bài giảng công nghệ 12 bài 20 máy thu hình – Tài liệu text
Mục lục bài viết
bài giảng công nghệ 12 bài 20 máy thu hình
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.75 MB, 35 trang )
BÀI 20
MÁY THU HÌNH
Bài 20
MÁY THU HÌNH
Mục tiêu:
Biết được sơ đồ khối, nguyên lí làm việc của máy thu hình
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Trình bày các khối cơ bản của máy thu thanh AM?
(các nhóm vẽ trên bảng phụ – mỗi bàn 1 nhóm)
Đáp án:
Sơ đồ khối máy thu thanh
Chọn
sóng
KĐ
cao tần
Trộn
sóng
KĐ
trung tần
Tách
sóng
KĐ
âm tần
Dao
động
ngoại
sai
Anten
Đồng
chỉnh
Loa
8Ω
Nguồn nuôi
Câu 2: Nêu nhiệm vụ của các khối (Các nhóm trả lời trên bảng
phụ theo đúng yêu cầu được phân công)
Các nhóm tổ 2Các nhóm tổ 1 Các nhóm tổ 3 Các nhóm tổ 4
-Khối
Chọn sóng
-Khối Khuếch
đại cao tần
-Khối
Trộn sóng
-Khối Khuếch
đại trung tần
-Khối
Tách sóng
-Khối Khuếch
đại âm tần
-Dao động
Ngoại sai.
-Nguồn nuôi
Đáp án :(Các nhóm so sánh với đáp án)- Tự đánh giá kết quả
đạt được.
Đáp án
*Khối chọn sóng: Điều chỉnh cộng hưởng để lựa chọn lấy sóng cao
tần cần thu trong vô vàn các sóng trong không gian.
*Khối khuếch đại cao tần: khuếch đại tín hiệu cao tần vừa
nhận được từ khối chọn sóng để tăng thêm độ nhạy cho máy thu
*Khối dao động ngoại sai: Tạo ra sóng cao tần (f
d
) trong máy với quy
luật là luôn cao hơn sóng định thu (f
t
) một trị số không đổi là 465kH
z
(hoặc 455kH
z
).
*Khối trộn sóng: Trộn sóng thu của đài phát thanh (f
t
) với sóng cao
tần trong máy (f
d
) cho ra sóng có tần số f
d
–
f
t
= 465 kH
z,
gọi là trung
tần.
*Khối khuếch đại trung tần: Khuếch đại tín hiệu trung tần 465 kH
z
nhận được từ khối trộn sóng để đưa tới khối tách sóng.
*Khối tách sóng: Tách, lọc tín hiệu âm tần ra khỏi sóng mang trung
tần 465 kH
z
để đưa tới khối khuếch đại âm tần.
* Khối khuếch đại âm tần: khuếch đại tín hiệu âm tần lấy từ đầu ra
của tầng tách sóng để phát ra loa.
* Khối nguồn: Cung cấp điện cho máy thu.
Câu 3: Trình bày sơ đồ, các dạng sóng vào và sóng ra, nguyên
lý làm việc của khối tách sóng trong máy thu thanh ?(Các
nhóm vẽ sơ đồ và trả lời vào bảng phụ)
KĐ Trung tần
KĐ Âm tần
D
C
Sơ đồ khối của khối tách sóng
Đáp án:
Các dạng sóng vào và sóng ra
Sóng tới KĐ âm tần
Sóng sau điốt
Sóng từ KĐ
trung tần
t
t
U
U
Điốt tách sóng Đ chỉ cho dòng điện đi theo 1 chiều nên
sóng vào khối tách sóng là sóng xoay chiều.
Còn sóng ra là sóng 1 chiều.
Tụ lọc sẽ lọc bỏ các thành phần tần số cao (Sóng mang).
Và giữ lại đường bao có tần số thấp là âm tần.
Nguyên lý làm việc
Bài 20: MÁY THU HÌNH
Cấu tạo bên trong của máy thu hình
Máy thu hình
Một thiết bị rất quen
thuộc trong mỗi gia
đình
Cấu tạo của máy thu
hình gồm những
phần nào? Hoạt
động ra sao?
