–::– Xây dựng đời sống văn hóa cơ sở

Hiển Khánh là một xã đồng chiêm trũng, nằm ở phía bắc huyện Vụ Bản tỉnh Nam Định, giáp với các xã Cộng Hòa, Hợp Hưng, Tân Khánh, Minh Thuận huyện Vụ Bản và xã Mỹ Thuận huyện Mỹ Lộc. Tổng diện tích đất tự nhiên 1.182,36 ha. Dân số hơn 9.000 nhân khẩu với gần 3.000 hộ, sinh sống tập trung ở 11 thôn. Nghề nghiệp chủ yếu của nhân dân trong xã chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, sản xuất vật liệu xây dựng, may mặc, chế biến lương thực, cơ khí…

Trong những năm qua, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng và hoàn thiện đã mang lại cho xã Hiển Khánh bộ mặt ngày một khởi sắc.100% đường giao thông nông thôn được bê tông hóa, xã có 4/4 trường học ở các cấp học đạt chuẩn quốc gia. Toàn xã có 11/11 thôn được công nhận danh hiệu văn hóa, 11/11 thôn có Nhà văn hóa. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân trong xã ngày một nâng cao. Năm 2014 Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Hiển Khánh đã hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới, được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. Năm 2020, xã được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.

Trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, bên cạnh việc đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng, công tác xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở được chính quyền xã quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện: chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện Phong trào xây dựng Gia đình văn hoá, Làng (thôn, xóm) văn hoá, hưởng ứng thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, trong đó việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cươi, việc tang được.

Hàng năm Ban chỉ đạo Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” xã Hiển Khánh xây dựng kế hoạch thực hiện các quy định xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, đôn đốc các thôn thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội gửi về Ban chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa ở các thôn. Phát huy vai trò tiên phong của cán bộ, đảng viên,bí thư, trưởng thôn, xóm trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.

Công tác tuyên truyền cho việc thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội được tuyên truyền sâu rộng tại chi bộ, đảng viên, công chức, viên chức và toàn thể nhân dân với nhiều hình thức khác nhau như: tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của xã, tuyên truyền cổ động trực quan bằng panô, ápphích, băngrôn, khẩu hiệu… Tuyên truyền qua Ủy ban MTTQ xã từ đó triển khai xuống các thôn qua Ban công tác mặt trận thôn nhân dịp Ngày hội đoàn kết toàn dân 18/11hàng năm để bình xét, tuyên truyền qua các đoàn thể chính trị xã hộiđể việc thực hiện quyết định đến cán bộ, hội viên của mình, qua đó nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ gương mẫu chấp hành và tích cực tuyên truyền vận động.

Kết quả thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang tại xã Hiển Khánh trong những năm qua có nhiều chuyển biến tích cực, đúng quy định của nhà nước. Tình trạng ép duyên “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” đã không còn, các đôi nam nữ được tự do tìm hiểu trên nguyên tắc tự nguyện và làm thủ tục đăng ký, cấp giấy kết hôn tại trụ sở ủy ban nhân dân xã. Nghi thức lễ cưới chỉ còn 2 lễ là lễ ăn hỏi và lễ cưới.Không còn tệ thách cưới. Thời gian tổ chức cưới cũng ngắn gọn.

Việc tang lễ đa số được tổ chức theo nghi thức truyền thống. Một số gia đình có điều kiện đã đưa đi hỏa táng. Các khâu tẩm liệm, quàn linh cữu, trang phục mai táng đều có xu hướng nhanh gọn, vệ sinh. Các lễ tiết sau đám tang về cơ bản đã tiết giảm hoặc tổ chức gọn nhẹ trong gia đình. Các hủ tục lạc hậu trong việc tang như khóc mướn, gọi hồn, yểm bùa… cơ bản được xóa bỏ. Một số thôn đã dần xóa bỏ hình thức ăn uống trong đám tang. Đối với cán bộ, đảng viên thực hiện theo quy định về tổ chức tang lễ cho cán bộ, đảng viên khi từ trần. Ủy ban nhân dân xã cũng đã quy hoạch khu nghĩa địa nhân dân cho các thôn. 11/11 thôn có khu nghĩa địa riêng của từng thôn đã giải quyết nơi chôn cất và đặc biệt tiết kiệm đất sản xuất và đảm bảo vệ sinh môi trường chung.

Tóm lại, nhờ sự vào cuộc tích cực và chủ động của cấp uỷ, chính quyền địa phương trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, nhận thức của cán bộ, hội viên, đoàn viên và tầng lớp nhân dân xã Hiển Khánh được nâng lên rõ rệt, được nhân dân đồng tình ủng hộ cao, hình thành môi trường văn hóa lành mạnh, tiết kiệm vui tươi phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình. Khơi dậy và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp, loại bỏ mê tín dị đoạn và bỏ các thủ tục rườm rà trong việc cưới, việc tang và lễ hội tại địa phương./.

Phạm Liên