Biên dịch là gì? Thông dịch là gì? Thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào

Nhiều người bởi vì không thực sự hiểu biết về ngành dịch nên sẽ thường xuyên sử dụng nhầm hai từ thông dịch và biên dịch. Tuy nhiên, để có thể tìm được việc làm nhân viên biên dịch hoặc là thông dịch như mong muốn bạn cần hiểu được 2 từ này.

Thông dịch và biên dịch chính là 2 thuật ngữ có mối quan hệ mật thiết với nhau ở trong ngành ngôn ngữ. Mặc dù nó có thể sẽ được thực hiện bởi cùng một người nhưng nó sẽ lại đòi hỏi những kỹ năng, cũng như trình độ, thái độ và thậm chí là về cả kiến thức ngôn ngữ cũng khác nhau. Người làm biên dịch thì chưa chắc đã làm được thông dịch và cũng sẽ ngược lại. Vậy bạn hiểu thông dịch là gì, biên dịch là gì? Làm sao để so sánh thông dịch và biên dịch? Và thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào? Vậy nên trong bài viết dưới đây 123job sẽ bật bí đến bạn đọc vềthông dịch và biên dịchlà gì, cách so sánh thông dịch và biên dịch; thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào nhé!

I. Thông dịch và biên dịch là gì?

Đầu tiên cùng tìm hiểu về thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào về mặt phương tiện và kỹ năng của mỗi công việc. Thông dịch là gì thì nó nghĩa là dịch ngôn ngữ nói, còn biên dịch là gì thì nó là dịch văn bản viết. Cả hai hình thức dịch này sẽ đều đòi hỏi cần phải có vốn hiểu biết sâu rộng về ngôn ngữ và cũng như là văn hóa, kiến thức về chuyên môn về lĩnh vực được dịch và cả kỹ năng giao tiếp tốt được cả bằng ngôn ngữ nói và viết. Vậy cùng tìm hiểu kỹ hơn thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào?

1. Thông dịch là gì? 

Thông dịch là gì? (Hay còn được gọi là phiên dịch)

Thông dịch là gì thì nó là việc dịch từ ngôn ngữ này nguồn sang ngôn ngữ đích ngay ở tại thời điểm nói. Bản dịch thì nó sẽ được phát đồng thời với bản gốc (việc dịch song song) hoặc là ngay sau bản gốc (gọi là dịch nối tiếp). Người thông dịch sẽ không có được sự hỗ trợ của kịch bản, từ điển hay là bất cứ loại tài liệu tham khảo nào khác.

Các thông dịch viên chuyên nghiệp thì họ cần phải dịch ngôn ngữ nguồn (là ngôn ngữ được dịch) tùy theo từng ngữ cảnh và cũng như mục đích cụ thể của người nói. Đối với các thành ngữ, tục ngữ hoặc là các từ ngữ mà mang yếu tố văn hóa, người dịch cần phải tìm các cụm từ có ý nghĩa tương đương ở trong ngôn ngữ đích để giúp cho người nghe có thể hiểu được. Tài nguyên duy nhất mà người thông dịch viên sẽ có đó là có thể sử dụng là kinh nghiệm, có trí nhớ tốt và khả năng phản xạ nhanh.

Thông dịch viên sẽ thường làm việc ở trong các dự án đòi hỏi phải phiên dịch trực tiếp như cuộc họp, hội nghị, hoặc là phỏng vấn, truyền hình trực tiếp,…

2. Biên dịch là gì?

Có lẽ thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào thì đó chính là biên dịch viên có thể sử dụng được các công cụ để hỗ trợ vào trong công việc của họ. Biên dịch là gì? Thì biên dịch viên sẽ có thể sử dụng từ điển, hoặc phần mềm hỗ trợ dịch thuật, hay là tài liệu tham khảo,… trước và trong quá trình dịch. Trong quá trình dịch, họ sẽ còn có thể tham khảo ý kiến của những người khác để có thể đảm bảo chất lượng bản dịch (nó được gọi là hiệu đính bản dịch).

