USB là gì? Những công dụng cần biết về các loại USB
USB tưởng chừng là thiết bị quen thuộc khi chúng ta sử dụng máy tính, tuy vậy không phải ai cũng nắm rõ USB là gì. Trong bài viết này, Tiki Blog sẽ giới thiệu các loại USB phổ biến trên thị trường cũng như cấu tạo và cách hoạt động của USB. Đọc ngay để lựa chọn được loại USB phù hợp với các thiết bị điện tử bạn đang sở hữu nhé!
Thiết bị có cổng USB
USB (viết tắt của cụm từ Universal Serial Bus) còn được gọi là ổ USB, ổ flash, là một thiết bị lưu trữ dữ liệu nhỏ gọn và tiện lợi. USB cho phép các thiết bị có trang bị cổng USB được kết nối với nhau, từ đó truyền các dữ liệu kỹ thuật số. Bên cạnh đó, chúng ta có thể sử dụng USB để truyền năng lượng điện cho những thiết bị cần điện khác. Hiện nay có 2 loại cổng kết nối USB là loại có dây và loại không có dây. Tuy nhiên cổng USB có dây vẫn được nhiều người ưa chuộng hơn. Sau đây là các thiết bị phổ biến có cổng USB:
- Máy tính để bàn: Thông thường CPU sẽ được trang bị 2 đến 4 cổng USB ở mặt trước và 2 đến 8 cổng ở mặt sau.
- Laptop cá nhân: Đa phần sẽ có từ 2 đến 4 cổng USB nằm hai bên trái hoặc phải của máy.
- Máy tính bảng (Tablet): Cổng USB của máy tính bảng thường được tích hợp với cổng sạc, thường đây là cổng micro USB hoặc cổng USB-C.
- Điện thoại thông minh (Smartphone): Tương tự như máy tính bảng, cổng kết nối USB của điện thoại thường được tích hợp với cổng sạc của máy.
>>>Xem thêm Ghế Công Thái Học Chính Hãng Êm Ái Thiết Kế Sang Trọng
Các thiết bị có thể kết nối qua cổng USB
Ngoài máy tính bảng và điện thoại thông minh, đa phần các thiết bị điện tử hiện nay đều có thể kết nối qua cổng USB. Dưới đây là danh sách một số thiết bị thông dụng:
Cổng USB trên các thiết bị điện tử (Nguồn: Internet)
Cấu trúc của USB
Thông tin về cấu tạo của một ổ USB sẽ giúp ta hiểu thêm USB là gì. Một ổ USB thông thường có các bộ phận sau:
Cấu tạo của một chiếc USB (Nguồn: Internet)
- Bản mạch in nhỏ: Chứa các linh kiện điện tử cùng một (hay nhiều) chip nhớ flash được hàn trực tiếp lên mạch in.
- Đầu cắm kết nối với cổng USB cắm thường sử dụng chuẩn A cho phép chúng có thể kết nối trực tiếp với các cổng USB.
- Vỏ bảo vệ bên ngoài: Bao quanh toàn bộ bản mạch in, chip nhớ flash và chỉ có đầu kết nối USB là nằm ngoài vỏ này. Vỏ bảo vệ cũng là lớp áo trang trí cho sản phẩm thường được thiết kế với nhiều màu sắc đa dạng nhằm hấp dẫn người mua. Ngoài ra một số loại vỏ USB còn có khả năng chống thấm nước hay chống sốc.
- Đèn báo hoạt động: Các loại USB trên thị trường đa phần đều có một đèn báo nhỏ để hiển thị chế độ làm việc. Cách đèn báo hiệu hoạt động sẽ tùy thuộc vào từng nhà sản xuất khác nhau. Ví dụ như có loại khi USB sáng đèn là trạng thái đang đọc hoặc ghi dữ liệu và có loại lại chớp nháy liên tục trong suốt quá trình đó.
Xem thêm: Camera mini đa năng, chính hãng
Phân loại USB phổ biến
USB có rất nhiều loại khác nhau và sau đây là 2 tiêu chí để phân loại USB: phân loại theo tiêu chuẩn kết nối và phân loại theo tốc độ
Phân theo chuẩn kết nối
Mục lục bài viết
USB Type-A
Chuẩn kết nối USB Type-A là chuẩn USB thông dụng nhất trên thị trường hiện nay. Hầu hết các loại máy tính để bàn và máy tính xách tay đều đang sử dụng cổng kết nối Type-A.
