Nhạc Việt cần bảng xếp hạng như Billboard
Lượt view YouTube, vị trí top trending (nhóm được yêu thích nhất) trên YouTube Việt Nam từ những năm gần đây đã trở thành niềm tự hào của nhiều nghệ sĩ. Người hâm mộ (fan) của những nghệ sĩ thần tượng thường xuyên so kè nhau về các thành tích: MV (video ca nhạc) được xem nhiều nhất trong 24 giờ đầu, MV đạt mốc 100 triệu view nhanh nhất hay mất bao lâu để một sản phẩm đạt vị trí đầu top trending trên YouTube Việt. Lượt view, top trending nghiễm nhiên được xem là thước đo thành công về sản phẩm, sự nghiệp của một nghệ sĩ.
View làm nên giá trị?
Trong giai đoạn thị trường âm nhạc Việt Nam vẫn chưa có một bảng xếp hạng chính thức, top trending của YouTube Việt Nam là đáng tin cậy với người trong giới và công chúng quan tâm bởi các yếu tố: ít bị chi phối và phản ánh khá đúng thị hiếu âm nhạc của khán giả. Về lý thuyết, lượt view của YouTube là thông số mang tính toàn cầu, rất khó để bị can thiệp bởi một bên thứ ba. Vậy nên, việc một sản phẩm lọt vào top trending YouTube là khá quan trọng, vì thành tích này phản ánh sự đón nhận của khán giả Việt Nam.
Album “Tam 9” của Mỹ Tâm được Billboard thừa nhận, đó mới là một sản phẩm đáng giá Ảnh: THẮNG ĐẶNG
Nhưng mới đây, công chúng phát hiện ra lượt view, top trending trên YouTube Việt Nam luôn bị tác động, phù phép khi tình trạng “cày view”, mua bán view diễn ra công khai. Dù việc này chẳng hay ho gì nhưng nghệ sĩ Việt hầu như thỏa hiệp với điều đó bởi lượt view ngầm khẳng định sự thành công của một sản phẩm. Đã bỏ được tiền tỉ làm sản phẩm, tiếc gì chút đầu tư thêm (mua view) cho sản phẩm để có được vị trí cao trên vài bảng xếp hạng, ít nhất là trên YouTube Việt. Với tính chất trả tiền ngược lại cho sản phẩm có lượt view cao của YouTube, những mánh khóe “cày” view hay tác động (bằng phương thức nào đó) cho những sản phẩm phát hành trên YouTube là sự thật và diễn ra hợp lệ.
Cần bảng xếp hạng chuyên ngành uy tín
Bảng xếp hạng top trending của YouTube hoàn toàn không dành riêng cho âm nhạc, nó bao gồm tất cả các clip (đoạn phim) thuộc đủ mọi nội dung: từ phim ngắn, sân khấu, thời sự, thể thao, ẩm thực, kỳ thú… Thế nên, khi các MV ca nhạc ra mắt đều buộc phải “đối đầu” không chỉ với các sản phẩm âm nhạc trong và ngoài nước cùng thời điểm mà còn với hằng hà sa số các clip được đăng tải, phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm ra mắt, mang tính thời điểm.
Đó là lý do không phải tất cả các sản phẩm có lượt view cao đều hoàn hảo và những sản phẩm không lọt vào top trending đều tệ. Ngay cả những người trong giới cũng có ý kiến trái chiều về vị trí xếp hạng đang chi phối toàn bộ thị trường nhạc Việt là top trending trên YouTube Việt Nam. Thay vì đánh giá vị trí ca sĩ, sản phẩm bằng lượt view, nên đánh giá như ngành công nghiệp âm nhạc Mỹ đang làm, với bảng xếp hạng âm nhạc Billboard, xếp hạng ca khúc dựa trên doanh số (doanh số truyền thống và kỹ thuật số), phát radio và phát trực tuyến.
Với độ uy tín của Billboard nên khi Mỹ Tâm với sản phẩm “Tam 9” lọt vào top 10 hạng mục World Albums trên bảng xếp hạng Billboard trở thành sự kiện chấn động của showbiz Việt. Mỹ Tâm cũng chia sẻ đầy hào hứng: “Lần đầu tiên trong lịch sử Billboard, âm nhạc Việt Nam có mặt trên bảng xếp hạng danh tiếng này. Không thể tin nổi! Thật sự tự hào”. Thành quả của album “Tam 9” đáng được Billboard ghi nhận. Mỹ Tâm là nữ ca sĩ hiếm hoi vừa dám đầu tư làm album với trên 10 ca khúc trong thời đại đĩa đơn đang được chú trọng vừa phát hành bằng định dạng CD trong thời buổi album nhạc số chiếm lĩnh thị trường.
Tóm lại, một sản phẩm âm nhạc thành công hay không cần phải xem nó bán được bao nhiêu chứ không chỉ căn cứ lượng người chịu xem trên internet (tính qua view) là đủ.
Billboard – Bảng xếp hạng đáng tin hơn
Khán giả K-pop luôn tự hào về hai nhóm nhạc là BTS và Blackpink của họ đang được xem là những đại diện xuất sắc cho làn sóng Hàn trong hành trình tấn công thị trường âm nhạc Âu – Mỹ, bởi thành tích chiếm lĩnh YouTube của hai nhóm nhạc này. Tính đến tháng 6-2019, nhóm nhạc BTS có đến 6 MV đạt 300 triệu view và rất nhiều MV vượt 100 triệu view. Trong đó, MV “Boy With Luv” – bản hit (ăn khách) mới nhất của BTS đạt thành tích MV ca nhạc được xem nhiều nhất trong 24 giờ đầu với 74,6 triệu view. Trong khi đó, những ngôi sao cộm cán hiện nay của thị trường âm nhạc Âu – Mỹ như Ariana Grande chỉ đạt 55,4 triệu view trên YouTube với sản phẩm “Thank U, Next” hay công chúa nhạc đồng quê Taylor Swift với ca khúc mới nhất “ME!” cũng chỉ đạt 65,2 triệu view. Báo chí Hàn Quốc và khắp châu Á hân hoan đầy tự hào với thông tin “BTS đánh bay Taylor Swift ra khỏi bảng xếp hạng âm nhạc YouTube”.
Thế nhưng ở một chiến tuyến khác, MV “Boy With Luv” của BTS chỉ lọt được vào Top 10 Billboard Hot 100 và nhanh chóng tụt hạng. Trong khi đó, Ariana Grande có đến 2 ca khúc được vị trí quán quân là “Thank U, Next” và “7 Rings” còn Taylor Swift là một trong những ca sĩ có nhiều ca khúc lọt Top 10 Billboard Hot 100 nhất.
Tất nhiên, Billboard là một bảng xếp hạng nội địa của Mỹ, còn thành tích YouTube lại được tính trong phạm vi toàn cầu. Công thức tính điểm của bảng xếp hạng Billboard bao hàm rất nhiều yếu tố: lượng album và digital bán được, lượt phát trên radio và online streaming. Những con số lượng bán ra hoàn toàn có thật so với lượt view trên YouTube.