Biên dịch viên sẽ làm việc với các loại tài liệu viết cho website, cho tạp chí, hoặc làm phụ đề video, phần mềm, sách báo,…

II. 5 điểm khác biệt chính giữa thông dịch và biên dịch là gì? 

5 điểm khác biệt chính giữa thông dịch và biên dịch là gì

Đến đây chắc hẳn các bạn đã hiểu được cách so sánh thông dịch và biên dịch. Nói tóm lại, có 5 điểm khác biệt chính để so sánh thông dịch và biên dịch như sau:

• Định dạng của ngôn ngữ: Thông dịch là gì thì đó là dịch ngôn ngữ nói theo thời gian thực, còn với biên dịch viên thì sẽ dịch ngôn ngữ viết.

• Cách truyền đạt: Thông dịch sẽ được diễn ra ngay tại thời điểm nói. Việc dịch này có thể diễn ra trực tiếp, thông qua điện thoại hoặc là video. Ngược lại, biên dịch thì có thể xảy ra một thời gian dài sau khi mà tài liệu gốc được soạn thảo. Chính nhờ điều này đã mang lại cho các biên dịch viên một khoảng thời gian đáng kể để có thể sử dụng công nghệ và cũng như tài liệu tham khảo để tạo ra được những bản dịch chính xác và có được chất lượng cao hơn.

• Độ chính xác: Có lẽ rằng thông dịch sẽ không yêu cầu độ chính xác cao như biên dịch. Thông dịch viên thì nó thường hướng tới sự hoàn hảo; tuy nhiên rất khó để có thể làm được điều này khi mà họ không có quá nhiều thời gian để có thể suy nghĩ. Nhiều khi, thông dịch viên sẽ còn được phép bỏ qua những thông tin mà không quan trọng. Một lần nữa, thời gian sẽ lại đứng về phía các biên dịch viên khi mà họ sẽ có nhiều thời gian hơn để chỉnh sửa bản dịch.

• Yêu cầu:Thông dịch viên sẽ cần phải thành thạo cả ngôn ngữ nguồn và cũng như ngôn ngữ đích bởi vì họ sẽ phải dịch hai chiều cùng lúc mà sẽ không có sự hỗ trợ của từ điển hay là các loại tài liệu tham khảo. Ngoài ra, họ còn cần phải có được vốn kiến thức sâu rộng về nhiều ngành nghề khác nhau, cũng như có khả năng phản ứng nhanh và có trí nhớ tốt.

• Các yếu tố khác: Dịch các cụm từ ẩn dụ hay là tương đương như thành ngữ, tục ngữ,… làm sao để giúp cho người nghe, người đọc hiểu là một thách thức lớn đối với cả các biên dịch và với cả thông dịch viên. Trên hết, người phiên dịch thì họ sẽ phải nắm bắt được âm điệu và cũng như sự thay đổi trong giọng nói của người nói để có thể xác định ý mà họ định truyền đạt là gì, từ đó sẽ truyền đạt được một cách thật dễ hiểu cho người nghe.

III. Biên dịch hay là thông dịch khó hơn?

Biên dịch hay là thông dịch khó hơn

Bạn phân vân về thông dịch và biên dịch? Phần so sánh thông dịch và biên dịch. Từ những thông tin trên chắc hẳn bạn đã hiểu được thông dịch là gì, phiên dịch là gì và cũng như so sánh thông dịch và phiên dịch. Trên thực tế, mặc dù cùng sử dụng một ngoại ngữ nhưng việc thông dịch sẽ thường khó hơn nhiều lần so với biên dịch. Có rất nhiều lý do khác nhau để có thể giải thích được cho điều này, ví dụ như:

• Thông dịch sẽ cần phải có cả  kỹ năng nghe nói tốt, phát âm chuẩn trong khi đó thì biên dịch sẽ chủ yếu thiên về viết lách.

• Thông dịch viên sẽ cần phải lắng nghe và cũng như phải xử lý thông tin một cách tức thời trong khi biên dịch thì sẽ có nhiều thời gian hơn để tìm hiểu, và trau chuốt lời dịch của mình.

