Thế giới tiền ảo rúng động khi sàn giao dịch FTX bên bờ vực sụp đổ – Tạp chí Kinh tế Sài Gòn
(KTSG Online) – Thế giới tiền ảo chấn động mạnh vào hôm 8-11 khi FTX, một trong những sàn giao dịch lớn nhất thế giới, đứng bên bờ vực sụp đổ do cuộc khủng hoảng thanh khoản. Để cứu vãn tình hình, Binance, sàn giao dịch lớn nhất thế giới, đồng ý mua lại FTX nhưng chưa rõ thương vụ rốt cục có suôn sẻ hay không.
Hôm qua, Binance cho biết đã đạt được thỏa thuận thâu tóm đối thủ FTX vốn đang gặp khó khăn về khanh khoản khi sàn này chứng kiến hoạt động rút tiền của nhà đầu tư tăng vọt trong những ngày gần đây. Quy mô của thương vụ chưa thể xác định được ngay lập tức, nhưng FTX, đăng ký trụ sở ở quần đảo Bahamas, từng được định giá 32 tỉ đô la Mỹ.
Việc đạt được thỏa thuận mua lại FTX chóng vánh của Binance làm nổi bật tính bất ổn dai dẳng của ngành công nghiệp tiền ảo sau cú sụp đổ vào mùa xuân này, khiến vốn hóa thị trường tài sản số suy giảm 2.000 tỉ đô la Mỹ và thổi bay tiền tiết kiệm của nhiều nhà đầu tư nghiệp dư. Cơn suy thoái đó đã dẫn đến một loạt vụ phá sản của các công ty tiền ảo lớn. Nhưng sàn giao dịch FTX cho đến nay được xem là “nạn nhân” lớn nhất. FTX được nhiều nhà phân tích trong ngành đánh giá là một trong những công ty tiền ảo hoạt động tốt nhất, cho đến khi tình hình tài chính của nó bắt đầu biến động hầu như chỉ sau một đêm.
Nếu thương vụ thâu tóm giữa Binance và FTX diễn ra suôn sẻ, điều này sẽ là sự kết hợp của hai trong số những sàn giao dịch tiền ảo lớn nhất thế giới và củng cố vị thế của Changpeng Zhao, người sáng lập Binance, như là một trong những nhân vật quyền lực nhất có thể định hình tương lai của ngành công nghiệp tiền ảo.
Thương vụ được công bố khi thị trường rơi vào cơn hoảng loạn tột độ do xuất hiện những thông tin bất ổn về tình hình tài chính của FTX có thể khiến công ty này sụp đổ. Hôm qua, giá bitcoin có lúc đã giảm về mức 17.300 đô la Mỹ, thấp nhất kể từ tháng 11-2020. Giá ether, đồng tiền ảo có vốn hóa lớn thứ hai thị trường, giảm hơn 18% và có lúc rơi xuống mức 1.228,89 đô la Mỹ. Trong khi đó, mã thông báo FTT của sàn FTX giảm đến 76,4%.
Sau khi có các báo cáo cảnh báo FTX hoạt động dựa trên nền tảng tài chính không ổn định, nhiều khách hàng của công ty này, những người sử dụng nền tảng FTX để mua và lưu trữ các đồng tiền ảo của họ, đã vội vã rút tiền. Vào đêm 7-11, Công ty nghiên cứu tiền ảo Nansen cho biết hơn nửa tỉ đô la Mỹ đã bị rút khỏi nền tảng FTX trong vòng 24 giờ.
Hôm 8-11, có lúc FTX ngừng xử lý hoàn toàn hoạt động rút tiền, làm lấy lên các đồn đoán trên thị trường cho rằng FTX đã rơi vào “cuộc khủng hoảng thanh khoản”, có nghĩa là thiếu tiền để đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng.
“Chiều nay, FTX đã yêu cầu chúng tôi giúp dỡ”, Changpeng Zhao, chủ sàn Binance, viết trên Twitter hôm 8-11. Ông cho biết Binance đang có kế hoạch mua lại toàn bộ FTX.com để giúp giảm bớt áp lực đối với sàn giao dịch này. Nhưng ông cũng lưu ý thỏa thuận này “không mang tính ràng buộc”.
