Văn hóa ẩm thực Nhật Bản – Sự kết tinh những giá trị truyền thống

Khi được hỏi về nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản, bạn sẽ thấy được niềm tự hào và hạnh phúc hiển thị trên môi của con người Nhật. Từ xưa, nền ẩm thực Nhật không chỉ nổi tiếng bởi phong cách phục vụ, đề cao phép tắc.

Trên hết mỗi món ăn đều mang đến không chỉ giá trị tinh thần, nghệ thuật mà luôn đảm bảo về an toàn và sức khỏe. Hãy cùng Thanh Giang tìm hiểu kỹ hơn về nền ẩm thực tại Nhật, đặc biệt với các bạn có mục tiêu hoặc chuẩn bị du học Nhật Bản nhé!  

Văn hóa ẩm thực được hiểu là một phần văn hóa nằm trong phạm trù tổng thể của nền văn hóa nói chung. Hiểu đơn giản, văn hóa ẩm thực là sự kết hợp toàn bộ từ văn hóa dinh dưỡng, các nghi thức và lễ nghĩa, cách bày trí, lối ăn uống biểu tượng của sự tinh khiết hay đặc sản, đặc trưng của một gia đình, làng xóm, vùng miền, khu vực nào đó.

Thông thường mọi món ăn làm ra đều theo khẩu vị cũng như cách chế biến của từng người, mỗi một món ăn sẽ được làm từ nhiều nguyên liệu và hương vị khác nhau.

Ở Nhật, mỗi một món ăn dưới bàn tay người đầu bếp có thể tạo ra nhiều hương vị khác nhau. Tuy nhiên, sự khác lạ đó là tất cả các món đều tuân theo một quy tắc chung. Đó là:

• Về ngũ vị bao gồm: vị ngọt, chua, cay, đắng, mặn

• Về ngũ sắc gồm 5 màu: trắng, vàng, đỏ, xanh,  đen

• Về ngũ pháp: chiên, nướng, sống, ninh, hấp

Đây được gọi là quy tắc “ tam ngũ”. Có thể thấy, mọi món ăn họ làm ra đều cầu kỳ, cẩn thận. Đặc biệt, họ hầu như tận dụng hương vị có sẵn từ trong thành phần của món ăn như rau củ, cá…. Vì vậy, món ăn của họ hầu như không sử dụng gia vị.

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản không chỉ là một nét nghệ thuật độc đáo, đúc kết những tinh hoa truyền thống của dân tộc. Với Nhật, ẩm thực còn là nơi tạo ra nhiều giá trị khác như:

Trong bữa ăn, chế độ dinh dưỡng rất quan trọng. Ngoài tạo ra món ăn ngon giúp kích thích vị giác và thèm ăn ở con người, mỗi nguyên liệu lựa chọn ra món ăn phải bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe.

Nguyên liệu chính trong mỗi bữa ăn hàng ngày ở Nhật không thể thiếu đó là đậu nành và các thực phẩm được  chế biến từ đậu nành, hải sản biển và rau củ,… Mặc dù ít calo nhưng vẫn đảm bảo đủ chất dinh dưỡng. Nếu tìm hiểu sâu xa về cội nguồn, chế độ dinh dưỡng này được bắt nguồn từ các võ sĩ thời Muromachi.

Khi tìm hiểu về nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản, bạn sẽ thấy trên bàn ăn của họ, ngoài các món theo truyền thống đậm chất văn hóa ẩm thực của họ cũng có thêm các món ăn theo kiểu Trung Quốc hay Phương Tây… Thậm chí, họ cũng có thói quen uống cà phê vào buổi sáng như ở các nước khác.

Đây chính là nét riêng tạo nên sự độc đáo cho nền ẩm thực Nhật. Họ không chỉ biết kế thừa nét riêng biệt của truyền thống, lại đan xen và du hợp nền ẩm thực phương Tây một cách hài hòa, độc đáo.