Thiết kế tiêu chuẩn của một chiếc USB Type-A (Nguồn: Internet)
Đầu nối của USB Type-A là một miếng nhựa hình chữ nhật, bên trên có những tiếp điểm bằng kim loại hỗ trợ truyền dữ liệu. Phần bên ngoài được bọc bằng lớp kim loại dẹt giúp ta dễ dàng gỡ USB ra khỏi kết nối. Ngoài ra ta cũng dễ dàng bắt gặp cổng USB Type-A ở các loại bàn phím hay chuột máy tính.
USB Type-B
Khác với chuẩn Type-A, USB Type-B thường được sử dụng nhiều ở máy ảnh, máy in hay máy chơi game. USB Type-B có dạng hình vuông và được vát chéo ở hai đầu kết nối.
Cận cảnh đầu kết nối của USB Type-B (Nguồn: Internet)
Mini USB Type-B
Do kích thước của USB Type-B quá lớn, không phù hợp với nhiều thiết bị như máy tính bảng hay điện thoại di động, nên nhà sản xuất đã quyết định cho ra đời phiên bản thu nhỏ là Mini USB Type-B. Tuy nhiên chuẩn kết nối Mini USB Type-B không còn phổ biến ở thời điểm hiện tại.
Mini USB Type-B có thiết kế nhỏ gọn hơn (Nguồn: Internet)
Micro USB Type-A
Chuẩn kết nối Micro USB Type-A thường xuất hiện trên các thiết bị di động như điện thoại, máy ảnh hoặc máy nghe nhạc mp3. Ngoài ra Micro USB Type-A đi kèm tính năng On-The-Go. Tính năng này cho phép điện thoại hay máy tính bảng trở thành máy chủ để kết nối các bộ phận ngoại vi. Đầu kết nối của Micro USB Type-A được thiết kế nhỏ gọn với 5 chân pin phía trong. Tất cả được bao quanh bởi một lớp kim loại dẹt chắc chắn.
Micro USB Type-B
Khác với Micro USB Type-A, thiết kế phần đầu cắm của Type-B được vát chéo ở phần trên. Tuy nhiên bên trong phần đầu cắm vẫn có đủ 5 chân pin kết nối nhỏ gọn cùng phần chân lãy bằng kim loại giúp USB kết nối thêm chắc chắn ở mặt đối diện còn lại. Còn lại thì tốc độ truyền tải của 2 chuẩn kết nối là tương tự nhau (480 Mbps) và có tính năng OTG (On-The-Go).
Hình ảnh so sánh các loại USB theo chuẩn kết nối (Nguồn: Internet)
USB Type-C
USB Type-C là một trong những chuẩn kết nối USB được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay. USB Type-C được thiết kế nhỏ gọn với độ thẩm mỹ cao. Đặc biệt với 2 mặt đầu cắm tương tự nhau, không phân biệt trên dưới, người dùng không còn phải mất công để phân biệt chính xác mặt cắm. Bên cạnh đó, để phù hợp với kích thước ngày càng mỏng của các thiết bị di động, nhiều nhà sản xuất đã lựa chọn USB Type-C làm cổng kết nối cho điện thoại và laptop.
USB Type-C được sử dụng rộng rãi bởi thiết kế nhỏ gọn (Nguồn: Internet)
Phân theo chuẩn tốc độ
USB 1.x
USB 1.x là cổng usb có tốc độ truyền dữ liệu 12 Mb/giây và có khả năng hỗ trợ đến 127 thiết bị ngoại vi. Tuy nhiên loại USB này không còn được sử dụng phổ biến nữa.
Hình ảnh cận cảnh USB 1.0 (Nguồn: Internet)
USB 2.0
Xuất hiện trên thị trường vào năm 2001, USB 2.0 được phát triển bởi nhiều hãng máy tính lớn trên thế giới như Hewlett Packard, Intel, Lucent, Microsoft, NEC và Phillips. USB 2.0 này có tốc độ truyền dữ liệu lên tới 480 megabits mỗi giây (Mbps) hay 60 megabyte mỗi giây (MBps), gấp 50 lần so với USB 1.x. Ngoài ra USB 2.0 có giá thành rẻ và hỗ trợ nhiều định dạng kết nối nên người dùng dễ dàng bắt gặp cổng kết nối này trên các thiết bị điện tử.
Sự ra đời của USB 2.0 được coi là cuộc một cách mạng về tốc độ truyền dữ liệu (Nguồn: Internet)
USB 3.0
USB 3.0 hay còn được gọi là SuperSpeed USB chính thức xuất hiện trên thị trường vào năm 2010. Sau gần 10 năm, USB 3.0 được cải tiến nhiều hơn so với USB 2.0 về tốc độ truyền tải, hiệu suất hoạt động, quản lý năng lượng và băng thông. Thông thường các cổng SuperSpeed USB sẽ được sơn màu xanh dương hoặc có kèm theo ký tự viết tắt SS để người dùng dễ dàng phân biệt. Tuy nhiên sau khi USB 3.1 ra đời thì cổng USB 3.0 này chính thức được đổi tên thành USB 3.1 Gen1.
