Mục lục bài viết

đề tài ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường thcs

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (151.63 KB, 21 trang )

Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
LỜI MỞ ĐẦU
Tính từ năm học 2002 – 2003 chúng ta đã trải qua 6 năm học thực hiện
đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Cùng với các bộ môn khác, chương
trình của bộ môn Sinh học THCS đã được xây dựng trên chương trình đổi mới
toàn diện theo hướng dạy học tích cực .
Trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, tin học cũng đã đươc ứng dụng khá
nhiều trong lĩnh vực quản lý, lưu trữ truy xuất cơ sở dữ liệu, thông tin…đặc biệt
việc Ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực giảng dạy đang là vấn đề hấp
dẫn có tính thời sự của nhiều trường và nhiều giáo viên các trường chuyên
nghiệp đến các trường bậc học phổ thông. Đó là xu hướng giảng dạy với sự trợ
giúp của máy tính(CAI : Computer Aied Instruction) ở khía cạnh như xây dựng
phần mềm giảng dạy như phần mềm vật lý, hóa học, sinh học…,dùng máy tính
như phương tiện hỗ trợ giảng dạy, thiết kế bài giảng điện tử, thiết kế giáo trình
điện tử…
Ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình giảng dạy sẽ mang lại nhiều
lợi ích thực tiễn : phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, của
học sinh, khai thác nhiều giác quan của người học để dễ lĩnh hội tri thức, giáo
viên sẽ chủ động, rút ngắn thời gian giảng dạy, có nhiều thời gian đầu tư cho
quá trình dẫn dắt, tạo tình huống có vấn đề kích thích tư duy sáng tạo người
học
Bằng trải nghiệm của bản thân trong quá trình dạy học môn Sinh học tôi
nhận thấy cần phải áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học vào môn học của
mình – thông qua việc soạn giảng và sử dụng giáo án điện tử – để nâng cao chất
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 2
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
lượng dạy và học và cũng là góp phần vào việc đưa công nghệ thông tin vào
trường học.
Trong quá trình nghiên cứu, đề tài hẳn vẫn còn nhiều thiếu sót và giới
hạn, rất mong được sự góp ý củ đồng nghiệp và mọi người.
Xin chân thành cam ơn!

học sinh chiếm lĩng tri thức, tự lực hoạt động tìm tòi để giành kiến thức mới.
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 5
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Trong sự đổi mới này không phải chúng ta loại bỏ phương pháp truyền thống
mà cần tìm ra những yếu tố tích cực, sáng tạo trong từng phương pháp để thừa
kế và phát triển những phương pháp đó cần sử dụng sáng tạo các phương pháp
dạy học phù hợp, thuyết trình nêu vấn đề, đàm thoại ơrixtic, trong dạy học sinh
học THCS việc tăng cường sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp với thiết
bị hỗ trợ Công nghệ thông tin cũng là phương hướng đổi mới phương pháp dạy
học theo hướng tích cực hoá người học. Để sử dụng sáng tạo các phương pháp
này vấn đề đào tạo và bồi dưỡng giáo viên là nhiệm vụ quan trọng là một cán bộ
trực tiếp giảng dạy, tôi nhận thấy cần góp phần vào việc nâng cao phương pháp
dạy học của bản thân và đồng nghiệp. Vì vậy tôi chọn đề tài “Ứng dụng Công
nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS ”.
2. Lý do chủ quan :
ĐắkBúkSo là xã của trung tâm Huyện mới Tuy Đức thuộc vùng biên
giới,.Từ ngày tách huyện có nhiều cơ quan ban ngành về đóng chân trên địa bàn
và có nhiều thành phần dân cư đến làm ăn sinh sống .
Trường THCS ĐắKBÚKSO được tách ra đến nay đã hơn 7 năm , là
trường nằm ở trung tâm Huyện Tuy Đức mới ,do đó luôn nhận được sự quan
tâm và chỉ đạo kịp thời của các cấp Ủy Đảng ,chính quyền , ngành Giáo dục và
đã có máy vi tính dù chưa nhiều nhưng cũng đủ phục vụ cho công tác giảng dạy
của trường và áp dụng công nghệ thong tin trong dạy học.
Đội ngũ giáo viên đa số tuổi đời còn trẻ nên nhiệt tình hăng hái trong
công tác , giảng dạy và luôn tự tìm tòi, sáng tạo.
Với những kiến thức về công nghệ thông tin và kiến thức bộ môn cùng
với tâm huyết của bản thân và thực tế nơi tôi đang công tác. Bản thân tự nhận
thấy sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài “Ứng dụng Công nghệ thông tin trong
dạy học sinh học”. Để thấy được những điểm mạnh và những điểm yếu trong
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 6

Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
công Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của nhà trường. Qua đó tìm
ra những biện pháp hữu hiệu nhất góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của
nhà trường nói riêng, góp phần nâng cao mặt bằng dân trí của địa phương sánh
vai cùng cả nước. Góp phần đạt được mục tiêu giáo dục của Đảng là: “Nâng cao
dân trí, bồi dưỡng nhân lực , đào tạo nhân tài ” cho đất nước.
B.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng Ứng dụng Công nghệ thông tin
trong dạy học của trường, từ đó đề xuất những biện pháp nhằm cải tiến việc sử
dụng và Ứng dụng công nghệ thong tin trong dạy học bộ môn sinh học
C. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI:
Dựa trên cơ sở điều kiện thực tế của nhà trường và nhiệm vụ nghiên cứu
của đề tài, tôi chỉ trình bày việc giáo viên sử dụng và soạn giảng giáo án điện tử
trong dạy học bộ môn sinh học.
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 7
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
PHẦN II : NỘI DUNG ĐỀ TÀI
A.CƠ SỞ PHÁP LÝ VÀ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:
I. Cơ sở pháp lý của đề tài:
Về mặt lý luận, chúng ta có nền khoa học giáo dục tuy còn non trẻ nhưng
cũng không phải quá kém. Chúng ta cũng có một đội ngũ hùng hậu các thầy cô
giáo ở các trường học không những rất giỏi về kiến thức mà hơn nữa, giỏi về
tay nghề. Đó chính là những lực lượng nòng cốt đang nghiên cứu, vận dụng
những phương pháp dạy học tiên tiến, phù hợp với thực tiễn Việt Nam góp phần
làm nên những thành quả vĩ đại trong giáo dục.
Chỉ thị 40 của Ban chấp hành trung ương Đảng ngày 15/06/2004 và qui
định số 09/2005/ QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục đều chỉ rõ mục tiêu
là :” Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục theo hướng chuẩn
hóa, nâng cao chất lượng đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt

chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm
nghề nhiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao
của sự nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hoá đất nước”.
Luật giáo dục 2005 nêu rõ: Nhà giáo có quyền: Được nâng cao trình độ,
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ (Điều 73).
Nhà nước có chính sách bồi dưỡng nhà giáo về chuyên môn nghiệp vụ để
nâng cao trình độ và chuẩn hóa nhà giáo(Điều 80).
Điều lệ trường Trung học qui định: Giáo viên có nhiệm vụ: “Rèn luyện
đạo đức, học tập văn hóa, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao chất
lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục ”(Điều 31).
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 8
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Kế hoạch năm học 2007 – 2008 của trường THCS Đắkbúkso
Kế hoạch năm học 2007 – 2008 của tổ Sinh hóa.
II.Cơ sở lí luận của đề tài:
1. Vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học sinh học
1.1. Đặc điểm của môn sinh học
Sinh học là khoa học về sự sống (bắt nguồn từ Hy Lạp bios là sự sống, và
logos là môn học). Nó miêu tả những đặc điểm và tập tính của sinh vật, cách
thức các cá thể và loài tồn tại, và những tác động qua lại lẫn nhau và với môi
trường.
Sinh học bao hàm nhiều ngành học khác nhau được xây dựng dựa trên những
nguyên lý riêng. Các môn học này có mối quan hệ qua lại với nhau, giúp ta hiểu
về sự sống với các mức độ, phạm vi khác nhau.
Sự sống ở mức độ nguyên tử và phân tử được nghiên cứu thông qua sinh
học phân tử (molecular biology), hóa sinh (biochemistry) và di truyền phân tử
(molecular genetics). Ở mức độ tế bào, nó được hiểu biết thông qua tế bào học
(cell biology) và mức độ đa bào thì thông qua sinh lý học (physiology), giải
phẫu học (anatomy) và mô học (histology). Sinh học phát triển (developmental