• Thông dịch viên sẽ cần phải có vốn kiến thức cơ bản về nhiều lĩnh vực khác nhau, đồng thời với vốn từ vựng phong phú. Biên dịch thì họ cũng cần có nền tảng kiến thức rộng, nhưng yêu cầu sẽ ít khắt khe hơn bởi vì họ có nhiều thời gian để có thể tra từ, và tìm hiểu các thuật ngữ chuyên ngành,… trong khi dịch.

• Thông dịch viên thì họ cần phải có trí nhớ tốt, sẽ vừa truyền đạt cho người nghe được những thông tin phía trước mà lại vừa phải lắng nghe và xử lý những thông tin đến sau từ phía diễn giả.

• Thông dịch cũng cần phải có sự tự tin trong khi mà biên dịch sẽ thường là những người làm việc thầm lặng ở phía sau hậu trường.

Nhìn chung, công việc của thông dịch viên thì nó sẽ đòi hỏi phải có nhiều kỹ năng hơn là biên dịch. Tuy nhiên, điều này cũng không có nghĩa là công việc của biên dịch thì nó sẽ đơn giản dễ làm. Biên dịch sẽ luôn phải hướng tới sự hoàn hảo. Họ có được nhiều thời gian để có thể trau chuốt lời dịch và cũng có nghĩa là những yêu cầu về chất lượng bản dịch cũng sẽ cao hơn nhiều so với khi mà dịch nói. Nếu như thông dịch thì chỉ cần đảm bảo chính xác về mặt nội dung và cũng như thông điệp của diễn giả thì biên dịch, họ sẽ cần phải đảm bảo nội dung chính xác, có câu văn hay, và lời văn phải sắc sảo hay là thân thiện tùy vào đối tượng độc giả và đặc biệt là còn phải dùng được những từ ngữ “đắt giá” ở trong ngôn ngữ đích.

IV. Học ngoại ngữ nên chọn làm Biên dịch hay là phiên dịch?

Học ngoại ngữ nên chọn làm Biên dịch hay là phiên dịch

Rất nhiều bạn trẻ sẽ băn khoăn không biết mình nên chọn theo ngành biên dịch hay là phiên dịch. Trên thực tế, cả 2 nghề thông dịch và biên dịch này thì nó đều có những ưu và nhược điểm trên. Nghề phiên dịch sẽ thường đòi hỏi khả năng về ngoại ngữ tốt hơn, do vậy, lựa chọn của bạn cũng phải phù hợp với trình độ ngôn ngữ thực tế của bạn. Nếu như bạn không quá xuất sắc trong khả năng về Nghe và Nói thì có thể nghề biên dịch sẽ phù hợp hơn.

Bên cạnh đó, khi mà lựa chọn nghề biên dịch hay là phiên dịch bạn cũng phải cân nhắc đến cả vấn đề về tính cách và sở thích. Nếu như bạn hướng nội và ngại giao tiếp thì nghề phiên dịch cũng sẽ có thể khiến cho bạn bị quá tải. Cũng có trường hợp những người rất giỏi ngoại ngữ để có thể nhưng chọn trở thành Biên dịch viên bởi vì họ thích môi trường yên tĩnh hoặc là thích dịch sách, dịch báo chí,…

Ngày nay, rất nhiều người vừa làm Biên dịch viên và cũng đồng thời làm thông dịch viên ở trong một số trường hợp cụ thể và ngược lại. Nhìn chung việc phân chia rạch ròi về hai công việc  thông dịch và biên dịch này đôi khi không thực sự cần thiết. Các doanh nghiệp chủ yếu là tuyển phiên dịch và biên dịch, do đó bạn cũng không cần phải băn khoăn quá nhiều.

VII. Kết luận 

Qua những thông tin trên chắc hẳn đã giúp cho các bạn hiểu được thông dịch là gì, biên dịch là gì, thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào; so sánh thông dịch và biên dịch, giải đáp được thông dịch hay biên dịch khó hơn và học ngoại ngữ nên chọn làm biên dịch hay phiên dịch. Rất hy vọng những thông tin trên do 123job cung cấp về biên dịch là gì, phiên dịch là gì, cách so sánh thông dịch và biên dịch; thông dịch và biên dịch khác nhau như thế nào sẽ thật sự hữu ích với bạn đọc.