Phin Cà phê – Văn Hóa Cà Phê Việt Nam

Việt Nam có một nền văn hóa cà phê rất khác. Văn hóa thưởng thức cà phê ở đây dành cho việc thưởng thức một cách chậm rãi, tương tự như cách uống của người Pháp. Tuy nhiên, người Pháp uống cà phê trước khi ngày làm việc bắt đầu. Còn ở Việt Nam, người ta có thể uống vào bất cứ lúc nào trong ngày. 

• Cà phê đến với Việt Nam:

Từ thế kỉ XIX, cây cà phê đã theo chân người Pháp du nhập vào Việt Nam thời thuộc địa. Ban đầu thứ thức uống này chỉ dành riêng cho giới quý tộc, các quan chức Pháp, hay tầng lớp trí thức nơi thành thị. Dần dần cà phê trở thành thức uống phổ biến trong cuộc sống của người dân.

Ngày nay cà phê Việt Nam không chỉ được biết đến về sản lượng đứng trong top đầu thế giới mà còn tạo dựng được nét văn hóa cà phê rất riêng của người Việt. Hai loại cà phê được sử dụng và trồng phổ biến ở Việt Nam là Arabica và Robusta. Mỗi loại đều mang lại tên tuổi của nó ở trong nước cũng như ở nước ngoài về sản lượng, chất lượng, mùi vị. Hương vị cà phê Việt ngày càng bay cao, bay xa với những thương hiệu lớn như Cà phê Trung Nguyên, Vinacà phê, NesCà phê….Đem lại nguồn lợi lớn về kinh tế cho nước nhà.

• Nét đặc sắc trong văn hóa cà phê Việt:

Hương vị cà phê đậm đà đã trở nên quen thuộc trong nhịp sống mỗi ngày của người dân Việt. Sự tinh tế của cà phê Việt thể hiện ở nét văn hóa và phong cách thưởng thức cà phê khác lạ của người Việt.

Người Việt có phong cách thưởng thức cà phê rất riêng, họ không coi cà phê là thức uống nhanh, có tác dụng chống buồn ngủ như người Mỹ mà thưởng thức cà phê như một thứ văn hóa nhâm nhi và suy tưởng. Ngồi bên tách cà phê, vừa nhấp từng ngụm nhỏ vừa đọc báo, nghe nhạc, trò chuyện cùng bạn bè, cùng đối tác làm ăn, hay ngồi làm việc, và còn để suy ngẫm về cuộc sống, về con người,… Bên ly cà phê nhỏ giọt, người ta như tĩnh tâm hơn, trầm ngâm, gợi cho ta những nỗi vui buồn, những kỷ niệm. Bởi thế cà phê rất kỵ sự ồn ào thái quá.

Cà phê phin Việt Nam

Người Việt uống cà phê buổi sớm, trưa, tối, uống khi buồn, khi suy tư, khi căng thẳng, khi vui, khi cần sẻ chia, khi làm việc hay uống vì thói quen không thể bỏ… Và không gian uống cà phê cũng đã ảnh hưởng đến thú vui thưởng thức thanh tao này.

Cà Phê Việt hầu hết được pha theo phong cách Pháp, tức là dùng phin. Người ta rót nước sôi xong ngồi chờ cà phê nở ra ngấm nước rồi chắt lọc từng giọt, rất đặc biệt. Thích thú và hồi hộp chờ từng giọt Cà Phê rơi tí tách, là sở thích đặc biệt của dân “ghiền” Cà Phê. Muốn cho Cà Phê giữ được độ hấp dẫn, người ta thường ngâm chiếc ly của mình trong một cái chén (bát) nước nóng.

Người Việt họ nhâm nhi ly cà phê như người Scotland nhâm nhi rượu whiskey, chậm rãi từ từ để tận hưởng trọn vẹn hương vị và nói chuyện, hút thuốc bên ly cà phê.

Cà phê sáng ở Việt Nam

Gu thưởng thức cà phê của người Việt thường là: đậm, đắng, thơm mùi hạnh nhân, mùi đất. Tùy vùng miền, độ tuổi mà gu thưởng thức cà phê theo nhiều kiểu khác nhau và không theo chuẩn mực nào. Chẳng hạn, người miền Nam thường bọc cà phê trong tấm vải và nấu trong nồi, họ thích uống cà phê đá hơn là uống nóng. Còn người miền Bắc, chủ yếu uống cà phê pha phin, đen hoặc nâu nhưng đều rất đậm đặc. Người thích một cốc nâu đá pha sẵn đặc quánh ngọt lừ, có người chỉ say mê những giọt cà phê thong thả rơi từ chiếc phin cũ, lại có người thích uống cà phê đánh ực như uống một liều thuốc “tỉnh người”.

• Phin Cà Phê – Món Quà Thương Hiệu Việt:

Nói tới phin cà phê, thì không ai trong chúng ta còn xa lạ cả. Hình ảnh ly cà phê phin gắn liền xuyên suốt chiều dài lịch sử văn hóa cà phê của người Việt. Và hơn thế, cà phê phin đã mang tầm thương hiệu, một nét đặc trưng riêng, bản sắc riêng của người Việt Nam.

