Triết học là gì? 5 vấn đề của triết học là gì?

Nhắc đến triết học người ta sẽ nhớ đến một ngành học đầy sâu sắc, ý nghĩa và vô cùng thú vị. Tuy nhiên đến nay triết học vẫn là một lĩnh vực khó đối với các bạn sinh viên và nhiều người nói chung. Triết học là gì? Bài viết dưới đây của GiaiNgo sẽ giải đáp xoay quanh chủ đề này. Cùng tìm hiểu nhé!

Triết học là gì?

Triết học là gì?

Triết học là mạng lưới hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về quốc tế, về vị trí, vai trò của con người trong quốc tế ấy. Triết học điều tra và nghiên cứu về những câu hỏi chung và cơ bản về sự sống sót, kỹ năng và kiến thức, giá trị, lý trí, tâm lý và ngôn từ .

Triết học có tên gọi tiếng Anh là Philosophy, từ này được xuất phát trong tiếng Hy Lạp cổ đại, nghĩa dịch ra “ tình yêu so với sự uyên bác ”. Các thuật ngữ như là “ triết học ” hay “ triết gia ” sinh ra là gắn với nhà tư tưởng người Hy Lạp Pythagoras .

Ngành triết học là gì?

Ngành triết học là một bộ môn điều tra và nghiên cứu về những yếu tố chung, cơ bản về con người – thế giới quan cũng như vị trí của con người ở trong thế giới quan. Những yếu tố đó có liên kết lại với chân lý, sự sống sót, kỹ năng và kiến thức, giá trị, quy luật, ngôn từ .Dựa vào cách mà triết học xử lý những yếu tố, người ta sẽ phân biệt được nó với những môn khoa học khác. Trong đó, nó đặc biệt quan trọng bộc lộ rõ tính phê phán, những giải pháp tiếp cận vào mạng lưới hệ thống chung nhất, sự nhờ vào của nó sẽ dựa vào tính duy lý ở việc lập luận .

Ngành triết học cũng là ngành học duy nhất thử thách mọi thứ, ngay cả chính nó. Chính vì vậy, triết học được tách riêng khỏi khoa học, lịch sử dân tộc, văn học và thẩm mỹ và nghệ thuật .Hiện nay, triết học cũng là một ngành khoa học được huấn luyện và đào tạo riêng không liên quan gì đến nhau dành cho sinh viên. Triết học cũng là môn học bắt buộc so với toàn bộ những sinh viên trong trường Đại học – Cao đẳng .

Triết học Mác – Lenin là gì?

Triết học Mác – Lenin là triết học duy vật biện chứng triệt để. Nó là khoa học về những quy luật phổ cập chung nhất của sự hoạt động, tăng trưởng của tự nhiên, xã hội và tư duy con người .Trong Triết học Mác – Lenin, những quan điểm duy vật về tự nhiên và về xã hội, những nguyên tắc của chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng gắn bó rất là ngặt nghèo với nhau thành một mạng lưới hệ thống lý luận thống nhất .

Triết học ra đời khi nào? Nguồn gốc của triết học là gì?

Theo ghi chép của lịch sử vẻ vang, triết học sinh ra từ khoảng chừng thế kỷ VIII đến thế kỷ VI TCN. Triết học Open ở cả phương Đông và phương Tây, tại những vương quốc văn minh cổ đại như Hy Lạp, Ấn Độ, Trung Quốc .Ở phương Tây, khái niệm triết học lần tiên phong Open tại Hy Lạp với tên gọi φιλοσοφία ( philosophia ), mang nghĩa là “ love of wisdom ” ( tình yêu so với sự uyên bác ) bởi nhà tư tưởng Hy Lạp cổ đại mang tên Pythagoras. Với người Hy Lạp, triết học mang tính khuynh hướng đồng thời cũng nhấn mạnh vấn đề khát vọng tìm kiếm chân lý của con người .

Ở Trung Quốc, thuật ngữ triết học bắt nguồn từ chữ triết và được hiểu là sự truy lùng thực chất của đối tượng người dùng ; là trí tuệ, sự hiểu biết thâm thúy của con người. Còn tại Ấn Độ, triết học Ấn độ cổ đại có tên gọi là “ darshanas ”, có nghĩa là “ chiêm ngưỡng và thưởng thức ”. Nó mang hàm ý là tri thức dựa trên lý trí, là con đường suy ngẫm để dẫn dắt con người đến với lẽ phải .

Nội dung của vấn đề cơ bản của triết học là gì?

