[Tóm tắt] Luận văn Xưng hô trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang – Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp

PHẦN MỞ ĐẦU
1- Lý do chọn đề tài
Giới trẻ ngày nay rất dễ ảnh hưởng những thông
tin từ các trang mạng xã hội, từ phim ảnh và môi trường
sống Dẫn đến việc xưng hô không chuẩn mực, bắt
chước cách xưng hô trong phim nước ngoài, nói trống
không, làm mất dần nét đặc trưng của xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt.
Bên cạnh đó, việc xưng hô thân mật hoá cao,
xưng hô mang tính tập thể, cộng đồng diễn ra ở các
trường học, cơ quan nhà nước cũng làm ảnh hưởng đến
khả năng phát triển toàn diện của học sinh và có nhiều
hạn chế kéo theo ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả
của công việc ở các cơ quan nhà nước.

pdf

25 trang

|

Chia sẻ: thanhlinh222

| Lượt xem: 13552

| Lượt tải: 2

download

Bạn đang xem trước

20 trang

tài liệu [Tóm tắt] Luận văn Xưng hô trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH
ISO 9001:2008
NGŨ DIỄM THƯ
XƯNG HÔ TRONG VĂN HÓA
GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT
Ở HẬU GIANG
Chuyên ngành: Văn hóa học
Mã số: 60310640
LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HÓA HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS NGUYỄN TRI NGUYÊN
TRÀ VINH, NĂM 2015
-1-
PHẦN MỞ ĐẦU
1- Lý do chọn đề tài
Giới trẻ ngày nay rất dễ ảnh hưởng những thông
tin từ các trang mạng xã hội, từ phim ảnh và môi trường
sống Dẫn đến việc xưng hô không chuẩn mực, bắt
chước cách xưng hô trong phim nước ngoài, nói trống
không, làm mất dần nét đặc trưng của xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt.
Bên cạnh đó, việc xưng hô thân mật hoá cao,
xưng hô mang tính tập thể, cộng đồng diễn ra ở các
trường học, cơ quan nhà nước cũng làm ảnh hưởng đến
khả năng phát triển toàn diện của học sinh và có nhiều
hạn chế kéo theo ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả
của công việc ở các cơ quan nhà nước.
Trước sự biến đổi xưng hô trong giao tiếp, những
người có trách nhiệm trong ngành văn hóa, giáo dục
cần có giải pháp bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô
của người Việt ở các vùng, miền trong cả nước.
Từ trước đến nay, cũng có nhiều tác giả nghiên cứu và
viết tài liệu văn hóa xưng hô của người Việt. Các
nghiên cứu đề cập đến cơ sở lý luận và cách xưng hô
của người Việt dưới góc độ văn hóa. Tuy nhiên, chưa
có đề tài nghiên cứu xưng hô trong văn hóa giao tiếp
của người Việt ở địa phương cụ thể, cũng như chưa có
giải pháp để bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của
người Việt ở địa phương.
Để góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, cần
phải bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của người
Việt. Đây là việc làm cấp bách và cần thiết trong giai
đoạn hiện nay.
-2-
Với mong muốn góp phần bảo tồn và phát huy
văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, đồng
thời, nhằm vận dụng những kiến thức được học ở
chương trình cao học, tôi chọn đề tài “Xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang” làm vấn
đề nghiên cứu.
2- Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Văn hóa giao tiếp được thể hiện trong việc sử
dụng từ xưng hô lịch sự. Nó có ý nghĩa đặc biệt trong
đời sống tinh thần của người dân nên đã được nhiều tác
giả nghiên cứu, từ việc nghiên cứu lý luận đến thực tế.
Các công trình nghiên cứu:
– GS.TS Nguyễn Thiện Giáp nghiên cứu đề tài “Mối
quan hệ giao tiếp và cách xưng hô của người Việt”, bài
viết được đăng trên trang thông tin www.vanhoahoc.vn
ngày 19/4/2008.
– PGS.TS Hoàng Kim Ngọc, trường Đại học Văn