Không ai có thể trả lời được: Nguồn gốc phin cà phê có từ bao giờ? Phin cà phê do ai chế tạo ra? Chỉ biết phin cà phê theo chân người Pháp đến An Nam và dẫn dà trở thành dụng cụ pha cả phê thông dụng của người Việt.

Quán cà phê đầu tiên ở Việt Nam, là quán Lyonnais (trên đường Lý Tử Trọng ngày nay) và Café de Pari (nằm trên đường Đồng Khởi ngày nay) ở Sài Gòn do người Pháp làm chủ năm 1864

Cà phê đến Hà Nội muộn hơn, lính Pháp ra tấn công thành Hà Nội lần thứ 2 bởi trong trại lính, bao giờ cũng có căng tin phục vụ cho chỉ huy và đám lính quèn. Sau khi chiếm được gần như hoàn toàn Hà Nội năm 1882, thì chỉ một năm sau, năm 1883 ở phố Thợ Khảm (nay là phố Tràng Thi) xuất hiện quán cà phê đầu tiên

Tại Hà Nội, phải đến năm 1883 (một năm sau khi người Pháp chiếm được gần như hoàn toàn Hà Nội trong lần tấn công lần hai ra miền Bắc) mới xuất hiện quán cà phê ở phố Thợ Khảm (nay là phố Tràng Thi) và do người Pháp làm chủ.

Còn về quán cà phê đầu tiên do người Việt mở, thì chẳng có thông tin, hay nguồn tài liệu nào ghi lại. Nhưng có một điều chắc chắn rằng quán cà phê mở ở Việt Nam khi nào, thì dụng cụ phin cà phê đến Việt Nam từ khi đấy.

Để pha một ly cà phê Việt Nam cần mổ chiếc phin cà phê tốt, phin tốt phải hội tủ đầy đủ các yếu tố:

• Thể tích tiêu chuẩn của phin khoảng 170ml.

• Số lượng lỗ trên phin, đĩa phin phải bằng nhau và phân bổ đồng đều.

• Kích thước lỗ phin phải tương thích với kích thước hạt của hạt cà phê xay, để có thể cho khoảng 55-60 giọt cà phê/ 1 phút.

• Nắp đầy phải khít chặt để không làm mất nhiệt.

• Lỗ trên lược gài (nắp gài) cũng phải được phân bổ đồng đều và có mật độ dày hơn mật độ lỗ trên thân và đĩa phin để nước thấm xuống cà phê tốt hơn.

Hiên nay trên thị trường, có rất nhiều kiểu phin được làm từ nhiều loại chất liệu khác nhau như phin giấy lọc cà phê , phin nhôm cà phê, phin gốm cà phê…. Mỗi loại lại có những đặc điểm riêng.

• Phin Inox:

Chất liệu bằng Inox.

Dễ dàng sử dụng và vệ sinh, không bị han gỉ.

Khả năng giữ nhiệt kém dễ làm mất nhiệt nước.

Không gây hại sức khỏe.

• Phin Nhôm:

Chất liệu bằng nhôm, màu trắng bạc, bắt mắt

Dễ dàng sử dụng và vệ sinh.

Không bị han gỉ.

Khả năng giữ nhiệt tốt, phù hợp pha cà phê.

Không gây hại sức khỏe.

• Phin Gốm:

Chất liệu bằng gốm, đa dạng họa tiết và màu sắc.

Dễ dàng sử dụng và vệ sinh.

Không bị han gỉ.

Khả năng giữ nhiệt tốt, phù hợp pha cà phê.

Không gây hại sức khỏe.

• Phin 1 lạng, phin 2 lạng:

Chất liệu bằng nhôm, màu trắng bạc, bắt mắt.

Dưới phin là ấm bằng nhôm.

Một phin có thể pha được nhiều ly cà phê cùng lúc.

Dễ dàng sử dụng và vệ sinh.

Phù hợp sử dụng trong các nhà hàng, quán cà phê.

Không bị han gỉ.

Khả năng giữ nhiệt tốt, phù hợp pha cà phê.

Không gây hại sức khỏe.

• Phin giấy lọc:

Tiện dụng chỉ tốn 1 phút cho một ly cà phê ngon đúng kiểu.

Giữ được hương vị cà phê nguyên thủy

Dùng được mọi lúc, mọi nơi, không mất công rửa phin, dụng cụ pha chế.

Không gây hại sức khỏe.

Ra đời vào năm 1990, phin giấy lọc là một sản phẩm tiện ích do người Nhật Bản phát minh ra, giấy lọc giúp hạn chế những tác hại của bột cà phê khi pha trực tiếp bằng phin. Đồng thời, cách này làm giảm tốc độ chảy của cà phê nên cho hương vị đậm đặc hơn.

Hướng dẫn pha cà phê bằng phin cà phê:

Nguồn: bancaphetrungnguyen.com