Sự trái chiều trong tư duy giữa chủ nghĩa duy vật với chủ nghĩa duy tâm là yếu tố cơ bản của triết học. Gọi là yếu tố cơ bản chính do dựa trên việc xử lý những yếu tố này sẽ làm cơ sở để xử lý những yếu tố còn lại của triết học .Vấn đề cơ bản của triết học gồm có những yếu tố về mối quan hệ giữa sống sót và tư duy ; giữa vật chất và ý thức. Cụ thể là hai mặt, mỗi mặt phải vấn đáp cho một thắc mắc lớn :

• Mặt thứ nhất: Giải quyết vấn đề vật chất và ý thức, cái nào có trước cái nào? Cái nào quyết định cái nào?
• Mặt thứ hai: Con người có khả năng nhận thức được thế giới xung quanh không?

Các vấn đề của triết học là gì?

Đối với triết học, thực chất của nó là đưa ra những câu hỏi về bản thể, nhận thức, chân lý, đạo đức, thẩm mỹ và nghệ thuật. Những yếu tố đấy gồm có :

• Vấn đề về bản thể: Vật chất và ý thức là gì? Vật chất và ý thức có mối quan hệ như thế nào?
• Vấn đề về chân lý: Làm thế nào để xác định được một luận cứ đi từ tiền đề đến kết luận có hiệu lực hay không? Một phát biểu khi nói ra, làm sao để biết là đúng hay là sai? Ta có thể trả lời những loại câu hỏi nào?
• Vấn đề về nhận thức: Quá trình nhận thức diễn ra thế nào? Chúng ta có thể nhận thức chính xác thế giới khách quan hay không? Thực tại là gì? Chúng ta nhận thức thực tại như thế nào? Có nhận thức toàn bộ thực tại hay không?
• Vấn đề về đạo đức: Thế nào là “tốt”, thế nào là “xấu” (hoặc thế nào là “giá trị”, thế nào là “phi giá trị”)? Sự khác biệt giữa tốt và xấu? Hành động như thế nào là đúng? Các giá trị có tính chất tuyệt đối hay tương đối? Thế nào là các quy tắc tự nhiên? Hạnh phúc là gì?
• Vấn đề về thẩm mỹ: Đẹp là gì? Xấu là gì? Nghệ thuật là gì?

Trong thời kỳ của triết học Hy Lạp cổ đại, 5 yếu tố trên tương ứng với lại 5 nhánh của triết học là Siêu hình học – logic – nhận thức luận – luân lý học – mỹ học. Nhưng đối tượng người dùng của triết học thì được lan rộng ra hơn đến yếu tố của chính trị học – vật lý học – địa chất học – sinh học – khí tượng học – thiên văn học .Từ thời Socrates, tư tưởng của những nhà triết học Hy Lạp khởi đầu tăng trưởng theo hướng nghiên cứu và phân tích. Có nghĩa là đã có sự phân loại về vật thể thành những thành phần nhỏ để nghiên cứu và điều tra. Với tư tưởng của triết học cổ Hy Lạp, hiện vẫn được xem là cơ sở của triết học phương Tây .

Các học thuyết triết học là gì?

Các học thuyết triết học gồm có :

Chủ nghĩa duy vật

Chủ nghĩa duy vật là một hình thức của chủ nghĩa duy vật lý (physicalism) với quan niệm rằng thứ duy nhất có thể được thực sự coi là tồn tại là vật chất. Về căn bản, mọi sự vật đều có cấu tạo từ vật chất và mọi hiện tượng đều là kết quả của các tương tác vật chất.

Với vai trò một học thuyết, chủ nghĩa duy vật thuộc về lớp bản thể học nhất nguyên. Như vậy, nó khác với những học thuyết bản thể học dựa trên thuyết nhị nguyên hay thuyết đa nguyên. Xét những lý giải đặc biệt quan trọng cho thực tại hiện tượng kỳ lạ, chủ nghĩa duy vật đứng ở vị trí trái chiều trọn vẹn với chủ nghĩa duy tâm .

Chủ nghĩa duy tâm

Chủ nghĩa duy tâm là phe phái triết học chứng minh và khẳng định rằng mọi thứ đều sống sót bên trong tâm thức và thuộc về tâm thức. Là một cách tiếp cập tới hiểu biết về sự sống sót, chủ nghĩa duy tâm thường được đặt trái chiều với chủ nghĩa duy vật. Cả hai đều thuộc lớp bản thể học nhất nguyên chứ không phải nhị nguyên hay đa nguyên .Chủ nghĩa duy tâm có hai khuynh hướng :