hóa Hà Nội nghiên cứu đề tài “Từ xưng hô và văn hóa
giao tiếp”, bài viết được đăng trên Nghiên cứu văn hóa
số 4, Tạp chí nghiên cứu văn hóa trường Đại học Văn
hóa Hà Nội.
– Tháng 10/2012, Thạc sĩ Trương Thị Minh
Phương, Trường Đại học Yersin Đà Lạt nghiên cứu đề
tài “Từ xưng hô trong giao tiếp của người Việt”.
– Tác giả Nguyễn Thị Diễm Phương viết bài
“Văn hóa xưng hô của người Việt”, trích Việt Nam học
và tiếng Việt các hướng tiếp cận, Nhà xuất bản Khoa
học Xã hội, xuất bản năm 2011.
3- Mục tiêu nghiên cứu
-3-
– Tìm hiểu về xưng hô trong văn hóa giao tiếp
của người Việt ở Hậu Giang theo truyền thống và hiện
đại.
– Phân tích hình thức và đặc trưng xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang và các
yếu tố ảnh hưởng đến xưng hô trong giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang hiện nay.
– Qua đó đưa ra các giải pháp để bảo tồn và phát
huy văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, góp
phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
4- Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp
của người Việt ở Hậu Giang.
5- Nhiệm vụ nghiên cứu
– Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của xưng
hô trong văn hóa giao tiếp.
– Nghiên cứu hình thức và đặc trưng xưng hô
trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.
– Khảo sát thực trạng và đánh giá các yếu tố ảnh
hướng đến xưng hô trong giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang.
– Đề xuất các giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy
văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.
6- Phạm vi và giới hạn của đề tài
Do thời gian có hạn, đề tài chỉ tập trung nghiên
cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người
Việt ở Hậu Giang bằng hình thức phát phiếu điều tra,
phỏng vấn sâu tại các trường học, cơ quan hành chính
nhà nước, hộ gia đình ở các lứa tuổi học sinh tiểu học,
học sinh trung học cơ sở, cán bộ, giáo viên, nhân viên
-4-
và người dân có tuổi đời từ 30 đến 60 tuổi. Trên cơ sở
đó đề xuất một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy
văn hoá xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.
7- Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp điều tra (Anket): Xây dựng phiếu
điều tra dùng cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở,
cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh học sinh,
tiến hành phát phiếu điều tra trực tiếp và hướng dẫn học
sinh, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh trả lời.
Thu lại phiếu điều tra tại trường, ngay sau khi đối
tượng nghiên cứu trả lời xong.
Đề tài đã sử dụng các phương pháp phân tích, so
sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu liên quan
nhằm xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài nghiên cứu.
Đề tài đã sử dụng phương pháp phân tích, so sánh,
tổng hợp: Để hiểu được hình thức và đặc trưng xưng hô
trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang,
chúng tôi tiến hành lí giải, phân tích cách sử dụng ngôn
từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang, so sánh cách xưng hô trong văn hoá giao
tiếp truyền thống và hiện đại, các nhân tố chi phối cách
sử dụng ngôn từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang.
Phương pháp thống kê: Nhằm xử lí thông tin thu
được một cách chính xác, khoa học để đưa ra kết luận
về đối tượng nghiên cứu.
Sử dụng các phương pháp khác: Bên cạnh việc sử
dụng chủ yếu các phương pháp trên, đề tài còn sử dụng
một số phương pháp như: diễn dịch, quy nạp,
-5-
Từ những phân tích lí giải của các ngữ liệu, mệnh