Thông thường, vào các dịp đặc biệt hay có khách đến chơi nhà, thậm chí là trong những bữa ăn hàng ngày. Nếu bạn để ý kỹ, mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa khác nhau thể hiện tâm ý của người tạo ra món ăn muốn gửi gắm. Có thể kể đến một vài món ăn mang ý nghĩa tượng trưng như:

• Với mong muốn chúc sức khỏe cho mọi người họ sẽ tạo món đậu phụ

•  Món trứng cá tuyết nướng với hàm nghĩa chúc cả nhà luôn vui vẻ, hạnh phúc

• Chúc trường thọ chắc chắn không thể thiếu món tôm, nhất là tôm càng cong càng tốt

• Dùng để trừ tà khí hay kéo dài tuổi thọ sẽ có món rượu Sake

• Ngoài ra, còn có rất nhiều món ăn khác với nhiều ý nghĩa khác nhau

Càng tìm hiểu bạn sẽ càng bị cuốn hút và muốn khám phát hết tất cả mọi thứ về văn hóa ẩm thực của họ không chỉ là từng vùng mà ở tất cả mọi miền trên nước Nhật. Dưới đây là những nét đặc trưng phổ biến của từng vùng riêng tại Nhật:

Đối với mọi bữa ăn ở Nhật, họ sẽ dùng bữa theo chu trình cụ thể như :

+ Đầu tiên là món khai vị, các món này sẽ được bày lên trên bàn ăn sau khi đã được xếp cẩn thận trên khay. Có rất nhiều món khai vị như: cá ngừ, tôm, mực…..

+ Tiếp đến là món súp, rồi đến món chiên hoặc nướng. Trong trường hợp có món hải sản, bạn sẽ dựa trên những loại rau ăn kèm để bày cùng cho phù hợp. Ví dụ như món Sushi làm từ hải sản cần kèm thêm rau dưa để tạo thành món hoàn chỉnh đầy đủ. Cuối cùng là món cơm.

Nếu đến Nhật, trong các buổi dùng bữa xã giao hay đến nhà họ dùng bữa, để tạo được ấn tượng tốt cũng như giữ mối quan hệ lâu dài với họ. Bạn phải nắm được phép tắc thường áp dụng trong mỗi bữa ăn của họ.

Trước khi dùng bữa, bạn cần phải mời trước khi ăn. Đây là cách thể hiện sự tôn trọng người khác, ngoài ra cũng mang ý nghĩa xin phép người bề trên… Sau khi kết thúc bữa ăn, đừng quên nói lời cảm ơn. Đây là cách bày tỏ chân thành cũng như cảm ơn người đã tạo ra bữa ăn đó.

Bên cạnh đó, một lưu ý nho nhỏ khác trong văn hóa trên bàn ăn ở Nhật. Trong bữa ăn họ hay sử dụng thêm rượu shochu, rượu sake…khi rót rượu phải rót đến khi cạn chai thì mới đến lượt rót cho mình nhé.

Ngoài âm nhạc hay thư pháp, trà đạo là một trong những hình thức nghệ thuật cao nhất trong văn hóa ẩm thực nói riêng, văn hóa Nhật Bản nói chung. Trà đạo, ý chỉ trà xanh, nhưng ở đây chỉ cần nói đến trà là họ đã tự hiểu rằng bạn nhắc tới trà xanh.

Dù bạn chỉ là khách du lịch, du học sinh hay người lao động đi xuất khẩu lao động sinh sống ở đây trong thời gian ngắn. Nhất định phải thưởng thức ẩm thực nổi tiếng tại đây. Một trong số món ăn nổi tiếng kể đến trong nền ẩm thực của họ, đó là:

Ở Nhật, Sushi là món quen thuộc và gần gũi với người dân. Theo truyền thống của họ, để thưởng thức hết mỹ vị ẩm thực của món ăn này, bạn cần thưởng thức theo mùa, mỗi mùa sẽ có món sushi đặc trưng với vị riêng biệt.