biology) nghiên cứu sự sống ở các giai đoạn phát triển khác nhau hoặc phát
triển cá thể (ontogeny) của sinh vật.
Với mức độ lớn hơn, di truyền học quan tâm đến tính di truyền giữa cha
mẹ và con cái. Di truyền học quần thể (population genetics) xem xét toàn bộ
quần thể và hệ thống học (systematics) quan tâm đến sự tiến hóa của nhiều loài
thuộc các nhánh tiến hóa (lineage). Mối quan hệ qua lại giữa các quần thể với
nhau và với ổ sinh thái của chúng là đối tượng của sinh thái học (ecology) và
sinh học tiến hóa (evolutionary biology). Một lĩnh vực tương đối mới là sinh
học vũ trụ (astrobiology hoặc xenobiology) nghiên cứu về khả năng tồn tại sự
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 9
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
sống ngoài Trái Đất.
Các môn học trên chung quy lại bao gồm: kiến thức giải phẫu, cơ chế sinh
lí, sinh hoá, các quá trình sinh học, các quy trình công nghệ v.v Chúng đều là
kiến thức thực nghiệm, khó nhận thấy bằng các giác quan thông thường.
1.2. Vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học sinh học
Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong dạy học sinh học, tập
trung ở một số hoạt động: soạn thảo văn bản, báo cáo, quản lý điểm, quản lý
học sinh, thiết kế giáo án điện tử nhưng trong khuôn khổ của đề tài, chỉ giới
hạn ở thiết kế bài giảng điện tử tức là sử dụng Công nghệ thông tin và truyền
thông như một công cụ dạy học, hỗ trợ quá trình dạy và học ở mức thấp như sử
dụng các phương tiện nghe nhìn, xem băng, đĩa hình để minh họa cho các tiết
dạy hoặc sử dụng tư liệu hình ảnh thay thế tranh vẽ trong dạy học truyền thống.
Ở mức cao sẽ là giáo án điện tử, giáo viên dạy dựa chủ yếu trên máy tính xách
tay và máy chiếu projector và có thể dạy và học từ xa qua mạng nội bộ (mạng
LAN), mạng internet.
2. Khái quát về giáo án điện tử trong dạy học sinh học
2.1. Đặc điểm giáo án điện tử
Theo tôi giáo án của một bài học phải bao gồm mục đích, yêu cầu của bài
giảng, phân bổ thời gian, các bước lên lớp, hoạt động của thầy – của trò (Lesson

plan & Activity sheet). Trong giáo án điện tử các nội dung trên được tổ chức và
thực hiện dựa trên nền công nghệ thông tin (các phần mềm dạy học) và các
phương tiện dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu, máy ảnh, máy quay
phim kĩ thuật số
2.2.Ưu thế của giáo án điện tử so với giáo án truyền thống
Cái được lớn nhất ở mỗi tiết giảng bằng giáo án điện tử chính là một
lượng lớn kiến thức, hình ảnh trực quan sinh động được chuyển tải đến các em
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 10
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Học sinh. Nó không những giúp cho tiết học trở nên lôi cuốn hơn mà còn hạn
chế việc GV bị cháy giáo án vì thời gian được kiểm soát bằng máy. Nếu như
trong mỗi tiết học thông thường, Giáo Viên phải mất khá nhiều thời gian để treo
tranh ảnh, thao tác các hoạt động thí nghiệm thì trong tiết học có sử dụng giáo
án điện tử, những chuyện đó chỉ cần một cú kích con chuột.
Giảng dạy ứng dụng Công nghệ thông tin có nhiều ưu điểm: giúp bài
giảng sinh động, tạo cho học sinh sự hứng thú và yêu thích môn học, đạt hiệu
quả cao, kiểm tra kiến thức của nhiều học sinh, hỗ trợ đắc lực cho các giờ thực
hành.
Giáo Viên được giảm nhẹ việc thuyết giảng, có điều kiện tăng cường đối
thoại, thảo luận với học sinh, qua đó kiểm sóat được học sinh, học sinh được thu
hút, kích thích khám phá tri thức qua thông tin thu nhận được, có điều kiện quan
sát vấn đề, chủ động nêu câu hỏi để hỏi Giáo viên, giúp cho giờ học thêm hứng
thú, có hiệu quả.
Giáo viên không phải soạn giáo án nhiều lần mà chỉ cần đầu tư thời gian
một lần và chỉnh sửa cho bài học tốt hơn vào những lần sau.
Có thể giúp người thầy trao đổi kinh nghiệm cho nhau nhanh chóng, dễ
dàng, thuận tiện. Nó cũng tăng cường tính thẩm mỹ cho Học sinh. Nó cho phép
người thầy thay đổi, cập nhật hằng ngày.
3. Xây dựng giáo án điện tử trong dạy học sinh học
3.1. Những yêu cầu chung

Để chuẩn bị cho một bài giảng bằng giáo án điện tử là chuyện không hề
đơn giản chút nào. Ngoài việc đòi hỏi Giáo viên có một kiến thức nhất định về
tin học như sử dụng thành thạo phần mềm thiết kế bài giảng thì nó còn yêu cầu
Giáo viên phải có khả năng vận dụng hợp lý giữa việc trình bày bài giảng một
cách khoa học gắn với phương pháp sư phạm.
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 11
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Muốn ứng dụng Công nghệ thông trong giảng dạy có hiệu quả, theo tôi
giáo viên phải có sự thay đổi về nhận thức, vượt lên sự bảo thủ, quen lối mòn,
ngại khó, ngại đổi mới, dần dần tạo được động lực, sự hứng thú với các phương
tiện kỹ thuật. Thứ nữa, muốn ứng dụng Công nghệ thông tin, giáo viên không
chỉ có trình độ nhất định về Công nghệ thông tin, mà phải biết ngoại ngữ.
3.2. Các phần mềm thường sử dụng trong thiết kế giáo án điện tử sinh học
Power Point, Macromedia Flash MX 2004, Violet; phần mềm
Macromedia Breeze, đây là phần mềm cung cấp đầy đủ các tính năng từ việc
tạo bài trình bày có multimedia, phát bài trình bày qua mạng, cũng như khả
năng quản lý các bài trình bày; phần mềm Dreamweaver tạo website vào loại tốt
nhất thế giới hiện nay. Bạn có thể dễ dàng tạo ra các trang HTML mà không
phải biết nhiều kiến thức về nó; Phần mềm soạn bài giảng điện tử Lectora
Publisher. Đây là phần mềm rất dễ học. Chỉ trong khoảng 30 phút bạn đã có thể
tạo nội dung học tập của riêng bạn. Bạn không cần biết kĩ năng về lập trình. Bạn
cũng có thể tạo được các bài kiểm tra v.v
3.3. Quy trình thiết kế giáo án điện tử sinh học
– Soạn tóm tắt mục tiêu, nội dung bài giảng trên Word
– Chọn lựa những hình ảnh minh hoạ, các đoạn phim media, các công cụ
mô phỏng quá trình sinh học tuỳ thuộc nội dung giảng dạy.
– Thiết kế bài giảng trên các phần mềm thông dụng vừa kể trên.
B.THỰC TRẠNG VIỆC SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG
DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THCS ĐẮKBÚKSO HUYỆN TUY ĐỨC:
Trường THCS Đắkbúkso – Huyện Tuy Đức là một trường được thành lập

