Tổng hợp những nguyên nhân khiến xe khó chuyển số và cách kiểm tra, sửa chữa

(News.oto-hui.com) – Hộp số là một trong những bộ phận quan trọng nhất trên xe hơi, nó có nhiệm vụ truyền mô men từ động cơ tới các bánh xe và đồng thời cũng hoạt động như một bộ giảm tốc. Trong quá trình sử dụng, người điều khiển ắt hẳn đôi lúc gặp phải hiện tượng khó chuyển số hoặc chuyển số không êm dịu. Vậy nguyên nhân khiến xe khó chuyển số? Cách kiểm tra và sửa chữa?

Nếu bạn đang sử dụng hộp số sàn (Manual Transmission) thì đôi khi sẽ gặp phải hiện tượng xe khó chuyển số, khiến cho việc lái xe trở nên khó khăn hơn. Khi bộ ly hợp gặp sự cố thì việc điều khiển xe sẽ gặp nhiều khó khăn thậm chí xe sẽ không hoạt động được. Bài viết dưới đây sẽ nêu lên những nguyên nhân khiến xe khó chuyển số để bạn có thể sớm phát hiện và có biện pháp sửa chữa kịp thời.

Tổng hợp những nguyên nhân khiến xe khó chuyển số và cách kiểm tra, sửa chữa

1. Bộ ly hợp gặp vấn đề:

Bộ ly hợp ô tô

Nguyên nhân chính của việc xe khó chuyển số thường xảy ra ở bộ ly hợp ô tô. Bộ ly hợp có nhiệm vụ nối và ngắt công suất từ động cơ đến hộp số. Bộ ly hợp có 6 thành phần chính bao gồm:

• Xilanh chính
• Xilanh con
• Mâm ép
• Đĩa ma sát
• Bạc đạn bi T
• Càng cắt ly hợp (càng cua)

Đĩa ma sát nối với trục sơ cấp bằng liên kết then hoa, còn mâm ép được bắt vào bánh đà thông qua các bulông. Khi bạn nhấn bàn đạp ly hợp, lực ép sẽ được dầu thủy lực truyền từ xilanh chính xuống xilanh con qua càng cua tới bạc đạn Bitê và đĩa ma sát sẽ không còn ép với bánh đà. Mô men từ động cơ không truyền tới hộp số. Lúc này người lái có thể dễ dàng chuyển số.

a. Bàn đạp ly hợp nặng hơn bình thường:

Bàn đạp ly hợp nặng hơn bình thường

Cảm nhận đầu tiên khi điều khiển một chiếc xe thường là côn, hãy kiểm tra xem chuyển số có nhẹ nhàng hay không. Nếu xe sử dụng bộ trợ lực côn, khi vào số ta phải “nghiến răng, dùng lực thật mạnh” để đạp côn thì có thể là do hệ thống điều khiển ly hợp của bạn bị thiếu dầu.

Xilanh bị rò rỉ:

• Nếu xilanh bị rò rỉ thì lực ép sẽ không đủ để ngắt kết nối giữa bánh đà và đĩa ma sát. Dẫn đến việc khó chuyển số và thậm chí là không thể vào số.

Cần nối dẫn động bị cong.

Cơ cấu điều khiển ly hợp thiếu dầu mỡ, bôi trơn.

b. Động cơ bị rung, giật mạnh khi nhả bàn đạp ly hợp:

Sau khi cài số và buông chân ly hợp, động cơ bị giật và rung động rất mạnh, sự nối kết của bộ ly hợp không khớp và êm dịu. Khi điều này xảy ra, hãy kiểm tra hành trình bàn đạp ly hợp có đúng hay không hoặc có thể do có một chi tiết nào đó của bộ ly hợp bị nứt, vỡ,… Ví dụ: Gãy các lò xo giảm chấn bị gãy, mặt bố ly hợp bị ép vỡ, bàn ép bị nứt…

Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp điều chỉnh sai khiến xe khó chuyển số

Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp: Là khoảng cách từ điểm mà tại đó bàn đạp bắt đầu chuyển động khi ấn nhẹ bằng ngòn tay cho đến khi bắt đầu cảm thấy áp lực nặng do vòng bi cắt ly hợp bắt đầu ép vào lò xo ly hợp. Khi đĩa ly hợp bị mòn, hành trình tự do này giảm đi.