Khái niệm về máy thu hình
Sơ đồ khối và nguyên lí làm việc của máy thu hình.
Nguyên lí làm việc của khối xử lí tín hiệu màu
Mời các em tìm hiểu
MÁY THU HÌNH
Em hãy cho biết
máy thu hình là
gì?
I/KHÁI NIỆM VỀ MÁY THU HÌNH:
1.Khái niệm máy thu hình: Máy thu hình là thiết bị nhận và tái
tạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hình
An ten
xử lí tín hiệu
Âm thanh
xử lí tín hiệu
Hình ảnh
Nhận và
gia công
Tín hiệu
Đèn
hình
Loa
MÁY THU HÌNH
I/KHÁI NIỆM VỀ MÁY THU HÌNH:
1.Khái niệm máy thu hình: Máy thu hình là thiết bị nhận và tái
tạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hình
2.Phân loại:
Máy thu hình đen trắng.
Máy thu hình màu.
Về cơ bản 2 loại máy trên có
nguyên lý gần giống nhau, do
đó ta chỉ xét một loại máy thu
hình màu
2 loại máy này giống
và khác nhau như thế
nào?
•
Mời các em tham khảo sơ đồ khối của một máy thu hình màu
20
19
17
18
Cao
áp
6
9
13
14
23
24
4
5
1
2
3
7
8
VHF
UHF
12
10
11
R-Y
B-Y
R-Y
G-Y
B-Y
15
R
G
B
16
Đèn hình
G
1
G
2
G
3
K
R
K
G
K
B
-B
-G
-R
Cuộn lái
tia
21
22
26
21
+115V
+15V
-30V
~220V
f
H
f
V
f
H
f
V
Phím
lệnh
Tia hồng
ngoại
Tới xoá tia quét ngược
A
Sơ đồ rút gọn
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
6
7
1
2
3
4
220V
5
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
1
4
3
2
G
1
G
2
G
3
A
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
II/SƠ ĐỒ KHỐI VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA
MÁY THU HÌNH:
A/ Sơ đồ khối: 7 khối
6
7
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
4
3
2
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
1.Khối cao tần, trung tần, tách sóng:
Có nhiệm vụ nhận tín hiệu cao tần từ an ten, khuếch đại, xử lí, tách
sóng hình, tự động điều chỉnh tần số ngoại sai và hệ số khuếch đại,
sau đó đưa tới các khối 2,3,4.
Nêu chức
năng của khối
1
B/ Nguyên lí hoạt động
6
7
1
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
1
4
3
2
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
2.Khối xử lý tín hiệu âm thanh:
Có nhiệm vụ nhận tín hiệu sóng mang âm thanh, khuếch đại sơ bộ,
tách sóng và khuếch đại công suất để phát ra loa.
Khối 2 có
chức năng
gì?
6
7
7
220V
6
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
1
3
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
3.Khối xử lý tín hiệu hình:
Có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình, khuếch đại, giải mã màu, sau đó
khuếch đại ba tín hiệu màu (Đỏ, lục, lam) đưa tới 3 catôt đèn hình
màu
Nêu chức
năng khối 3
4
2
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
3
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình
màu
Một máy thu hình chỉ có
âm thanh thì khối nào bị
hỏng?
Khối 3
6
7
2
4
1
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
4
3
G
1
G
2
G
3
A
5
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
4.Khối đồng bộ và tạo xung quét:
Có nhiệm vụ tách xung đồng bộ dòng, xung đồng mành và tạo xung
quét dòng, xung quét mành đưa tới cuộn lái tia của đèn hình, Đồng
thời, khối này còn tạo cao áp đưa tới anôt đèn hình.
Cuộn
lái tia
Nêu chức
năng của khối
4
6
7
1
2
5
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
3
G
1
G
2
G
3
A
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
5.Khối phục hồi hình ảnh (đèn hình màu):
Có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh màu, tín hiệu quét để phục hồi
hình ảnh hiện lên màn hình.
Nêu chức
năng của khối
5
6
7
1
4
2
5
220V
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
1
3
G
1
G
2
G
3
A
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình
màu
6.Khối vi xử lí và điều khiển:
Có nhiệm vụ nhận lệnh điều khiển từ xa hay từ phím bấm để điều
khiển các hoạt động của máy thu hình.