7 năm. ĐắkBúkSo là xã của trung tâm Huyện mới Tuy Đức thuộc vùng biên
giới.Từ ngày tách huyện (thành lập 1/1/2007), có nhiều cơ quan ban ngành về
đóng chân trên địa bàn và có nhiều thành phần dân cư đến làm ăn sinh sống .
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 12
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
1. Tình hình đội ngũ giáo viên :
Năm học 2007– 2008 tổng số cán bộ giáo viên của trường là: 29 đ/c .
Trong đó: Cán bộ quản lí: 2 đ/c.
Giáo viên trực tiếp giảng dạy: 23 đ/c.
Nhân viên: 4 đ/c.
Đảng viên: 9 đ/c.
Trường gồm 14 lớp với 535 học sinh.
Trình độ đào tạo: Trong tổng số giáo viên trực tiếp giảng dạy có trình độ
chuẩn và trên chuẩn, đều có những hiểu biết cơ bản về tin học và có thể áp dụng
tin học vào dạy học bộ môn mình phụ trách.
Về cơ sở vật chất : 6 phòng học và một nhà hiệu bộ, một phòng vi tính 10
máy . Ngoài ra còn có : Khu sân chơi bãi tập , khu vệ sinh , khu nhà tập thể …
đáp ứng một cách tương đối yêu cầu sử dụng.
2. Thuận lợi và khó khăn :
2.1.Thuận lợi :
Trường phấn đấu là trường điểm của Huyện nên rất được sự quan tâm sát
sao của các cấp lãnh đạo và chính quyền địa phương nhất là được sự quan tâm
sâu sát của Phòng Giáo dục về công tác bồi dưỡng giáo viên.
Tỷ lệ Đảng viên trong tổ cao, tư tưởng chính trị vững vàng. Đội ngũ giáo
viên trẻ nhiệt tình trong công tác, có ý thức học tập trau dồi kinh nghiệm,có chí
tiến thủ .
Ban đại diện cha mẹ học sinh có sự quan tâm đúng mực đến công tác giáo
dục của nhà trường về nhiều mặt góp phần giúp nhà trường vượt qua những khó
khăn trước mắt.
Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ, tạo điều kiện cho giáo

viên thay đổi phương pháp dạy học mới phù hợp.
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 13
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Ban lãnh đạo nhà trường, tổ có năng lực về quản lí, có trình độ chuyên
môn vững vàng, trên chuẩn về trình độ đào tạo , luôn đi đầu trong công tác bồi
dưỡng và tự bồi dưỡng. Tạo nhiều điều kiện thuận lợi trong công tác chỉ đạo bồi
dưỡng giáo viên, cũng như bồi dưỡng giáo viên.
2.2 . Những khó khăn khi triển khai giảng dạy bằng giáo án điện tử
Tư tưởng của một số ít giáo viên chỉ dừng lại ở mức “nghề” mà chưa đến
“nghiệp”, an phận thủ thường gây khó khăn cho việc chỉ đạo bồi dưỡng, tham
gia công tác bồi dưỡng chỉ là lấy lệ kém hiệu quả.
Đội ngũ giáo viên trẻ thiếu kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, mà
nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số mặt bằng dân trí thấp sự thay đổi
phương pháp phù hợp quả là một vấn đề nan giải .
Một số đồng chí giáo viên có tuổi đời khá cao việc ứng dụng công nghệ
thông tin vào giảng dạy còn gặp nhiều khó khăn .
Một số phụ huynh còn phó mặc việc giáo dục cho nhà trường nên việc
nâng cao chất lượng giáo dục còn gặp rất nhiều khó khăn.
Thời gian để Giáo viên soạn giáo án điên tử là rất nhiều. Bình quân một
bài dạy một tiết có thể tốn đến hằng chục tiết chuẩn bị. Vì rất hiện đại nên nó
mang đầy đủ khuyết điểm của mọi phương tiện hiện đại tại nước ta. Chưa thể sử
dụng Giáo án điên tử trên cả nước, ở tất cả các bộ môn, tất cả tiết dạy. Cho dù ở
các trường tiên tiến, được trang bị tốt, việc sử dụng giáo án điện tử cũng rất
nhiêu khê: lỉnh kỉnh lôi ra đủ thứ dụng cụ, từ màn hình, projector, máy vi tính
đến loa, đầu cắm Thành ra cho đến nay giáo án điện tử thường chỉ dùng để
trình diễn vào các bài thao giảng, bài thuyết trình hơn là để thực dạy.
Trình độ tin học, ngoại ngữ của giáo viên còn hạn chế.
Điều kiện trang thiết bị còn thiếu và chưa đồng bộ, số giáo viên có máy vi
tính để tự học tập và nghiên cứu là còn ít….
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 14

Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
C.
ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP CẢI TIẾN VIỆC SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ

THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THCS ĐẮKBÚKSO :
1) Đối với giáo viên trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy
học:
Trong nhà trường, người giáo viên có vai trò vô cùng quan trọng trong
việc đào tạo, rèn luyện, phát triển trí tuệ và nhân cách cho thế hệ trẻ. Ở tầm vĩ
mô, đội ngũ giáo viên góp phần quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Ở những thập kỷ qua, người thầy giáo luôn giữ vai trò là dấu nối giữa nền
văn hóa dân tộc, nhân loại với việc tái sản xuất nền văn hóa ở thế hệ trẻ. Thầy
giáo là người giúp học sinh biển tinh hoa của nền văn hóa thành tài sản riêng
của mình.
Trong nhà trường thầy giáo là người tổ chức chính và quyết định chất lượng
đào tạo.
Trong thời kỳ mới, những chức năng trên vẫn còn nguyên giá trị. Tuy
nhiên, cùng với xu thế hội nhập, toàn cầu hóa, sự tăng lên gấp bội của tri thức là
điều kiện cơ bản để mang lại nền kinh tế hiện đaị. Chúng ta phải đối mặt với
cuộc chạy đua trong vận dụng những tiến bộ nhanh chóng về khoa học, công
nghệ để tăng tốc độ phát triển và giảm nguy cơ tụt hậu “thể kỷ XXI sẽ tiếp tục
có nhiều biến đổi. Khoa học và công nghệ sẽ có bước nhảy vọt. Kinh tế tri thức
có vai trò ngày càng nổi bật trong quá trinh phát tiển lực lượng sản xuất”.
Trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 2001-2010, Đảng ta đã nêu rõ:
“Công nghiệp hóa gắn liền với hiện đại hóa ngay từ đầu và trong suốt các giai
đoạn phát triển. Nâng cao hàm lượng tri thức trong các nhân tố phát triển kinh
tế- xã hội, từng bước phát triển kinh tế tri thức ở nước ta”.
Với sự phát triển của nền kinh tế tri thức, giáo dục- đào tạo đứng trước
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 15

Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
những thách thức lớn của thời đại: giáo dục phải mang tính toàn cầu ,quốc tế
hóa nhằm đạt tới những chuẩn mực chung về đào tạo nguồn nhân lực, xã hội
học tập phải trở thành triết lí giáo dục. Xu thế đổi mới giáo dục để chuẩn bị cho
con người thể kỷ XXI đang đặt ra những yêu cầu mới đối với người giáo viên.
Ngày nay, công nghệ thông tin phát triển nhanh, tạo ra những phương
pháp. Phương tiện giao lưu mới, mở rộng các khả năng học tập, tạo cơ hội cho
những người có thể học dưới nhiều hình thức theo khả năng và điều kiện cho
phép. Nhà trường không còn là nơi duy nhất đem đến cho học sinh những tri
thức mới. Tuy nhiên, giáo dục nhà trường, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của giáo
viên, vẫn là con đường đáng tin cậy và có hiệu quả nhất trong việc làm cho thế
hệ trẻ tiếp thu có mục đích, có hệ thống tinh hoa di sản văn hóa, khoa học, nghệ
thuật của loài người và của dân tộc. Vai trò của giáo viên ở đây là phải chọn lọc
những kiến thức cơ bản, hiện đại, thực tiễn, phù hợp với mục tiêu giáo dục của
bậc học, chuyển tải đến học sinh với sự hấp dẫn cao.
Trong bối cảnh kỹ thuật, công nghệ phát triển đang tạo ra sự chuyển dịch
định hướng giá trị, giáo viên không chỉ đóng vai trò truyền đạt tri thức mà còn
phải phát triển cảm xúc, thái độ, hành vi của học sinh phải đảm bảo người học
phải làm chủ được và biết ứng dụng hợp lí những tri thức đó giáo viên phải
quan tâm phát triển ở người học ý thức về các giá trị đạo đức, tinh thần, thẩm
mỹ, tạo nên bản sắc tồn tại của loài người, vừa kế thừa, phát triển các giá trị
truyền thống, vừa sáng tạo những giá trị mới thích nghi với thời đại mới.
Trong xã hội đang biển đổi nhanh, người giáo viên phải có ý thức, có nhu
cầu và có tiềm năng không ngừng tự hoàn thiện về đạo đức, nhân cách, chuyên
môn nghiệp vụ, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo trong hoạt động sư phạm,
biết phối hợp nhịp nhàng với tập thể nhà trường trong việc thực hiện các mục
tiêu giáo dục. Quá trình đào tạo ở các trường sư phạn chỉ là sự đào tạo ban đầu,
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 16
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
đặt cơ sở cho quá trình đào tạo tiếp tục, trong đó có sự tự học, tự bồi dưỡng

đóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành đạt của mỗi giáo viên.
Tương ứng với sự chuyển biến về mục tiêu giáo dục. Ngày nay phương
pháp dạy học đang chuyển biến từ kiểu dạy tập trung vào vai trò của giáo viên
sang kiểu dạy tập trung vào vai trò học sinh và hoạt động học tự chiếm lĩnh kiến
thức , từ kiểu học thông báo – đồng loạt sang kiểu dạy hoạt động – phân hóa.
Giáo viên không còn đóng vai trò là người truyền đạt kiến thức, mà là người
gợi mở, hướng dẫn, tổ chức, cố vấn, trọng tài cho các hoạt động tìm tòi, tranh
luận của học sinh. Giáo viên giỏi là người biết giúp đỡ học sinh tiến bộ nhanh
trên con đường học tập tự lực, kết hợp thành công việc giảngdạy tri thức với
giáo dục giá trị và phát triển tư duy.
Công nghệ thông tin được áp dụng ngày càng rộng rãi trong quá trình dạy
học, đem lại những khả năng mới, giúp giáo viên dễ dàng đưa những phần việc
vốn chỉ thực hiện được ở ngoài lớp vào trong tiết học, biểu diễn trực quan cơ
chế các hiện tượng, quá trình trong cơ chế vĩ mô và vi mô, cung cấp một khối
lượng lớn thông tin trong thời gian ngắn, xử lý các số liệu phức tạp, làm giảm
nhẹ lao động chấm bài kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Nếu
không muốn tụt hậu, giáo viên cần sớm tìm hiểu và nắm vững tin học cơ sở,
ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.
Trước những yêu cầu mới đối với người giáo viên như trên, chúng ta thấy
giáo viên phải bồi dưỡng về chuyên môn – nghiệp vụ: bồi dưỡng theo chu kỳ
thường xuyên, bồi dưỡng chuẩn hóa, trên chuẩn, bồi dưỡng thay sách, bồi
dưỡng chuyên đề nâng cao, đổi mới phương pháp dạy học, những kiến thức tâm
lý học, giáo dục học…Bồi dưỡng về văn hóa, ngoại ngữ, tin học, Bồi dưỡng sức
khỏe, thể dục thể thao, văn nghệ
2) Đối với nhà trường và lãnh đạo phòng Giáo dục
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 17
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp ngắn hạn, phát huy tinh thần tự
nghiên cứu của giáo viên , có cơ sở để học viên trao đổi với giáo viên. Có như
vậy hoạt động học tập bồi dưỡng mới có hiệu quả cao .

Khi cử giáo viên tham dự các lớp dài hạn nên đả thông tư tưởng giáo viên
, tạo điều kiện giúp đỡ về kinh phí , về tài liệu, lãnh đạo phải chia xẻ với giáo
viên những khó khăn về mọi mặt .
Khi giáo viên đi học về nên bố trí phân công công tác thích hợp thích hợp
để phát huy những kiến thức mới , không để chảy máu chất xám.
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 18
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
PHẦN III. KẾT LUẬN
A.KẾT LUẬN CHUNG:
Việc đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tích cực là cần thiết,
nhằm hướng tới việc học tập chủ động, chống lại thói quen học thụ động, cụ thể
là: phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học. Đáp ứng
được yêu cầu về conngười về tri thức trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, bắt kịp xu thế đổi mới phương pháp hiện đại; hình thành và phát
triển những giá trị nhân cách tích cực; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực hoạt
động sáng tạo.Thiết nghĩ, muốn áp dụng và sử dụng Công nghệ thông tin trong
dạy học thì tất cả các giáo viên cần thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy
– học và soạn giảng ở tất cả các phần học, bài học một cách thường xuyên và
chuyên nghiệp.
B. ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
1 Đối với Phòng Giáo dục Tuy Đức :
Tăng cường công tác bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên.
Tổ chức hội nghị trao đổi kinh nghiệm sử dụng và soạn giảng giáo án
điện tử phạm vi trong huyện và ngoài huyện. Tổ chức tốt các cuộc thi giáo viên
dạy giỏi, học sinh giỏi cấp huyện .
Mở các lớp tập huấn về sử dụng đồ dùng dạy học, cũng như các lớp về
công nghệ thông tin cho giáo viên.
2 Đối với trường THCS Đắkbúkso:
Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên theo chu kỳ để cập nhật những kiến
thức về công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu của việc sử dụng và soạn giảng

giáo án điện tử. Nhất nên tổ chức các tiết thao giảng khuyến khích có sử dụng
giáo án điện tử .
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 19
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
Tạo điều kiện tốt về thời gian, tài liêu, kinh phí, lên kế hoạch chu đáo để
giáo viên tham gia hoạt động bồi dưỡng có hiệu quả.
Tăng cường các cuộc thi giáo viên dạy giỏi , học sinh giỏi cấp trường .
Tăng cường các cuộc thi viết đề tài , sáng kiến kinh nghiệm trong các tổ
chuyên môn . Từ đó áp dụng rộng rãi các sáng kiến kinh nghiệm hay vào phục
vụ công tác giảng dạy
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 20
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
nghiem-hoa-hoc-2007.html
4. Giáo trình ứng dụng CNTT trong dạy học của khoa tin học trường CĐSP
TP HCM
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 21
Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS
PHÊ DUYỆT CỦA NHÀ TRƯỜNG
Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 22

