Văn hóa – Văn nghệ – “Lệch chuẩn văn hóa”

​

Ai
cũng biết chửi tục là sử dụng những ngôn từ xấu, lời lẽ thiếu tế nhị,
thô lỗ chẳng hay ho gì trong giao tiếp làm xấu chính bản thân mình, gây
khó chịu cho những người xung quanh, có khi còn xúc phạm đến người khác,
nhiều trường hợp dẫn đến xung đột, xảy ra án mạng từ chửi tục.

Chửi
tục có từ đâu, tại sao lại thốt ra đầu câu chuyện? Có người cho rằng
chửi tục là do sự ức chế của cá nhân mà ra, chửi vu vơ chẳng mục đích
gì, chửi để xả stress dần thành ngôn từ quen thuộc của bản thân, lan ra
cộng đồng; đối với giới trẻ là để thể hiện sự “mạnh mẽ”, “cá tính”,
“phong cách” dẫn đến mất kiểm soát, xâm tay xâm chân mà không chửi tục
thì không phải là “anh chị”; do nghe nhiều,quen tai rồi nhiễm tục lúc
nào chẳng hay, một câu, hai câu đều chửi; do sự tò mò, hiếu kỳ từ phim
ảnh, trang mạng xã hội xấu; hài mà không xen nói tục, chửi thề thì không
“cười” được; điều đáng lưu ý hiện nay sự giáo dưỡng của gia đình “thuần
phong mỹ tục”, sự “nắn nót” từng chữ, từng lời của thầy cô trong nhà
trường, sự gương mẫu của người lớn ngoài xã hội… bị phai nhạt.

Điều
muốn nói trong nhiều năm qua việc “xây dựng đời sống văn hóa mới trong
dân cư” được đánh giá kết quả với nhiều gia đình, khóm – ấp và xã –
phường “đạt chuẩn văn hóa” nhưng sao lại có nhiều người “lệch chuẩn văn
hóa” tăng nhanh như vậy? Phải chăng do chỉ quan tâm, đề cao những vấn đề
vĩ mô, chú trọng rèn luyện lý tưởng, lẽ sống mà không thấy rằng, lẽ ra,
trước tiên, cần phải bắt đầu từ việc uốn nắn hành vi nhỏ nhặt như lời ăn
tiếng nói, thói quen ứng xử của từng cá nhân?

Có nhà nghiên cứu văn hóa đã lên tiếng: “Hiện
tượng nói tục, chửi bậy tràn lan khiến xã hội thêm ngổn ngang, nó như
rác rưởi làm cho cộng đồng kém phần văn minh, là tiền đề dẫn đến một xã
hội ưa chuộng bạo lực. Nguy hiểm hơn, khi người lớn có thói quen ứng xử
tục tĩu, không theo khuôn thước thì sẽ tạo ảnh hưởng tiêu cực đối với sự
phát triển của trẻ nhỏ. Lối nói tục của người lớn sẽ hằn trong trí não
của con trẻ, đeo đuổi chúng cho đến khi trưởng thành và có khả năng chi
phối mạnh mẽ đến cách ứng xử trong tương lai, ảnh hưởng xấu tới quá
trình hình thành nhân cách”.

Vấn đề đáng báo động, đòi hỏi
phải có ngay những biện pháp căn cơ để hạn chế, đẩy lùi với sự chung tay
của toàn xã hội. Mọi tổ chức và cá nhân đều trong cuộc,phải là nội dung
chính trong xây dựng đời sống văn hóa gia đình và xã hội hiện nay.
Trường học và gia đình phải tăng cường giáo dục, quản lý con cái, người
lớn phải là tấm gương để giới trẻ noi theo. Tập trung xây dựng để mỗi
người tự ý thức được tác hại của chửi tục để điều chỉnh lại cách giao
tiếp, ứng xử của bản thân. Phải biết học cách giao tiếp hòa nhã, lịch
thiệp, hiếu thảo, kính trên nhường dưới mà tổ tiên đã dạy và phải biết
giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt./.

Lê Hồng Khâm