Tết của người dân tộc H’Mông có gì đặc sắc? – sktravel

Đến du lịch Sapa, nhiều người thường băn khoăn và tò mò về tết của người dân tộc H’Mông. Đây không phải là tết Nguyên Đán mà là tết cổ truyền của người bản địa. Vậy tết của người H’mông có gì hấp dẫn và đặc sắc, cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Tết của người H’Mông diễn ra vào thời gian nào?

Tết cổ truyền H’Mông không giống Tết dưới miền xuôi, bởi vì họ ăn tết theo vụ mùa. Thông thường người H’Mông ăn tết trước Tết Nguyên Đán 1 tháng, sẽ bắt đầu khoảng tháng 12 âm lịch hàng năm. Theo như phong tục của người H’Mông, sau khi thu hoạch vụ mùa, họ sẽ bắt đầu đón tết. Đây là khoảng thời gian để mọi người nghỉ ngơi và thư giãn sau thời gian dài làm việc mệt mỏi.

Bên cạnh đó, tết cổ truyền là thời khắc mà con cháu sum vầy, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với ông bà tổ tiên. Họ đều cầu mong một năm mới bình an và hạnh phúc đối với những người thân trong gia đình.

Tết cổ truyền của người H’Mông có gì hấp dẫn?

Ở thị trấn Sapa, người H’Mông chiếm số lượng rất nhiều hơn nửa dân số. Họ thường tập trung nhiều nhất tại bản Cát Cát, đây là bản làng xinh đẹp mà bạn không thể bỏ qua khi đến Sapa.

Người H’Mông chọn lịch ăn tết trùng với tết Nguyên Đán, để tiện cho con cháu đi làm ở xa có thể về chung vui với gia đình. Thế nhưng, không phải vì vậy mà họ bỏ quên phong tục của đồng bào mình.

Người H’Mông có quan niệm rằng ngày và đêm là 2 phạm trù hoàn toàn khác biệt nhau. Do vậy, khi khoảnh khắc chuyển giao lúc mặt trời lặn là mọi người quây quần để cùng nhau thực hiện lễ Lử-xu. Sau đó, gia đình nhà nào về nhà nấy để làm lễ thay bàn thờ tổ tiên. Bởi vì, bàn thờ là nơi thờ cúng ông bà tổ tiên, nên phải được trang hoàng thật hoành tráng để mong ước một năm mới an lành và nhiều vận may cho các thành viên trong gia đình.

Người đồng bào H’Mông chuẩn bị gì để đón Tết?

Vào những ngày cận Tết cổ truyền, người đồng bào H’Mông từ trai đến gái hay già đến trẻ đều rất bận rộn. Đối với phụ nữ, họ phải chuẩn bị chiếc khăn thổ cẩm mới, còn đàn ông thì sửa sang nhà cửa và làm thịt gà, lợn để đón Tết. Trẻ con thì tụ tập đùa giỡn với vẻ mặt rạng ngời, vui mừng đón Tết.

Trong đó, đặc sản dịp Tết Sapa là rượu ngô và bánh dày nhất định không thể thiếu. Bánh dày họ quan niệm rằng tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời. Đây là biểu tượng linh thiêng mà họ tin rằng sẽ tạo nên vạn vật trên thế giới. Cách gói bánh dày đòi hỏi phải rất tỉ mỉ và công phu, bánh được gói bằng lá chuối và bên trong có nếp nương. Để bánh dày thơm ngon, người H’Mông phải thay nhau giã bánh, nên không khí vô cùng nhộn nhịp và thể hiện tinh thần đoàn kết của họ. Vào dịp Tết, người H’Mông tin rằng nhâm nhi chén rượu ngô sẽ cầu chúc cho mọi điều may mắn và bình an luôn đến với gia đình.

Một số tục lệ trong ngày Tết cổ truyền H’Mông

Giống như phong tục người miền xuôi, cứ mỗi dịp Tết đến con cháu đi làm ở xa cũng tụ họp về thắp hương cho ông, bà tổ tiên. Đêm 30 tết, mỗi gia đình sẽ làm mâm cơm để cúng ma nhà và ông, bà tổ tiên. Bàn thờ phải được đặt chính giữa nhà và đối diện cửa chính. Trên bàn thờ bao gồm 2 bát hương, một bát cúng ma nhà còn 1 bát cúng tổ tiên.

Vào sáng sớm mùng 1 Tết, khi nghe tiếng gà gáy thì các gia đình sẽ dậy gánh nước mới được về nấu ăn. Ngày xưa, người dân H’Mông phải gánh nước ở xa, còn ngày nay bể nước tập trung nên thuận tiện hơn cho họ trong dịp Tết. Người đồng bào H’Mông quan niệm người nào đến gánh nướ trước thì gia đình sẽ gặp nhiều may mắn, phát tài phát lộc hơn những gia đình đến sau.

Vào ngày Tết, họ kiêng không gọi nhau vào sáng sớm mùng 1, và trong 3 ngày Tết chỉ ăn thịt. Ngoài ra, tục lệ của người H’Mông còn không được dùng miệng thổi bếp, ăn cơm không được chan canh vào ngày Tết. Tất cả những phong tục, tục lệ này muốn chứng tỏ rằng muốn công việc thuận lợi thì phải dậy sớm, cả năm làm việc vất vả thì Tết đến phải ăn thịt để bồi bổ sức khỏe. Việc không được dùng miệng thổi bếp có nghĩa rằng mưa bão sẽ đến gây thiệt hại cho cả làng,…

Mùng 4 Tết là mọi người bắt đầu đi chơi Tết, họ sẽ đến những nơi diễn ra hoạt động múa hát, chơi trò chơi,… Người H’Mông sẽ cùng nhau thổi khèn, múa điệu truyền thống để giúp ngày Tết vui tươi và rộn ràng hơn.

Hi vọng với thông tin mà chúng tôi cung cấp trên đây, sẽ giúp bạn có cơ hội trải nghiệm nét đẹp văn hóa truyền thống của người dân tộc H’Mông vào dịp Tết cổ truyền của họ.