• Nếu đĩa tiếp tục mòn và bàn đạp không có hành trình tự do, thì sẽ làm cho ly hợp bị trượt.
• Cách điều chỉnh: Điều chỉnh chiều dài của cần đẩy xilanh cắt ly hợp bằng cách nới lỏng đai ốc hãm và quay bu lông chặn đến khi đạt chiều cao cần thiết, sau đó xiết chặt đai ốc hãm lại.
• Đây cũng là nguyên nhân khiến ly hợp cắt không dứt khoát do hành trình tự do bị sai, khiến khó vào số.

c. Bị rung bàn đạp ly hợp:

Hiện tượng này được cảm nhận khi ta ấn nhẹ chân lên bàn đạp ly hợp lúc động cơ đang nổ. Nếu nhấn mạnh chân hơn thì bàn đạp ly hợp hết chấn rung.

• Đây là do sai sót khi lắp ráp đĩa ly hợp không chuẩn nên bị dịch chuyển ở mỗi vòng quay. Hiện tượng này khiến ly hợp bị mài mòn nhanh chóng.
• Động cơ và hộp số lắp bị lệch tâm hoặc lắp không thẳng hàng.
• Bánh đà bị đảo, lệch tâm.

d. Đĩa ly hợp nhanh mòn:

Nguyên nhân chính xuất phát từ thói quen của người lái, trong đó:

• Do tình trạng trượt giữa đĩa ly hợp với mặt bánh đà và bàn ép.
• Lò xo ép bị yếu.
• Đĩa ép, đĩa ma sát bị cong vênh.
• Không có hành trình tự do của bàn đạp ly hợp.
• Do người lái có thói quen gác chân lên bàn đạp ly hợp lúc xe đang chạy sẽ làm cho đĩa chóng mòn.
• Do có thói quen đi số cao hay rà côn để đạt tốc độ chậm mà không chịu về số thấp.

Đĩa ly hợp ma mát bị mòn

e. Ly hợp không cắt được hoàn toàn:

• Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp không đúng.
• Đĩa ly hợp hoặc đĩa ép bị cong vênh.
• Các mặt bố ma sát ly hợp bị lỏng đinh tán.
• Chiều cao của 3 cần đẩy không thống nhất.
• Moayơ đĩa ly hợp bị kẹt trên trục sơ cấp hộp số.

Ly hợp bị trượt

f. Hư hỏng do các chi tiết khác:

Càng cắt ly hợp bị hư hỏng

• Càng cắt ly hợp bị hư hỏng (cong) khiến không gài số được. Nếu khởi động rồi mà nhả côn xe chạy được là hư hỏng không phải do cong càng cắt ly hợp. Vì một khi càng cắt ly hợp đã cong thì sẽ không vào số được dù động cơ có chạy hay không.
• Khe hở giữa bitê và đòn mở quá lớn.

g. Tiếng va đập của bánh răng trong bộ ly hợp:

• Nếu ly hợp không cắt, chuyển số chậm và hoặc có tiếng va bánh răng. Hãy xác định xem có trục trặc khi cắt ly hợp hay không.
• Nếu tiếng va bánh răng không còn khi đạp thêm bàn đạp ly hợp và chuyển số êm thì bạn chắc chắn rằng không có trục trặc về việc cắt ly hợp.

Lưu ý nhỏ: Không nên chuyển số nhanh, mạnh vì sẽ làm hư hỏng bánh răng khiến xe khó vào số.

h. Cách kiểm tra, khắc phục:

Cách kiểm tra, khắc phục khi ly hợp gặp vấn đề

Thông thường để kiểm tra xem tình trạng làm việc của ly hợp còn người ta thường làm theo cách sau (đối với xe số sàn MT):

Khởi động động cơ, kéo phanh tay, nhấn bàn đạp ly hợp và cài số 4, buông từ từ chân ly hợp đồng thời tăng nhẹ ga:

• Nếu bộ ly hợp làm việc, động cơ sẽ bị chết máy khi ta buông hết chân nối khớp ly hợp.
• Ngược lại động cơ vẫn nổ bình thường, chứng tỏ đĩa côn bị trượt quay do mòn.

