SO SÁNH HIẾN PHÁP 1992-2013 – Hiến pháp năm 1992, bên cạnh việc đổi tên Hội đồng Bộ trưởng thành – Studocu
Hiến pháp năm 1992, bên cạnh việc đổi tên Hội đồng Bộ tr
ưởng thành Chính phủ, Hiến
pháp năm 1992 đã xác định lại vị trí của
Chính phủ: “Chính phủ là cơ quan chấp hành
của Quốc hội và là cơ quan hành chính nh
à nước cao nhất của nước Cộng hòa xã
hội chủ
nghĩa V
iệt Nam” (Điều 109).
Hiến pháp năm 2013, với quy định Chính phủ là “c
ơ quan hành chính nhà nước cao nhất
của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
V
iệt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan
chấp hành của Quốc hội” (Điều 94), so với Hi
ến pháp năm 1992 vị trí của Chính phủ c
ó
02 điểm mới đáng chú ý:
Thứ nhất
, lần đầu tiên trong lịch sử lập hiến của Nhà
nước ta, Hiến pháp đã chính t
hức
thừa nhận Chính phủ là cơ quan thực hiện quyền h
ành pháp.
Cùng với các quy định: Quốc hội thực hiện quyền
lập pháp,
Tòa án nhân dân là cơ
quan xét xử, thực hiện quyền tư pháp,
V
iện kiểm sát nhân dân thực hành quyền
công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, quy định Chính phủ
là cơ quan thực hiện
quyền hành pháp được coi là bước tiến
quan trọng trong việc tạo cơ sở hiến định
nhằm cụ thể hóa nguyên tắc phân công, phối h
ợp và kiểm soát quyền lực nhà nước
trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
, vừa chỉ rõ Chính phủ không chỉ là
cơ quan chấp hành của Quốc hội mà còn
tạo cho Chính phủ có đầy đủ vị thế và
thẩm quyền độc lập nhất định trong quan hệ với c
ơ quan lập pháp và cơ quan tư
pháp; thực hiện sự kiểm soát đối với cơ quan
lập pháp và cơ quan tư pháp để
quyền lực nhà nước được thực hiện đúng đ
ắn, hiệu quả vì mục tiêu xây dựng và
phát triển đất nước.
Thứ hai
, về vị trí tính chất pháp lý đã đặt nội dung “
Chính phủ là cơ quan hành chính nhà
nước cao nhất của nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa
V
iệt
Nam” lên trước nội dung “là c
ơ
quan chấp hành của Quốc hội”.
Đây không chỉ đơn giản là việc thay đổi trật
tự câu chữ mà chính là sự đề cao
quyền hành
pháp của Chính phủ, tạo cơ sở để x
ây dựng một Chính phủ phát triển, có khả năng chủ
động, sáng tạo cao trong quản lý điều hành cá
c mặt kinh tế – xã hội của đất
nước; là cơ sở
hiến định để xác lập trật tự trong tổ chứ
c và hoạt động của nền hành chính quốc gi
a thống
nhất, thông suốt, hiệu lực, kỷ cương.
Theo đó, Chính phủ phải là cơ quan chịu trá
ch nhiệm chính trong việc hoạch định
, xây
dựng các chiến lược, kế hoạch ph
át triển, các dự án luật, pháp l
ệnh trình Quốc hội, Ủy
ban thường vụ Quốc hội, đồng thời cũng là cơ quan
thống nhất quản lý, chỉ đạo, điều
hành việc thực hiện các chiến lư
ợc, kế hoạch phát triển, các dự á
n luật, pháp lệnh sau khi
được Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội
xem xét, thông qua trên phạm vi toàn quố
c.
Cùng với việc chính thức khẳng định vị trí củ
a Chính phủ là cơ quan thực hiện quyền
hành pháp, là cơ quan hành chính nhà nước
cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa