VPS là gì? Tổng quan kiến thức về máy chủ ảo VPS

VPS Hosting được xem là một khái niệm vừa mới mẻ lại vừa quen thuộc với nhiều người, đặt biệt là các bạn chú tâm tới thiết kế website hay những hệ thống web app lớn. Vậy VPS Hosting là gì? Cách sử dụng ra sao? VPS có ưu nhược điểm gì không hay cần có những lưu ý gì khi sử dụng Virtual Private Server? Bài viết dưới đây sẽ cho bạn cái nhìn tổng quan nhất về VPS.

VPS là gì?

VPS là chữ viết tắt của Virtual Private Server – máy chủ ảo cá nhân. VPS Hosting được biết tới là một trong những dịch vụ hosting phổ biến nhất trong sử dụng làm nền tảng cho website. Nó dùng công nghệ ảo hóa để tạo tài nguyên riêng trên server và khi bạn dùng sẽ được để tách biệt tài nguyên đó khỏi phần dùng chung với các người dùng khác cùng server vật lý. Mỗi VPS sẽ có một phần CPU, dung lượng RAM, dung lượng ổ HDD hay địa chỉ IP đều riêng biệt và người dùng có quyền được quản lý cũng như khởi động hệ thống bất cứ khi nào họ muốn.

Máy chủ ảo được đánh giá là an toàn hơn, chạy ổn định hơn các share hosting bởi người dùng không cần chia sẻ cho bất kì ai về không gian lưu trữ mà được toàn quyền sở hữu riêng. Bên cạnh đó, VPS cũng có giá thành rẻ hơn khi thuê riêng một server. VPS Hosting được lựa chọn nhiều trong lập trình web app bởi nhiều chủ website đạt mốc lượng truy cập trung bình vượt qua giới hạn shared hosting những cũng chưa cần tới tài nguyên lớn hơn từ một server riêng, vậy nên chọn VPS là sự lựa chọn khá hợp lý. Thông thường, các giải pháp về VPS Hosting luôn có nhiều gói cước để phục vụ việc mở rộng ngay lập tức theo nhu cầu người dùng.

VPS Hosting hoạt động như thế nào?

Server được biết là một máy tính, trong đó chứa các file và cơ sở dữ liệu cần thiết cho website của bạn. Khi người dùng truy cập vào một website bất kỳ thông qua trình duyệt web, yêu cầu sẽ được gửi đến server để xác thực (tùy vào cấu hình server) sau đó máy chủ sẽ tiến hành xử lý và gửi trả cho người dùng những file cần thiết để hiển thị giao diện của web trên browser. VPS Hosting là một giải pháp tối ưu giúp bạn tạo ra một server hoạt động tương tự như một máy chủ vật lý. Trên thực tế, đây là một máy chủ ảo được chia tài nguyên từ máy chủ vật lý chính. Công nghệ ảo hóa server sẽ giúp nhà cung cấp hosting cài một lớp ảo hóa lên OS của server. Từ đó, lớp ảo hóa này chia server thành những phần khác nhau, cho phép người dùng cài OS riêng hoặc phần mềm riêng tùy ý.

Chính vì vậy mà VPS được xem là một máy chủ ảo cá nhân. Lý do là nó được dùng riêng với công nghệ ảo hóa để bạn có toàn quyền điều khiển như một máy tính thường. Nó tách biệt hoàn toàn so với VPS khác còn lại trong lớp ảo. Thực tế thì công nghệ VPS tương tự như tạo vùng riêng trên máy tính khi bạn muốn cùng lúc chạy từ 2 hệ điều hành trở lên mà không cần khởi động lại máy.

Việc sử dụng VPS giúp website của bạn chứa trong một vùng an toàn và được cấp tài nguyên cố định về bộ nhớ, dung lượng đĩa, CPU, … Và đương nhiên, người dùng cũng chẳng cần chia sẻ nó với các user khác. Với VPS Hosting, bạn có cùng một quyền truy cập như việc thuê server riêng nhưng tiết kiệm chi phí hơn.

Khi nào thì sử dụng VPS cho website?