Người thự hiệnTRẦN VŨ ĐỊNHNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 3Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSMỤC LỤCNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 4Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSPHẦN I : PHẦN MỞ ĐẦUA.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:I. TÊN ĐỀ TÀI:Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSII. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:1. Lý do khách quanTrong sự nghiệp đổi mới đất nước, nền giáo dục quốc dân cần phải có nhữngđổi mới phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế – xã hội. nghị quyết trungương Đảng lần thứ IV đã chỉ rõ “… giáo dục và đào tạo là động lực thúc đẩy vàlà điều kiện cơ bản đảm bảo việc thực hiện mục tiêu kinh tế – xã hội, xây dựngvà bảo vệ đất nước…”Để thực hiện quan điểm trên, Hội nghị lần thứ IV của Ban chấp hành trungương Đảng khoá VII về việc tiếp tục đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo đãchỉ rõ: “ Đổi mới phương pháp dạy và học ở tất cả các cấp học, bậc học. kết hợptốt học với hành học tập với lao động sản xuất, thực nghiệm và NCKH, gắn nhàtrường và xã hội, áp dụng phương pháp giáo dục hiện đại để bồi dưỡng cho họcsinh năng lực sáng tạo, năng lực giải quết vấn đề, do đó đặt ra nhiệm vụ chongành giáo dục phải đổi mới phương pháp dạy học để đào tạo con người có đủkhả năng sống và làm việc theo yêu cầu của cuộc cách mạng lớn của thời đại:Cách mạng truyền thông, công nghệ thông tin, cách mạng công nghệ. một trongnhững sự đổi mới giáo dục là đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạtđộng hoá người học, trong việc tổ chức quá trình lĩnh hội tri thức thì lấy họcsinh làm trung tâm. theo hướng này giáo viên đóng vai trò tổ chức và điều khiểnhọc sinh chiếm lĩng tri thức, tự lực hoạt động tìm tòi để giành kiến thức mới.Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 5Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSTrong sự đổi mới này không phải chúng ta loại bỏ phương pháp truyền thốngmà cần tìm ra những yếu tố tích cực, sáng tạo trong từng phương pháp để thừakế và phát triển những phương pháp đó cần sử dụng sáng tạo các phương phápdạy học phù hợp, thuyết trình nêu vấn đề, đàm thoại ơrixtic, trong dạy học sinhhọc THCS việc tăng cường sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp với thiếtbị hỗ trợ Công nghệ thông tin cũng là phương hướng đổi mới phương pháp dạyhọc theo hướng tích cực hoá người học. Để sử dụng sáng tạo các phương phápnày vấn đề đào tạo và bồi dưỡng giáo viên là nhiệm vụ quan trọng là một cán bộtrực tiếp giảng dạy, tôi nhận thấy cần góp phần vào việc nâng cao phương phápdạy học của bản thân và đồng nghiệp. Vì vậy tôi chọn đề tài “Ứng dụng Côngnghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS ”.2. Lý do chủ quan :ĐắkBúkSo là xã của trung tâm Huyện mới Tuy Đức thuộc vùng biêngiới,.Từ ngày tách huyện có nhiều cơ quan ban ngành về đóng chân trên địa bànvà có nhiều thành phần dân cư đến làm ăn sinh sống .Trường THCS ĐắKBÚKSO được tách ra đến nay đã hơn 7 năm , làtrường nằm ở trung tâm Huyện Tuy Đức mới ,do đó luôn nhận được sự quantâm và chỉ đạo kịp thời của các cấp Ủy Đảng ,chính quyền , ngành Giáo dục vàđã có máy vi tính dù chưa nhiều nhưng cũng đủ phục vụ cho công tác giảng dạycủa trường và áp dụng công nghệ thong tin trong dạy học.Đội ngũ giáo viên đa số tuổi đời còn trẻ nên nhiệt tình hăng hái trongcông tác , giảng dạy và luôn tự tìm tòi, sáng tạo.Với những kiến thức về công nghệ thông tin và kiến thức bộ môn cùngvới tâm huyết của bản thân và thực tế nơi tôi đang công tác. Bản thân tự nhậnthấy sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài “Ứng dụng Công nghệ thông tin trongdạy học sinh học”. Để thấy được những điểm mạnh và những điểm yếu trongNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 6Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCScông Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của nhà trường. Qua đó tìmra những biện pháp hữu hiệu nhất góp phần nâng cao chất lượng giáo dục củanhà trường nói riêng, góp phần nâng cao mặt bằng dân trí của địa phương sánhvai cùng cả nước. Góp phần đạt được mục tiêu giáo dục của Đảng là: “Nâng caodân trí, bồi dưỡng nhân lực , đào tạo nhân tài ” cho đất nước.B.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng Ứng dụng Công nghệ thông tintrong dạy học của trường, từ đó đề xuất những biện pháp nhằm cải tiến việc sửdụng và Ứng dụng công nghệ thong tin trong dạy học bộ môn sinh họcC. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI:Dựa trên cơ sở điều kiện thực tế của nhà trường và nhiệm vụ nghiên cứucủa đề tài, tôi chỉ trình bày việc giáo viên sử dụng và soạn giảng giáo án điện tửtrong dạy học bộ môn sinh học.Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 7Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSPHẦN II : NỘI DUNG ĐỀ TÀIA.CƠ SỞ PHÁP LÝ VÀ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:I. Cơ sở pháp lý của đề tài:Về mặt lý luận, chúng ta có nền khoa học giáo dục tuy còn non trẻ nhưngcũng không phải quá kém. Chúng ta cũng có một đội ngũ hùng hậu các thầy côgiáo ở các trường học không những rất giỏi về kiến thức mà hơn nữa, giỏi vềtay nghề. Đó chính là những lực lượng nòng cốt đang nghiên cứu, vận dụngnhững phương pháp dạy học tiên tiến, phù hợp với thực tiễn Việt Nam góp phầnlàm nên những thành quả vĩ đại trong giáo dục.Chỉ thị 40 của Ban chấp hành trung ương Đảng ngày 15/06/2004 và quiđịnh số 09/2005/ QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng nângcao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục đều chỉ rõ mục tiêulà :” Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục theo hướng chuẩnhóa, nâng cao chất lượng đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệtchú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâmnghề nhiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng caocủa sự nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đạihoá đất nước”.Luật giáo dục 2005 nêu rõ: Nhà giáo có quyền: Được nâng cao trình độ,bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ (Điều 73).Nhà nước có chính sách bồi dưỡng nhà giáo về chuyên môn nghiệp vụ đểnâng cao trình độ và chuẩn hóa nhà giáo(Điều 80).Điều lệ trường Trung học qui định: Giáo viên có nhiệm vụ: “Rèn luyệnđạo đức, học tập văn hóa, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao chấtlượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục ”(Điều 31).Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 8Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSKế hoạch năm học 2007 – 2008 của trường THCS ĐắkbúksoKế hoạch năm học 2007 – 2008 của tổ Sinh hóa.II.Cơ sở lí luận của đề tài:1. Vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học sinh học1.1. Đặc điểm của môn sinh họcSinh học là khoa học về sự sống (bắt nguồn từ Hy Lạp bios là sự sống, vàlogos là môn học). Nó miêu tả những đặc điểm và tập tính của sinh vật, cáchthức các cá thể và loài tồn tại, và những tác động qua lại lẫn nhau và với môitrường.Sinh học bao hàm nhiều ngành học khác nhau được xây dựng dựa trên nhữngnguyên lý riêng. Các môn học này có mối quan hệ qua lại với nhau, giúp ta hiểuvề sự sống với các mức độ, phạm vi khác nhau.Sự sống ở mức độ nguyên tử và phân tử được nghiên cứu thông qua sinhhọc phân tử (molecular biology), hóa sinh (biochemistry) và di truyền phân tử(molecular genetics). Ở mức độ tế bào, nó được hiểu biết thông qua tế bào học(cell biology) và mức độ đa bào thì thông qua sinh lý học (physiology), giảiphẫu học (anatomy) và mô học (histology). Sinh học phát triển (developmentalbiology) nghiên cứu sự sống ở các giai đoạn phát triển khác nhau hoặc pháttriển cá thể (ontogeny) của sinh vật.Với mức độ lớn hơn, di truyền học quan tâm đến tính di truyền giữa chamẹ và con cái. Di truyền học quần thể (population genetics) xem xét toàn bộquần thể và hệ thống học (systematics) quan tâm đến sự tiến hóa của nhiều loàithuộc các nhánh tiến hóa (lineage). Mối quan hệ qua lại giữa các quần thể vớinhau và với ổ sinh thái của chúng là đối tượng của sinh thái học (ecology) vàsinh học tiến hóa (evolutionary biology). Một lĩnh vực tương đối mới là sinhhọc vũ trụ (astrobiology hoặc xenobiology) nghiên cứu về khả năng tồn tại sựNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 9Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSsống ngoài Trái Đất.Các môn học trên chung quy lại bao gồm: kiến thức giải phẫu, cơ chế sinhlí, sinh hoá, các quá trình sinh học, các quy trình công nghệ v.v Chúng đều làkiến thức thực nghiệm, khó nhận thấy bằng các giác quan thông thường.1.2. Vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học sinh họcViệc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong dạy học sinh học, tậptrung ở một số hoạt động: soạn thảo văn bản, báo cáo, quản lý điểm, quản lýhọc sinh, thiết kế giáo án điện tử nhưng trong khuôn khổ của đề tài, chỉ giớihạn ở thiết kế bài giảng điện tử tức là sử dụng Công nghệ thông tin và truyềnthông như một công cụ dạy học, hỗ trợ quá trình dạy và học ở mức thấp như sửdụng các phương tiện nghe nhìn, xem băng, đĩa hình để minh họa cho các tiếtdạy hoặc sử dụng tư liệu hình ảnh thay thế tranh vẽ trong dạy học truyền thống.Ở mức cao sẽ là giáo án điện tử, giáo viên dạy dựa chủ yếu trên máy tính xáchtay và máy chiếu projector và có thể dạy và học từ xa qua mạng nội bộ (mạngLAN), mạng internet.2. Khái quát về giáo án điện tử trong dạy học sinh học2.1. Đặc điểm giáo án điện tửTheo tôi giáo án của một bài học phải bao gồm mục đích, yêu cầu của bàigiảng, phân bổ thời gian, các bước lên lớp, hoạt động của thầy – của trò (Lessonplan & Activity sheet). Trong giáo án điện tử các nội dung trên được tổ chức vàthực hiện dựa trên nền công nghệ thông tin (các phần mềm dạy học) và cácphương tiện dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu, máy ảnh, máy quayphim kĩ thuật số2.2.Ưu thế của giáo án điện tử so với giáo án truyền thốngCái được lớn nhất ở mỗi tiết giảng bằng giáo án điện tử chính là mộtlượng lớn kiến thức, hình ảnh trực quan sinh động được chuyển tải đến các emNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 10Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSHọc sinh. Nó không những giúp cho tiết học trở nên lôi cuốn hơn mà còn hạnchế việc GV bị cháy giáo án vì thời gian được kiểm soát bằng máy. Nếu nhưtrong mỗi tiết học thông thường, Giáo Viên phải mất khá nhiều thời gian để treotranh ảnh, thao tác các hoạt động thí nghiệm thì trong tiết học có sử dụng giáoán điện tử, những chuyện đó chỉ cần một cú kích con chuột.Giảng dạy ứng dụng Công nghệ thông tin có nhiều ưu điểm: giúp bàigiảng sinh động, tạo cho học sinh sự hứng thú và yêu thích môn học, đạt hiệuquả cao, kiểm tra kiến thức của nhiều học sinh, hỗ trợ đắc lực cho các giờ thựchành.Giáo Viên được giảm nhẹ việc thuyết giảng, có điều kiện tăng cường đốithoại, thảo luận với học sinh, qua đó kiểm sóat được học sinh, học sinh được thuhút, kích thích khám phá tri thức qua thông tin thu nhận được, có điều kiện quansát vấn đề, chủ động nêu câu hỏi để hỏi Giáo viên, giúp cho giờ học thêm hứngthú, có hiệu quả.Giáo viên không phải soạn giáo án nhiều lần mà chỉ cần đầu tư thời gianmột lần và chỉnh sửa cho bài học tốt hơn vào những lần sau.Có thể giúp người thầy trao đổi kinh nghiệm cho nhau nhanh chóng, dễdàng, thuận tiện. Nó cũng tăng cường tính thẩm mỹ cho Học sinh. Nó cho phépngười thầy thay đổi, cập nhật hằng ngày.3. Xây dựng giáo án điện tử trong dạy học sinh học3.1. Những yêu cầu chungĐể chuẩn bị cho một bài giảng bằng giáo án điện tử là chuyện không hềđơn giản chút nào. Ngoài việc đòi hỏi Giáo viên có một kiến thức nhất định vềtin học như sử dụng thành thạo phần mềm thiết kế bài giảng thì nó còn yêu cầuGiáo viên phải có khả năng vận dụng hợp lý giữa việc trình bày bài giảng mộtcách khoa học gắn với phương pháp sư phạm.Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 11Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSMuốn ứng dụng Công nghệ thông trong giảng dạy có hiệu quả, theo tôigiáo viên phải có sự thay đổi về nhận thức, vượt lên sự bảo thủ, quen lối mòn,ngại khó, ngại đổi mới, dần dần tạo được động lực, sự hứng thú với các phươngtiện kỹ thuật. Thứ nữa, muốn ứng dụng Công nghệ thông tin, giáo viên khôngchỉ có trình độ nhất định về Công nghệ thông tin, mà phải biết ngoại ngữ.3.2. Các phần mềm thường sử dụng trong thiết kế giáo án điện tử sinh họcPower Point, Macromedia Flash MX 2004, Violet; phần mềmMacromedia Breeze, đây là phần mềm cung cấp đầy đủ các tính năng từ việctạo bài trình bày có multimedia, phát bài trình bày qua mạng, cũng như khảnăng quản lý các bài trình bày; phần mềm Dreamweaver tạo website vào loại tốtnhất thế giới hiện nay. Bạn có thể dễ dàng tạo ra các trang HTML mà khôngphải biết nhiều kiến thức về nó; Phần mềm soạn bài giảng điện tử LectoraPublisher. Đây là phần mềm rất dễ học. Chỉ trong khoảng 30 phút bạn đã có thểtạo nội dung học tập của riêng bạn. Bạn không cần biết kĩ năng về lập trình. Bạncũng có thể tạo được các bài kiểm tra v.v3.3. Quy trình thiết kế giáo án điện tử sinh học- Soạn tóm tắt mục tiêu, nội dung bài giảng trên Word- Chọn lựa những hình ảnh minh hoạ, các đoạn phim media, các công cụmô phỏng quá trình sinh học tuỳ thuộc nội dung giảng dạy.