Khởi động động cơ, nhấn bàn đạp ly hợp, cài số 1, nhả ly hợp đồng thời tăng ga:

• Nếu nghe tiếng máy òa lên và xe dịch chuyển kém hoặc xe dịch chuyển nhưng gia tốc ban đầu không tốt, hiện tượng này thường là do lá côn mòn.

Thử xe trên đường với việc chở đầy tải khi lên dốc:

• Nếu đã về số thấp nhưng gia tốc xe lúc này kém đồng thời máy gào lên, điều này chứng tỏ đĩa ly hợp cũng bị mòn.

Trên đây là một số cách kiểm tra thường được dùn sử dụng, tuy nhiên muốn kiểm tra chính xác tình trạng bộ ly hợp thì hãy đưa xe vào các gara, đại lý sửa chữa.

 2. Bộ đồng tốc bị hư hỏng:

Cấu tạo của bộ đồng tốc

Cơ cấu đồng tốc giúp việc vào số được êm ái và tránh hiện tượng va đập giữa các răng dễ gây ra vỡ răng. Nếu chi tiết này bị hư hỏng hay hoạt động không chính xác thì việc chuyển số sẽ trở nên khó khăn.

Cơ cấu đồng tốc thường hỏng hai chi tiết chính là vòng đồng tốc và các chốt khóa:

• Do làm việc trong điều kiện mài mòn cao (vòng đồng tốc) và tải trọng lớn nên vòng đồng tốc và chốt khóa nhanh bị mòn sẽ không hãm được bánh răng cần ăn khớp. Gây ra tình trạng ồn khi gài số, nóng dầu bôi trơn, khó hoặc thậm chí là không vào số được.

Cách kiểm tra, sửa chữa:

• Xoay và ấn vòng đồng tốc để kiểm tra tác dụng hãm. Nếu tác dụng hãm không đủ thì thay mới.
• Kiểm tra các then của vòng đồng tốc (tiếp xúc với ống trượt) có bị hỏng hay bị mòn hay không? Nếu có vấn đề thì tiến hành thay mới.
• Đo khe hở giữa lưng vòng đồng tốc và các đầu then của bánh răng. Nếu khe hở quá nhỏ hay quá lớn thì tiến hành sửa chữa hay thay mới.
• Khe hở tiêu chuẩn: 0.8 – 1.6mm.
• Khe hở lớn nhất: 0.6mm

3. Dây cáp chuyển số:

Cáp chuyển số

Dây cáp chuyển số nếu để lâu ngày không bảo dưỡng sẽ khô, giãn khiến cho việc chuyển số khó khăn, vào số nặng hơn. Do đó kim chỉ thông số sẽ không thể nối được đến số mà bạn chọn, làm cho xe phản ứng chậm với việc chuyển số.

Cách sửa chữa: Thay dây cáp mới.

4. Không đủ dầu hộp số:

Không đủ dầu hộp số là một tỏng những nguyên nhân khiến việc chuyển số khó khăn

Nếu dầu hộp số bị rò rỉ hoặc không thay thế dầu thường xuyên thì lượng dầu trong hộp số sẽ ít hơn bình thường, khiến cho hoạt động của hộp số không được trơn tru, các chi tiết không được bôi trơn sẽ khiến việc chuyển số khó khăn.

• Đây cũng là nguyên nhân cơ bản làm tăng quá trình mài mòn của hộp số.
• Nếu mức dầu thấp, chất lượng dầu thấp khiến việc sang số khó khăn, khả năng bôi trơn và làm mát kém.

Rò rỉ dầu

Ngoài ra, các chi tiết như ổ bi đỡ trục hộp số, bánh răng, then hoa cũng bị ảnh hưởng khá nhiều bởi chất lượng dầu bôi trơn.

• Chất lượng dầu bôi trơn thấp, hoặc dầu trong hôp số đóng cặn bẩn sau một thời gian sử dụng lâu sẽ làm các chi tiết này mòn, rơ lệch làm tăng mức độ ồn cho hộp số và nhiệt độ dầu bôi trơn.

Cách khắc phục:

• Bảo dưỡng định kỳ, sử dụng dầu tiêu chuẩn dành cho từng dòng xe.

Hy vọng với những nguyên nhân và cách kiểm tra sửa chữa trong bài viết này sẽ giúp bạn có thêm phần nào kiến thức bổ ích về hiện tượng xe khó chuyển số!

Bài viết liên quan:

Advertisement