VPS ngày nay được sử dụng cho khá nhiều mục đích, một số mục đích thường thấy có thể kể tới như:

• Lưu trữ các dịch vụ chính của website, giúp bảo mật tốt hơn so với dịch vụ shared hosting
• Làm một máy chủ game riêng biệt
• Tạo môi trường lập trình, nghiên cứu riêng cho các công ty lớn
• Xây dựng hệ thống mail server, web server riêng cho doanh nghiệp
• Chạy các phần mềm web-app yêu cầu dung lượng, băng thông lớn

Theo kinh nghiệm của Monamedia thì với các website thông thường, như web giới thiệu hay web bán hàng tầm trung thì không cần phải sử dụng VPS, chỉ cần dịch vụ hosting thông thường là đủ để website của bạn có thể hoạt động trơn tru. Nên tìm hiểu kỹ thông tin trước khi quyết định thuê VPS bởi nhiều dịch vụ làm web thường yêu cầu khách hàng của mình sử dụng VPS Hosting nhằm mục đích tận dụng băng thông, dung lượng dư thừa của khách hàng để cung cấp cho nhiều khách hàng khác, đó là lý do vì sao nhiều khách hàng dù đã được tư vấn là sử dụng VPS nhưng website vẫn load chậm, thậm chí thường xuyên rớt web do nghẽn băng thông dù thực tế truy cập không quá nhiều.

Ưu điểm và nhược điểm của việc sử dụng máy chủ ảo

1. Ưu điểm:

Khi chọn sử dụng VPS, người dùng sẽ có một số lợi ích như sau:

• Cài đặt và kích hoạt để sử dụng rất nhanh (chỉ khoảng 5-10 phút cài đặt là đã hoàn toàn có thể sử dụng VPS)
• Luôn bảo đảm an toàn với người sử dụng bởi tính năng bảo mật cao
• Người dùng được quyền sử dụng các phần mềm như một máy chủ độc lập
• Chi phí rẻ hơn nhiều so với việc mua một máy chủ (server) nên tiết kiệm được rất nhiều chi phí
• Cho phép có thể quản lí khách hàng từ xa, giúp khách hàng cài đặt phần mềm, nâng cấp phần mềm nhanh chóng…

2. Nhược điểm: 

Bên cạnh những ưu điểm kể trên, VPS cũng có những nhược điểm nhất định. Ví dụ, mọi hoạt động của máy chủ ảo đều phụ thuộc vào máy chủ tạo ra nó, vậy nên nếu như máy chủ vật lí gốc bị trục trặc thì VPS cũng xem như bị ảnh hưởng năng suất hoạt động hoặc khó hơn là không hoạt động được. Bên cạnh đó, vì là máy chủ ảo được tách ra từ máy chủ vật lí nên đôi khi năng suất hoạt động của VPS sẽ không thể đạt mức như người dùng vẫn mong muốn. Ngoài ra, mặc dù chi phí ban đầu để sở hữu VPS rất rẻ so với server riêng nhưng khi muốn nâng cấp VPS lại khiến người dùng tiêu tốn khá nhiều thời gian và chi phí.

Máy chủ vật lý (Máy chủ riêng) và Cloud Server có thể tạo ra VPS không?

Câu trả lời là có thể. Với mỗi máy chủ vật lý hoặc Cloud Server, nhờ có công nghệ ảo hóa mà các công ty cung cấp dịch vụ có thể tạo ra nhiều VPS / Cloud VPS với cấu hình khác nhau cho từng khách hàng của mình. Quản trị viên có thể cài đặt tập trung toàn bộ sức mạnh của server vật lý cho 1 VPS (cách này không thường dùng bởi nếu chỉ sử dụng 1 VPS trên 1 server vật lý thì không khác gì sử dụng server thông thường, không cần cấu hình VPS mà bạn có thể xây dựng 1 server vật lý với dung lượng cao hơn nhu cầu 1 ít để trực tiếp sử dụng). Tuy nhiên đối với các Cloud Server thì tài nguyên của máy chủ là rất lớn, vì vậy mà thường được chia thành nhiều Cloud VPS để tối đa hóa tài nguyên và phù hợp với mục đích kinh doanh hơn.