- Thiết kế bài giảng trên các phần mềm thông dụng vừa kể trên.B.THỰC TRẠNG VIỆC SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONGDẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THCS ĐẮKBÚKSO HUYỆN TUY ĐỨC:Trường THCS Đắkbúkso – Huyện Tuy Đức là một trường được thành lập7 năm. ĐắkBúkSo là xã của trung tâm Huyện mới Tuy Đức thuộc vùng biêngiới.Từ ngày tách huyện (thành lập 1/1/2007), có nhiều cơ quan ban ngành vềđóng chân trên địa bàn và có nhiều thành phần dân cư đến làm ăn sinh sống .Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 12Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCS1. Tình hình đội ngũ giáo viên :Năm học 2007– 2008 tổng số cán bộ giáo viên của trường là: 29 đ/c .Trong đó: Cán bộ quản lí: 2 đ/c.Giáo viên trực tiếp giảng dạy: 23 đ/c.Nhân viên: 4 đ/c.Đảng viên: 9 đ/c.Trường gồm 14 lớp với 535 học sinh.Trình độ đào tạo: Trong tổng số giáo viên trực tiếp giảng dạy có trình độchuẩn và trên chuẩn, đều có những hiểu biết cơ bản về tin học và có thể áp dụngtin học vào dạy học bộ môn mình phụ trách.Về cơ sở vật chất : 6 phòng học và một nhà hiệu bộ, một phòng vi tính 10máy . Ngoài ra còn có : Khu sân chơi bãi tập , khu vệ sinh , khu nhà tập thể …đáp ứng một cách tương đối yêu cầu sử dụng.2. Thuận lợi và khó khăn :2.1.Thuận lợi :Trường phấn đấu là trường điểm của Huyện nên rất được sự quan tâm sátsao của các cấp lãnh đạo và chính quyền địa phương nhất là được sự quan tâmsâu sát của Phòng Giáo dục về công tác bồi dưỡng giáo viên.Tỷ lệ Đảng viên trong tổ cao, tư tưởng chính trị vững vàng. Đội ngũ giáoviên trẻ nhiệt tình trong công tác, có ý thức học tập trau dồi kinh nghiệm,có chítiến thủ .Ban đại diện cha mẹ học sinh có sự quan tâm đúng mực đến công tác giáodục của nhà trường về nhiều mặt góp phần giúp nhà trường vượt qua những khókhăn trước mắt.Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ, tạo điều kiện cho giáoviên thay đổi phương pháp dạy học mới phù hợp.Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 13Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSBan lãnh đạo nhà trường, tổ có năng lực về quản lí, có trình độ chuyênmôn vững vàng, trên chuẩn về trình độ đào tạo , luôn đi đầu trong công tác bồidưỡng và tự bồi dưỡng. Tạo nhiều điều kiện thuận lợi trong công tác chỉ đạo bồidưỡng giáo viên, cũng như bồi dưỡng giáo viên.2.2 . Những khó khăn khi triển khai giảng dạy bằng giáo án điện tửTư tưởng của một số ít giáo viên chỉ dừng lại ở mức “nghề” mà chưa đến“nghiệp”, an phận thủ thường gây khó khăn cho việc chỉ đạo bồi dưỡng, thamgia công tác bồi dưỡng chỉ là lấy lệ kém hiệu quả.Đội ngũ giáo viên trẻ thiếu kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, mànhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số mặt bằng dân trí thấp sự thay đổiphương pháp phù hợp quả là một vấn đề nan giải .Một số đồng chí giáo viên có tuổi đời khá cao việc ứng dụng công nghệthông tin vào giảng dạy còn gặp nhiều khó khăn .Một số phụ huynh còn phó mặc việc giáo dục cho nhà trường nên việcnâng cao chất lượng giáo dục còn gặp rất nhiều khó khăn.Thời gian để Giáo viên soạn giáo án điên tử là rất nhiều. Bình quân mộtbài dạy một tiết có thể tốn đến hằng chục tiết chuẩn bị. Vì rất hiện đại nên nómang đầy đủ khuyết điểm của mọi phương tiện hiện đại tại nước ta. Chưa thể sửdụng Giáo án điên tử trên cả nước, ở tất cả các bộ môn, tất cả tiết dạy. Cho dù ởcác trường tiên tiến, được trang bị tốt, việc sử dụng giáo án điện tử cũng rấtnhiêu khê: lỉnh kỉnh lôi ra đủ thứ dụng cụ, từ màn hình, projector, máy vi tínhđến loa, đầu cắm Thành ra cho đến nay giáo án điện tử thường chỉ dùng đểtrình diễn vào các bài thao giảng, bài thuyết trình hơn là để thực dạy.Trình độ tin học, ngoại ngữ của giáo viên còn hạn chế.Điều kiện trang thiết bị còn thiếu và chưa đồng bộ, số giáo viên có máy vitính để tự học tập và nghiên cứu là còn ít….Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 14Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSC.ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP CẢI TIẾN VIỆC SỬ DỤNG CÔNG NGHỆTHÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THCS ĐẮKBÚKSO :1) Đối với giáo viên trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạyhọc:Trong nhà trường, người giáo viên có vai trò vô cùng quan trọng trongviệc đào tạo, rèn luyện, phát triển trí tuệ và nhân cách cho thế hệ trẻ. Ở tầm vĩmô, đội ngũ giáo viên góp phần quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạonhân lực, bồi dưỡng nhân tài phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.Ở những thập kỷ qua, người thầy giáo luôn giữ vai trò là dấu nối giữa nềnvăn hóa dân tộc, nhân loại với việc tái sản xuất nền văn hóa ở thế hệ trẻ. Thầygiáo là người giúp học sinh biển tinh hoa của nền văn hóa thành tài sản riêngcủa mình.Trong nhà trường thầy giáo là người tổ chức chính và quyết định chất lượngđào tạo.Trong thời kỳ mới, những chức năng trên vẫn còn nguyên giá trị. Tuynhiên, cùng với xu thế hội nhập, toàn cầu hóa, sự tăng lên gấp bội của tri thức làđiều kiện cơ bản để mang lại nền kinh tế hiện đaị. Chúng ta phải đối mặt vớicuộc chạy đua trong vận dụng những tiến bộ nhanh chóng về khoa học, côngnghệ để tăng tốc độ phát triển và giảm nguy cơ tụt hậu “thể kỷ XXI sẽ tiếp tụccó nhiều biến đổi. Khoa học và công nghệ sẽ có bước nhảy vọt. Kinh tế tri thứccó vai trò ngày càng nổi bật trong quá trinh phát tiển lực lượng sản xuất”.Trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 2001-2010, Đảng ta đã nêu rõ:“Công nghiệp hóa gắn liền với hiện đại hóa ngay từ đầu và trong suốt các giaiđoạn phát triển. Nâng cao hàm lượng tri thức trong các nhân tố phát triển kinhtế- xã hội, từng bước phát triển kinh tế tri thức ở nước ta”.Với sự phát triển của nền kinh tế tri thức, giáo dục- đào tạo đứng trướcNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 15Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSnhững thách thức lớn của thời đại: giáo dục phải mang tính toàn cầu ,quốc tếhóa nhằm đạt tới những chuẩn mực chung về đào tạo nguồn nhân lực, xã hộihọc tập phải trở thành triết lí giáo dục. Xu thế đổi mới giáo dục để chuẩn bị chocon người thể kỷ XXI đang đặt ra những yêu cầu mới đối với người giáo viên.Ngày nay, công nghệ thông tin phát triển nhanh, tạo ra những phươngpháp. Phương tiện giao lưu mới, mở rộng các khả năng học tập, tạo cơ hội chonhững người có thể học dưới nhiều hình thức theo khả năng và điều kiện chophép. Nhà trường không còn là nơi duy nhất đem đến cho học sinh những trithức mới. Tuy nhiên, giáo dục nhà trường, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của giáoviên, vẫn là con đường đáng tin cậy