Diễn biến lạ trên thị trường rau, củ, quả

Vừa liên hệ một số bếp ăn từ thiện và bệnh viện để gửi ủng hộ một số loại rau ăn lá chớm quá lứa hồi tuần trước, đầu tuần này, chủ một doanh nghiệp (DN) sản xuất, kinh doanh rau an toàn tiếp tục đánh tiếng đến một số người quen để “giải cứu” hơn 500 kg cà chua đang ế. “Tôi định bán 10.000 đồng/kg để thu hồi vốn. Cà chua dội chợ, rớt giá từ 3 tháng nay. Đến giờ nhà vườn đã thu hoạch xong lứa cà chua rộ đó, thị trường không còn nhiều hàng nhưng bán vẫn rất chậm, giá không nhích lên được đồng nào” – chủ DN này nêu thực tế.

Tiêu thụ chậm hẳn

Không riêng mẫu sản phẩm cà chua, nhiều loại rau củ quả khác cũng đang rơi vào thực trạng tựa như. Chị Trần Thanh Ngân, Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn TMDV Văn Phong Phú ( tên thương hiệu rau Hạnh Phúc ), có kinh nghiệm tay nghề thương trường hơn 5 năm nay, đúc rút chưa năm nào thị trường diễn biến lạ lùng như năm nay. ” Không như những năm, đã qua tháng 2 âm lịch nhưng chợ đầu mối, chợ lẻ, siêu thị nhà hàng … chỗ nào cũng ế. Siêu thị vắng khách đã đành, đến chợ đầu mối ngay giờ cao điểm cũng ít người mua thì rất khó lý giải ” – chị Ngân nói. Từ sau Tết đến nay, chị liên tục khảo sát thị trường để tìm cách đưa hàng ra nhưng tình hình vẫn chưa được cải tổ .Diễn biến lạ trên thị trường rau, củ, quả - Ảnh 1.

Nguồn cung rau, củ, quả đang dồi dào, giá rẻ hơn cùng kỳ năm 2020

Theo chị Ngân, năm 2020, dù dịch Covid-19 bùng phát 2 lần nhưng nhìn chung người tiêu dùng vẫn shopping thông thường, tuy nhiên từ đầu năm 2021 đến nay, mọi thứ tiêu thụ chậm lại hẳn. Đặc biệt, trong đợt bùng phát dịch trước Tết nguyên đán, 1 số ít địa phương phải triển khai giãn cách xã hội khiến đường đi của nông sản bị ùn tắc lê dài đến sau Tết. Hệ quả là sau khi tháo gỡ ùn tắc, nông sản từ những vùng dịch đưa ra thị trường với giá rẻ chưa từng có, kéo mặt phẳng giá chung xuống thấp. Thời điểm trước và sau Tết, thời tiết thuận tiện nên rau củ xanh tươi, sản lượng cao cũng là nguyên do quan trọng dẫn đến thực trạng rau củ dư thừa, rớt giá .Ban quản trị chợ đầu mối nông sản Hóc Môn cho hay hiện mỗi ngày chợ tiếp đón khoảng chừng 2.700 tấn sản phẩm & hàng hóa, tăng gần 200 tấn so với cùng thời gian năm 2020. Trong đó, riêng lượng rau củ quả về chợ tăng 8 %. ” Nguồn rau củ quả về chợ đa phần từ Đà Lạt – Lâm Đồng, Đắk Nông và những tỉnh ĐBSCL. Trong đó, sản lượng từ Đắk Nông liên tục tăng, một phần do thời tiết khu vực này thuận tiện để sản xuất nông nghiệp, phần khác đây là vùng trồng mới so với rau, củ, quả nên hiệu suất cao. Do sản lượng tăng trong khi sức tiêu thụ vẫn còn thấp nên giá hầu hết những loại rau củ quả đang rẻ hơn so với cùng kỳ những năm trước ” – đại diện thay mặt ban quản trị chợ đầu mối Hóc Môn nhìn nhận .Trước thực trạng dội chợ lê dài, nhiều Doanh Nghiệp, nhà vườn đã dữ thế chủ động giảm sản lượng. Ông Bùi Trung Kiên, Giám đốc Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Xuân Thái Thịnh, phản ánh thị trường nông sản đang ế ẩm tồn kho lê dài. ” Công ty tôi đã giảm đến 2/3 sản lượng so với năm 2019 vì tiêu thụ tại kênh chính là những mạng lưới hệ thống nhà hàng ở TP TP HCM đang quá yếu, những mạng lưới hệ thống cạnh tranh đối đầu nhau quyết liệt nên ép giá nhà phân phối. Ngoài ra, 1 số ít nhà cung ứng đang ” đạp ” giá để giành thị trường khiến Doanh Nghiệp càng khó sống hơn ” – ông Kiên san sẻ .

