Trần – Wikipedia tiếng Việt - The first knowledge sharing application in Vietnam

Đối với những định nghĩa khác, xem Trần ( khuynh hướng )Đông A chuyển hướng về đây ; về huyện Đông A của Trung Quốc, xem bài Đông A ( huyện )

Trần (chữ Hán: 陳) là một họ người Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Họ Trần là họ phổ biến nhất tại miền Nam Trung Quốc. Tại Đài Loan, đây cũng là họ phổ biến nhất, chiếm 11% dân số.[1] Tại Singapore, họ này thỉnh thoảng được viết với ký tự Latinh là Chen. Theo tiếng Quảng Đông, họ này cũng được viết với ký tự Latinh là Chan. Một số cách viết Latinh khác (từ các phương ngữ khác nhau) cũng có thể bắt gặp là Tan (ở Malaysia), Tang, Ding (tiếng Phúc Châu), Chin (tiếng Khách Gia, tiếng Nhật: ちん), Chun hay Jin (진) (tiếng Triều Tiên), Zen (giọng Thượng Hải). Theo lối chiết tự, Trần còn được gọi ẩn dụ là Đông A (do chữ Trần 陳 được ghép từ hai thành phần là Đông (東) và A (阿)). Khi nhà Trần tại Việt Nam giành chiến thắng trong ba cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên, khí thế chiến đấu của quân dân nhà Trần được gọi là “hào khí Đông A“[2].

Mục lục bài viết

Tại Trung Quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Danh từ họ Trần bắt nguồn từ họ Quy (媯, bính âm: Gūi), một họ Trung Quốc cổ, hậu duệ của vua Thuấn, một trong Tam Hoàng Ngũ Đế.[3] Khi Chu Vũ Vương thiết lập nhà Chu, ông đã dành vùng đất Trần cho các con cháu vua Thuấn thành lập quốc gia riêng. Để thể hiện sự kính trọng tới vua Thuấn, tiểu quốc Trần được xem là một trong ba khách quốc của nhà Chu (tam khác, 三恪, bính âm: Sān Kè), nghĩa là quốc gia này không bị lệ thuộc mà chỉ là khách. Tuy nhiên, về sau, lãnh thổ này bị nước Sở chiếm đóng vào thế kỷ V TCN. Từ đó, những người sống tại đây lấy Trần làm họ của mình.

Bạn đang đọc: Trần – Wikipedia tiếng Việt

Vùng đất Trần thời Chu Vũ Vương cũng là nơi Vĩ Mãn ( Quy Mãn ), con Ngu Yên, hậu duệ vua Ngu Thuấn được phong vương và khởi sinh họ Hồ tại đây. Theo Sử ký Tư Mã Thiên, Hồ công Mãn là thủy tổ họ Trần chứ không phải họ Hồ. Vua Chu Vũ Vương sau khi diệt nhà Thương, tìm được Quy Mãn là dòng dõi vua Thuấn và phong cho làm vua nước nước Trần. Sau khi mất, Mãn được đặt thụy hiệu là Trần Hồ công. Công là tước, Hồ là thụy hiệu chứ không phải họ. Từ Trần Hồ công truyền những đời, tới Trần Tương công, Trần Thân công ….

Tại Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Tổ tiên của dòng dõi nhà Trần tại Nước Ta có nguồn gốc ở Tần Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Hoa .Trần Kinh ( 陳京, Chén Jīng ) từ Phúc Kiến sang Nước Ta vào khoảng chừng năm 1110, thời vua Lý Nhân Tông ( 1072 – 1127 ), lúc đầu cư trú tại xã An Sinh, huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh thời nay ; sống bằng nghề chài lưới trên sông nước, trên đường làm ăn chuyển dần vào hương Tức Mạc, huyện Thiên Trường, tỉnh Tỉnh Nam Định. Đến đời con là Trần Hấp dời mộ tổ sang sinh sống tại Tam Đường, phủ Long Hưng, nay là vùng đất thuộc Tỉnh Thái Bình. [ 4 ] Trần Hấp sinh ra Trần Lý. Trần Lý sinh ra Trần Thừa ( sau được tôn là Trần Thái Tổ ), Trần Tự Khánh và Trần Thị Dung .