và có hiệu quả nhất trong việc làm cho thếhệ trẻ tiếp thu có mục đích, có hệ thống tinh hoa di sản văn hóa, khoa học, nghệthuật của loài người và của dân tộc. Vai trò của giáo viên ở đây là phải chọn lọcnhững kiến thức cơ bản, hiện đại, thực tiễn, phù hợp với mục tiêu giáo dục củabậc học, chuyển tải đến học sinh với sự hấp dẫn cao.Trong bối cảnh kỹ thuật, công nghệ phát triển đang tạo ra sự chuyển dịchđịnh hướng giá trị, giáo viên không chỉ đóng vai trò truyền đạt tri thức mà cònphải phát triển cảm xúc, thái độ, hành vi của học sinh phải đảm bảo người họcphải làm chủ được và biết ứng dụng hợp lí những tri thức đó giáo viên phảiquan tâm phát triển ở người học ý thức về các giá trị đạo đức, tinh thần, thẩmmỹ, tạo nên bản sắc tồn tại của loài người, vừa kế thừa, phát triển các giá trịtruyền thống, vừa sáng tạo những giá trị mới thích nghi với thời đại mới.Trong xã hội đang biển đổi nhanh, người giáo viên phải có ý thức, có nhucầu và có tiềm năng không ngừng tự hoàn thiện về đạo đức, nhân cách, chuyênmôn nghiệp vụ, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo trong hoạt động sư phạm,biết phối hợp nhịp nhàng với tập thể nhà trường trong việc thực hiện các mụctiêu giáo dục. Quá trình đào tạo ở các trường sư phạn chỉ là sự đào tạo ban đầu,Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 16Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSđặt cơ sở cho quá trình đào tạo tiếp tục, trong đó có sự tự học, tự bồi dưỡngđóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành đạt của mỗi giáo viên.Tương ứng với sự chuyển biến về mục tiêu giáo dục. Ngày nay phươngpháp dạy học đang chuyển biến từ kiểu dạy tập trung vào vai trò của giáo viênsang kiểu dạy tập trung vào vai trò học sinh và hoạt động học tự chiếm lĩnh kiếnthức , từ kiểu học thông báo – đồng loạt sang kiểu dạy hoạt động – phân hóa.Giáo viên không còn đóng vai trò là người truyền đạt kiến thức, mà là ngườigợi mở, hướng dẫn, tổ chức, cố vấn, trọng tài cho các hoạt động tìm tòi, tranhluận của học sinh. Giáo viên giỏi là người biết giúp đỡ học sinh tiến bộ nhanhtrên con đường học tập tự lực, kết hợp thành công việc giảngdạy tri thức vớigiáo dục giá trị và phát triển tư duy.Công nghệ thông tin được áp dụng ngày càng rộng rãi trong quá trình dạyhọc, đem lại những khả năng mới, giúp giáo viên dễ dàng đưa những phần việcvốn chỉ thực hiện được ở ngoài lớp vào trong tiết học, biểu diễn trực quan cơchế các hiện tượng, quá trình trong cơ chế vĩ mô và vi mô, cung cấp một khốilượng lớn thông tin trong thời gian ngắn, xử lý các số liệu phức tạp, làm giảmnhẹ lao động chấm bài kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Nếukhông muốn tụt hậu, giáo viên cần sớm tìm hiểu và nắm vững tin học cơ sở,ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.Trước những yêu cầu mới đối với người giáo viên như trên, chúng ta thấygiáo viên phải bồi dưỡng về chuyên môn – nghiệp vụ: bồi dưỡng theo chu kỳthường xuyên, bồi dưỡng chuẩn hóa, trên chuẩn, bồi dưỡng thay sách, bồidưỡng chuyên đề nâng cao, đổi mới phương pháp dạy học, những kiến thức tâmlý học, giáo dục học…Bồi dưỡng về văn hóa, ngoại ngữ, tin học, Bồi dưỡng sứckhỏe, thể dục thể thao, văn nghệ2) Đối với nhà trường và lãnh đạo phòng Giáo dụcNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 17Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSTạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp ngắn hạn, phát huy tinh thần tựnghiên cứu của giáo viên , có cơ sở để học viên trao đổi với giáo viên. Có nhưvậy hoạt động học tập bồi dưỡng mới có hiệu quả cao .Khi cử giáo viên tham dự các lớp dài hạn nên đả thông tư tưởng giáo viên, tạo điều kiện giúp đỡ về kinh phí , về tài liệu, lãnh đạo phải chia xẻ với giáoviên những khó khăn về mọi mặt .Khi giáo viên đi học về nên bố trí phân công công tác thích hợp thích hợpđể phát huy những kiến thức mới , không để chảy máu chất xám.Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 18Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSPHẦN III. KẾT LUẬNA.KẾT LUẬN CHUNG:Việc đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tích cực là cần thiết,nhằm hướng tới việc học tập chủ động, chống lại thói quen học thụ động, cụ thểlà: phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học. Đáp ứngđược yêu cầu về conngười về tri thức trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đạihoá đất nước, bắt kịp xu thế đổi mới phương pháp hiện đại; hình thành và pháttriển những giá trị nhân cách tích cực; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực hoạtđộng sáng tạo.Thiết nghĩ, muốn áp dụng và sử dụng Công nghệ thông tin trongdạy học thì tất cả các giáo viên cần thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy- học và soạn giảng ở tất cả các phần học, bài học một cách thường xuyên vàchuyên nghiệp.B. ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ1 Đối với Phòng Giáo dục Tuy Đức :Tăng cường công tác bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên.Tổ chức hội nghị trao đổi kinh nghiệm sử dụng và soạn giảng giáo ánđiện tử phạm vi trong huyện và ngoài huyện. Tổ chức tốt các cuộc thi giáo viêndạy giỏi, học sinh giỏi cấp huyện .Mở các lớp tập huấn về sử dụng đồ dùng dạy học, cũng như các lớp vềcông nghệ thông tin cho giáo viên.2 Đối với trường THCS Đắkbúkso:Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên theo chu kỳ để cập nhật những kiếnthức về công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu của việc sử dụng và soạn giảnggiáo án điện tử. Nhất nên tổ chức các tiết thao giảng khuyến khích có sử dụnggiáo án điện tử .Người thực hiện:Trần Vũ Định Trang 19Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSTạo điều kiện tốt về thời gian, tài liêu, kinh phí, lên kế hoạch chu đáo đểgiáo viên tham gia hoạt động bồi dưỡng có hiệu quả.Tăng cường các cuộc thi giáo viên dạy giỏi , học sinh giỏi cấp trường .Tăng cường các cuộc thi viết đề tài , sáng kiến kinh nghiệm trong các tổchuyên môn . Từ đó áp dụng rộng rãi các sáng kiến kinh nghiệm hay vào phụcvụ công tác giảng dạyNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 20Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSTÀI LIỆU THAM KHẢO1.2.3.nghiem-hoa-hoc-2007.html4. Giáo trình ứng dụng CNTT trong dạy học của khoa tin học trường CĐSPTP HCMNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 21Đề tài : Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường THCSPHÊ DUYỆT CỦA NHÀ TRƯỜNGNgười thực hiện:Trần Vũ Định Trang 22

đề tài ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường thcs – Tài liệu text

đề tài ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học sinh học ở trường thcs