Nêu chức
năng của khối
6
6
7
2
4
5
220V
6
Tia hồng
ngoại
Phím lệnh
1
3
2
G
1
G
2
G
3
A
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu
7.Khối nguồn:
Có nhiệm vụ tạo các mức điện áp cần thiết để cung cấp cho máy làm
việc
Theo em khối 7
có chức năng gì?
7
4
III/ NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA KHỐI XỬ LÍ
TÍN HIỆU MÀU:
Các khối trong máy thu
hình hoạt động rất phức
tạp.Ta chỉ xét một số
khối nhỏ trong khối xử lí
tín hiệu màu
Sơ đồ khối xử lí tín hiệu màu trong máy thu hình màu
1
2
3
4
5
6
Y
R-Y
B-Y
R
G
B -B
-R
Em hãy vẽ và nêu tên các khối trong
sơ đồ của khối xử lí tín hiệu màu?
(Học sinh thảo luận nhóm
trong 3 phút
Xử dụng bảng phụ để trả lời câu hỏi)
8ΩNguồn nuôiCâu 2: Nêu nhiệm vụ của các khối (Các nhóm trả lời trên bảngphụ theo đúng yêu cầu được phân công)Các nhóm tổ 2Các nhóm tổ 1 Các nhóm tổ 3 Các nhóm tổ 4-KhốiChọn sóng-Khối Khuếchđại cao tần-KhốiTrộn sóng-Khối Khuếchđại trung tần-KhốiTách sóng-Khối Khuếchđại âm tần-Dao độngNgoại sai.-Nguồn nuôiĐáp án :(Các nhóm so sánh với đáp án)- Tự đánh giá kết quảđạt được.Đáp án*Khối chọn sóng: Điều chỉnh cộng hưởng để lựa chọn lấy sóng caotần cần thu trong vô vàn các sóng trong không gian.*Khối khuếch đại cao tần: khuếch đại tín hiệu cao tần vừanhận được từ khối chọn sóng để tăng thêm độ nhạy cho máy thu*Khối dao động ngoại sai: Tạo ra sóng cao tần (f) trong máy với quyluật là luôn cao hơn sóng định thu (f) một trị số không đổi là 465kH(hoặc 455kH).*Khối trộn sóng: Trộn sóng thu của đài phát thanh (f) với sóng caotần trong máy (f) cho ra sóng có tần số f= 465 kHz,gọi là trungtần.*Khối khuếch đại trung tần: Khuếch đại tín hiệu trung tần 465 kHnhận được từ khối trộn sóng để đưa tới khối tách sóng.*Khối tách sóng: Tách, lọc tín hiệu âm tần ra khỏi sóng mang trungtần 465 kHđể đưa tới khối khuếch đại âm tần.* Khối khuếch đại âm tần: khuếch đại tín hiệu âm tần lấy từ đầu racủa tầng tách sóng để phát ra loa.* Khối nguồn: Cung cấp điện cho máy thu.Câu 3: Trình bày sơ đồ, các dạng sóng vào và sóng ra, nguyênlý làm việc của khối tách sóng trong máy thu thanh ?(Cácnhóm vẽ sơ đồ và trả lời vào bảng phụ)KĐ Trung tầnKĐ Âm tầnSơ đồ khối của khối tách sóngĐáp án:Các dạng sóng vào và sóng raSóng tới KĐ âm tầnSóng sau điốtSóng từ KĐtrung tầnĐiốt tách sóng Đ chỉ cho dòng điện đi theo 1 chiều nênsóng vào khối tách sóng là sóng xoay chiều.Còn sóng ra là sóng 1 chiều.Tụ lọc sẽ lọc bỏ các thành phần tần số cao (Sóng mang).Và giữ lại đường bao có tần số thấp là âm tần.Nguyên lý làm việcBài 20: MÁY THU HÌNHCấu tạo bên trong của máy thu hìnhMáy thu hìnhMột thiết bị rất quenthuộc trong mỗi giađìnhCấu tạo của máy thuhình gồm nhữngphần nào? Hoạtđộng ra sao?Khái niệm về máy thu hìnhSơ đồ khối và nguyên lí làm việc của máy thu hình.Nguyên lí làm việc của khối xử lí tín hiệu màuMời các em tìm hiểuMÁY THU HÌNHEm hãy cho biếtmáy thu hình làgì?I/KHÁI NIỆM VỀ MÁY THU HÌNH:1.Khái niệm máy thu hình: Máy thu hình là thiết bị nhận và táitạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hìnhAn tenxử lí tín