USB 3.1
Cải tiến hơn của USB 3.0 là USB 3.1 hay còn được gọi là SuperSpeed+. Cổng USB này được ra đời vào giữa năm 2013 với khả năng truyền tốc độ lên tới 10 Gbps, phù hợp với thế hệ đầu tiên của cổng Thunderbolt của nhà “táo khuyết” Apple.
Nhiều thiết bị hiện nay sử dụng cổng USB 3.1 để tối ưu hóa hiệu năng
>>> Tham khảo thêm: Bảng vẽ điện tử – Thiết bị không thể thiếu của ngành thiết kế đồ họa
USB được sử dụng để làm gì
Như chia sẻ trong bài viết, tính năng chính của USB là để lưu trữ dữ liệu và chuyển dữ liệu qua lại giữa các thiết bị công nghệ. Tuy vậy, USB vẫn còn rất nhiều công dụng hữu ích như:
Hỗ trợ sửa máy tính
Không chỉ đơn thuần là thiết bị chứa và truyền dữ liệu, USB có thể trở thành “người cứu hộ” cho máy tính của bạn. Sau một thời gian sử dụng hệ điều hành Window, nhiều người dùng không tránh khỏi trường hợp máy tính bị chậm hay giật lag. Khi đó một chiếc USB Boot có thể giúp chúng ta giải quyết được vấn đề này. USB Boot có khả năng lưu trữ thông tin chứa ISO image (bản sao nội dung của đĩa CD hay DVD cài đặt Window) được lưu trên hệ điều hành. Nhờ đó, người dùng có thể khởi động máy tính bằng USB cũng như khôi phục, sửa chữa hay cài đặt hệ điều hành.
Giúp quản trị hệ thống
Nhiều nhà quản trị mạng đang sử dụng USB để hỗ trợ quản trị các hệ thống. Chỉ cần lưu lại một bộ thiết lập từ máy tính đầu tiên vào USB, các quản trị viên ngay sau đó có thể cắm USB vào các máy tính để áp dụng bộ thiết lập đã sao chép vào máy tính mới và không cần người dùng phải tự tay thiết lập lại. Nhờ đó mà tất cả các máy tính trong cùng hệ thống có thể có cùng một bộ thiết lập giống hệt nhau mà không cần mất nhiều thời gian.
Chìa khóa điện tử
USB cũng có thể đóng vai trò như một chiếc chìa khóa điện tử để khởi động hệ thống máy tính cần độ bảo mật cao. Một số hãng viết phần mềm cũng sử dụng USB làm chìa khóa kích hoạt mỗi khi cần sử dụng phần mềm để tránh trường hợp bị phần mềm bị sao chép hay bị sử dụng trái phép.
Hỗ trợ bảo mật dữ liệu trong USB
Với công nghệ hiện đại, nhiều loại USB còn có thể yêu cầu người dùng nhập mật khẩu trước khi sử dụng hay cao cấp hơn còn có loại USB yêu cầu xác nhận sinh trắc học (vân tay). Nhờ đó chỉ có người được lưu dấu vân tay mới có thể truy cập và chỉnh sửa các dữ liệu có trong USB đó.
Các loại USB cao cấp có thể yêu cầu xác nhận dấu vân tay để truy cập vào dữ liệu
Những thắc mắc thường gặp khi dùng USB
- Hiện nay USB có bao nhiêu tiêu chuẩn?
Có 3 loại tiêu chuẩn USB thường gặp là USB 2.0, USB 3.1 và USB 3.0. Trong đó tiêu chuẩn 3.1 là tiêu chuẩn mới nhất. Ngoài ra còn có chuẩn khác như USB 1.x, tuy nhiên các chuẩn USB này không còn sử dụng phổ biến như trước.
- Tác dụng của những USB đời càng cao?
USB đời càng cao thì tốc độ truyền dữ liệu càng nhanh.
- USB là thiết bị lưu trữ ngoài hay trong?
USB là một thiết bị lưu trữ ngoài. USB thường có kích thước nhỏ gọn, dễ dàng cất giữ và có thể tháo lắp, gấp gọn dễ dàng.
Hy vọng với các thông tin được Tiki tổng hợp trong bài viết trên đã giúp bạn trả lời được câu hỏi USB là gì. Với những tính năng cực tiện lợi của USB, các bạn đừng quên ghé Tiki để sở hữu cho mình sản phẩm phù hợp với nhu cầu nhé!