Khi sử dụng thực tế, Cloud Server sẽ tốt hơn Server vật lý rất nhiều. Dưới đây là một số lý do cho bạn thấy điều đó:

+ Nếu VPS được tạo ra và chạy trên một Server vật lý (Server riêng đơn lẻ) thì rất dễ bị rủi ro server đó gặp sự cố (có thể đến từ nguyên nhân hư hỏng phần cứng hay nguyên nhân do server không thể đáp ứng toàn bộ yêu cầu). Khi đó có thể toàn bộ các VPS sẽ bị gián đoạn, hoặc thậm chí là có thể mất toàn bộ dữ liệu đang lưu trữ. Tuy nhiên, điều đó không xảy ra với Cloud Server. Giả sử nếu có 1 server gặp sự cố, lập tức VPS sẽ được chạy trên Server dự phòng. Đảm bảo không bị mất dữ liệu hoặc trục trặc khác. Cloud VPS là một hệ thống máy chủ lưu trữ bằng công nghệ đám mây giúp kết nối hàng trăm server lại với nhau nên việc chuyển sang một server dự phòng là rất dễ dàng và nhanh chóng.

+ Với Server riêng, nếu quản trị tốt thì gần như các tình huống sự cố đã được dự đoán trước và luôn có biện pháp xử lý dự phòng (nhưng vẫn có thể gây ra một số ảnh hưởng nhất định). Tuy nhiên, nó sẽ tốt hơn nữa khi sử dụng cụm Cloud Server. Server tất cả các thành phần đều được thiết lập dự phòng và có thể tự động thay thế nếu trường hợp bị hư hỏng nhằm đảm bảo hoạt động bình thường nên hệ thống, website của bạn luôn an toàn và sẵn sàng 24/7, các sự cố có thể được khắc phục nhanh chóng thông qua việc điều hướng sang một Cloud Server khác để chạy tạm.

+ Cả VPS / Cloud VPS đều cho phép người dùng toàn quyền sử dụng, cài đặt và quản trị máy chủ của mình, đây là điểm tương đồng khi bạn sử dụng bất kỳ dịch vụ VPS nào, khác với các dịch vụ hosting, thông thường phải liên hệ bên cung cấp dịch vụ để được hỗ trợ cài đặt nếu muốn, thậm chí một số phần mềm còn không được phép cài đặt vì có thể gây ảnh hưởng đến toàn bộ server của công ty đó.

Hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng VPS

Để VPS có thể hoạt động cũng như duy trì hoạt động tốt nhất thì về sau nên thực hiện các thiết lập cài đặt để đảm bảo khả năng vận hành của chúng. Chúng ta có 5 bước chính để thực hiện thao tác thiết lập VPS:

• Bước 1: Đăng nhập VPS qua tài khoản SSH (Secure Shell)
• Bước 2: Thực hiện cập nhật những bản cập nhật server mới nhất
• Bước 3: Tạo cho VPS một user mới và được quyền tùy chỉnh quyền hạn được cho user đấy
• Bước 4: Vận hành chương trình kích hoạt chứng thực bằng công cụ Public Key
• Bước 5: Thiết lập bảo vệ tức là thiết lập tường lửa cho chính VPS

Việc vận hành một VPS không phải dễ, vì vậy nếu bạn sử dụng VPS, hãy đảm bảo rằng bạn có đủ kiến thức để cấu hình, sử dụng hết tài nguyên mà mình đã mua, nếu không hãy chọn công ty lập trình có nhiều năm kinh nghiệm để  hỗ trợ quản trị.

Vì sao phải thiết lập lại những cài đặt khi mới mua VPS?

Khi bạn mua một VPS mới, bên nhà cung cấp sẽ cho bạn sẵn quyền truy cập vào Control Panel. Ở đây các thông số thường đã được cài đặt sẵn để bạn có thể truy cập và sử dụng ngay sau khi truy cập. Đối với quyền truy cập Control Panel mà nhà cung cấp và thiết lập sẵn cho bạn, về cơ bản vẫn có thể đảm bảo các nhu cầu sử dụng cũng như thực hiện upload website tùy thích. Tuy nhiên, khi chấp nhận sử dụng bản thiết lập sẵn bạn không thể chỉnh thông số server theo ý mình. Lý do là bạn đã chấp nhận quyền chia sẻ cài đặt, sử dụng các cấu hình mặc định chung với những VPS khác được tách ra từ một máy chủ chính ban đầu.