hiệuÂm thanhxử lí tín hiệuHình ảnhNhận vàgia côngTín hiệuĐènhìnhLoaMÁY THU HÌNHI/KHÁI NIỆM VỀ MÁY THU HÌNH:1.Khái niệm máy thu hình: Máy thu hình là thiết bị nhận và táitạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hình2.Phân loại:Máy thu hình đen trắng.Máy thu hình màu.Về cơ bản 2 loại máy trên cónguyên lý gần giống nhau, dođó ta chỉ xét một loại máy thuhình màu2 loại máy này giốngvà khác nhau như thếnào?Mời các em tham khảo sơ đồ khối của một máy thu hình màu20191718Caoáp13142324VHFUHF121011R-YB-YR-YG-YB-Y1516Đèn hình-B-G-RCuộn láitia21222621+115V+15V-30V~220VPhímlệnhTia hồngngoạiTới xoá tia quét ngượcSơ đồ rút gọn220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màuII/SƠ ĐỒ KHỐI VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦAMÁY THU HÌNH:A/ Sơ đồ khối: 7 khối220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu1.Khối cao tần, trung tần, tách sóng:Có nhiệm vụ nhận tín hiệu cao tần từ an ten, khuếch đại, xử lí, táchsóng hình, tự động điều chỉnh tần số ngoại sai và hệ số khuếch đại,sau đó đưa tới các khối 2,3,4.Nêu chứcnăng của khốiB/ Nguyên lí hoạt động220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu2.Khối xử lý tín hiệu âm thanh:Có nhiệm vụ nhận tín hiệu sóng mang âm thanh, khuếch đại sơ bộ,tách sóng và khuếch đại công suất để phát ra loa.Khối 2 cóchức nănggì?220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu3.Khối xử lý tín hiệu hình:Có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình, khuếch đại, giải mã màu, sau đókhuếch đại ba tín hiệu màu (Đỏ, lục, lam) đưa tới 3 catôt đèn hìnhmàuNêu chứcnăng khối 3220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hìnhmàuMột máy thu hình chỉ cóâm thanh thì khối nào bịhỏng?Khối 3220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu4.Khối đồng bộ và tạo xung quét:Có nhiệm vụ tách xung đồng bộ dòng, xung đồng mành và tạo xungquét dòng, xung quét mành đưa tới cuộn lái tia của đèn hình, Đồngthời, khối này còn tạo cao áp đưa tới anôt đèn hình.Cuộnlái tiaNêu chứcnăng của khối220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu5.Khối phục hồi hình ảnh (đèn hình màu):Có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh màu, tín hiệu quét để phục hồihình ảnh hiện lên màn hình.Nêu chứcnăng của khối220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hìnhmàu6.Khối vi xử lí và điều khiển:Có nhiệm vụ nhận lệnh điều khiển từ xa hay từ phím bấm để điềukhiển các hoạt động của máy thu hình.Nêu chứcnăng của khối220VTia hồngngoạiPhím lệnhHình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu7.Khối nguồn:Có nhiệm vụ tạo các mức điện áp cần thiết để cung cấp cho máy làmviệcTheo em khối 7có chức năng gì?III/ NGUYÊN LÍ LÀM VIỆC CỦA KHỐI XỬ LÍTÍN HIỆU MÀU:Các khối trong máy thuhình hoạt động rất phứctạp.Ta chỉ xét một sốkhối nhỏ trong khối xử lítín hiệu màuSơ đồ khối xử lí tín hiệu màu trong máy thu hình màuR-YB-YB -B-REm hãy vẽ và nêu tên các khối trongsơ đồ của khối xử lí tín hiệu màu?(Học sinh thảo luận nhómtrong 3 phútXử dụng bảng phụ để trả lời câu hỏi)