đề, chúng tôi rút ra những vấn đề khoa học có ý nghĩa
thực tiễn qua từng chương, mục.
8- Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
8.1. Ý nghĩa khoa học
Đề tài có thể dùng làm tài liệu tham khảo, cung
cấp thông tin về hình thức và đặc trưng xưng hô trong
văn hoá giao tiếp.
8.2. Ý nghĩa thực tiễn
– Kết quả nghiên cứu giúp các nhà quản lí đánh
giá thực trạng xưng hô trong giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang.
– Kết quả nghiên cứu giúp các nhà quản lí văn
hoá, giáo dục định hướng giáo dục văn hóa xưng hô ở
gia đình, nhà trường và xã hội.
9- Bố cục luận văn
Luận văn gồm có 3 phần:
Phần mở đầu
Phần nội dung nghiên cứu gồm 3 chương:
– Chương 1: Cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn.
– Chương 2: Hình thức và đặc trưng xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.
– Chương 3: Bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô
của người Việt ở Hậu Giang.
Phần kết luận và khuyến nghị.
– Danh mục tài liệu tham khảo.
– Phụ lục.
-6-
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Cơ sở lí luận
1.1.1. Khái niệm xưng hô
Tự xưng mình và gọi người khác là gì đó khi nói
với nhau để biểu thị tính chất của mối quan hệ với
nhau. Xưng hô là hành vi lời nói rất phổ biến trong giao
tiếp hàng ngày. Xưng hô thể hiện khả năng ứng xử, văn
hóa giao tiếp và trình độ tri thức của những người tham
gia giao tiếp.
1.1.2. Khái niệm văn hóa
Văn hóa là một quá trình hoạt động của con người
tự do, biến đổi thế giới tự nhiên thành thế giới tự nhiên
thứ hai có cấu trúc cao hơn và có dấu ấn người (có tính
người) trong quá trình đó con người hình thành cái
thiên nhiên bên trong của chính mình (cảnh quan nội tại
của chính mình), đồng thời thể hiện thái độ (ứng xử)
với thiên nhiên thứ nhất, lẫn thiên nhiên thứ hai và ứng
xử đối với chính mình. Văn hóa là một hình thái xã hội
toàn diện gồm ba hình thái: chuẩn mực, giá trị và biểu
tượng.
1.1.3. Khái niệm giao tiếp
Giao tiếp là quá trình hình thành và phát triển sự
tiếp xúc giữa người với người được phát sinh từ nhu
cầu trong hoạt động chung, bao gồm sự trao đổi thông
tin, xây dựng chiến lược tương tác thống nhất tri giác
và tìm hiểu người khác nhằm đạt được mục đích nào
đó.
1.1.4. Khái niệm văn hóa giao tiếp
-7-
Văn hóa giao tiếp là một bộ phận trong tổng thể
văn hóa nhằm chỉ quan hệ giao tiếp có văn hóa của mỗi
người trong xã hội (giao tiếp một cách lịch sự, thái độ
thân thiện, cởi mở, chân thành, thể hiện sự tôn trọng
nhau), là tổ hợp các thành tố: lời nói, cử chỉ, hành vi,
thái độ, cách ứng xử,
1.1.5. Vai trò của ngôn ngữ trong văn hóa giao
tiếp
1.1.6. Phương tiện giao tiếp ngôn ngữ
1.1.7. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ và giao tiếp
1.1.7.1. Tính văn hóa của ngôn ngữ
1.1.7.2. Tính ngôn ngữ của văn hóa
1.2. Cơ sở thực tiễn
1.2.1. Điều kiện tự nhiên tỉnh Hậu Giang
1.2.2. Điều kiện kinh tế – xã hội
1.2.3. Lịch sử hình thành
1.2.4. Hệ thống từ ngữ xưng hô trong giao tiếp
của người Việt ở Hậu Giang
1.2.4.1. Xưng hô bằng danh từ thân tộc
1.2.4.2. Xưng hô bằng từ chỉ chức nghiệp
1.2.4.3. Xưng hô bằng đại từ
1.2.4.4. Xưng hô bằng tên riêng
Tiểu kết chương 1
Từ cơ sở nghiên cứu lí luận, thực tiễn và nhận
thức của bản thân, trong chương 1, tác giả đã trình bày,
phân tích để thống nhất những vấn đề chung có tính lí
thuyết và thực tiễn như sau:
Vấn đề thứ nhất: Trình bày các khái niệm xưng
hô, văn hóa, giao tiếp, văn hóa giao tiếp, vai trò của
-8-
ngôn ngữ trong văn hóa giao tiếp, phương tiện giao tiếp
ngôn ngữ, mối quan hệ giữa ngôn ngữ và văn hóa. Qua
đó để tìm mối liên hệ nội tại xưng hô và văn hóa giao
tiếp.