• Chủ nghĩa duy tâm chủ quan phủ nhận sự tồn tại của thế giới khách quan và coi nó là một cái gì đó hoàn toàn do tính tích cực của chủ thể quy định.
• Chủ nghĩa duy tâm khách quan thừa nhận ý thức và tinh thần là thuộc tính thứ nhất (có trước), vật chất là thuộc tính thứ hai (có sau); coi cơ sở tồn tại không phải là tâm thức con người theo như quan niệm của Chủ nghĩa duy tâm chủ quan, mà là một tâm thức nào đó ở bên ngoài thế giới như “tinh thần tuyệt đối”, “lý tính thế giới”,…

Chủ nghĩa hiện thực

Chủ nghĩa hiện thực đôi lúc dùng để chỉ quan điểm trái ngược với chủ nghĩa lý tưởng của thế kỷ 18, cho rằng một số ít sự vật thực sự sống sót bên ngoài đầu óc con người. Tuy nhiên, theo nghĩa cổ xưa, chủ nghĩa hiện thực là học thuyết cho rằng những khái niệm trừu trượng gắn với những danh từ chung toàn thế giới như “ con người ” thực sự sống sót .

Chủ nghĩa duy danh

Trái ngược với chủ nghĩa hiện thực, chủ nghĩa duy danh cho rằng những danh từ trừu tượng hoặc toàn thế giới chỉ là từ ngữ. Chúng bộc lộ cho những trạng thái của trí não như ý tưởng sáng tạo, niềm tin hoặc dự tính, …

Chủ nghĩa duy lý

Chủ nghĩa duy lý nhấn mạnh vấn đề vai trò của lý trí con người. Chủ nghĩa duy lý cực đoan tìm mọi cách để gán tổng thể kỹ năng và kiến thức con người lên nền tảng độc nhất là lý trí. Kiểu lý luận nổi bật của chủ nghĩa duy lý khởi đầu bằng những tiên đề không hề chối cãi rành rọt được, để từ đó, bằng những bước logic, diễn dịch ra mọi đối tượng người dùng kỹ năng và kiến thức hoàn toàn có thể có .

Chủ nghĩa kinh nghiệm

Chủ nghĩa kinh nghiệm tay nghề là một học thuyết dựa trên cơ sở kiến thức về năm giác quan của con người tất cả chúng ta. John Locke, một triết gia theo chủ nghĩa kinh nghiệm tay nghề tiên phong của Anh quốc, đưa ra quan điểm chủ nghĩa kinh nghiệm tay nghề cổ xưa trong tác phẩm An Essay Concerning Human Understanding vào năm 1689, tăng trưởng một dạng tự nhiên chủ nghĩa và kinh nghiệm tay nghề chủ nghĩa trên cơ sở những nguyên tắc gần như khoa học .

Chủ nghĩa hoài nghi

Chủ nghĩa không tin là một quan điểm triết học nghi vấn năng lực đạt được “ bất kể ” một loại kiến thức và kỹ năng nào. Nó được thông dụng bởi Pyrrho, người tin rằng toàn bộ mọi thứ đều hoàn toàn có thể bị hoài nghi ngoại trừ “ vẻ hình thức bề ngoài ” .Chủ nghĩa không tin hiểu theo cách như vậy không chỉ đơn thuần là việc sử dụng sự không tin, mà là việc sử dụng tính thiếu tín nhiệm cho một mục tiêu đặc biệt quan trọng, là sự bình an của tâm hồn, hay là ataraxia. Chủ nghĩa thiếu tín nhiệm là một thử thách cho chủ nghĩa giáo điều, hay là cho những người nghĩ rằng họ đã tìm ra thực sự .

Chủ nghĩa lý tưởng

Chủ nghĩa lý tưởng là một học thuyết cho rằng hiện thực là trọn vẹn số lượng giới hạn bởi đầu óc của tất cả chúng ta. Các dạng của chủ nghĩa lý tưởng khá thông dụng trong triết học từ thế kỉ 18 đến những năm đầu của thế kỉ 20. Chủ nghĩa lý tưởng siêu việt ( Transcendental Idealism ) ; Chủ nghĩa lý tưởng Đức ; Chủ nghĩa hiện tượng kỳ lạ lục địa ( Continental phenomenology ) .

Chủ nghĩa thực dụng

Vào cuối thế kỷ 19, hai triết gia Mỹ, Charles Peirce và William James, đã đồng sáng lập ra học thuyết “ chủ nghĩa thực dụng ” ( pragmatism ). Những người theo chủ nghĩa thực dụng cho rằng chân lý của đức tin không nằm trong sự tương hợp của họ với thực tại mà nằm ở sự hữu dụng và hiệu suất cao .