• Đối với mùa xuân:  Các món sushi hải sản họ hay ăn bao gồm: hama-guri; sayori; tori-gai; miru-gai; kisu…

• Vào mùa hạ: các món Sushi phổ biến: awabi; uzuki; anago; aji…

• Đến mùa thu: khi thời tiết chuyển sang se se lạnh, thời điểm này sẽ có các hải sản đặc trưng và vào vụ. Sushi ăn vào mùa này thích hợp nhất là các món làm từ nguyên liệu như: kampachi; kohada; saba…

• Vào mùa đông: thời tiết lúc này rất lạnh và có tuyết rơi. Trong mùa này họ hay dùng nhiều các món sushi hải sản như: ika; aka-gai; hirame; tako.

Ngoài các món sushi đặc trưng thưởng thức theo mùa, với các món sushi hải sản như: uni, maguro hay uru, bạn có thể thưởng thức quanh năm.

Sashimi là một trong những món ăn truyền thống ở Nhật. Nếu Sushi là biểu tượng của biển cả và đồng xanh, Sashimi chính là nữ hoàng từ đại dương.

Về món sashimi, đây là món được làm từ các nguyên liệu tươi ngon như cá hồi, mực, tôm.. Khi thưởng thức món ăn này, bạn nên ăn kèm với các loại rau tươi như lá tía tô, củ cải trắng hòa quyện cùng nước chấm tương nguyên chất hay mù tạt để toát hết được hương vị tươi ngon của Sashimi.

Tempura là món chiên ra đời sau sushi nhưng hương vị của nó mang nét đặc trưng riêng với thành phần chế biến đa dạng như: tôm mực, cua, các loại rau xanh và cá…

Thưởng thức món ăn này, bạn sẽ được cảm nhận vị giòn giòn của bột tempura, vị béo ngậy của tôm, cá..vị cay cay của nước chấm mù tạt. Đây là món ăn được rất nhiều người ưa chuộng, nếu có cơ hội bạn không nên bỏ lỡ nhé.

Rượu Sake là loại rượu có từ thời cổ đại, với nguyên liệu chế biến từ gạo và nước. Vào mùa đông, trong các bữa ăn, việc sử dụng rượu Sake sẽ giúp làm ấm cơ thể, mùa hè sẽ được ướp lạnh để thưởng thức sẽ ngon hơn. 

Ở Nhật, rượu Sake không chỉ đơn thuần là đồ uống, nó còn mang ý nghĩa cho sự kết nối giữa mọi người với nhau, thậm chí là sự kết nối giữa người với thần linh.

Với thời tiết se se lạnh, món lẩu Sukiyaki là món ưa thích của rất nhiều khách du lịch, thậm chí là con người nơi đây. Ở Nhật, Sukiyaki là món tượng trưng cho sự ấm cúng, đầm ấm của gia đình.

Món lẩu này mang nét đặc trưng và riêng biệt bởi hương vị từ hỗn hợp sốt gia vị đặc trưng của Nhật hòa quyện với vị tươi ngon đậm đà trên từng lát thịt bò khiến cho món lẩu càng thêm hấp dẫn.

Càng tìm hiểu càng thấy yêu mến và say đắm đất nước mặt trời mọc này không chỉ bởi sự phát triển vượt bậc về nền kinh tế với cơ hội việc làm cao, mà chính là bởi nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản thật đặc sắc và nổi bật. 

Thanh Giang hy vọng, mỗi người du học sinh khi đến đây nên tìm hiểu kỹ về nguồn gốc và bản sắc dân tộc của đất nước họ để có thể hòa nhập với cuộc sống, cũng như mở rộng mối quan hệ với con người nơi đây.

CLICK NGAY để được tư vấn và hỗ trợ MIỄN PHÍ

Chat trực tiếp cùng Thanh Giang 

Link facebook: https://www.facebook.com/thanhgiang.jsc

>>> Link Zalo: https://zalo.me/0964502233

>>> Link fanpage

• DU HỌC THANH GIANG CONINCON.,Jsc

  : https://www.facebook.com/duhoc.thanhgiang.com.vn

• XKLĐ THANH GIANG CONINCON.,Jsc

  : https://www.facebook.com/xkldthanhgiangconincon

Bài viết cùng chủ đề Đất nước Nhật Bản

Nguồn: https://duhoc.thanhgiang.com.vn