Vấn đề thứ hai: Nêu ra vùng văn hóa cần nghiên
cứu đó là điều kiện tự nhiên, xã hội và lịch sử hình
thành tỉnh Hậu Giang để thấy được sự chi phối đặc
trưng văn hóa xưng hô theo vùng.
Vấn đề thứ ba: Trình bày, phân tích, so sánh hệ
thống từ ngữ xưng hô trong giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang truyền thống và hiện đại. Trong đó nêu khái
lược các từ ngữ dùng để xưng hô trong giao tiếp thời kì
cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX và hiện nay.
Qua ba vấn đề trên với những cơ sở lí thuyết
chung làm nền tảng, cơ sở để tác giả tiếp tục nghiên
cứu, nhận diện hình thức và đặc trưng xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.
CHƯƠNG 2
HÌNH THỨC VÀ ĐẶC TRƯNG XƯNG HÔ
TRONG VĂN HÓA GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI
VIỆT
Ở HẬU GIANG
2.1. Tính thân mật trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang
2.1.1. Xưng hô theo họ hàng thân tộc truyền
thống
2.1.2. Xưng hô theo họ hàng thân tộc hiện đại
Tính thân mật trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang hiện đại có chút khác biệt so với người Việt
-9-
truyền thống. Tuy nhiên, ở mỗi thời đại đều phản ánh
được đặc trưng của xưng hô trong giao tiếp và tính thân
mật trong xưng hô đã phản ánh đặc trưng văn hóa xưng
hô.
2.2. Tính khiêm nhường trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang
2.2.1. Tính khiêm nhường trong xưng hô của
người Việt ở Hậu Giang truyền thống
Trong môi trường làm nông nghiệp có lịch sử lâu
đời, con người cần tranh thủ sự hỗ trợ của người khác
nên người Việt thường xuyên trau chuốt lời ăn tiếng nói
của mình. Chính vì vậy, người Việt thường có lối
“xưng khiêm, hô tôn”, tức tự hạ thấp mình và nâng
người khác lên cao.
2.2.2. Tính khiêm nhường trong xưng hô của
người Việt ở Hậu Giang hiện đại
Ngày nay, người Việt ở Hậu Giang vẫn thể hiện
rất rõ tính khiêm nhường trong xưng hô, nhưng có chút
biến đổi so với trước đây.
2.3. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang
2.3.1. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang truyền thống
2.3.1.1. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô ở gia
đình, họ hàng
2.3.1.2. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô ngoài
xã hội
2.3.2. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô của
người Việt ở Hậu Giang hiện đại
-10-
2.3.2.1. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô ở gia
đình, họ hàng
2.3.2.2. Tính tôn ti, thứ bậc trong xưng hô ngoài
xã hội
2.4. Tính linh hoạt trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang
2.4.1. Tính linh hoạt trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang truyền thống
Do văn hóa gốc nông nghiệp, đời sống gắn liền
với mưa nắng, thời tiết cho nên người dân rất linh hoạt
ứng biến trong mọi hoàn cảnh. Nhờ vậy, họ có cách tổ
chức và tư duy linh hoạt nên xưng hô của người Việt
nói chung có tính linh hoạt cao, quan hệ xưng hô phụ
thuộc vào tuổi tác, địa vị xã hội và không gian giao
tiếp.
2.4.2. Tính linh hoạt trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang hiện đại
Dù ở thời đại nào, người Việt cũng có tính linh
hoạt cao. Vì vậy, trong hiện đại, việc sử dụng khá linh
hoạt các từ ngữ dùng để xưng hô tùy vào mục đích và
hoàn cảnh giao tiếp không khác nhiều so với truyền
thống. Với cách xưng hô tự nhiên, ứng biến linh hoạt
trong mọi tình huống đã làm nên đặc trưng xưng hô
trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.
2.5. Tính cộng đồng trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang
2.5.1. Tính cộng đồng trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang truyền thống