Hiện tượng học và thuyên thích học

Trong phần thứ hai của tác phẩm hai tập của Edmund Husserl, cuốn Logical Investigations ( Nghiên cứu về lý luận ), ông tăng trưởng một kĩ thuật về diễn đạt hiện tượng kỳ lạ học. Với mục tiêu chứng tỏ rằng những nhìn nhận khách quan thật sự là dựa trên kinh nghiệm tay nghề nhận thức .Tuy không dựa trên kinh nghiệm tay nghề khởi đầu của mỗi cá thể, nhưng dựa vào những thực chất quan trọng so với bất kỳ kinh nghiệm tay nghề cùng loại đang được xét đến .

Chủ nghĩa hiện sinh

Những triết gia của thế kỉ 19 như thể Soren Kierkegaard và Friedrich Nietzsche được xem là cha đẻ của thuyết hiện sinh. Kierkegaard cho rằng “ thực sự là chủ quan ” ; biện luận rằng điều quan trọng nhất so với một người thực sự là những câu hỏi tương quan đến những mối quan hệ cá thể bên trong người đó với sự sống sót .

Triết học phân tích

Vào năm 1921, Ludwig Wittgenstein xuất bản cuốn sách Tractatus Logico-Philosophicus, đưa ra một mạng lưới hệ thống logic vững chãi về những yếu tố của ngôn từ và triết học. Vào thời hạn đó, ông đã hiểu rằng hầu hết những yếu tố của triết học chỉ là những bài toán đố của ngôn từ, mà hoàn toàn có thể lý giải được thuận tiện bởi những tâm lý rõ ràng .

Vai trò của triết học là gì?

Vai trò của triết học trong đời sống xã hội

Vai trò của triết học trong đời sống xã hội được biểu lộ qua công dụng của triết học. Triết học có nhiều công dụng, nhưng quan trọng nhất chính là tính năng thế giới quan và công dụng phương pháp luận .

Thế giới quan: Thế giới quan có vai trò quan trọng đối với đời sống mỗi con người, mỗi giai cấp, mỗi cộng đồng. Nó giúp con người nhận thức đúng được sự vật, sự việc. Hoạt động của con người luôn bị chi phối bởi một thế giới quan nhất định.

Thế giới quan đóng vai trò là tác nhân xu thế cho quy trình hoạt động giải trí sống của con người. Từ thế giới quan đúng đắn, con người sẽ có năng lực nhận thức, quan sát, nhìn nhận mọi yếu tố trong quốc tế xung quanh .Thế giới quan cũng giúp con người xu thế thái độ và phương pháp hoạt động giải trí sinh sống của mình .

Phương pháp luận: Phương pháp luận là hệ thống những quy tắc được rút ra từ quy luật thế giới khách quan. Phương pháp luận chính là cơ sở vô cùng quan trọng cho phương pháp nghiên cứu khoa học.

Việc triển khai xong phương pháp luận sẽ giúp cho những nhà khoa học điều tra và nghiên cứu tìm ra những cách tiếp cận mới trong những nghành mới. Từ đó xác lập được hướng đi đúng đắn, giúp tăng cấp và cải cách quốc tế .Phương pháp luận được chia làm 3 cấp bậc chính :

• Phương pháp luận ngành: được sử dụng cho những ngành khoa học cụ thể (sinh học, vật lý, hóa học,…).
• Phương pháp luận chung: được sử dụng để xác định phương pháp hay phương pháp luận của nhóm ngành có chung đối tượng nghiên cứu.
• Phương pháp luận chung nhất: dùng để khái quát các nguyên tắc, quan điểm chung nhất. Phương pháp luận này chính là cơ sở để xác định các phương pháp luận ngành, chung và các hoạt động thực tiễn.

Vai trò của triết học trong giai đoạn toàn cầu hóa hiện nay

Trong nền kinh tế tài chính toàn thế giới hóa, bên cạnh xử lý những yếu tố muôn thuở, triết học còn giúp cho con người tìm ra giải thuật so với những yếu tố trọn vẹn mới, phát sinh trong quy trình toàn thế giới hóa. Triết học giúp con người nhìn nhận đúng đắn về thế giới quan .

Nhờ vào triết học, con người còn có khả năng đánh giá những biến động đang diễn ra, gợi mở hướng giải quyết cho vấn đề đang gặp phải trong bối cảnh toàn cầu hóa. Dù là trong quá khứ hay ở kỷ nguyên toàn cầu hóa, triết học vẫn giữ nguyên vị thế của mình ở phạm vi một dân tộc và cả nhân loại.

Bài viết trên của GiaiNgo đã giải đáp những thông tin tương quan đến chủ đề Triết học là gì. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về triết học và học tập tốt bộ môn này. Chúc bạn thành công xuất sắc !

Source: https://mix166.vn
Category: Thuật Ngữ