Nỗ lực xoay xở

Trong lúc thị trường diễn biến bất lợi, những kênh bán hàng quen thuộc như chợ đầu mối, siêu thị nhà hàng … gặp nhiều khó khăn vất vả, những Doanh Nghiệp phải nỗ lực xoay xở, tìm thêm đầu ra cho mẫu sản phẩm .Cho rằng những khó khăn vất vả hiện tại là phép thử so với những Doanh Nghiệp và nông dân, chị Trần Thanh Ngân nhận xét nhu cầu mua sắm đang có tín hiệu nhích lên. ” Đây là thời kỳ quy đổi. Kinh doanh ế ẩm tồn kho khiến Doanh Nghiệp, nhà nông giảm trồng, không chạy theo sản lượng mà chú trọng đến chất lượng cũng như chăm chút loại sản phẩm hơn. Những loại sản phẩm tốt thì sẽ sống sót, những loại sản phẩm không tốt bị vô hiệu và người tiêu dùng được hưởng lợi nhiều hơn ” – chị Ngân nói .Cũng theo chị Ngân, diễn biến hiện tại khiến kế hoạch đưa hàng vào một số ít mạng lưới hệ thống kinh doanh bán lẻ văn minh của công ty chị tạm gác lại. Thay vào đó, sẽ tăng cường chào hàng đến những shop rau sạch, shop thực phẩm ở chợ lẻ, khu căn hộ chung cư cao cấp, khu dân cư … Đặc biệt, sẽ tăng nhanh bán sỉ cho những website bán hàng trực tuyến. ” Dịch Covid-19 làm biến hóa thói quen tiêu dùng, trong đó hình thành khuynh hướng mua nông sản tươi trên mạng. Thời gian qua, tiêu thụ của công ty ở kênh chợ đầu mối, chợ lẻ, ẩm thực ăn uống đều sụt giảm nhưng qua những trung gian bán hàng trực tuyến vẫn khá tốt ” – chị Ngân nghiên cứu và phân tích .

Ông Bùi Trung Kiên cho biết khi phong trào mở cửa hàng thực phẩm an toàn nở rộ tại TP HCM hồi 5 năm trước, Xuân Thái Thịnh đã chấp nhận chịu lỗ, cung cấp hàng cho hơn 10 cửa hàng nhưng được một thời gian tất cả cửa hàng này không thể trụ nổi. “Đến giờ, chúng tôi còn công nợ tại một số cửa hàng nhưng tinh thần là… không thể thu hồi. Bài học rút ra là kênh phân phối này chỉ hiệu quả đối với những cửa hàng có chiến lược rõ ràng, đã hình thành được chuỗi, nếu không rủi ro rất cao, đặc biệt là mặt hàng nông sản vốn sáng rau, chiều rác” – ông Kiên nêu kinh nghiệm. Hiện công ty đang mở thêm đầu ra bằng cách tiếp cận các bếp ăn, khu công nghiệp, trường học. Với lợi thế sản phẩm có xuất xứ, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm…, Xuân Thái Thịnh cũng đang tính đến khả năng làm hàng xuất khẩu. “Thị trường trong nước ngày càng chật hẹp vì có quá nhiều người tham gia. Thời gian qua, tôi nhận được nhiều lời đề nghị hợp tác sản xuất rau củ để xuất sang Nga, Úc… và đang xem xét về quy cách, tiêu chuẩn, có thể sẽ bắt tay làm thử” – ông Kiên nói thêm.

Kỳ vọng thị trường tốt dần lên

Theo những Doanh Nghiệp, tiêu thụ nông sản đang có tín hiệu nhích dần lên trong những ngày gần đây, kỳ vọng đến giữa năm hoặc cuối năm sẽ tốt hơn khi dịch Covid-19 được trấn áp tốt hơn. Tuy nhiên, về vĩnh viễn, sản lượng nông sản đưa ra thị trường thường năm sau cao hơn năm trước, sản xuất và kinh doanh thương mại nông sản ngày càng rủi ro đáng tiếc hơn .Để giải bài toán này, theo những chuyên viên nông nghiệp, những đơn vị chức năng sản xuất phải có kế hoạch thị trường, có quy mô sản xuất đủ lớn để thiết kế xây dựng kế hoạch và tìm kiếm kênh tiêu thụ. Bên cạnh đó, việc đa dạng hóa kênh tiêu thụ cũng là yên cầu bắt buộc để không phụ thuộc vào quá lớn vào thương lái hoặc một kênh tiêu thụ chính nào. ” Bài học nông sản Thành Phố Hải Dương, Thành Phố Hà Nội, dưa hấu Ninh Thuận không bán được cho thương lái, phải nhờ hội đồng ” giải cứu ” thời hạn qua là dẫn chứng. Nếu địa phương, Doanh Nghiệp, HTX sản xuất nông nghiệp dữ thế chủ động làm thị trường, có link với Doanh Nghiệp chế biến, những mạng lưới hệ thống ẩm thực ăn uống, xuất khẩu chính ngạch sang những thị trường … thì đã hoàn toàn có thể giảm thiểu được thiệt hại ” – một chuyên viên nông nghiệp nêu quan điểm .