Từ cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, cách xưng hô
mang tính cộng đồng đã thể hiện trong đời sống thường
-11-
ngày của người dân, kể cả gia đình quan chức. Thường
khi giao tiếp với nhau, họ cũng thể hiện sự ràng buộc
người đó trong cộng đồng. Họ thường sử dụng cách
gọi: má thằng Hai, ba sắp nhỏ, má nó,
2.5.2. Tính cộng đồng trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang hiện đại
Tính cộng đồng trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang truyền thống đến nay vẫn tồn tại. Tuy nhiên
tính cộng đồng trong xưng hô của người Việt ở Hậu
Giang ngày nay thể hiện rõ hơn. Chúng ta vẫn thường
nghe những cách gọi như trước đây: ông nội sắp nhỏ,
ba tụi nó, dì út nó, Ngày nay, xưng hô mang tính
cộng đồng còn thể hiện ở các cơ quan, công sở, thể hiện
cá nhân gắn kết với tập thể đơn vị.
2.6. Tính bình dân trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang
2.6.1. Tính bình dân trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang truyền thống
Tính bình dân trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang đã được hình thành từ những người nông
dân chân lấm tay bùn, họ ít được học hành, họ sống đơn
giản, bình dị, họ phải lao động vất vả, luôn tranh thủ
thời gian lo làm lụng, nên cách nói của họ cũng đơn
giản, nói cho gọn, cho nhanh.
2.6.2. Tính bình dân trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang hiện đại
Từ truyền thống đến hiện đại, cách sử dụng từ
xưng hô đều thể hiện được tính bình dân của người Việt
ở Hậu Giang. Họ thường sử dụng các từ xưng hô như:
tui, mình ên, ba sắp nhỏ, má nó, và các từ khiếm diện
-12-
mang thanh hỏi. Trong giao tiếp, sử dụng từ xưng hô
bình dân đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng không
làm biến đổi văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu
Giang mà nó còn thể hiện sắc thái địa phương.
Tiểu kết chương 2
Trong chương 2, tác giả đã nghiên cứu, trình bày,
phân tích, so sánh về đặc trưng xưng hô qua đó nhận
diện văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang. Nội
dung tập trung vào những vấn đề sau:
Luận văn nghiên cứu tính thân mật, tính khiêm
nhường, tính tôn ti, thứ bậc, tính linh hoạt, tính cộng
đồng, tập thể và tính bình dân trong xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang theo truyền thống thông qua tài liệu
tham khảo và các tác phẩm văn học thời kì cuối thế kỉ
XIX, đầu thế kỉ XX để hiểu rõ đặc trưng xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt truyền thống.
Nghiên cứu về tính thân mật, tính khiêm nhường,
tính tôn ti, thứ bậc, tính linh hoạt, tính cộng đồng, tập
thể và tính bình dân trong xưng hô của người Việt ở
Hậu Giang hiện đại thông qua khảo sát, phỏng vấn các
đối tượng học sinh, cán bộ công chức và người dân ở
địa phương để hiểu rõ đặc trưng xưng hô trong văn hóa
giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang hiện nay.
Qua nghiên cứu, tác giả kết hợp phân tích, so sánh
sự giống nhau và những điểm khác biệt về xưng hô
trong văn hóa giao tiếp của người Việt truyền thống và
xưng hô trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Bắc
Bộ với xưng hô trong văn hóa giao tiếp của người Việt
ở Hậu Giang hiện nay.
Những nội dung nghiên cứu phân tích, so sánh
trên là cơ sở để tác giả tiếp tục nghiên cứu xây dựng
-13-
chuẩn mực xưng hô, đề xuất những giải pháp, những
kiến nghị nhằm “Bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô
của người Việt ở Hậu Giang”.
CHƯƠNG 3
BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY VĂN HÓA XƯNG HÔ
CỦA NGƯỜI VIỆT
Ở HẬU GIANG
