1 bát miến dong, 1 bát bóng thả và 1 bát mọc nấm thả. Đối với món canh chân giò hầm măng được nấu bằng chân giò vừa nạc vừa mỡ nấu cùng với măng khô rất ngon. Giữa bát canh có thêm miếng thịt ba chỉ được cắt vuông vức, khía làm bốn để khi hầm nhừ thịt sẽ tẽ ra tạo thành bốn góc.

Bên cạnh đó, mâm cỗ ngày Tết không thể thiếu các món ăn kèm quen thuộc mà năm nào cũng phải có như dưa hành, giúp làm tăng hương vị cho các món ăn ngày Tết.

Mâm cơm ngày Tết miền Trung

Thời tiết miền Trung quanh năm rất khắc nghiệt nên mâm cơm ngày Tết của miền Trung thường phải vừa đầy đủ các món ăn từ món khô đến các món nước.

Mâm cỗ Tết miền Trung cũng rất nhiều những món ăn đặc sắc với các cách chế biến khác nhau nhưng hầu hết đều là món mặn, đậm đà gia vị có thể bảo quản được lâu như: bò nướng sả ớt, nem lụi, gà quay, heo quay, bò nấu thưng, củ cải kho nạc heo, thịt nạc rim,… Ngoài ra, mâm cơm ngày Tết ở đây còn có thêm các món như thịt bò và thịt heo ngâm nước mắm.

Người dân miền Trung còn có thói quen cuốn nên trong mâm cỗ không thể thiếu những món bánh tráng hay rau sống cuốn. Bên cạnh đó còn có các món trộn như: vả trộn, măng trộn, thịt gà trộn rau răm, mít trộn làm khai vị.

Những món bánh tráng miệng trong mâm cơm ngày Tết miền Nam rất đa dạng như: bánh sen tán, bánh ngũ sắc, bánh in bột nếp, bánh phục linh, các loại bánh đậu xanh nhuộm màu được nặn theo hình dạng của trái cây rất nghệ thuật, bắt mắt và cực kỳ ngon miệng.

Các loại bánh mứt để tiếp đãi khách đến nhà được làm kỹ lưỡng nên có thể dùng nhâm nhi dần trong cả tháng mà không bị hỏng.

Mâm cơm ngày Tết miền Nam

Món ăn ngày Tết ở miền Nam phản ánh sự trù phú, sự màu mỡ của vùng đất này và ít chú trọng đến lễ nghi cầu kỳ của người dân miền Bắc. Do đó, phong tục đón Tết của người miền Nam thể hiện nét văn hóa giản dị của vùng miền này.

Những món ăn ngày Tết trong mâm cơm ngày Tết của người miền Nam thường cps thực đơn phong phú như món chả giò chiên, món gỏi gà luộc xé phay, lạp xưởng tươi, món kiệu ăn kèm là món ăn thường được bày trên mâm cơm cúng ngày Tết.

Đặc biệt, món bánh tét miền Nam có phần đa dạng hơn về vỏ bánh và nhân bánh như bánh tét nếp cẩm, bánh tét ngọt là bánh tét chuối hay bánh tét dừa,…

Trong đó hai món không thể nào thiếu trong mâm cơm ngày Tết của các gia đình miền Nam chính là canh khổ qua và món thịt heo kho trứng. Mọi món ăn trong mâm cỗ Tết người miền Nam cũng mang ý nghĩa tốt đẹp cầu mong cho một năm mới sung túc, đầy đủ.

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết hiện đại

Nhắc đến ngày Tết hiện nay, thì nhiều gia đình Việt Nam không những chuẩn bị những món ăn quen thuộc như mọi năm, mà hầu hết mâm cơm ngày Tết hay mâm cơm cúng ngày tết hiện đại, các bà, các mẹ còn sáng tạo ra thêm nhiều món ăn khác nhau để làm đa dạng thực đơn hơn.

Điển hình là món chả giò, để món này mang vẻ độc đáo hơn trước thì bạn có thể quấn thêm con tôm ở giữa. Hoặc có thể làm món chả giò chay rau củ cũng rất kích thích vị giác. Thay vì chỉ có những món thịt nhanh ngán, bạn cũng nên chuẩn bị thêm một vài món rau củ xào hay luộc đơn giản, hoặc các món cuốn rau xà lách được ưa chuộng trong ngày Tết.

Nếu mỗi vùng miền chỉ làm những món ăn truyền thống của nơi đó, vậy tại sao không thử làm thêm các món khác biệt khác nữa. Chẳng hạn như nếu gia đình bạn ở miền Nam, nên làm thử món ăn của người miền Bắc hay miền Trung. Đảm bảo các món ăn này sẽ rất vừa miệng lại có vị ngon lạ trong ngày Tết.

Một số món đặc trưng trong mâm cơm ngày tết bạn nên làm là bắp bò ngâm nước tương, thịt heo ngâm mắm, tai heo ngâm chua ngọt,…

4. Hình ảnh mâm cỗ mâm cơm ngày tết

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết hiện đại

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết đẹp

Mâm cỗ mâm cơm miền Trung đơn giản

Mâm cỗ mâm cơm miền Nam

Mâm cỗ mâm cơm chay ngày Tết

Mâm cơm tất niên ngày Tết

Mâm cỗ ngày Tết

Mâm cơm cúng ngày Tết

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết đẹp

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết đơn giản

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết dễ làm

Mâm cơm ngày Tết thơm ngon

Mâm cỗ mâm cơm ngày Tết không chỉ gói gọn theo truyền thống, mà hiện nay bạn cũng có thể sáng tạo và biến tấu các món ăn khác nhau để tăng thêm phần đặc sắc cũng như làm cho các món ăn có thêm độ đẹp mắt, sự hài hòa và hấp dẫn. Một số gợi ý ở trên sẽ giúp bạn có một mâm cỗ mâm cơm ngày Tết trọn vẹn nhất.

Lời kết

Mặc dù mâm cỗ, mâm cơm cúng Tết của ba miền có nhiều điểm khác nhau trong các món ăn và cách bày trí cho đến những nguyên tắc, ý nghĩa ẩn đằng sau đó. Cho dù thế nào đi chăng nữa thì những mâm cỗ mâm cơm ngày Tết đều thể hiện những giá trị thiêng liêng, sâu sắc trong nền văn hóa và tín ngưỡng của con người Việt Nam chúng ta. Đừng quên theo dõi thaiduong.club để có thêm nhiều thông tin thú vị, bổ ích khác nữa.