Khi sử dụng một VPS mới mua, người dùng có thể xem như đây là một máy tính riêng của mình và nhà cung cấp chỉ có thể giúp bạn cài đặt được những chương trình cơ bản và thiết yếu nhất, nhằm mục đích cho máy tính có thể hoạt động. Để đảm bảo có được một môi trường làm việc tương thích với công việc của mình, bạn phải thiết lập và cài đặt thêm nhiều ứng dụng cần thiết, tạo môi trường hoạt động đầy đủ, hợp lý cho website của mình.

Tìm hiểu cách sử dụng VPS qua việc cài đặt tự động cho máy chủ ảo

VPS là một hình thức lưu trữ online cần phải cài đặt phức tạp và có nhiều phương pháp để tối ưu khác nhau tùy thuộc vào người dùng. Có thể là các thao tác cài đặt có sẵn như cài đặt cửa sổ Control Panel, User,… hoặc cũng có thể được dùng để quản lý các đối tượng có sẵn dựa trên những công cụ cũng được cung cấp sẵn. Hình thức thứ hai là có sự can thiệp của việc cài đặt thêm những đối trượng không được hỗ trợ qua bên thứ 3 cũng như các công cụ do người dùng sáng tạo.

Ưu điểm của cài đặt tự động là sự tiện lợi và dễ dàng (chủ yếu các bước đều được tự động). Cho dù bạn thực hiện cài đặt tự động dưới hình thức nào thì đều được các công cụ hỗ trợ để giúp bạn thực hiện quá trình cài đặt nhanh chóng. Bạn chỉ cần thực hiện thao tác các bước ban đầu với các lệnh có sẵn, thực hiện điều chỉnh các thông tin căn bản bắt buộc. Sau đó có thể dùng thời gian làm công việc khác trong khi chờ VPS được cài đặt. Đây chính xác là một bước tiện lợi và tiết kiệm thời gian, đồng thời có hiệu lực cao.

Tuy nhiên, việc cài đặt tự động thường đi kèm với vấn đề tài nguyên của VPS không được tối ưu tốt nhất, bởi các công cụ tự động chỉ cấu hình theo hướng sử dụng chung chung, không cụ thể cho nhu cầu hay đối tượng nào nên việc sử dụng lâu dài có thể gây ra tình trạng lãng phí tài nguyên, không gian lưu trữ trên RAM hay bộ nhớ của máy chủ. Việc này lại rất hại khi gây nặng máy, lãng phí không gian lưu trữ, làm giảm tốc độ và hiệu năng hoạt động của trang web. Chính vì thế, nên cân nhắc mục đích sử dụng trước khi thực hiện thiết lập cài đặt.

Lời khuyên cho cách cài đặt, sử dụng VPS tối ưu nhất

Đây là phương pháp sử dụng được ủng hộ nhất từ những người dùng VPS Hosting chuyên nghiệp, nhất là người mới học cách dùng máy chủ ảo. Với cách cài đặt thủ công, sẽ tốn khá nhiều thời gian để cài đặt được tối ưu nhất. Tuy nhiên, khi thực hiện xong việc này sẽ mang lại cho bạn nhiều kiến thức hơn, hiểu biết nhiều hơn về các cơ chế hoạt động của máy chủ VPS, góp phần dử dụng máy chủ ảo VPS hiệu quả hơn. Nhất là đối với những bạn mới bước chân vào sử dụng VPS và vẫn còn hoang mang với độ phức tạp của nó thì tốt nhất hãy nên tự mày mò, tìm tòi để có thể cài đặt được một web server hoàn chỉnh. Sau khi đã hiểu và nắm rõ cách thức hoạt động của một VPS, hãy tìm hiểu và chuyển sang sử dụng các công cụ cài đặt tự động sau.

Sau khi cài đặt mọi thứ ổn định, chúng ta sẽ tiến hành sử dụng VPS để tối ưu hóa các công cụ cho website của mình. Bạn phải tối ưu hóa các công cụ này theo cách thủ công vì dường như các công cụ hỗ trợ thường không thể dùng cho vấn đề này. Đó là lý do lại sao mà khi bạn hiểu hơn về VPS thì mới có thể đi sâu và tùy chỉnh tất cả mọi thứ.

Qua những hướng dẫn và kiến thức trên mong rằng các bạn có thể hiểu phần nào đấy về VPS là gì? Và cách sử dụng nó. Bên cạnh đó, có thể ứng dụng những kiến thức trên trong việc sử dụng, quản lý và tối ưu hóa các công cụ VPS.