3.1. Giá trị xưng hô trong văn hóa giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang
3.1.1. Giá trị tinh thần trong đời sống cá nhân,
gia đình và xã hội
Mỗi cá nhân, ai cũng muốn được tôn trọng, được
mọi người đối xử với mình một cách lịch sự, tế nhị,
được gọi theo cách gọi mà mình thích. Trong gia đình,
nếu xưng hô không có tôn ti, thứ bậc, không sử dụng
danh từ thân tộc để xưng hô thì dẫn đến hiện tượng
không phân biệt được ai lớn ai nhỏ, không thể hiện
được sự tôn trọng, khiêm nhường trong xưng hô. Trong
đời sống xã hội, sử dụng từ xưng hô lịch sự, tế nhị, linh
hoạt, thể hiện tính khiêm nhường trong xưng hô dẫn
đến mục đích giao tiếp thành công.
3.1.2. Thể hiện bản sắc văn hóa địa phương
Trong những hoàn cảnh giao tiếp không long
trọng, các bên giao tiếp thường sử dụng các từ xưng hô
có sắc thái biểu cảm, sắc thái địa phương. Bản sắc văn
hóa địa phương được thể hiện thông qua việc sử dụng
hệ thống từ xưng hô mang nét đặc trưng của địa
phương.
-14-
3.2. Một số vấn đề đặt ra đối với xưng hô trong giao
tiếp hiện nay
3.2.1. Sự biến đổi xưng hô trong giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang hiện nay
3.2.1.1. Những ảnh hưởng thông tin từ các trang
mạng xã hội
3.2.1.2. Ảnh hưởng của quá trình hòa nhập ngoại
lai
3.2.2. Sự thân mật hóa cao trong xưng hô của
người Việt ở Hậu Giang hiện nay
3.2.2.1. Sự thân mật hóa cao trong xưng hô ở
trường học
3.2.2.2. Sự thân mật hóa cao ở các cơ quan hành
chính nhà nước
3.2.3. Lạm dụng cách xưng hô mang tính cộng
đồng ở các cơ quan hành chính nhà nước
3.3. Giải pháp bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô
của người Việt ở Hậu Giang
3.3.1. Nâng cao nhận thức cho người dân về vai
trò của xưng hô trong văn hóa giao tiếp
* Mục tiêu của giải pháp
Nâng cao nhận thức cho người dân về vai trò của
xưng hô trong văn hóa giao tiếp nhằm từng bước hình
thành thói quen xưng hô chuẩn mực trong giao tiếp, thể
hiện đặc trưng xưng hô trong văn hóa giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang, hạn chế tình trạng xưng hô
thiếu văn hóa trong giao tiếp, dẫn đến xung đột trong
mối quan hệ giữa người với người.
* Nội dung và cách thức thực hiện
-15-
– Tuyên truyền về vai trò của xưng hô trong văn
hóa giao tiếp.
– Tổ chức các hoạt động, các phong trào thi đua.
* Điều kiện thực hiện giải pháp
Ngành Văn hóa – Thông tin cần phối hợp với các
ngành liên quan tuyên truyền nâng cao nhận thức cho
người dân về vai trò và tầm quan trọng của xưng hô
trong văn hóa giao tiếp, thường xuyên tổ chức hội nghị,
hội thảo, tổ chức các hội thi nhằm tạo điều kiện cho
người dân giao lưu, học tập kinh nghiệm những gia
đình văn hóa tiêu biểu, xưng hô chuẩn mực.
3.3.2. Xây dựng văn hóa xưng hô trong gia đình,
nhà trường và các cơ quan hành chính nhà nước
* Mục tiêu của giải pháp
– Bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của người
Việt ở Hậu Giang.
– Định hướng cho người dân áp dụng các chuẩn
mực xưng hô trong giao tiếp vào các quy định thực hiện
gia đình văn hóa, nếp sống văn mình.
– Giúp các trường học áp dụng chuẩn mực xưng
hô trong giao tiếp vào quy tắc ứng xử ở trường học, góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học
sinh, xây dựng cơ quan trường học có đời sống văn hóa
tốt.
– Giúp các cơ quan hành chính nhà nước áp dụng
chuẩn mực xưng hô trong giao tiếp vào quy tắc ứng xử
ở cơ quan, góp phần xây dựng cơ quan có đời sống văn
hóa tốt.
* Nội dung và cách thức thực hiện
-16-
Để đạt được hiệu quả giao tiếp mong muốn, bảo
tồn và phát huy văn hóa của người Việt ở Hậu Giang,
cần áp dụng chuẩn mực xưng hô trong giao tiếp ở gia
đình, nhà trường và các cơ q