Trong thư nội bộ gửi cho nhân viên, Sam Bankman-Fried, người đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành FTX, xin lỗi vì đã phạm sai lầm. Ông cho biết trong vòng 72 giờ trước sáng 8-11, công ty đã chứng kiến khách hàng rút ròng khoảng 6 tỉ đô la Mỹ so với chỉ hàng chục triệu đô la Mỹ rút ra và nộp vào trong một ngày bình thường.
Ông cảm ơn Changpeng Zhao vì đã đồng ý mua lại FTX, giúp giải quyết vấn đề thanh khoản, nhưng cho biết các chi tiết trong thỏa thuận với Binance vẫn chưa được xác định.
Thỏa thuận này đánh dấu một sự đảo ngược đáng kinh ngạc đối với Bankman-Fried, 30 tuổi, người đã nổi lên trong hai năm qua với tư cách là một trong những nhân vật quyền lực nhất của ngành công nghiệp tiền ảo. Ông đã đẩy mạnh vận động hành lang ở Washinton để định hình cách quản lý tiền ảo và mua quyền đặt tên cho nhà thi đấu của đội bóng rổ Miami Heat như một phần của chiến dịch tiếp thị rầm rộ. Ông cũng là một nhà tài trợ chính trị lớn, đóng góp 5,6 triệu đô la Mỹ cho chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Joe Biden trong năm 2020.
Khi thị trường tiền điện tử sụp đổ vào tháng 5, Bankman-Fried đã thiết kế các giao dịch để hỗ trợ các công ty tiền ảo đang gặp khó khăn. Ông đã đề nghị mua lại Voyager Digital, công ty cho vay tiền ảo đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào tháng 7.
Nhưng các vết nứt bắt đầu xuất hiện vào tuần trước khi trang tin tiền ảo CoinDesk cho biết có một bảng cân đối kế toán bị rò rỉ cho thấy nền tảng tài chính của Alameda Research, công ty liên kết của FTX, đang bất ổn. Alameda Research là quỹ đầu cơ tiền ảo mà Bankman-Fried đã thành lập trước khi bắt đầu ra mắt FTX. Hai công ty có quan hệ tài chính chặt chẽ.
Zhao là nhà đầu tư sớm của FTX và điều này giúp ông có cổ phần trong công ty này. Bankman-Fried sau đó đã mua lại số cổ phần đó và sử dụng đồng FTT để trả một phần. Cuối tuần qua, Zhao đã thông báo Binance sẽ bán số FTT đang nắm giữ vì những tiết lộ gần đây về tình hình bất ổn của FTX.
Thông báo đã gây ra một cuộc tranh cãi giữa Zhao và Bankman-Fried. “Một đối thủ cạnh tranh gây sức ép cho chúng tôi với những tin đồn sai sự thật. FTX vẫn ổn. Tài sản vẫn ổn”, Bankman-Fried cho biết trên Twitter hôm 7-11.
Các thông tin đó đã khiến giá đồng FTT và phần còn lại của thị trường tiền ảo, lao dốc vào hôm qua. Các nhà giao dịch cũng vội vã chuyển tiền điện tử của họ ra khỏi nền tảng của FTX vì lo ngại FTX có thể là cái tên tiếp theo trong danh sách các công ty tiền ảo nổi tiếng sụp đổ trong năm qua.
Ed Moya, một nhà phân tích tiền ảo tại Công ty môi giới OANDA, nói: “Thị trường đang xuất hiện cuộc khủng hoảng niềm tin. Bất cứ khi nào bạn chứng kiến sự không ổn định của một mã thông báo hoặc đồng tiền ảo quan trọng có liên quan đến một trong những nhân vật quan trọng trong thế giới tiền ảo, bạn sẽ lo ngại bất ổn lây lan”.
Ngoài Zhao, FTX còn được một loạt các nhà đầu tư lớn khác rót tiền, bao gồm Sequoia Capital, Lightspeed Venture Partners và SoftBank.
Thỏa thuận thâu tóm FTX sẽ củng cố sức mạnh của Binance, vốn điều hành phần lớn hoạt động bên ngoài Mỹ và không có trụ sở. Theo CoinMarketCap, mặc dù không thể định giá chính xác Binance nhưng sàn này đang xử lý tới 76 tỉ đô la Mỹ mỗi ngày trong các giao dịch tiền ảo.
Theo NY Times
